Sveitarfélag í öngstræti.

Það er ekki langt síðan flett var ofan af því hvernig framkvæmdir, umsvif og umhverfisspjöll njóta skipulega vafans við Mývatn í stað þess að náttúran njóti hans eins og Íslendingar hafa skrifað undir í alþjóðlegum sáttmálum. 

Á ýmsa lund hefur verið svikist um og farið á svig við lög og reglugerðir, enda návígið og hagsmuna og kunningjatengsl tegnd því afar mikið. 

Nú er það nýjasta að það stefnir í ósamkomulag um nauðsynlegar aðgerðir í frárennslismálum og er engu líkara en að íbúarnir telji að hægt sé að leysa skólpvandamál vaxandi byggðar án þess að nota skólphreinsunarstöðvar. 

Eða er ætlunin að láta skólpið allt renna í leiðslum svo langar leiðir að enginn sjái hreinsistöðvararnar? 

Þetta virðist vera sveitarfélag í öngstræti varðandi umhverfis- og náttúruverndarmál, engu líkara en að hægt sé að láta allt dankast og neita að horfast í augu við bráðnauðsynlegar aðgerðir til að afstýra stórslysi í vatninu og lífríki þess, sem skapað hefur því þá frægð sem er undirstaða ferðamennskunnar á svæðinu.  

Mótmæla skólphreinsistöð í þéttbýli

Meira af þessu. Tilvistin ein er mikils virði.

Hálendi Íslands mjög stórt og því getur margt farið úrskeiðis hjá sívaxandi fjölda ferðafólks sem er misjafnlega undir hálendisferðir búið. 

Vitneskjan ein um hálendisvakt er mikilvæg til þess að mynda aðhald og koma skikki á hlutina. 

Sumt af því, sem hægt er að skemma á hálendinu er þess eðlis, svo sem viðkvæmur mosi í mikilli hæð, að það tekur marga áratugi ef ekki meira en öld fyrir mosann að jafna sig. 

Það verður að fara að meta ómetanleg náttúruverðmæti með nýjum hugsunarhætti, setja þau ofar öllu ððru og efla enn meir hjálp og eftirlit til þess að ná árangri í þessum efnum. 

 

 

Hálendisvaktin orðin ómissandi

Hálfrar aldar gamalt fyrirbæri lifir enn góðu lífi.

Ferðir til Norður-Ameríku og Skandinavíu fyrir rúmum 15 árum sýndu að við Íslendingar vorum enn á svipuðum slóðum í umhverfismálum og Bandaríkjamenn og Kanadamenn voru fyrir um hálfri öld. 

Enn er hvað eftiri annað minnt á, að hér á landi eimir eftir af svipuðum hugsunarhætti og hér ríkti fyrir 50-70 árum varðandi náttúruverndar- og umhverfismál. 

Ekki eru nema þrjú ár síðan þáverandi forsætisráðherra stillti sér upp í miðjum hópi manna sem strengdu þess heit að reisa álver norðan við Blönduós. 

Og helstu fjárafla- og áhrifamenn í þeim landshluta hafa keppst við að kaupa upp jarðir, sem liggja að þeim ám sem þeir telja brýnt að virkja, þótt búið sé að setja þær í verndarflokk. 

Enda sagði einn ráðherra í ríkisstjórn fyrir rúmum áratug að friðlýsingar væri alltaf hægt að afnema. 

Ekið langleiðina upp á topp

"Minnkandi flugvélasæti" að hálfu leyti villandi orðalag.

Það er ekki fyrr en í lok annars ágætrar fréttar á mbl.is sem það kemur í ljós að með orðalaginu "minnkandi flugvélasæti" er átt við enska orðið "pitch" sem táknar það, hve langt bil er á milli sætaraða í flugvélum, en sú vegalengd hefur ekkert með stærð sætanna að gera, heldur eingöngu bilið á milli sætaraða. 

En þetta bil ræður því hve mikið rými er fyrir hnén á farþegunum, og ef hnén ná alveg fast upp að sætaröðinni fyrir framan, verður ómögulegt fyrir fólk sem situr í innri tveimur sætunum, að komast út á ganginn, nema að þeir, sem eru nær ganginum, standi upp og fari á undan út á ganginn. 

Til fróðleiks má geta þess, að þegar meðalmaður að stærð situr í sæti, er fjarlægðin frá sætisbakinu, sem hann er með bakið upp að, og fram að afturbrún sætisins fyrir framan um 66 sentimetrar eða 26 tommur. 

En vegna þess að sætisbök verða að vera að lágmarki um 5 sentimetra þykk og sum eru reyndar þykkari, sést að 71 sm "pitch" veldur því að meðalmaður er með hné sín fast upp að sætinu fyrir framan hann. 

Sú þróun að minnka þessa fjarlægð um 10 sm að meðaltali síðustu 40 ár er alveg á skjön við það að meðalstærð fólks hefur vaxið um 5-10 sm á þessum árum. 

Það er nefnilega lengd lærleggsins sem skiptir mestu máli varðandi hæð fólks, og það er einmitt lengd lærleggsins sem skiptir máli varðandi það að nægt rými sé fyrir hnén hjá farþegunum. 

 

Rannsaki dularfullu minnkandi flugvélasætin

Gölluð reglugerð um léttustu hjólin.

Á Íslandi gilda svipaðar reglur og í flestum löndum Evrópu um léttustu hjólin, þar sem nægir að vera 13 ára til að aka þeim, skyldutryggning er ekki áskilin og hámarkshraðinn 25km/klst. 

Í Ameríku er hámarkshraðinn 33 km/klst (20 mílur) og leyfilegt að vera með handgjöf eða handstýrða orkugjöf auk fótaafls á rafreiðhjólum. 

Í sumum löndum Evrópu eru ýmist aðrar reglur um hámarkshraða eða um handgjöf en í meginreglugerð ESB. 

Í löndum beggja vegna hafsins er handgjöf á vespuhjólunum, líklegast af þeirri ástæðu, að þau eru tvöfalt og uppí fjórfalt þyngri en rafreiðhjólin og því yfirleitt ekki hægt að fótstíga þau. 

Að mínu mati er það galli á evrópulöggjöfinni sem hér gildir, að ekki skuli leyfð handgjöf á rafreiðhjólum eins og á vespuhjólunum, því að það er augljós mótsögn í því að leyfa hana frekar á þeirri gerð hjólanna, sem er miklu léttari en hin. 

Best væri að fara að dæmi þeirra Evrópuþjóða sem víkja frá aðal reglugerðinni í þessu efni og taka sér þær eða Bandaríkin sem fyrirmynd. 

Tryggja að börnin valdi ekki skaða

Ekki minni kröfur en til farartækja.

Gerðar eru ákveðnar kröfur til ástands bíla og flugvéla til þess að leyft sé að nota þessi farartæki í umferð. 

Sennilega er samt flestir, sem virðast gera minni kröfur til ástands eigin líkama, sem hefur áhrif á allt lífið og þar með á hættuna á stóráföllum eða dauða.

Farartæki eru dauðir hlutir og tæknlega séð jafn dauðir þegar þau eru í fullkomnu lagi eða í lamasessi.

Öðru máli gegnir um líkamann. Þess vegna er saga Bjarna Hauks Þórssonar áminning til okkar allra.  

Upp á bráðamóttöku NÚNA!

Vantar fjölbreytni í afþreyingu í stórmörkuðum.

Það getur verið heilmikið fyrirtæki og tímafrekt að fara í stórmarkaði og skoða varning og kaupa sumt, en hafna öðru. 

Ég er einn þeirra sem hef ekki mikið gaman að sliku, fór til dæmis ekki í Bauhaus fyrr en fimm árum eftir opnun og hef aldrei farið í Costco. 

Í utanlandsferðum getur verið á ferð saman fólk með mismunandi þarfir gagnvart verslun og stórmarkaðarölti. 

Þá getur það verið ákveðin millilending, að þair í hópnum, til dæmis einn í ferð tveggja hjóna, finni sér eitthvað smálegt að narta í og setjist niður við vinnu sína eða annað grúsk á meðan hinir ganga um og versla. 

Síðan er ákveðið að hittast eftir á ákveðnum stað á ákveðinn tíma, til dæmis tveimur klukkustundum eftir inngöngu, og taka stöðuna. 

Stundum tekur mislangan tíma fyrir einstaka aðila að búðarferðinni að finna það sem kaupa á, og einnig verslað á mismunandi stöðum í verslanamiðstöðinni. 

Það geta ekki allir verið a ferð með öllum, og því oft hentuggt að skipuleggja verslunarlabbið og hittast á ákveðinni stund og stað. 

En hvernig sem þessu er varið, er þörfum gesta yfirleitt afar illa sinnt í stórmörkuðum hvað snertir það að geta sest niður sem víðast. 

Þessu þarf að breyta, og dálítið skondið, að það skuli vera í sjálfu kommúnistaríkinu Kína,sem menn verða fyrstir til að sinna einstakleingsþörfum af þessu tagi. 

Bjóða karlaklefa fyrir kaupleiða eiginmenn

Of lítið vitað um hliðstæður.

Vitað er að allstórir skjálftar hafa komið með hinum mörgu Kötlugosum, sem sagan kann frá að greina. 

1918 var hins vegar engin sú jarðskjálftamælitækni og landhæðarmælingatækni til sem hægt væri að styðjast við til samanburðar öld síðar. 

Vitað er að um svipað leyti og Skaftáreldar hófust 1783 var mikill órói undan Reykjanesi og neðarsjávareldgos þar. 

Núna er órói nálægt þvi svæði, en eins og fyrr, er ekkert vitað um hvort nokkur tengsl séu á milli jarðskjálfta og umbrota á því svæði og svipaðra fyrirbæra á Kötlusvæðinu. 

Beint í kjölfar Skaftárelda gaus í Grímsvötnum. 

Núna eru liðin sex ár frá síðasta Grímsvatnagosi, en þar áður liðu sjö ár og sex ár á milli gosa, svo að enginn veit hvort samband verði á milli Kötlugoss og Grímsvatnagoss. 

Virkni í Kötluöskjunni og hlaup í Múlakvísl virðast hafa komið til skjalanna 1955 og svo aftur hin síðari ár, svo að enginn veit með vissu hvort Katla er að breyta um hegðun líkt og Hekla hefur gert eftir 1947.  

Litakóða Kötlu breytt í gult

Merkilegt að það skuli vera svona lítill atkvæðamunur.

Okkkur Íslendingum þætti það einkennilegt ef það ylti aðeins á einu eða tveimur atkvæðum á þingi hvort 15-20 þúsund Íslendingar yrðu settir út úr velferðarkerfi okkar. 

Svipað ætti við um nágrannalönd okkar. 

Sem betur fór stóð John McCaine fyrir því að atlögunni að Obamacare var afstýrt. 

En Donald Trump mun víst ekki ætla að láta sér segjast. 

Obamacare lifir - þungt högg fyrir Trump

Sigraði einhver í Dunkirk?

Þegar í ljós kom, að á fjórða hundrað þúsund hermenn, breskir og franskir, höfðu bjargast frá Dunkirk í júníbyrjun 1940, þótti það réttilega mikið afrek. 

Sumir kölluðu þetta sigur, en Winston Churchill var raunsær, og sagði, að enda þótt óvænt og mikið afrek hefði falist í þessari miklu björgun sem bæri að þakka fyrir, ynnust styrjaldir ekki til langframa á flótta.

Herliðið varð að skilja eftir allan vopnabúnað sinn og vistir, og var það gríðarlegur missir fyrir Breta, ekki aðeins að hafa 300 þúsund manns vopnlausa, heldur einnig að færa Þjóðverjum þetta allt upp í hendurnar til afnota fyrir aðalverkefni þeirra, að leggja Frakka að velli.

Margt hefur verið skrafað og skrifað um Dunkirk, ekki aðeins flóttann mikla, heldur ekki síður um það að Hitler lét stöðva sóknina gegn breska "leiðangurshernum" í tvo dýrmæta daga.

Það hafi verið gróf mistök hjá honum og næsta óskiljanleg.

Við skoðun ótal gagna um málið má hins vegar sjá útskýringar.

Í fyrsta lagi snerist stríðið númer eitt um það að hefna fyrir úrslitin 1918. Forgangsröðin byggðist á því, úr því að svo fór að Vesturveldin "vildu stríð og fengju því allt það stríð sem þau vildu", að gjörsigra franska herinn.

Hitler hafði tekið áhættu með ákvörðunum sínum í Rínarlöndum 1936, með töku Austurríkis og Munchenarsamningunum 1938, töku Tékkóslóvakiu í mars 1939, innrásinni í Pólland 1939 með tilheyrandi veiklun herbúnaðar á vesturlandamærum Þýskalands á meðan og með innrás í Noreg og Danmörku 9. apríl 1939.

"Glæsilegasta herför allra tíma" sem hófst 10. maí 1940, hafði heppnast vonu framar og þýski herinn brunað á ótrúlegum hraða vestur að Atlantshafi og klofið með því "Breska leiðangursherinn" og lítinn hluta franska hersins frá franska hernum, svo að á fjórða hundrað þúsund hermenn voru innikróaðir á svæðinu við Dunkirk og höfðu ekki skotfæri og vistir nema til skamms tíma.

En hernaðarsagan geymdi mörg dæmi um það, að leiftursóknir með fleyg herliðs, sem sótti langt fram, gátu misheppnast ef fleygurinn var ekki nógu vel varinn til hliðanna.

Þegar litið er á kort af fleyg Þjóðverja, var hann orðinn mjög langur og virtist hættulega mjór.

Möguleiki var á því að Bretar og Frakkar gætu komið með krók á móti bragði og ráðist samtímis á hliðar fleygsins og klofið hann í tvennt.

Ef svo færi, myndi staðan breytast í andhverfu sína, fremsti hluti fleygs Þjóðverja yrði króaður af.

Guderian og fleiri töldu, að töf á árás á breska herliðið myndi gefa því dýrmætan tíma til að endurskipuleggja sig, og að nýta ætti tækifærið sem best með því að halda frumkvæðinu og stuðla að tímahraki, ringulreið og undrun bandamanna.

Raunar var örvinglan bandamanna alger. Samkvæmt fyrirfram gerðri áætlun sótti breski herinn fram inn í Belgíu til þess að mæta þýska hernum þar sem lengst inni í landinu, og beindi því sóknarmætti sínum í öfuga átt þegar hermenn og skriðdrekar sóknarfleygs Þjóðverja kom í bakið á þeim. 

Eftir á að hyggja var það vafalaust rétt hjá Guderian og Rommel að upplausnin yrði þeim umum meiri hjá bandamönnum, sem sótt væri hraðar á þá, en Hitler óttaðist, að þýski herinn yrði að fórna of miklu í árásina á Breta, og betra væri að tryggja hann sem best, því að höfuðatriðið væri að hafa herinn sem sterkastan í forgangssókninni suður um Frakkland.

Með því að lágmarka tjón Þjóðverja og auka öryggi sóknarfleygsins, myndi hámarksárangur náðst með því kosta sem minnstu til að láta Breta gefast upp.

Á þessum tveimur dýrmætu dögum kyrrstöðunnar átti enginn von á því að hægt væri að bjarga nema hluta breska herliðsins yfir Ermasund.

Annað kom á daginn og Hitler missti af gullnu tækifæri til að ganga milli bols og höfuðs á mest öllu breska herlðinu.

Að vísu fékk hann upp í hendurnar allan herbúnað Bretanna, sem á móti misstu hann allan í óvindahendur, en sú ætlan Hitlers að Bretar myndu sjá sitt óvænna eftir fall Frakklands og semja frið reyndist gróf mistök í stöðumati.