Sleppti einni af fyrstu Toyotunum.

Þegar Toyota kom til sögunnar hér á landi 1965 opnaðist möguleiki til þess að eignast duglegan en mjög ódýran ferðabíl til að fara í erfiðar ferðir um allt land til að skemmta á öllum árstímum.

Fram að þeim tíma hafði ég notað minnstu bíla landsins af NSU-Prinz gerð. 

Ástæðan fyrir hikinu gagnvart jeppunum var sú að fram að þessum tíma voru einu jepparnir sem veittur var stórfelldur bændaafsláttur af á opinberum gjöldum, Willys, Rússajeppi GAZ 69 og Land Rover. Allir þessir bílar stóðust þær kröfur um bændaafslátt að vera styttri en 2,40 m á milli öxla en en þá skorti alla vélarafl, fannst mér, voru með fjögurra strokka kraftlitlar vélar.

Toyota Landcruiser var hins vegar með sex strokka vél, aflmikla vél á þeirra tíma mælikvarða, og aðeins voru 2,29 metrar á milli öxla þannig að hann féll óvænt inn í afsláttarkerfið góða. 

Ég ákvað því að skella mér í hóp þeirra fyrstu sem fengi sér slíkan bíl, en í þeim svifum bárust fréttir af alveg nýjum bandarískum jeppa, Ford Bronco, sem var líka nógu stuttur, 2,33 m á milli öxla, með sex strokka kraftmikla vél, en heldur minni, léttari og eyðslugrennri en Landcruiserinn, auk þess sem hann var með gormafjöðrun að framan og mun þýðari en Toyotan.

Ég gerðist því þátttakandi í svonefndu Bronkó-æði sem gekk yfir landið og varð af tækifæri til þess að taka þátt í innreið bíltegundar, sem hefur notið mestu vinsælda sem um getur í sögu bílsins á Íslandi.

Báðir þessir bílar, fyrstu árgerðir af Ford Bronkó og Landcruiser, voru hins vegar einstaklega góðir bílar og merkilegt hve margir af þeim eru enn gangfærir. 

Og upprunalegi Landcruiserinn hefur verið framleidur í Brasilíu að mestu leyti óbreyttur í hálfa öld undir nafninu Toyota Bandeirante.

Ég bætti fyrir Toyota "svikin" 1965 síðar á ævinni og set hér inn þrjár myndir af "minnsta Toyota jöklajeppa landsins", Hi-Lux árgerð 89, þar sem hann er að leggja af stað síðdegis með bátinn "Örkina" austur að Kárahnjúkum vorið 2006 og er síðan á neðstu myndinni eldsnemma morguninn eftir kominn hálfa leið á leið út Eyjafjörðinn. 

Miðmyndin er af honum þegar ég skildi hann eftir á Sauðárflugvelli seint í október síðastliðnum, nú orðinn fornbíll. 

Bandarískt jeppatímarit valdi fyrstu gerð Bronco sem besta jeppa allra tíma, miðað við þann tíma sem hann var framleiddur og það er ekki svo galið val. Bíllinn var að vísu aðeins framleiddur í 11 ár frá 1966-1977, en með átta strokka vélinni, sem kom 1967-8 var hann alveg dýrlegur jeppi.

Ég lét setja millisæti frammi í, lækka gólfið afturí miklu meira en aðrir gerðu og setja tvö hliðarsæti aftast, og þá gat 9 manna fjölskylda ferðast saman í bíl, sem var styttri en Yaris er nú !  

  

Toyota fagnar 50 ára afmæli á Íslandi

Sem betur fer fældu þeir þá bestu í burtu.

Ekki þarf að fara í grafgötur með vilja þeirra kumpána Adolfs Hitlers og Benito Mussolinis til að framleiða gereyðingarvopn. 

Þeir þorðu ekki að beita eiturgasi af ótta við að slíkar árásir yrðu endurgoldnar en framleiðsla kjarnorkusprengju var heillandi í augum Hitlers.  

Tveir vísindamenn þessa tíma eru einkum tengdir við gerð kjarnorkusprengjunnar, Albert Einstein og Enrico Fermi. Einstein ásamt fleirum vakti athygli ráðamanna Bandamanna á möguleikunum til framleiðslu kjarnorkusprengju og Fermi var talinn "faðir kjarnorkusprengjunar" því að hann var aðalmaðurinn á bak við hina tæknilegu og eðlisfræðilegu hlið smíði hennar. 

Einstein hraktist úr landi undan Gyðingaofsóknum nasista og Fermi flúði líka frá Ítalíu til Bandaríkjanna vegna kynþáttaofsókna Mussolinis.

Þetta er kannski það eina jákvæða sem hægt er að finna varðandi kynþáttaofsóknir nasista og fasista.

Annað jákvætt er það hve óhæfir margir af helstu stjórnendum nasista voru.

Hafa sagnfræðingar í vaxandi mæli þakkað það vangetu þeirra að þeir töpuðu stríðinu.

Sagt er að þegar Churchill var í miðju stríðinu greint frá fyrirhuguðu banatilræði við Hitler hafi hann beðið menn fyrir alla muni að láta hann í friði, því að lifandi væri hann besti bandamaður þeirra.

Hafði Churchill vafalaust í huga þráhyggju Hitlers þegar hann bannaði lífsnauðsynlegt undanhald og setti ofan í við eða rak frábæra hershöfðingja eins og Heinz Guderian og Erwin Rommel um stundarsakir ef þeir dirfðust að mögla.

Von Manstein var snjallasti hershöfðingi Hitlers, skipulagði einhverja snjöllustu herför allra tíma inn í Niðurlönd og Frakkland í maí-júní 1940 og var snillingur í undanhaldshernaði hugmyndafræðinni á bak við hana, svo sem björgun hersveita frá Krímskaga, Sardiníu og Austur-Prússlandi.  

Hermann Göring var afleitur eins og best kom fram í orrustunni um Bretland og hinni fráleitu áætlun um að nota loftbrú til að bjarga 6. hernum í Stalingrad frá ósigri. Hann lét glepjast af snilldarlegri björgun meira en 100 þúsund manna herafla Þjóðverja, sem lokaðist inni í rúma þrjá mánuði við bæinn Demyansk norðvestur af Moskvu í ársbyrjun 1942.

Þá tókst með loftbrú að flytja hátt í 20 þúsund særða hermenn í burtu, álíka marga bardagahæfa inn, birgja herinn upp af hergögnum og vistum og ná honum út úr herkvínni.

Við Stalingrad var um að ræða þrefalt stærri her auk þess sem lofther Rússa var orðinn miklu öflugri en við Demyansk.  

Þegar Albert Speer var falið að taka yfir skipulagningu á hernaðarframleiðsu Þjóðverja tók hún risastökk fram á við svo að vopnaframleiðslan var meiri 1944 en nokkru sinni fyrr þrátt fyrir hinar hrikalegu eyðileggingu sem loftárásir Bandamanna olli.

Það sýndi hve óhæfir fyrirrennarar Speers höfðu verið.

Þegar Ernst Udet, afburða flugmaður, var gerður að yfirmanni, kom fljótt í ljós að hann var algerlega vonlaus í slíku starfi og hlutverkið var honum svo gersamlega um megn að hann framdi sjálfsmorð.

 

Fundu leynilegt kjarnorkuver nasista

"Löng og krókótt leið..."

"Long and winding road" söng Paul McCartney á sínum tíma og vandamál heilbrigðiskerfisins okkar ná 15 ár aftur í tímann og gæti þess vegna tekið 15 ár að leysa þau, því að þetta er langtímavandamál og ristir miklu dýpra en svo að einir kjarasamningar leysi þau. 

"Ef flótti lækna úr landi heldur áfram, veit ég ekki til hvers var verið að gera þennan samning" segir einn bloggarinn í dag. 

Ég held að svarið við þessu sé, að eins og er sé þetta spurning um að byrja á því að búa til einhverja viðspyrnu til þess að minnka flóttann og að það þurfi langtímaáætlun til að að forðast það að við verðum 2. flokks þjóð í þessum efnum með tilheyrandi keðjuverkunum út í allt efnahagslífið og þjóðlífið. 

Staða lækna er einfaldlega þannig, að þeir, sem okkur bráðvantar mest til starfa, sérfræðingar á hinum ýmsu sviðum, hafa menntast og unnið erlendis og eiga því afar auðvelt með að fara þangað til starfa fyrir miklu hærri laun og þó einkum miklu betri starfsaðstöðu. 

Í athugasemdum við annan pistil hér á síðunni koma fram tölur um það hvað nágrannaþjóðir okkar ýmsar eyða í sín heilbrigðiskerfi á hvern íbúa. Þar stingur í augu hve miklu minna er varið í þetta hér á landi en í öðrum löndum.

Ástæðan er sú að fyrir um 15 árum hófst hér mikill söngur um það að langmest opinbert fé færi í heilbrigðis- og velferðarkerfið og að þar væri eftir mestu að slægjast við að draga úr útgjöldum og spara.

Alveg gleymist og gleymist enn, að hærri meðalaldur, vaxandi veikindi og örorka vegna óheilbrigðs lífsstíls er jafnt og þétt að fækka þeim, sem eiga að vinna fyrir hinum sístækkandi hluta þjóðarinnar sem kerfið þarf að þjóna.

Einnig að flóknari og dýrari tækni eykur útgjöldin.  

Felur í sér algjöra uppstokkun

Óendanlega margar jarðir?

Ef eilífðin og óendanleikinn eru ráðandi í alheimi sem er óendanlega stór og tíminn byrjaði aldrei og endar aldrei eru óendanlega miklar líkur á tvífarajörðum og tvíförum okkar. 

Ég bið því að heilsa tvífara mínum, sem situr og er að blogga það sama og ég eða svipað og ég, við skiptum hugsanlega um líkama í draumum okkar í nótt í krafti fjarhrifakenningar Helga Pjeturss og vitnum í sömu ljóðlínuna um Drottin allsherjar:

"Vítt um geim um lífsins lendur

lofuð séu´hans verk.

Felum okkur í´hans hendur

æðrulaus og sterk.  

 

Fundu plánetu líka jörðinni

Rímar við fyrstu upplifun mína af dauðanum.

Þegar ég var fimm ára gamall í sumardvöl að Hólmaseli í Flóa talaði aðeins eldri drengur á bænum, sem ég lék mér oft við, um það að hænur gætu synt. Ég trúði honum ekki og þetta endaði með því að við klófestum hænuunga og settum hann í vatn í tunnu til að sannreyna þetta. 

Unginn var heitur í höndum mér og óskaplega hræddur, og ég fann hvernig hjarta hans barðist ótt og títt. 

Unginn virtist í fyrst geta synt því að hann hamaðist með fótunum og vængstubbum sínum og komst á nokkra ferð, en síðan hægðist á honum og loks flaut hann bara líflaus og drukknaður. hann. 

Þegar ég hélt á vesalings unganum dauðum og köldum í lófa mér og fann að hann var strax byrjaður að kólna og hjartað sló ekki lengur var það fyrsta upplifun mín af dauðanum og hún var gríðarlega sterk. 

Svo sterk voru þessi viðbrögð að ég gat engan veginn sofnað um kvöldið af ótta við að þegar ég sofnaði væri ekki víst að ég vaknaði nokkurn tímann aftur. 

Það var að sjálfsögðu fullkomlega órökrétt að meiri hætta væri á því að deyja í svefni í vöku, en réðist sennilega af því hve svefninn virtist líkur dauðanum hvað það varðaði að þá væri manni kúplað út úr meðvituðu lífi. 

Þessi tilfinning var svo óviðráðanleg og sterk að hún hélt mér vakandi langt fram á nótt þangað til ég leið loks útaf. 

Ég óttaðist ekki aðeins dauðann og það að deyja kannski strax, heldur var engu líkara en ég óttaðist það mest að vera ekki vakandi þegar ég dræpist og mætti því helst ekki sofna það sem eftir væri ævinnar. 

Vandamál hinnar sextán ára gömlu stúlku rímar við þessa fyrstu upplifun mína, sem bráði af mér næsta dag eftir að fyrir lá að ég gæti ekki fengið það uppfyllt að vera vakandi til æviloka. Að þessu leyti held ég að ég skilji hið sérkennilega vandamál dönsku stúlkunnar, sem er kannski aðeins sérkennilegt vegna þess hve lengi hún hefur verið haldin þessari óviðráðanlegu tilfinningu.  

„Mamma, nú mun ég deyja“