Rafvæðing allt frá reiðhjólum upp í stærstu bíla.

Helsti þröskuldur fyrir rafvæðingu bílaflotans er lágt verð notaðra bíla og hátt verð rafbíla. 

Það ætti þó ekki að koma í veg fyrir kaup á ódýrustu rafknúnu samgöngutækjunum, sem eru reiðhjól sem ganga bæði fyrir fótafli og rafafli, ýmist öðru hvoru aflinu í senn, eða báðum saman. 

Sem þýðir að slíkt hjól verður aldrei orkulaust. 

Slík reiðhjól, spánný, bjóðast nú á innan við 200 þúsund krónur, allt niður undir 150 þúsund kall.

Eftir að hafa kynnst slíkum grip undanfarna mánuði finnst mér sjálfsagt mál að kynna reynsluna af því ef það getur komið einhverjum að gagni.  

Það var með semingi að ég ákvað að slá til og taka eitt slíkt hjól upp í illseljanlegan gamla bíl, sem ég ætlaði upphaflega að hafa sem flugvallarbíl á Sauðárflugvelli en annar kostur reyndist skárri svo að ég setti þenna bíl á sölu á Akureyri. 

Nú eru að verða þrír mánuðir síðan ég byrjaði að nota þetta rafreiðhjól og reynslan er miklu betri en mig óraði fyrir.

Þótt ég eigi heima austast í Grafavogshverfi koma nú dagar þar sem ég fer allra ferða minna á hjólinu, allt niður að Tjörn, suður í Garðabæ og upp á flugvöllinn á Tungubökkum í Mosfellsbæ. 

Meðal bæjarferð, til dæmis héðan upp í Útvarpshús, tekur 20 mínútur eða aðeins 10 mínútum lengri tíma en á bíl. Á hjóli nýtur maður góðs af því að spara einn kílómetra með því að hjóla þvert yfir Geirsnefið í Elliðavogi.  

Enda þótt rafhlaðan í þessu hjóli hefði skemmst vegna þess að hjólið og rafhlaðan stóðu óhreyfð í minnsta kosti heilt ár áður en ég fékk það, tókst mér smám saman að auka í henni þolið þótt það verði ekki nærri eins mikið og í nýrri rafhlöðu.

Þessi endurhæfing hefur nú borið þann árangur að í ljós kom við tilraun, sem ég gerði fyrir viku, að hægt var að hjóla alls 33 kílómetra á einni hleðslu án þess að nota fótaflið neitt.

Meðalhraðinn þessa 33 kílómetra var 17 kílómetrar á klukkstund, enda varð ég að fara sparlega með aflið í hinni slöppu rafhlöðu.  

Mér segja þeir, sem nota bæði rafafl og fótafl, að hægt sé að komast allt að 60 kílómetra á hleðslunni og ná meira en 30 kílómetra meðalhraða. En vindur, brekkur eða mikill kuldi stytta þessa vegalengd. 

Ég hef nú útbúið hjólið eins og telja má nauðsynlegt með því að setja á það þrjá mjúka farangurskassa, einn framan á stýrið og tvo á bögglaberann, samtals með rými upp á 60 lítra.

Fótstigið er 6 gíra, en rafaflið þarf ekki nema einn gír. Hjólið er aðeins 7 kílóum þyngra en venjulegt reiðhjól og miklu léttara en rafskutlurnar, sem eru 60 kíló og bundnar við 25 kílómetra hámarkshraða. 

Niður brekkur og undan vindi hjólar maður eins og hver annar maður á fótknúnu reiðhjóli og flýtir þannig fyrir sér. 

Á hjólinu eru þrjár drifstillingar:

1. Hjólað með fótunum einum, 6 gírar til umráða.

2. Kveikt á rofa vinstra megin á stýrinu. Þá er hægt að hjóla þannig, að þegar fæturnir eru notaðir, setur það rafaflið líka í gang.

3. Kveikt líka á öðrum rofa hægra megin á stýrinu. Þá er hægt að bæta við möguleika á að nota líka handstýrða aflgjöf, líkt og á vélhjóli.

Smám saman kemst maður upp á lag meða að fá sem mest út úr hjólinu. Ég er með léleg hné og samfall í neðstu hryggjarliðum og verð því að takmarka álagið á þessa liði. 

Bestu vinir hjólsins míns, sem heitir Blakkur, eru þrír: 

1.

Strætó. Hægt að kippa hjólinu inn í hann ef rými er. Barnavagnar og hjólastólar hafa þó forgang.

2.

33ja ára gamall Subaru fornbíll, sem ég á og get sett hjólið í ef farið er langar leiðir og tíminn takmarkaður. Fór um daginn austur fyrir fjall með hjólið í Subarunum og notaði hjólið á stuttum leiðum við Hvolsvöll og Selfoss.

3. Skrifstofan mín og raunar öll raflýst hús landsins þar sem hægt er að setja hjólið í hleðslu. Fyrir neðan myndina af hjólinu við skrifborðið er mynd af hinni einföldu tengingu hleðslutækisins í hvaða innstungu sem er. 

 

Rafvæðingin nær neðar í skalann í farartækjum en nýting bensínknúinna hreyfla og rafknúið reiðhjól er í svipuðum verðflokki og venjuleg reiðhjól, án hjálparafls. 

Ég minnist þess að vísu að hafa fengið að taka í reiðhjól með örlitlum tvígengishreyfli sumarið 1955, fyrir 60 árum, sem knúði framhjólið á því hjóli.

En hjól af þessu tagi fengu ekki framgang.  

Rafbílarnir komast vart á blað

Feluleikurinn með slæmt ástand jarðvegs á Suðvesturlandi.

Þótt það kunni að vera einhver aska úr gosunum í Eyjafjallajökli og Grímsvötnum, sem er í svifrykinu, sem nú er yfir höfuðborgarsvæðinu, er höfuðástæðan slæmt ástand jarðvegs á Reykjanesskaga, þar sem gróður og jarðvegur eru enn í sárum eftir aldagamla rányrkju.

En um þetta mál, moldrokið, hefur verið feluleikur í áratugi og þægilegt að grípa til svæða með ösku, sem er á allt öðru svæði en því sem nú rýkur af.

Þess skal getið að brúnu flekkirnar á myndunum hér á síðunni eru moldarflög.  

Vindurinn er sauðaustanstæður og fer yfir svæði, þar sem lítil aska féll 2010 og 2011 og auk þess er rykið með moldarlit í bland.  

Af söndunum við Þorlákshöfn berst illviðráðanlegt sandfok í átt til höfuðborgarsvæðinsins og á svæðinu frá Grindavík til Þingvalla er gróðurlendi í ömurlegum tötrum vegna langvarandi ofbeitar.

Á svæðinu norðaustur og austur af Grindavík og Ísólfsskála er uppblásturinn svo mikill að meirihluti fyrri gróðurs er fokinn á haf út. Þarna ætti að sjálfsögðu hafa verið lögð niður sauðfjárbeit fyrir löngu og tekið til hendi. 

Á flugi yfir Grafning í gær tók ég nokkrar myndir, en ástand gróðurs í beitarlöndum þar hefur um áratuga skeið verið afar lélegt og ömurlegt að sjá.

Ekki er hægt að grípa til gömlu klisjunnar um að þessi uippblásturssvæði séu á hálendi heldur þvert á móti.

Þau eru að langmestu leyti fyrir neðan 200 metra hæð yfir sjávarmáli.

Eitt stærsta og ljótasta svæðið er alveg við ströndina hjá Krýsuvík, þar sem voru tugir bændabýla fyrr á öldum.  

 

Þurrkur og vindar orsaka svifryk

Reykjavík er ekki allt Ísland, - ekki ennþá.

19,4 sólskinsstundirnar, sem segir í fyrirsögn tengdrar fréttar á mbl.is að hafi leikið við landsmenn, mældust í Reykjavík. Þessi fyrirsögn er ágætt dæmi um um þá sjálfhverfu hugsun svo margra borgarbúa, að Reykjavík sé allt Ísland og að 19,4 sólskinsstundir í Reykjavík leiki við alla landsmenn. 

En á stórum hlutum landsins mældist engin sólskinsstund í fyrradag. 

Stefnan í málefnum Reykjavíkurflugvallar hefur verið þessu marki brennd og aðal sprauturnar á bak við hana var hávær en fámennur hópur manna, sem telja, að það sé eingöngu Reykjavíkurflugvelli að kenna að allir borgarbúar búi ekki vestan Elliðaáa! 

Á höfuðborgarsvæðinu búa nú um 130 þúsund manns austan Elliðaáa, þannig að það hefði þurft hálfgerða Manhattan skýjakljúfa til að koma öll því fólki fyrir í Vatnsmýrinni. 

Sömu menn fullyrtu að tilvist flugvallarins hefði valdið mestu um fólsflutninga úr dreifbýlinu til Reykjavíkur, af því að þetta dreifbýlisfólk vildi frekar eiga heima í úthverfum en miðborg og ekki var hægt að troða því ofan í Vatnsmýri! 

Þessi samtök, "Betri byggð" hafði sem sé á hornum sér að fólki væri frjálst að velja sér hvernig byggð það vildi búa í. 

Þeir viðruðu þá tillögu á landsfundi eins stjórnmálaflokksins um sett yrði í lög, að bannað væri að gera neinar nýjar íbúðagötur í nágrannasveitarfélögum Reykjavíkur. 

Já, í fullri alvöru. 

Sáu þó að sér þegar þeir áttuðu sig á því hve fjarstætt það var að slík tillaga fengi nokkurt fylgi.

Ný tillaga í einni af nefndum Reykjavíkurborgar um stofnun sérstaks borgríkis í Reykjavík er dæmi um þá vanþekkingu og firringu sem margir borgarbúar búa við.

Innan þessa landlhelgislausa borgríkis yrðu engar auðlindir, vatnsorka, jarðvarmaorka eða fiskistofnar og ekki alþjóðaflugvöllur (meira að segja andstaða gegn innanlandsflugvelli).

Þeir sem telja að það eigi helst að þjappa öllu fólki saman í sem stærst borgarsamfélög gleyma því að ef sú hugsun á að útfærast til fulls, þyrfti að flytja nær alla landsmenn til Bretlands eða meginlands Evrópu, frekar en að vera með byggðina á jafn "óhagkvæmum" og afskekktum stað og Ísland er.

Hámenntaður maður, sem flutti frá milljónaborg í Evrópu til Íslands fyrir nokkrum árum og starfaði á Sauðárkróki, var spurður, hvers vegna hann hefði ekki frekar flust til Reykjavíkur en Sauðárkróks.

Hann svaraði: "Ef ég annað borð flyt frá milljóna stórborg í Evrópu til Íslands, skiptir ekki máli fyrir mig hvort smábærinn heitir Reykjavík eða Sauðárkrókur."

Nú er það svo, að ég borinn og barnfæddur Reykvíkingur, stoltur af fæðingar- og uppvaxtarslóðum mínum og elska þær.

En rembingurinn, sjálfhverfan og þröngsýnin, sem blossar svo oft upp hjá okkur borgarbúum, er okkur ekki holl.    

19,4 sólskinsstundir léku við landsmenn