Tregða veldur því ef jöklarnir stækka ekki alveg strax.

Ákveðin tregða er byggð inn í jökla varðandi stækkun og minnkun. Jafnvel þótt snjóalög eftir sumarið verði miklu meiri nú en undanfarna áratugi þarf fleira en eitt snjóaár til þess að þeir fari að stækka að nýju eftir stanslausa minnkun.

Sú lína, sem aðskilur það svæði, þar sem snjór situr eftir sumarið og það svæði þar sem snjórinn hefur bráðnað svo að regn og sól komast að til þess að bræða ísinn, er kölluð snælína.

Ef hún liggur mun lægra núna en undanfarin ár bráðnar minni hluti af jöklinum en áður á neðsta hluta þeirra, en sú bráðnun er annar hlutinn af því sem hefur áhrif á stærð jöklanna.

En jöklarnir stækka mest við það að snjófargið fyrir ofan snælínuna hækkar og þrýstir með auknum þunga ofan á ísmassann, sem skríður undan þessum þunga.

Nýsnævið, þótt það sé allt að tíu metra þykkt, er tiltölulega létt og virkar því ekki alveg strax sem aukinn þungi sem þrýstist ofan á ísinn sem fyrir er og eykur skrið hans.

En komi fleiri svona köld og snjóþung ár í viðbót munu fargið aukast stig af stigi og jöklarnir fara að stækka að nýju og skríða fram.

 

„Allt á kafi í snjó“

Vita hinir erlendu gestir um eðli Hellisheiðarvirkjunar?

Alls staðar þar sem ég hef verið viðstaddur opinbera viðburði og íslenskir ráðamenn hafa rætt um íslenskar háhitavirkjanir fyrir raforkuver, hafa þeir eingöngu talað um að þessar virkjanir séu glæsilegt dæmi um "hreina og endurnýjanlega" orku og "sjálfbæra þróun" í orkuöflun. 

Það vekur spurningar varðandi það sem Ségoléne Royal umhverfsráðherra Frakklands fékk að vita þegar hún skoðaði Hellisheiðarvirkjun. 

1. Fékk hún að vita að orka virkjunarinnar er hvorki hrein né endurnýjanleg? 

2. Fékk hún að vita að síðustu misseri hefur afl virkjunarinnar byrjað að dala hratt og ákveðið og er nú komið úr 303 megavöttum niður í 260?

3. Var henni sagt frá því að eina forsendan, sem gefin er fyrir endingu svona virkjana er sú, að orkan endist í 50 ár og að eftir það þurfi að bíða í tvöfalt lengri tíma til þess að orkan byggist upp á ný? 

4. Var henni gerð grein fyrir því að til þess að standa við skilmála um að afhenda umsamda orku frá virkjuninni þarf að halda áfram að virkja á nýjum og nýjum svæðum á Reykjanesskaganum og einnig utan hans? 

5. Var henni sagt frá því að íslenskir vísindamenn hefðu sett fram aðferð við að gera nýtinguna endurnýjanlega og sjálfbæra með því að virkja í byrjun aðeins lítinn hluta orkunnar á svæðinu og hafa fulla yfirsýn yfir það að innrennsli heits vatns væri nógu mikið til þess að orkugetan minnkaði ekki? 

6. Var henni sagt frá aðgerðum til þess að minnka útblástur brennisteinsvetnis frá virkjuninni, sem enn sést ekki hvort muni duga? 

7. Eða var henni yfirleitt sagt frá því að gríðarlegt magn brennisteinsvetnis hefði streymt frá virkjuninni allt frá því að hún tók til starfa? 

Hlutverk afar góðra íslenskrar vísindamanna og kunnáttumanna við að ryðja braut sjálfbærri notkun jarðvarma í öðrum löndum er of mikilvægt til þess að verið sé skipulega að leyna ofangreindum atriðum þegar Íslendinga kynna þetta mikilvæga mál.

Fyrr eða síðar mun blaðran springa, og raunar er þegar byrjað að leka úr henni.  

 

 

Royal í Hellisheiðarvirkjun

Sami mávurinn og hjá Cameron?

Sumt, sem erfitt er að kanna og sanna, er furðulegt á okkar miklu tækniöld, þegar menn finna þotur og skip á mörg þúsund metra dýpi úthafanna, kafa niður og ná í hluti innan úr þessum flökum. 

Má sem dæmi nefna flak AF447 þotu Airbus í Suður-Atlantshafi, flak Titanic austur af Nýfundnalandi og flök orrustuskipanna Hood og Bismarcks á sunnanverðu Grænlandshafi og vestur af Biskayaflóa. 

Síðan koma önnur tilfelli þar sem ekki virðist vera hægt að rekja eða finna hluti á litlu dýpi upp við land, eins í sænska skerjagarðinum.

Við það bætast síðan misjafnir vitnisburðir sem villa um fyrir leitarmönnum.

Hér fyrr á árum gerðist slíkt oft þegar flugvélar hurfu hér heima og fólk taldi sig hafa orðið vart þeirra allt að hundrað kílómetra frá þeirri flugleið, sem síðar kom í ljós að þær höfðu flogið.

Um daginn færði David Cameron forsætisráðherra Breta það í tal, hve hvimleiðir mávar væru orðnir í Bretlandi. Vöktu þessi ummæli talsvert umtal og fannst mér þetta tal undarlegt.

En nú hef ég skipt um skoðun eftir að hafa dvalið í Brighton á suðurströnd Englands í þrjár nætur.

Hér niðri við ströndina er stanslaust mávagarg allan sólarhringinn og engu er líkara en að sami mávurinn sé gargandi án afláts.

Út um gluggann sést enginn mávur og ég er jafnnær um hvaða fugl þetta er og Svíar um það hvaða bátar eru á ferð uppi i landsteinum hjá sér.

Hér í Brighton er aðeins sandfjara og vinsæl baðströnd og enga fiskibáta að sjá eða annað sem laðar að sér máva á Íslandi. Hér má sjá dæmi um aðgangshörku mávanna, einn sem situr á bakinu á bekknum, sem fólkið situr á við fjölfarna götu hér í Brighton og er örskömmu síðar búinn að steypa sér niður að öðru fólki til að reyna að hrifsa til sín bita hjá þeim. 

Raunar hef ég hvergi gist á Íslandi í bráðum sextíu ár þar sem er jafnmikið mávagarg og umferð máva og hér.

Þeir eru líka aðgangsharðir alls staðar og langt inn í land. 

Fyrirbærið er mun meira áberandi hér en í grennd við Reykjavíkurhöfn og gengur svo langt, að jafnvel kvikmynd Hitchcocks, "Fuglarnir" kemur upp í hugann.

Tal Camerons um mávana hljómar því ekki lengur undarlega í eyrum, heldur er full ástæða til þess að taka undir þau og styðja hann í þessu máli.  

Óvíst hvaðan kafbáturinn er

Afkoma álveranna byggist á skammarlega lágu orkuverði.

Það er gott og blessað að blaðamenn kafi ofan í tekjur einstaklinga eins og þeir hafa gert áratugum saman. 

En allt frá upphafi stóriðju á Íslandi fyrir 45 árum hefur sannleikurinn um skammarlega lágt orkuverð til álveranna verið falinn eða beitt blekkingum um það. 

Hefði vegna stærðar málsins þó verið full ástæða til að upplýsa um þetta mál.

Þess vegna er ástæða til að fagna því að á Orkubloggi sínu hefur Ketill Sigurjónsson birt upplýsingar um þetta gríðarlega hagsmunamál þjóðarinnar, sem stinga svo sannarlega í augu.

Þar kemur fram að Alcoa og þó einkum Norðurál hafa fengið orkuna á spottprís, langt undir verðinu í nágrannalöndunum og meira að segja undir verðinu í Afríku, þar sem alþjóðleg stórfyrirtæki beita aflsmun miskunnarlaust til að keyra niður verðið gagnvart fátækum og veikburða þjóðum.

Fram kemur að í samningi við álverið í Straumsvík 2010 náðist skárra raforkuverð en við Norðurál og Alcoa og rofin var hin óhagstæða tenging við álverð á heimsmarkaði.

Ketill á miklar þakkir skildar fyrir vinnu sína við að afla þessara upplýsinga og koma þeim á framfæri.  

Afkoma fyrirtækja „dúndrandi“ góð