Sögunum um Bláskjá og Oliver Twist snúið við.

Þegar ég var barn lásum við börnin mörg söguna af Bláskjá, fallegu ljósleitu barni með blá augu, sem glæpahyski, vondir dökkir menn, höfðu rænt og farið illa með inni í skóginum. 

Sagan af Bláskjá var þýsk og féll inn í fræði nasista um yfirburði hins aríska kynþáttar eins og flís við rass. 

Í sögunni um Oliver Twist lásum við um Gyðinginn Fagin í hlutverki hins vonda illþýðis sem ekki er kristið fólk, ógnar börnum okkar, rænir þeim af okkur og fer illa með þau.

Skilaboð þessara sagna voru skýr fyrir okkur, börn þess tíma:  Hvítt, kristið, ljósleitt, bláeygt og sæmilega efnað fólk er af hinu góða, en dökkleitir heiðingjar eru vont fólk sem verður að varast og jafnvel berjast gegn og uppræta.  

Harmræn saga hins danska Marcus Vestergaard Pedersen sýnir okkur hvernig þessi gamla hugmynd um góða og slæma kynþætti lifir enn góðu lífi og sækir jafnvel í sig veðrið. 

Þetta er sagan um hlutskipti barns, sem er dökkt yfirlitum, lendir í höndum hvíts, kristins fólks og á illa daga vegna litarhátts síns, rétt eins og Bláskjár átti í höndum hinna dökkleitu vondu heiðingja í sögunni forðum. 

Fæddist inn í ranga fjölskyldu

Lúmskustu fíkniefnin eru kannski þau hættulegustu.

Læknir, sem talinn er einn hinna hundrað merkustu í heiminum, ætti að vita hvað hann segir. 

Ofmælt er að ALLIR hafi reykt hass fyrir 40 árum eins og Kári Stefánsson orðar það. Að minnsta kosti var ég í hópi fleiri sem sáu ekkert jákvætt við það að vera að eyða peningum og tíma í það að "fikta við heilann í sér" eins og Kári orðar það réttilega. 

Upphaflega voru reykingar taldar hættulausar og flottar. Í fyrradag var ég að horfa á hinn stórkostlega listamann Sammy Davies jr. á Youtube og hann var flottur reykingamaður, reykti oft á sviðinu. 

Hann lést úr hálskrabbameini 65 ára gamall, fór um aldur fram á svipaðan hátt og Nat King Cole, Humphrey Bogart og Haukur Morthens, en hinn síðastnefnda drápu að vísu aðdáendur hans með óbeinum reykingum álíka fljótt um aldur fram og Sammy Davies jr. lést. 

Reykingarnar hefðu átt að leggjast af miklu hraðar og fyrr, en tóbaksframleiðendur eyddu óhemju fjárhæðum í að kaupa vísindamenn og rannsakendur til að reyna að hnekkja niðurstöðum, sem voru óhagstæðar fyrir reykingarnar.

Sama gera hinir valdamiklu og stóru hagsmunaaðilar í olíuiðnaðinum varðandi loftslagsvandann.

Hættan vegna hassreykinga og víndrykkju liggur í því hve sakleysisleg neyslan sýnist.

Hassið er með lægstu áhættuprósentuna, 8%, og það gerir það lúmskara, því að enda þótt 8% sýnist lág tala, er hún í raun og veru allt of há.

Samt sagði Bubbi Morthens mér það á sínum tíma þegar hann var á viðkvæmu stigi eftir meðferð, að ef einhverjum væri verulega illa við hann, myndi sá brjótast inn í íbúð hans, þegar hann væri ekki heima og skilja eftir hassköggul í gluggakistunni. 

Vínið nýtur hins vegar þess að hafa verið mært og dásamað í árþúsundir meðal annars í óteljandi áróðurssöngvum um dásemdir vínuvímunnar.

Er söngurinn "Hvað er svo glatt?" eitthvert nöturlegasta dæmið um það, samið af áfengissjúklingi sem vínið drap innan við fertugt.

Og ekkert fíkniefni veldur meira böli en vínið, sem dásamað var í ljóðlínunum "..guðaveigar lífga sálaryl..." og ..."Látum því vinir, vínið andanna hressa!...! 

„Ég reykti hass en var ekki afreksmaður í því“

Vantaði nóga hæð frá jörðu.

Í bakfallslykkju svonefndri (loop) þarf flugmaðurinn mikið loftrými, einkum á flugvélum sem eru með tiltölulega litla vængi miðað við þyngd vélarinnar eins og Hawker Hunter. 

Svifflugvélar eru léttar, með hlutfallslega stóra vængi og litla loftmótstöðu og auðveldara er að taka lykkju á þeim en þyngri vélum.

Gott er að hafa gnægð vélarafls til að ná nógri hæð frá jörðu og stytta tímann sem það tekur að fara í gegnum efsta hluta lykkjunnar svo að nógu snemma sé flogið út úr hennni. 

En lítið má út af bregða og ef hæð yfir jörðu er á mörkunum er refsað harðlega fyrir það. Nóg hæð er því lykilatriði sem misheppnaðist í gær. 

Af myndbandi af atvikinu í gær sést nokkuð snemma að rýmið fyrir lykkjuna muni ekki verða nóg og að eina útgönguleiðin fyrir flugmanninn hefði verið að velta þotunni á réttan kjöl og fljúga út úr lykkjunni.

Þetta slys hefði ekki þurft að kosta mannslíf ef þotan hefði lent á mörgum auðum grasblettum sem eru í kringum veginn sem hún lenti á.

En hún lenti fyrir afdrifaríka tilviljun á versta hugsanlega stað, því miður.  

Flugmaðurinn alvarlega slasaður

Næsta skref aðgerðarinnar "Orkuskipti - koma svo!"

Í fyrrahaust greindi ég frá því að draumur minn væri að innleiddur yrði í íslenska bílaflotann "rafbíll litla mannsins".

Ég nefndi Renault Twizy sem dæmi um slíkan bíl, þennan sem er á efstu myndinni hér á síðunni.

Skömmu síðar kviknaði hugmynd um að það fyrsta sem yrði gert á slíkum bíl, yrði að aka honum í kringum landið og vekja með því athygli á honum.  

Ýmislegt tafði fyrir þessu, fjárskortur og fleira, og þá breyttist hugmyndin í að fara á reiðhjóli með rafknúinni hjálparvél kringum landið og fara samtímis hringinn á rafbíl í fullri stærð.

Þegar ég ræddi þetta við Gísla Gíslason hjá Even kom í ljós að honum hafði dottið hið sama í hug varðandi dýrasta og öflugasta rafbílinn af gerðinni Tesla S og að sett yrði hraðamet, því að þegar árið 2006 hefði rafbíl verið ekið allan hringinn í fyrsta sinn.

Úr varð hugmynd um samræmda aðgerð, þar sem Gísli æki hringinn rangsælis, en jafnframt yrði fyrstu ferð rafknúins hjóls milli Akureyrar og Reykjavíkur stillt þannig upp að bæði faratækin ækju samtímis í mark í Reykjavík.

Tafir í tilraunum með rafhjól seinkuðu þeirri ferð og Gísli setti hraðametið 20. júlí sl., 30 klukkustundir, en rafhjólinu Sörla var ekið frá Akureyri til Reykjavíkur dagana 18-19. ágúst.

Þessi tvð farartæki eru á sitt hvorum enda flóru rafknúinna farartækja, annars vegar þeirra léttustu og ódýrustu, reiðhjóla með hjálparvél, og hins vegar öflugasti rafbíllinn, Tesla 2, og það er dæmi um þá möguleika til framfara sem eru í öllum stærðum rafknúinna farartækja.

"Rafbíll litla mannsins", hin upprunalega hugmynd undir heitinu "Orkuskipti - koma svo!" , hefur fengið á sig skýrari blæ eftir rafhjólsferðina en þessi upprunalega hugmynd fólst í því að bíllinn væri það léttur, að hægt yrði að knýja hann með sams konar rafhlöðum og minnstu rafhjólin, en það gæfi möguleika á að skipta út rafgeymum á ferðalögum í stað þess að tefjast við að hlaða þá.

Slík skipting gæti farið fram á bensínstöðvum olíufélaganna á svipaðan hátt og þegar skipst er á gaskútum, afhentur tómur gaskútur og fullur fenginn i´staðinn.

Minnstu raunhæfu rafbílar litla mannsins, sem núna koma til greina eru Renault Twizy og IMA Colibri.

Twizy er tveggja sæta og um 550 kíló en Colibri verður aðeins 440 kíló þegar hann á að komast í framleiðslu á næsta ári.

Í akstri á bílum innanbæggja eru aðeins að meðaltali 1,1 maður í bíl og því ætti eitt sæti að vera alveg nóg.

Gallinn við Twizy og rafbíla yfirleitt er sá að rafgeymarnir eru undir gólfinu, erfitt að komast að þeim og bíllinn verður hærri en ella og farþegar sitja hærra.

Colibri er hins vegar nákvæmlega eins hannaður og draumabílar, sem ég hef verið að teikna síðustu 55 ár: Maðurinn situr eins neðarlega í bílnum og hægt er, líkt og í kappakstursbíl, og vél og drif eru fyrir aftan hann.

Rafgeymum er raðað meðfram manninum sitt hvorum megin við hann og hann fer inn í bílinn og út úr honum með því að stíga yfir þröskuld i gegnum einar dyr, sem ppnast upp.

Colibri er með tveggja þrepa sjálfskiptingu, nær 120 kílómetra hraða og er innan við 10 sekúndur úr kyrrstöðu upp í hundraðið.

Það þyrfti að flytja einn slíkan bíl inn í byrjun og prófa hann og rannsaka, en síðan að hanna léttari og betri bíl, þar sem rafhlöðurnar yrðu svipaðar og í rafreiðhjólunum og auðveldlega útskiptanlegar.

Ef þyngdinni á "rafbíl litla mannsins" er náð úr 440 kílóum niður í 340 er björninn unninn og hægt að fara á slíkum bíl milli Reykjavíkur og Akureyrar á 5-6 klukkustundum fyrir 2-300 krónur í stað minnst 4000 þúsund króna á bíl knúnum jarðefnaeldsneyti.

Og orkan auk þess alveg hrein.

Danir eru um þessar mundir að endurmeta þá möguleika, sem stóraukin notkun rafhjóla getur gefið til að minnka útblástur og orkukostnað.

Segja að möguleikarnir hafi verið stórlega vanmetnir fram að þessu.

Framleiða orkuverin, sem Danir frá orku frá, þó að stórum hluta orku fengna úr jarðefnaeldsneyti.

En engu að síður verður heildarmengunin miklu meiri ef hún kemur frá hverjum bensínbíl fyrir sig en frá orkuverinu í gegnum rafbíla.  

Anna ekki spurn eftir Kia Soul EV

Sektaðir á möl en ekki á grasi.

Eitthvað hafa sektirnar á bílunum, sem lagt var við BSÍ verið misvísandi og handahófskenndar.

Í frétt segir að bílarnir á grasblettinum hafi verið sektaðir, en þar sem ég gekk þarna í gegn nú rétt áðan, voru ekki sektarmiðar á þeim bílum, sem stóðu á grasblettinum næst götunni norðan megin, heldur á bílum sem stóðu á möl beint á móti sunnanmegin. 

Var ég einmitt að undrast þetta sérkennilega mat á aðstæðum, að verra væri talið að bílar stæðu á möl en á grasi.  

 

Sektaðir fyrir að leggja hjá BSÍ