1914, 1939, 1956, 1968 og 2014, - hvaš er lķkt, hvaš ólķkt?

Um žessar undir hreyfir žaš viš mönnum aš ófrišarblikur į įrinu 2014 minnir į žaš aš rétt öld er lišin į žessu įri sķšan Fyrri heimsstyrjöldin hófst. Mešal annars er talaš um aš hegšun stórvelda sé önnur og aumingjalegri nś en žį og velt vöngum yfir žvķ aš žaš sé óešlilegt.

Til dęmis hafi Žjóšverjar ašeins fariš fram į žaš viš Belga 1914 aš fį aš flytja herliš ķ gegnum landiš įn žess aš hernema žaš, en Bretar hafi tališ žaš brot į samningi frį 1839 um landamęri Belgķu og žvķ sagt Žjóšverjum strķš į hendur.

Nś hafi hins vegar engin hótun um strķš veriš gefin žótt Rśssar hafi einhliša breytt landamęrum Śkraķnu žrįtt fyrir 20 įra samning um žessi landamęri og fariš meš her inn į skagann og hertekiš hann.

Hér gleymist grundvallarmunur į įstandinu 1914 og žvķ sem sķšar varš og einnig gleymist hvaš menn töldu sig hafa lęrt eftir hörmugnarnar 1914.

1914 óraši engan žįtttakanda ķ strķšinu fyrir žvķ aš strķš yrši jan yfirgripsmikiš og langt eins og raun varš į. Menn įttušu sig engan veginn į žvķ aš vegna hreyfanleika varnar- og varališs og öflugra varna yrši hętta į kyrrstęšum skotgrafahernaši sem stęši ķ fjögur įr.

Allir strķšsašilar héldu aš žetta yrši stutt og snarpt strķš, sem klįrašist jafnvel fyrir jól 1914.

Minningin um žetta skóp sķšan óvart seinna strķšiš, af žvķ aš ķ višleitni til aš komast hjį hörmulegu strķši, gleymdist žaš hvaša eindęma skepnur Hitler og glępahyski hans höfšu aš geyma og aš seinna strķšiš var óhjįkvęmilegt, hvaš sem gert hefši veriš, - Hitler stefndi vķsvitandi aš žvķ.

1956 fóru Sovétmenn meš her inn ķ Ungverjaland til aš steypa stjórninni žar af stóli og Vesturveldin ašhöfšust ekkert, af žvķ aš nś var komin til sögunnar kjarnorkuógn, sem skóp alveg nżjar ašstęšur.

1968 fóru Sovétmenn og fylgirķki žeirra ķ Varsjįrbandalaginu meš her inn ķ Tékkóslóvakķu ķ sama tilgangi og aftur höfšust Vesturveldin ekkert aš.

2014 fara Rśssar og taka Krķm meš hervaldi, en ķ žetta sinn hafa žeir flesta ķbśana meš sér ķ staš žess aš hafa žį į móti sér ķ Ungverjalandi og Tékkóslóvakķu 1956 og 1968. Voru auk žess aš taka til baka svęši, sem žeir höfšu gefiš Ukraķnu fyrir hįlfri öld.

Tökum aftur įrin 1914 og sķšan 1943 varšandi žaš aš fara meš her ķ gegn um hlutlaust rķki.

1943 sömdu Žjóšverjar nefnilega viš Svķa um aš fį leyfi žeirra til aš fara meš žżskan her ķ jįrnbrautarlestum frį Noregi ķ gegnum Svķžjóš til Finnlands. Herflutningarnir voru žó ekki meiri né  örari en žaš aš lokašar jįrnbrautarlestir nęgšu.

Hvorki Bandamenn né Žjóšverjar hróflušu viš žeirri skilgreiningu aš Svķžjóš vęri žrįtt fyrir žetta hlutlaust rķki.

Hvers vegna? Vegna žess aš žaš var engum ķ hag aš efna til strķšsįstands śt af žessu.

Mišaš viš umfang herflutninga Žjóšverja 1914 og žann hraša og umfang, sem žurfti aš hafa, žar sem meginherinn var sendur gegnum Luxemborg og Belgķu til aš fara ķ sveig vestur og sušur fyrir Parķs til aš króa franska herinn inni meš žvķ aš umkringja hann viš Parķs, hefši veriš illmögulegt aš takmarka herflutningana viš lokašar jįrnbrautarlestir.

Nś eru uppi raddir um žaš aš Bretar og Belgar hefšu samt getaš séš ķ gegnum fingur sér varšandi žessa herflutninga śr žvķ aš Žjóšverjar hétu žvķ aš hernema ekki Belgķu.

Žaš er afar hępiš og žar aš auki voru Bretar bundnir skuldbindingum og samningum viš bęši Frakka Rśssa og Belga varšandi žaš aš koma žeim til hjįlpar ef Mišveldin réšust į žį.

Nś hallast margir fręšimenn aš žvķ aš jafnvel žótt Žjóšverjar hefšu haldiš hęgri armi hers sķns jafn sterkum og Von Schlieffen lagši upp meš, hefši samt ekki tekist aš framkvęma įętlun hans.

Įstęšan var einfaldlega sś aš hraši fótgöngulišsins įtti aš verša svo mikill og vegalengdin sem žaš įtti aš fara var svo löng, aš žaš hefši ekki haft śthald ķ žaš, enda hefši žaš sjįlft žurft aš berjast samfellt alla leišina viš erfišan andstęšing, sem įtti aušvelt meš aš flytja til varnar- og varališ sitt nógu tķmanlega til aš verjast alls stašar į sama tķma og sóknarherinn varš aš notast viš seinfara birgša- og skotfęraflutninga.

Žetta breyttist ķ Seinna strķšinu žvķ aš žį sįu öflugar og hrašskreišar vélaherdeildir, flugvélar og vélvęddir flutningar į birgšum og hergögnum um aš sópa hindrunum ķ burtu, vaša įfram og umkringja liš Breta, og žżska fótgöngulišiš žurfti ekki annaš en aš sleikja upp į eftir žeim og marséra nęr įtakalaust įfram.      

  


mbl.is Óska eftir rśssneskum frišargęslulišum
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Athugasemdir

1 Smįmynd: Žorsteinn Briem

Austur-Evrópurķkin vildu sjįlf fį ašild aš Evrópusambandinu, fyrst og fremst til aš auka sķn lķfsgęši.

18.8.2012:

"All major political parties in Ukraine support full eventual integration into the European Union."

Žorsteinn Briem, 20.4.2014 kl. 22:49

2 Smįmynd: Žorsteinn Briem

"In the 2001 Ukrainian census, 8,334,100 identified as ethnic Russians (17.3% of the population of Ukraine [žar af um 5% į Krķmskaganum]), this is the combined figure for persons originating from outside of Ukraine and the autochthonous population declaring Russian ethnicity."

Um fjóršungur ķbśa Eistlands og Lettlands er hins vegar af rśssnesku bergi brotinn.

Žorsteinn Briem, 20.4.2014 kl. 22:50

3 Smįmynd: Žorsteinn Briem

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/66/Ukraine_ethnic_2001_by_regions_and_rayons.PNG

Žorsteinn Briem, 20.4.2014 kl. 22:51

4 Smįmynd: Žorsteinn Briem

Nokkur dęmi įriš 2013:

Share of world wealth:


Evrópusambandiš 36,7%,

Bandarķkin 29,91%,

Frakkland 5,91%,

Žżskaland 5,35%,

Ķtalķa 4,92%,

Bretland 4,88%,

Kanada 2,83%,

Spįnn 1,92%,

Rśssland 1,51%
,

Indland 1,5%,

Brasilķa 1,31%.

Žorsteinn Briem, 20.4.2014 kl. 22:53

5 Smįmynd: Vilhjįlmur Örn Vilhjįlmsson

Steini Breim hér žegar. Žį sleppum viš žessu. Hann lżgur žvķ aš fjóršungur ķbśa Eistlands sé af rśssneskum uppruna, enda er hann sénķ.

Vilhjįlmur Örn Vilhjįlmsson, 21.4.2014 kl. 06:59

6 Smįmynd: Vilhjįlmur Örn Vilhjįlmsson

"Hvorki Bandamenn né Žjóšverjar hróflušu viš žeirri skilgreiningu aš Svķžjóš vęri žrįtt fyrir žetta hlutlaust rķki.

Hvers vegna? Vegna žess aš žaš var engum ķ hag aš efna til strķšsįstands śt af žessu."

Nei, Ómar, žaš voru engin tök į žvķ aš fara ķ strķš ķ Svķžjóš. Bandarķkjamenn voru ekkert įnęgšir og fengu Svķar aš vita žaš. En Svķžjóš var einfaldlega mikilvęgur tengilišur fyrir fréttir frį Danmörku og Noregi og öšrum löndum, jafnvel Žżskalandi sjįlfu. Žann möguleika į upplżsingum vildu bandamenn ekki eyšileggja. Danir sendu matvęli til Wehrmacht, fóšrušu drįpslišiš, en ekki varš žaš til žess aš bandamenn einbeittu sér aš Danmörku. 

Vilhjįlmur Örn Vilhjįlmsson, 21.4.2014 kl. 07:05

7 Smįmynd: Siguršur Haraldsson

Sęll Ómar, žaš er aš koma žrišja strķšödinn žvķ veršur ekki foršaš žvi mišur.

Siguršur Haraldsson, 21.4.2014 kl. 13:30

8 identicon

Sęll Ómar.

Uppreisnin ķ Ungverjalandi 1956 snéri ķ upphafi
aš ofrķki gyšinga žar ķ landi sem höfšu nįš aš
planta sér ķ allar helstu valdastöšur, -
rķkisstjórnin sjįlf samanstóš öll af gyšingum, -
en rétt er žaš aš sķšan žróašist bylting žessi ķ žį įtt
sem žś greinir frį.

Hśsari. (IP-tala skrįš) 21.4.2014 kl. 13:49

9 Smįmynd: Ómar Bjarki Kristjįnsson

Jś er žaš ekki, eru ekki rśssar um 1/4 af ķbśum Estonia?

Aš öšru leiti dreg ég nś ķ efa aš ungverska rķkisstjórnin 1956 hafi samanstašiš öll af gyšingum.

Ómar Bjarki Kristjįnsson, 21.4.2014 kl. 15:47

10 identicon

Ómar Bjarki.

Žś žarft ekki annaš en aš fletta uppį
Mįtyįs Rįkosi/ Mat(t)hias Rįkosi og
žį séršu hvernig žetta var ķ pottinn bśiš.

Hśsari. (IP-tala skrįš) 21.4.2014 kl. 20:58

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband