Merkilegt hvaš višgekkst ķ mķnu ungdęmi.

Frį žvķ aš ég hafši lķkamsburši til į unglingsįrum var ég ķ alls konar verkamannavinnu į sumrin, um helgar og ķ skólafrķum bęši ķ sveit og borg. Žetta voru įrin frį 1953 til 1961 alls tęp nķu įr. 

Į žeim tķma hugsaši enginn um įhrif ryks, óhreininda og hįvaša, sem verkafólk žess tķma žurfti aš žola. Žaš var tališ hreystimerki aš žola ill og óžrifaleg vinnuskilyrši og taka lķkamlegu įlagi og erfiši af karlmennsku. 

Mašur var stoltur af žvķ aš vera skķtugur af kśamykju ķ sveitinni, anda aš sér sementsryki ķ uppskipun viš Reykjavķkurhöfn, spónaryki ķ spónakjallaranum undir timburversluninni Völundi og utan dyra į vinnusvęši Völdundar, steinryki frį grjótborum og hįvaša frį žeim įn heyrnarskjóla, og soga ofan ķ sig asbestryk viš verkamannastörf inni ķ nżbyggingu į horni Įsvallagötu og Bręšraborgarstķgs. 

Fljótlega kom žó aš žvķ aš kaupa sér rykgrķmu fyrir uppskipunina į sementinu, sem var ašeins betur borguš en önnur uppskipunarstörf. 

Enn sem komiš er hafa įhrifin af asbestrykinu ķ nżbyggingunni ķ Vesturbęnum ekki komiš fram hjį mér, hvaš sem sķšar kann aš verša, en žaš ryk var sagt vera krabbameinsvaldandi löngu eftir aš mašur vann ķ žeim óžverra. 

Eina rykiš sem hafši slęm įhrif į žessum tķma var rykiš ķ spónakjallaranum og rykiš į vinnusvęši Völundar. 

Fljótlega fór aš grafa ķ augnalokunum į mér og ég fattaši ekki žį, aš žvķ ollu örsmįar tréflķsar sem komust inn ķ viškvęma hśšina.

Sem betur fer er žetta aš mestu lišin tķš. Nema kannski hjį Pólverjum, žar sem tólf slķkir žykja nęgja til aš vinna verk sem įšur žurfti 35 Ķslendinga til aš vinna.  


mbl.is „Fullkomlega ólöglegur gjörningur“
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Athugasemdir

1 Smįmynd: Gunnar Heišarsson

Žaš žarf ekki aš fara svona langt aftur til aš mynnast ryks, óhreininda og hįvaša į vinnustaš, Ómar. Žetta var algilt langt fram yfir 1980 og žvķ mišur žekkjast enn vinnustašir žar sem žessi mįl eru ķ ólestri.

Asbestiš var bannaš hér į landi ķ byrjun nķunda įratugar sķšustu aldar. Um skašsemi žess er žó enn deilt, einkum erlendis. Stašreyndin er aš eina skašsemin sem er óumdeild af asbesti er žegar žaš lendir ķ eldsvoša. Žį myndast mjög skašlegt gas. Ryk af asbesti er vissulega hęttulegt, en ekki hefur tekist aš sanna aš žaš sé hęttulegra en t.d. ryk af spónaplötum.

Um žaš leyti sem asbest var bannaš hér į landi var lögš um 60 km löng asbest hitaveitulögn frį Deildarhver til Akraness. Enn er stęšsti hluti leišarinnar ķ asbeströrum og ekki aš sjį aš krabbameinstilfelli į Akranesi eša ķ Borgarnesi séu meiri en öšrum sveitarfélögum landsins.

Žaš er žvķ svolķtiš fyndiš žegar menn fara į taugum žegar žeir lķta žetta efni augum.

Gunnar Heišarsson, 24.11.2014 kl. 21:19

2 Smįmynd: Sęvar Helgason

Žetta meš asbestiš og krabbamein er ęttaš frį BNA einkum ķ Kalifornķu žar sem į tķma seinni heimstyrjaldar var grķšarlegt umfang į vinnu tengd asbesti. Žar varš hreinn faraldur krabbeinstilfella sem var rakin til asbests frį žessum tķma . BNA menn uru svo hreinlega heilagir ķ vörnnum viš nišurrif į asbestbśnaši eftir aš asbest var bannaš. Bśnašurinn sem žeir nota til aš umlykja svoleišs vinnusvęši minna į E-bólubśnašinn sem nś er į sjśkrahśsum. En eins og Ómar segir viš hér vorum meš öllu óvarin ķ žessu ryki - en asbest var ķ żmsu formi sem einangrunarefni og klęšningum-įsamt efni til vatnslagna. Žekki alla söguna hans Ómast frį unglingsįrunum- var ķ žessu öllu enda tveim įrum eldri . Sennilega hefur uppskipun śr togurum į žessum unglingavinnutķma veriš heinęmurst žįtt fyrir alla slordrulluna svo mašur var ekki ķ hśsum hęfur og illa séšur ķ strętó. :-)

Sęvar Helgason, 24.11.2014 kl. 22:16

3 identicon

Žaš er fķnt asbest ryk sem er hęttulegt ef žaš berst nišur ķ lungun. Um žį skašsemi er ekkert deilt, Gunnar Heišarsson.

Og žyngdin Ómar, žyngdin. Žį kom sementiš ķ 50 kg pokum og viš óharšnašir unglingar vorum aš lyfta žessu og fórum létt meš žaš, eša svona nęstum žvķ. Enginn sagši okkur hvernig beiti skyldi lķkamanum, t.d. til aš hlķfa mjóhryggnum. Enginn, menn voru ekki į spį ķ slķka sérvisku, slķkan hégóma.

Ég hef lķka eitt brjósklos aš baki mér, sem var lęknaš meš uppskurši. Gekk mjög vel, hef ekki fundiš til ķ hryggnum sķšan.

Haukur Kristinsson (IP-tala skrįš) 24.11.2014 kl. 22:51

4 identicon

Mesothelioma

Arnfrķšur Siguršardóttir (IP-tala skrįš) 24.11.2014 kl. 23:53

5 identicon

Sęll Ómar!Mig langar aš koma meš smį sögu um mengunį vinnustaš.“Ég vann ķ morgum frystihśsum.Žaš var eitt semmjög reglulega aš ammoniak lak af frystitękjnum.yfirleitt sagšiverkstjórinn,žetta er bara smį fnykur žetta veršur lagaš.Finnst ykkur žetta óžęgilet?Neinei žtš žurfiš ekki aš fara ,engin hętta.Og viš eins og aular héldun įfram aš ormhreinsa.og tįrin lįku ķ styšumstraumum nišur andlitin į mešan į žessu stóš.Svo var lķka svišinn ķ hįsinum,hóstinn og flökurleikinn.

svo lišu įrin ég var löngu hętt ašvinna ķ fiski.Žį kom frétt um ammoniakleka.Menn voru kallašir śt ķ eiturefna heldum bśningm.

Ég fę alltaf hlįturkast žegar ég sé eitutefna  sveitina ķ fullum skrśša.

Kv.Ingibjörg.

Ingibjörg Jóhannesdóttir (IP-tala skrįš) 25.11.2014 kl. 01:28

6 identicon

Asbest er steind śr algengum frumefnum og hefur enga eiturvirkni.

Asbest krystallar eru žrįšlaga og asbest ryk er žvķ nk nįlar sem geta oršiš žvķ sem nęst óendanlega fķnar og skarpar. Berist žęr ķ lungun valda žęr nokkurskonar mekanķskum įverka į mjukan lungnavefinn og veldur ęxlisvexti sem getur svo oršiš aš umfangsmiklu og brįšdrepandi krabbameini (steinlungu).

Žegar bśiš er aš fjarlęgja asbest śr byggingum er mį uršaš žaš svotil hvar sem er. Žaš mengar ekki grunnvatn og hefur enga eiturvirkni frekar en skarpir hnķfar, -sem eingöngu drepa viš stungu.

Siguršur Sunnanvindur (IP-tala skrįš) 25.11.2014 kl. 09:48

7 identicon

Tilbśni įburšurinn ķ sveitinni kom ķ 50 kg pokum og meš žetta rogašist mašur į vorin 11 įra og varla žyngri pokinn.  Engar grķmur notašar žegar helt var śr pokanum ķ dreifarann en rykiš sveiš ķ nefi og olli óbragši ķ munni.  Ef žaš var ekki mjög kallt śt žį voru engir hanskar notašir, annars nįši mašur ekki góšu taki į pokunum.  Žaš sveiš undan įburšinum ef hann komst ķ sįr. 

Fóšurbętirinn var einnig ķ 50 kg pokum og žaš var lżjandi aš afferma vörubķlinn sem kom meš sendinguna, en žetta var bara hluti af lķfinu į sķnum tķma ķ sveitinni og žótti ešlilegt, annaš var aumingjaskapur.  Fleirra mętti telja upp.

Mašur žóttist mikill ef mašur fann fyrir ķ skrokknum eftir žessi erfiši žvķ žaš voru merki um aš mašur hafši tekiš į.  Ekki var hugsaš um hvort żmis stoškerfisvandamįl kęmu upp meš įrunum, bęši vegna vanžekkingar en einnig aš slķkt var bara hluti af lķfinu.

Börn og unglingar unnu żmsa vinnu viš żmis vinnuskilyrši fyrir įratugum sķšan og vęri slķkt ekki bošlegt ķ dag, er jafnvel bannaš meš lögum, en fyrr mį nś vera aš pakka žeim inn ķ bómul.

Jóhannes (IP-tala skrįš) 25.11.2014 kl. 16:10

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband