Margar misþekktar samverkandi ástæður?

Oftast eru það margar samverkandi og þekktar ástæður, sem valda slysum. 

Ef ein ástæðan er tekin út og ekki til staðar gerist oft tvennt:

1. Það verður ekkert slys. 2. Slysið verður miklu stærra en ella. 

Nokkur atriði hafa þegar verið nefnd varðandi stórslysið í gær. 

1.  Bílaleigubíll stansar á veginum til þess að beygja yfir þvert yfir hann og komast að merktum útsýnisstað. 

2.  Um allt sunnanvert landið er lúmsk hálka, vegna þess að í röku lofti í nokkurra stiga frosti myndast oft hálkuglæra, sem ökumenn sjá ekki. 

3. Viðkomandi vegarkafli er ekki í flokki sama vegar 50 kílómetrum vestar varðandi hálkuvarnir af hálfu Vegagerðarinnar. Það eru ekki til peningar í það. Svona svipað og var í í óhappi á Biskupstungnavegi á dögunum. 

4. Ökumanni rútu mistekst að komast framhjá kyrrstæða bílnum, ekur á hann og rútan rennur út af veginum og veltur. 

5. Nokkrir af farþegunum kastast út úr rútunni og verða jafnvel undir henni. Ályktun: slíkt gerist yfirleitt ekki ef fólk er í bílbeltum. Spurning: Voru ekki belti í rútunni? Er það ekki skylt?

6. Ef það voru belti í rútunni, slösuðust einhverjir, sem voru í bílbeltum inni í rútunni við það að aðrir farþegar, sem ekki voru í beltum, köstuðust á þá? Ef það voru belti, af hverju voru ekki allir í þeim?  Það verða nefnilega allir að vera í beltum til þess að þau virki fullkomlega á heildina litið. 

7. Hvernig var ástand hjólbarðanna undir bílunum tveimur?

Atriði númer 5, 6 og 7 eru næsta dæmigerð fyrir íslensk umferðarslys að því leyti, að þeim er yfirleitt sleppt í upplýsingagjöf um slysin. Af hverju? 

Atriði númer 1 til 4 eru þess eðlis að ef eitt þeirra var ekki til staðar hefði ekki orðið neinn árekstur og ekkert slys. 

Í dag, daginn eftir slysið, er mest gert úr því að bilaleigubíllinn skyldi hafa verið stöðvaður, það sé hættulegur ósiður erlendra ferðamanna. 

Ályktun: Engir erlendir ferðamenn, engin slys. Það er heila málið. Finndu útlendinginn í málinu. 

Bíðum nú við, fólkið í bílnum ætlaði að komast út á merktan útsýnisstað og þetta var eina leiðin. Hvað var athugavert við það?  Til hvers eru merktir útsýnisstaðir? Eða var hann kannski ekki nógu vel merktur fyrr en komið var að honum? 

Eða þurfti ökumaðurinn að aka yfir heila óbrotna línu til að komast að honum? 

Ef svo var, af hverju var þannig um hnúta búið? Ef þetta var svona, hvernig átti erlendi ferðamaðurinn að vita fyrirfram um það að útsýnisstaður væri merktur, en ekki hægt að komast að honum á löglegan hátt nema aka framhjá honum, snúa við á löglegan hátt og koma til baka? 

Vissi íslenski rútubílstjórinn ekki um það í tæka tíð að þarna væri merktur útsýnisstaður og að þess vegna væri hætta á því að fólkið í bílnum á undan kynni að vilja komast þangað? Eiga bara útlendingar að vita slíkt?

Já spurningarnar hrannast upp af því að það vantar enn svo mörg atriði í upptalningu á orsökum slyssins og það er svo einfalt að leita að erlendum blóraböggli. 

Í frétt í gær var greint frá því að erlendir ferðamenn skiluðu 535 milljörðum inn í þjóðarbúið á ári. 

Samt eru ekki fyrir hendi núllkommannúlleitthvað prósent af þessari upphæð til þess að við höfum okkar margnefnda "innviði" í lagi. Í fréttinni var kvartað yfir því að hver einstakur ferðamaður skilaði minna fé í kassann hjá okkur en árið áður. "Enginn er búmaður nema að barma sér" og þarna má sjá hugsanlega hluta af ástæðu þess hve litlu er varið í innviðauppbygginguna.  

Helsti umferðaröryggissérfræðingur okkar segir að hvað öryggi á íslenskum þjóðvegum snerti, sé ástandið hjá okkur eitt það versta í Evrópu, jafnvel verra en hjá fátækustu þjóðum álfunnar á Balkanskaga. 

Það er nefnilega það. 

 

Skyndiákvarðanir ökumanna skapa hættu

Geta handföng brotið bein, skemmt föt og rifið föt?

Á þessari síðu hefur áður verið fjallað um fræðigrein, sem nefnist ergonomi, og fjallar um hönnun sem tekur mið af því hvernig líkamanum er beitt við notkun ýmissa hluta. 

Dæmin eru mýmörg, hönnun bíla, húsgagna og hvers kyns tækja. Sem dæmi má nefna, að það að sitja í aftursæti á magnaðasta jeppanum, Land Rover Discovery, sem kostar minnst 12 millur, er beinlínis óþægilegt vegna þess að ekki er tekið tillit til líkamshlutfalla fólks. 

Á sama tíma er aftursætið í fimm sinnum ódýrari aldrifsbíl, Suzuki Ignis, svo vel hannað, að sérlega vel fer um venjulegt fullorðið fólk á löngum leiðum. 

Afturdyrnar á sjálfum Mercedes Benz A er þannig hönnuð, að til þess að hægt sé að láta bílinn "lúkka vel" eins og sagt er, er gluggalínan dregin niður í boga, þannig að flestir þeir sem ætla að setjast inn í aftursætið, reka sig upp undir, dyrnar eru svo lágar. 

Á heilsugæslustöð, sem ég þekki, "lúkka" stólarnir sérlega vel, en eru afleitir að öðru leyti.

Á Samgöngustofu (og miklu víðar) er eitt af þessum vinsælu sófasettum, þar sem setan er þannig að engin leið er að sitja þannig að bakið fái stuðning, af því að það virðist gert ráð fyrir að allir séu með svo langa lærleggi, að þeir séu minnst 2,20 metrar á hæð.

Um þessar mundir er sérstök gerð af handföngum eða skápahöldum svo vinsælar, vegna þess hvað hún "lúkkar hip og kúl", að líklega finnast þegar hundruð þúsunda hér á landi. 

Í íbúðinni, sem ég bý í, eru 34 svona tískuhandföng en aðeins 4 með gamla "glataða" laginu.

Hlutföllin ca 14:2. 

(Í blokkinni, þar sem ég bý í, eru því ca 3000). 

Á meðfylgjandi mynd sjást skápahöldur af þessari gerð til vinstri, en ein af gömlu og púkalegu gerðinni á rennihurðinni til hægri.  

Munurinn er samt mikill. 

Handföngin til vinstri eru í raun aðeins 9mm þykkur lóðréttur teinn, festur við hurðina með tveimur stuttu eins teinum. Svo eru þau líka til lárétt, til dæmis á skúffum, alveg eins. 

Augljóst er að aldrei mun fólk festa flík eða flækjast í gamla handfanginu til hægri.

En hin handföngin eiga eftir að rífa mörg föt og festa fólk eða hrinda því til, sem á leið fram hjá þeim. 

Í gærkvöldi var konan mín að hafa fataskipti, fara úr kjól og í annan kjól, standandi upp við skáphurð með tískuhandfanginu.

Hún lyfti höndunum upp fyrir höfuð við það og lét þær síðan falla niður eins og gerist og gengur en sá ekki nákvæmlega til eitt augnablik. 

Hægri höndin féll niður á teininn á handfanginu, sem braut handarbeinið léttilega.

Við fórum á bráðadeild kl 11 og komum aftur heim kl. 5, hún í gifsi upp að olnboga.

Næstu vikum ráðstafað. 

Ég hef margoft vegna eigin reynslu, að hafa tvisvar lemstrast hægra megin, ráðlagt fólki sem brýtur handleggi og hendur að velja frekar vinstri en hægri ef þess sé nokkur kostur. 

Allt miðast nefnilega við hægri, skriftin, kvikmyndatökuvélar, svissar í bílum og gírstangir, hringstigar, og 90 prósent mannkyns er það sem kallað er "rétthent."

Og meira að segja í trúarjátningunni segir: "Situr við hægri hönd Guðs föður almáttugs.." og sagt er að bestu aðstoðarmenn "séu hans hægri hönd."   

Lyf sem veldur krabbameini

"...Eigum von á því að ástandið versni..."?

Smá ábending:  Víst er hið hræðilega ástand í Jemen orðið til af flóknum ástæðum, bæði fyrr og nú, og því erfitt að finna orð yfir þau ósköp sem þar ganga á. 

Þess vegna er slysalagt að nota orðið "von" á þann hátt sem gert er í frétt af atburðunum þar, ekki síst þessa dagana þegar orðin trú, von og kærleikur og hátíð vonarinnar eru í hámæli hjá okkur hér á Vesturlöndum. 

Það er vel hægt að segja í staðinn að búast megi við eða líklegt sé að ástandið versni svo að engin tvíræðni sé á ferð.  

Stríð gegn börnum

Hlýðið, annars skulið þið hafa verra af!

Wilson Bandaríkjaforseti var hvatamaður að stofnun Þjóðabandalagsins svonefnda eftir Fyrri heimsstyrjöldina. Hugsjónin var sú að stofna samtök þjóða til varnar friði í heiminum í tengslum við Versalasamningana, en valdaskipti í Bandaríkjunum þar sem einangrunarsinnum óx ásmegin, komu síðan í veg fyrir að Kanarnir gengju í bandalagið. 

Þegar aðrar valdamestu þjóðir heims, svo sem Þýskaland og Sovétríkin, gengu í og úr Þjóðabandalaginu eins og jójó, -  og þesssu bandalagi mistókst að koma í veg fyrir það með viðskiptaþvingunum að koma í veg fyrir að Ítalir legðu Abbesíníu (Eþíópu) undir sig né heldur kæmu í veg fyrir að Seinni heimsstyrjöldin brytist út, voru dagar þess taldir. 

F.D. Roosevelt Bandaríkjaforseti var mikill áhugamaður um að koma á fót öflugri alþjóðastofnun en Þjóðabandalagið hafði verið, til að vinna að friði í heiminum, og í þetta sinn gengu flestar þjóðir heims, bæði öflugustu ríkin sem hin smæstu, fljótlega í þessi samtök. 

Til að styðja við þessa mikilvægu alþjóðlegu stofnun lögðu Bandaríkin hennni til lóð á besta stað í New York, sem einnig sýndi það táknrænt hvaða ríki væri öflugasta í heimi og í fararbroddi í mannréttindamálum og lýðræði. 

Í tengslum við Sþ var komið á fót víðtæku samstarfi þjóða heims um alþjóðlega sáttmála og stofnanir á ótal sviðum, svo sem mannréttindasáttmála, barnasáttmála, hafréttarsáttmála, þróunaraðstoð, alþjóðabanka, alþjóða gjaldeyrissjóðinn, alþjóða flugmála- og alþjóða siglingamálastofnun, alþjóðadómstol o.s.frv o.s.frv. 

Bandaríkin voru í forystu um stofnun NATO til þess að tryggja varnir Evrópuríkja gegn útþenslu kommúnismans, að vísu með hótun um að beita kjarnorkuvopnum ef með þyrfti, en þá réðu Bandaríkin ein þjóða yfir gereyðingarvopnum. 

Undir fána Sameinuðu þjóðanna var komið á herliði sem Bandaríkjamenn stýrðu til að koma Suður-Kóreu til hjálpar 1950 þegar Norður-Kóremenn gerðu innrás í landið. 

Auk þessa veittu Bandaríkjamenn Evrópuríkjum, sem voru í sárum eftir heimsstyrjöldina, hina svonefndu Marshallaðstoð, sem spornaði við hættunni á því að Sovétríkin færðu áhrifa- eða valdasvæði sitt yfir ríki í Vestur-Evrópu. 

Þar að auki varð þessi aðstoð til þess að margborga sig fyrir báða aðila, veitanda og þiggjanda, í aukningu milliríkjaverslunar og endurreisn eftir stríðið. 

En nú er önnur öldin. 

Kominn er til valda í Bandaríkjunum forseti, sem ætlar að umbylta þessu öllu, rifta samningum eða breyta þeim með hótunum og lama Sameinuðu þjóðirnar í einhliða átaki til þess að "endurreisa mátt og dýrð Ameríku." 

Þar að auki verði hverju því ríki eða stofnun sem ekki hlýði Bandaríkjunum refsað harðlega. 

Kjörorðið er: "Ameríka ofar öllu!" (America first) Sem þýðir raunar ekki Ameríka, heldur aðeins Bandaríkin, því að bæði Kanada og Mexíkó eru farin að finna fyrir þessari stefnu og virðast ekki vera þess verð af hálfu Trump að kallast Ameríkuríki. 

Kjörorð Trumps er raunar ekki ný hugsun, því að mikill valdamamður stórveldis á síðustu öld hóf kjörorðið "Deutschland uber alles!" upp í æðsta veldi með alkunnum afleiðingum. 

Trump segir í jólaboðskap sínum, að tilefni framkvæmdar hótunar hans gagnvart Sameinuðu þjóðunum og einstökum ríkjum þeirra hafi verið kærkomin. 

Sem þýðir að þetta er bara byrjunin, og því fleiri tilfelli óhlýðni, sem hægt verði að finna, því fleiri og kærkomnari verði refsningarnar. 

Skerða framlög til Sþ um 258 milljónir

Oft ómögulegt að spá fyrirfram um gildi myndefnis.

Sagan ljósmynda- og kvikmyndagerðar geymir ótal dæmi um að að ómetanlegt myndefni hafi glatast, vegna þess hve erfitt var að sjá það fyrir, hvert gildi þess er. 

Dæmi um það er myndbandið sem sýnir Björk Guðmundsdóttur 11 ára lesa söguna um Jesúbarnið. 

Árið 1976 var ómögulegt að sjá fyrir að milljónir manna víða um heim myndu horfa á þetta myndskeið 42 árum síðar. 

Dæmin er mýmörg. Ljósmynd af kornungum dreng á Þingeyri fyrir um tæpum 70 árum með þáverandi bíl forseta Íslands í baksýn. 

Útilokað var að sjá það fyrir að síðar myndi þessi drengur gegna því embætti í 20 ár. 

Þegar sérstakur sjónvarpsþáttur með nafninu Áramótaskaup var sýndur á Gamlárskvöld á fyrsta ári íslensks sjónvarps voru stór og fyrirferðarmikil myndböndin afar dýr. 

Og fjárráðin voru svo þröng, að í ferð minni og Hauks Heiðars Ingólfssonar fyrir hönd Sjónvarpsins til Helsinki til þátttöku i norrænun sjónvarpsþætti var of dýrt að hringja heim, og þess vegna voru jólakort notuð til samskipta. 

Myndbandið með fyrsta Áramótaskaupinu var því notað með því að taka annað efni yfir Áramótaskaupið. 

Enginn gat þá séð fyrir að þessi þáttur yrði langlífasta og vinsælasta árlega sjónvarpsefnið og myndi breyta hátíðarhaldi og hegðun heillar þjóðar á hverju gamlárskvöldi. 

Fyrsta kvölddagskráin, fyrsti fréttatíminn, fyrsti skemmtiþátturinn o. s. frv. eru varðveitt en fyrsta Áramótaskaupið er því ekki til varðveitt eins og hin síðari. En það var aðeins eitt Áramótaskaup sem var fyrst, - ekkert hinna. 

Oft er horft of skammt fram í tímann við val á því hvað eigi að varðveita og hvað ekki. 

Algengast er að varðveita aðeins það efni, sem strax er sýnt, en "henda" því myndefni, sem gengur af. 

En þá gleymist oft að einmitt það sem gekk af, getur orðið merkilegasta efnið löngu síðar. 

Áður hefur verið minnst á útþurrkun frægs sjónvarpsþáttar með Halldóri Laxness og þremur öðrum skáldum, og þegar frá leið, sá ég eftir því að hafa verið sofandi yfir þeim möguleika á þessum tíma, að bjarga prívat og persónulega því ódýra segulbandi, sem geymdi dagskrána í mánuð eftir þáttinn. 

Það er alltaf tekin áhætta með því að varðveita efni, sem ekki lítur út fyrir að vera mikils virði. 

Eftir snjóflóðið á Flateyri ákvað ég að geyma í kjallarakompu undir kjallara Útvarpshússins allar 55 myndbandsspólurnar sem teknar voru fyrr vestan hina skelfilegu daga haustið 1995. 

Aldrei er að vita að eftir hálfa öld muni menn sjá þar myndbrot, sem enginn áttar sig enn á að verði merkilegt, svo sem var um myndina af litlum dreng fyrir framan bíl á Þingeyri fyrir tæpum 70 árum. 

 

 

 

 

 

Milljónir horfðu á Björk um jólin

Hundruða milljóna hálkuslysakostnaður á ári. Brenglað bókhald.

Það er dýrt fyrir ríki og borg að eyða hálku á gangstéttum á veturna, en sá kostnaður annar, sem lendir á hinum hinir slösuðu og á heilbrigðiskerfinu, sést ekki á reikningum vegna snjómoksturs og hálkueyðingar. 

Um hann gildir stundum svipuð röksemdafærsla og í þjóðsögunni af karlinum sem sat með stóran poka á bakinu á hestbaki og sagði: "Hesturinn ber ekki það sem ég ber."

Allt of mikið er um það að einblínt sé á einstakar "skúffur" í bókhaldinu á mörgum sviðum, bæði hjá einstaklingum, fyrirtækjum og stofnunum.  

Þannig hefur það verið landlægt hér á landi lengi að taka aðeins bensín- eða olíueyðslu með í reikninginn þegar notaður er eigin bíll. 

Meðaleyðsla bíla er nú komin niður fyrir 10 lítra á hundraðið, eða 20 krónur á ekinn kílómetra.

Uppgefnar eyðslutölur framleiðenda eru yfirleitt töluvert lægri en raunhæf eyðsla við íslenskar aðstæður. 

Kuldi og færð spila þar stórt hlutverk, og bíll á grófum snjóhjólbörðum í frosti og snjó getur eytt allt að 70 prósent meira en framleiðandinn gefur upp. 

Þar að auki vilja gleymast aðrir útgjaldaliðir en eyðsla á orkugjöfum, sem eru í réttu hlutfalli við ekna vegalengd eins og slit á hjólbörðum og öðrum slitflötum bilsins, reglubundnar skoðanir, viðhald, fall á endursöluverði vegna kílómetratölunnar og verðfall á bílnum sjálfum vegna aldurs. 

Tryggingar, opinber gjöld, fjármagnskostnaður og annar fastakostnaður verður heldur ekki umflúinn. 

Óhætt er að margfalda orkukostnaðinn með 2,5 til að fá út hlaupandi kostnað, og margfalda heildarkostnaðinn miðað við 15 þúsund kílómetra á ári með 5 til að fá út hlaupandi kostnað , þ.e. það verð sem einkabílar í opinberum ferðum teljast kosta, u.þ.b. 100 krónur á kílómetrann. 

Og hér er aðeins talað um meðalstóran bíl. Þegar gluggað er í erlendar fræðibækur um kostnað við að reka bíla kemur óþyrmilega i ljós hve stærð og þyngd og verð stórhækka eftir því sem innkaupsverð bíla verður hærra. 

Mikið um hálkuslys

Örlög margra sem "ögra" Pútín: Dauðadómur.

"Enginn frýr honum vits, en meira er hann grunaður um græsku" eru fleyg orð úr Íslandssögunni. 

Aðferð Vladimirs Pútíns til að halda völdum hefur verið listilega fléttuð blanda af persónutöfrum, yfirvegun, festu, snjallri framkomu og tilsvörum, þrótti vel þjálfaðs manns, skjalli og hótunum.

Rússar hafa ætíð verið veikir fyrir "sterkum" leiðtogum og nöfnin Katrín mikla, Pétur mikli, Lenin og Stalín fengu á sig sérstakan ljóma.

Saga landsins er vafin styrjöldum við aðrar þjóðir og átökum innanlands, og valdaþyrstir leiðtogar Rússa hafa haft lag á því að finna möguleika til að glíma við óvini, sem því miður voru oft á tíðum jafnvel skæðari en af var látið, svo sem Adolf Hitler. 

Eftir stríðið við hann bjuggu Rússar einir þjóða við þá ógn, sem fólst í vaxandi kjarnorkuvopnaógn Bandaríkjamanna, sem höfðu einir þjóða yfir gerðeyðingarvopnum að ráða og yfirburði á því sviði í áratug.

Sjálfir sáu Bandaríkjamenn ógn í því að Rauði herinn var með yfirburðastöðu á meginlandi Evrópu á þessum árum og sýndust líklegir til að nota hana. 

Fyrir vesturveldin var hagkvæmara að nota kjarnorkuhótunina til að verjast en að fara út í stórfelldan hefðbundinn vígbúnað.  

Síðan unnu Rússar þennan mun upp og það var athyglisvert var að sjá í myndinni Bridge of Spies (Brú njósnaranna) í sjónvarpinu í gærkvöldi hvernig bandarískir valdamenn nýttu sér kjarnorkuógnina, sem þá stóð orðið af Rússum, til að réttlæta sniðgöngu á mannréttindaákvæðum bandarísku stjórnarskrárinnar. 

Pútín er slægur og gætir þess að hótanir hans verði ekki meiri en hann telur brýnustu þörf á. 

Með launmorðum á "ögrandi" einstaklingum á borð við Önnu Politskovkaja stillir hann upp ákveðnum óttalegum aðvörunum, eða eins og Danir orða það: "til skræk og advarsel" sem eiga að nægja til að valda ótta í röðum þeirra hugsanlegu andstæðinga, sem helst gætu náð árangri. 

Þar með dregur hann línu: Hingað og ekki lengra. Það gerði hann með því að innlima Krímskaga með lítt dulbúinni hótun um að beita öllum herstyrk Rússa, þar með töldum kjarnorkuvopnum, til að tryggja yfirráð Rússa yfir skaganum, sem tugþúsundum rússneskra hermanna í Krímstríðinu fyrir 163 árum og milljónum manna í Seinni heimsstyrjöldinni var fórnað fyrir. 

Nú hefur Donald Trump ákveðið að spila ögn djarfar en áður í sambandi við átök Úkraínumanna og Rússa á Donetssvæðinu austast í Úkraínu, þar sem hefur lengi verið iðnaðarsvæði, sem hefur þjónað Rússum og áður Sovétríkjunum. 

Gallinn við stuðning Vesturveldanna við stjórnvöld í Úkraínu er sá, að spillingin í því landi er einhver hinn mesta á byggðu bóli og hefur síst minnkað síðustu misserin. 

Vonandi sýnir Pútín yfirvegun i þessu viðkvæma óróahorni Evrópu.  

Það er dapurlegt að blogg á helstu friðarhátíð kristinna manna þurfi að litast af ískyggilegum atburðum í Kóreu, Miðausturlöndum og í Austur-Úkraínu, en þetta eru nú atburðir sem gerast jafn þessa hátíðisdaga okkar sem aðra daga. 

Sá sem ögrar Pútín

"Lauf" fyrir lauflétt?

Fyrir tveimur rakst ég fyrir tilviljun á pínulítið hjólaverkstæði við Ingólfsstræti, þar sem smíðuð voru svo lauflétt reiðhjól, að undravert var. 

Þyngd reiðhjóla, jafnvel þótt rafknúin séu, skiptir miklu máli fyrir það hve létt það veitist áð hjóla á þeim. 

Allar uppfinningar sem snerta þetta, geta orðið mikil tekjulind, því að vaxandi markaður er á þessu sviði samgangna víða um lönd.

Hjólið á Ingólfsstrætinu var aðeins örfá kíló með notkun á koltrefjum. 

Nafnið True Grit tengir svona hjól við John Wayne (Jón væna), sem lék í frægri kvikmynd með þessu nafni. 

Og hér set ég inn mynd af reiðhjólum á breiðum dekkjum, sem notuð voru til að hjóla yfir sjálfan Vatnajökul og eru stödd langt uppi á jöklinum á myndinni. 

Létting hjólanna hefur líka mikið að segja varðandi rafknúin reiðhjól.  

Til þess að nota megi rafknúin reiðhjól á hjóla- og gangstígum má rafmótorinn aðeins vera 250 wött, eða sem svarar 0,35 hestöflum. 

Þá munar um hver fimm kílóin, að ekki sé talað um tíu kíló, þótt það sé aðeins 5-10 prósent af samanlagðri þyngt manns og hjóls. 

Mig minnir að þarna á þessu litla verkstæði hafi ég séð frábæran framgaffal, svo miklu léttari og einfaldari en ég hafði áður séð. 

Því einfaldari sem reiðhjól eru, því léttari geta þau orðið. 

Og ég hef undrast að samanbrjótanleg hjól skuli ekki vera fleiri hér á landi. 

Ég nefni sem dæmi, að eins og er, verð ég að hlaða litla Tazzari rafbílinn, sem ég er á, úti í bæ af því að enn er ekki komin aðstaða til þess þar sem ég á heima, þótt búið sé að samþykkja lausn á því. 

Maður sem á bara meðalstóran rafbíl getur haft samanbrjótanlegt rafhjól með sér til að fara með bílinn til að skilja hann einhvers staðar eftir, og farið síðan leiðar sinnar á hjólinu. 

Og síðan sækja bílinn á hjólinu og skutla því um borð. 

En smekkur fólks og tegund notanna af þeim er mjög misjafn og persónubundinn. 

Ég hef verið mjög ánægður með mitt hjól vegna þess að það er með góða möguleika fyrir bögglabera og töskur og fyrir þriðju töskuna á stýrinu. 

Auk þess hægt að bæta við tveimur viðbótar rafhlöðum, svo að í boði geta verið 0,93 kwst í stað 3,13 kwst. 

Gallinn er hins vegar sá að þessi viðbót vegur um sex kíló, og hjólið strípað vegur 28 kíló. 

En það kom sér vel í umferðarslysi í hitteðfyrra þar sem hjólið þoldi harkalega ákeyrslu bíls undra vel, nógu vel til þess að það væri hægt að gera við það. 

þegar hjólað var á rafknúnu reiðhjóli frá Akureyri til Reykjavíkur í hitteðfyrra kom í ljós að þetta hjól mitt, sem ég kallaði Náttfara, var heldur þungt, og mótorinn í gjörðinni var aðeins með einn gír, svo að reynsluferðin frá Akureyri endaði ofarlega í Bakkaselsbrekkunni.   

Það varð því að reyna önnur ráð og spara þyngdina, finna sem léttast og nettast venjulegt reiðhjól og með möguleika fyrir sérstaklega ásettan gíraðan mótor til að komast upp bröttustu brekkurnar, því að forsendan fyrir því að sanna hve lítil orkueyðslan væri, var að fótaaflið yrði ekkert notað og 250 wöttin dygðu ein. 

Einnig að koma sjö rafhlöðum sem vógu 21 kíló og skiluðu hjólinu 159 kílómetra á einni hleðslu. 

Útkoman varð nett og létt 21 kílóa venjulegt "gamaldags reiðhjól, "Sörli" sem leysti dæmið, og neðsta myndinr er af, efst í Bakkaselsbrekkunni. 

Ég hef áður minnst á það að breyta ætti reglunum um þessi hjól lítillega og leyfa 350 watta mótor á þeim eins og er á tvöfalt þyngri vespurafhjólum, sem nota má án trygginga og skoðana á hjólastígum og gangstígum/stéttum. 

Sem dæmi um vel heppnað rafhjól með reiðhjólalagi nefni ég Elmoto t-2 "Tief einsteiger", sem þýðir, að það þarf ekki að klofa yfir stellið til að komast á bak, heldur lýsir þýska nafnið því, að hægt er að "stíga neðarlega inn í það eins og á vespulaga hjólum.

Næstneðsta myndin er af slíku hjóli. Það er að vísu einu þrepi ofar en Náttfari og Söli, nær 45 km/klst hraða, er með átta sinnum aflmeiri mótor og þarf skráningu og tryggingu.  

Þrátt fyrir allar framfarir er gamla reiðhjólastellið (grindin) þar form sem er léttast, ekki síst þegar kostir vespulagsins er notað. 

Kostirnir við vespulögunina sést, ef vel er að gætt, á myndinni af Elmoto hjólinu: Hlíf til að bægja vatnsaustri og vindi frá fótunum og möguleikinn til að setja farangurstöskur á bögglaberann og jafnvel á stýrið sjálft.  

 

Íslensk hjól í bandarískar búðir

Rauðar jólakveðjur.

Aðfangadagur er hvað helgi snertir lengri í þetta sinn en venjulega, því að sunnudagur telst allur vera helgidagur, en helgi aðfangadags byrjar klukkan 18:00.  

Ef svo fer að hvít jól verði um allt land nema hér við sunnanverðan Faxaflóa er viðeigandi að senda öllum landsmönnum jólakveðjur í rauðum lit, nánar tiltekið með mynd af tveimur rauðum ítölskum "jólabílum" sem ég tók mynd af fyrir framam upplýstan vegg í tilefni jólanna að þessu sinni, og sendi með þessari mynd kærar kveðjur með óskum um friðsæl, falleg og gleðileg jól og þökkum fyrir árið, sem er að líða. 

Svo einhver fróðleikur sé látinn fljóta með um þessa tvo litlu bíla, er sá til vinstri af gerðinni Fiat 600, en sú gerð kom fram á sjónarsviðið 1955 og sló í gegn víða, var seldur í milljón eintökum samtals fyrstu fimm árin og allt tæplega 4 milljónum á framleiðsluferlinum. 

Hann var næstum metra styttri og 14 sm mjórri en VW Bjallan, en jafn hraðskreiður og tók fjóra, jafnvel fimm í sæti. 

Hann var framleiddur nokkurn veginn nákvæmlega eins í mörgum öðrum löndum, SEAT á Spáni, NSU Neckar í Þýskalandi, Fiat 600 í Argentínu og Zastava 750 í Júgóslavíu. 

Þetta rauða eintak rann af færibandi í Júgóslavíu 1975 og var hluti af jólaskreytingu Tekk-kompínísins í Kauptúni um ein jól og geymdur þar bakatil árum saman. 

Bíllinn til hægri er líka ítalskur, Tazzari Zero rafbíll, og er minnsti og ódýrasti rafbíllinn í umferð hér á landi. 

Mig dreymdi 1955 um að eignast Fiat 600, sem var umhverfismildasti bíllinn þá, en draumurinn rættist fjórum árumm síðar í NSU Prinz 1959 sem var enn umhverfismildari en Fiat 600. 

Tazzari Zero bíllinn er hins vegar jólabíllinn hjá mér að þessu sinni og verður í minni umsjá framvegis og telst líklegast vera umhverfismildasti bíll landsins.  

Gleðileg hjólahjól og jólabílajól!

 

Hvít jól um allt land nema SV-hornið

Giftingar og skilnaðir vegna skattamála.

Fréttin um tvo gagnkynhneigða menn, sem giftu sig vegan erfðaskattsmála sinna, er langt frá því að vera einsdæmi hvað snertir áhrif hjúskaparstöðu á skattamál. 

Slík dæmi skipta til dæmis hundruðum hér á landi hvað varðar það að hjón hafa talið það þrautaúrræði að skilja, eingöngu vegna skattamála sinna, sem hafa reynst þeim íþyngjandi og ósanngjörn um of að þeirra dómi. 

Er það næsta dapurlegt og jafnframt skondið að jafnvel í hugarheimum, sem skópu þjóðsögur á borð við Grýlu og Leppalúða, skuli ekki finnast nein sambærileg dæmi, samanber efni næsta bloggpistils á undan þessum.  

Giftust til að komast hjá erfðaskatti