Allt mun velta á réttri greiningu þess, sem hefur gerst 2015 til 2021.

Slakur árangur hinna fjölm0rgu ráðstefna um umhverfismál heimsins allt frá Ríó fyrir þremur áratugum sýnir, að lítið muni þokast framundan ef hvort tveggja fer saman, að undirstaða þess, sem ætlunin er að gera er stórgölluð og að þar með muni gilda lögmálið "garbage in - garbabe out " ef inn er sett ónýtt rusl, verður útkoman líka rusl. 

Vegna þess að hver þjóð um sig reynir að laga bókhaldið hjá sér í þá átt að sleppa sem billegast sjálf, er mikil hætta á því að í heildina verði bókhaldið og aðgerðir ómarkvisst klór. 

Vegna hinnar takmarkalitlu efstirsóknar eftir hagvexti, helst í veldisvexti, nun fyrirsjáanlega nást lítill árangur, nema grunnhugsuninni og gildunum sé gerbraytt og aðgerðunum beint að því sem raunverulega getur orðið grunnur að umskiptum í meðferð jarðarbúa á plánetu sinni. 

Fyrsti uppgjörstími Parísarsamkomulagsins

Síðastliðin fjögur ár hefur verið hægt að bera við tímaskorti, en ekki lengur.

Fyrir fjórum árum lögðu núverandi stjórnarflokkar upp í pólitiskt ferðalag, sem átti sér aðeins eitt beint fordæmi varðandi það að öfl yst á jöðrum hins pólitíska litrófs tóku höndum saman um landstjórnina. 

Það var mögulegt á árunum 2944 til 1946 vegna þess að þjóðin hafði úr dæmalausum fúlgum erlends gjaldeyris að moða, svonefndum stríðsgróða. 

Stjórnin hélt velli í kosningum 2946, en þegar stríðsgróðinn tæmdist og utanríkismál urðu lang stærsti og erfiðasti málaflokkurinn, brustu forsendur stjórnarsamstarfsins strax eftir kosningarnar. 

Núverandi ríkisstjórn hefur borið við tímaskorti og heimsfaraldri í útskýringum á því, hve mikið standur út af í formi ókláraðra stefnuatriða frá 2017 í vinnunni við að framlengja stjórnarsáttmálann og endurnýja hann. 

Nú er hins vegar horft fram á að stjórnin geti fengið viðbótar fjögur ár til að ljúka verkinu sem hafið var 2017, og þar með verður varla aftur hægt að bera við tímaskorti eftir fjögur ár, ef þá verður ekki búið að klára málin. 

Lokahnykkurinn skammt undan

Hvað um fyrri kosningar?

Fljótlega þegar talningarmálið í Borgarnesi kom upp, var greint frá því, að fyrirkomulagið, sem notað hefði verið, væri ekki nýtt, heldur hefði fyrr á tíð tíðkast að innsigla ekki kjörkassana, heldur geyma þá þannig eftir, að þeir væru ekki innsiglaðir. 

Það vekur upp spurninguna um það hve trúverðug niðurstaða kosninga í þessu kjördæmi hafi verið undanfarnar kosningar. 

Augljóst er, að þarflaust og gagnslaust er að vera eitthvað að fara ofan í saumana á því; þeir sem þá voru úrskurðaðir sem réttilega kosnir þingmenn verða ekki sviptir þingferli sínum eftir á. 

Á eitthvað svipaðan hátt ætti að koma til greina nú, ef ekki verður uppkosning. Einhvers konar Salómonsdómur. 

„Ekki hugmynd“ um hvenær nefndin skilar niðurstöðu

Fróðleg og málefnaleg grein um rafeldsneyti, orkuskipti og sæstreng.

Umræða um rafeldsneyti, orkuskipti og sæstreng er í raun skammt komin hér á landi, og er það miður, því um afar mikilvæga þætti er að ræða í íslenskri orkustefnu og orkubúskap.

Það er í raun helst fyrir þessar kosningar sem íslenskir ráðamenn hafa eitthvað byrjað að ræða um möguleikana á framleiðslu rafeldsneyti hér á landi og er sú umræða afar skammt á veg komin. 

Því er fengur að góðri og fróðlegri grein Guðmundar Péturssonar rafmagnsverkfræðings um þessi mál í Morgunblaðinu í dag, ekki hvað síst vegna þess að hann á að baki langan og farsælan feril á vettvangi íslenskra orkumála. 

Krefjandi álitamál, eins og til dæmis mjög misjöfn sýn manna á áhrif sæstrengs á orkuverð hér á landi, en gerólíkar niðurstöður þeirra sem deila um það mál æpa á umfangsmikla og djúpa könnun á helstu rökum um þetta mikilvæga atriði.  

Taktisk aðlögunarhæfni ræður oft úrslitum.

Einn mikilvægasti þáttur góðs gengis í íþróttum er stundum nefndur aðlögunarhæfni. Hluti af henni felst í því, sem í hnefaleikum er nefnt "ring generalship"; þ. e. að stjórna atburðarásinni og felst oft bæði í því hvar og hvernig viðureignin fer fram.  

Í leik Liverpool og Manchester United komu flestar tegundir aðlögunarhæfni Liverpool liðsins í ljós á svo skýran hátt, að öllum máttu vera ljósir vankantar M. U. 

Eitt lýsingarorð, sem stundun er notað í því efni er "meistaraheppni" og hluti af henni felst í því hvor aðililinn gerir fleiri mistök með þeim afleiðingum að betri aðilinn "refsar" fyrir þau. 

Þetta var áberandi í fyrri hálfleik, þagar United-menn spiluðu full opinn leik sem gáfu Liverpool tækifæri til að spila frábærar sóknir. 

Þegar reynt var að laga þetta í seinni hálfleik, var það orðið of seint þegar Salah nýtti sér persónulega yfirburði sína til að vinna snilldarlega úr afar erfiðri sendingu og negla síðasta naglann í líkkistu andstæðinganna. 

Eitt frægasta dæmið um afburða aðlögunarhæfni í íþróttum er bardaginn "Rumble in the jungle" 1974 milli George Foreman og Muhammaad Ali. 

Ali fann út leið til að kljást við Foreman, sem virkaði í augum Anegelo Dundee þjálfara hans og allra annarra á vettvangi sem hreint sjálfsmorð. 

"Farðu úr köðlunum!" hrópaði Dundee án afláts. 

En "rope-a-dope" reyndist smátt og smátt afhjúpa sálrænan og líkamlega galla hjá Foreman, se réði loks úrslitum.  

Þegar Lennox Lewis byrjaði bardagann við Mike Tyson í vörn og tapaði fyrstu lotunni, leist mörgum ekkert á blikuna. Sóknarmáttur Tysons virtist ógnvænlegur. 

En Lewis var þolinmóður og sigraði afgerandi með þessum lokaorððum: "Ég get aðlagað mig að hvaða stíl sem er."  

 

Solskjær á síðasta séns

Vissara að treysta ekki á stálheppni á ný í næsta gosi.

Þótt líklegt virðist að það stefni í dánarvottorð eldgossins í Geldingadölum er ekki víst að sama máli gegni um byrjun á nokkurra alda löngu tímabili með eldvirkni og gosum á Reykjanesskaga. 

Og enn síður er líklegt að við getum á ný orðið jafn stálheppin með gosssvæðið og raunin varð í þessa sinn. 

Þvert á móti er erfitt að finna annað svæði, þar sem jafn lítil röskun verði hvað varðar mannvirki og fólk og í þessu einstaklega hagkvæma túristagosi. 

Telur eldgosið vera í andarslitrunum

Fyrirhöfn flestra þjóða virðist miðast við að sleppa sem best sjálfar.

Þegar umhverfisráðstefna Sameinuðu þjóðanna var haldin um síðustu aldamót vöktu Íslendingar athygli vegna hinnar einstæðu lagni, sem sýnd var til þess að fá svo ríflega undanþágu frá samþykktri stefni, að hægt var að viðhalda hröðum vexti útblásturs hér á landi næstu áratugi með því að tengja hann við tölur í öðrum löndum, oftast með ansi langsóttum rökum. 

Leitað var með logandi ljósi að einhverju öðrum leiðum en neysluminnkun til þess að reikna nýtt fyrirbrigði, "kolefnisjöfnun" inn í formúluna fyrir Íslendinga. 

Jafnframt því var reint að reikna minnkun jarðefnaeldsneytis í orkunotkuninni hressilega niður á við til að sýna fram á að við ættum allt eins að láta þá minnkun alveg eiga sig. 

Okkur er kannski vorkunn að stunda svona kúnstir, því að það úir og grúir allt af dæmum um viðleitni annarra þjóða til þess að hagræða bókhaldinu sér í hag eftir ítrustu leiðum. 

Magn gróðurhúsalofttegunda nær nýjum hæðum

Afar þyðingarmikið heimsþing á marga lund.

Með hitaveitu Reykjavíkur um það leyti sem Winston Churchill kom í heimsókn til Íalands 1941 varð nafn Íalands samofið þeim miklu möguleikum sem nýting jarðvarma gefur á heimsvísu og gefur okkur enn færi á því að vera í forystu í þessum málum á heimsvísu. 

Nýtingingin getur verið margvísleg, bæði með því að bora eftir heitu vatni og leiða það inn í kerfi til upphitunar húsa eins og gert var fyrst í Reykjavík, en síðar með því að virkja orku háhitasvæða til raforkuframleiðslu eins og gert var fyrst í miklum mæli við Kröflu. 

Í átakamiklum sjónvarpsþætti um það mál 1978 kom fram, að ákeðnum leiðbeinandi atriðum Guðmundar Pálmasonar um örugga og sjálfbæra, endurnýjanlega orkuöflun hefði ekki verið fylgt sem skyldi, þannig að kunnátta og vitneskja um slíkt hefði átt að vera eitt af meginverkefnum í orkunýtingu gufuaflsvirkjana eftir það, enda um stórkostlega hagsmuni að ræða. 

Í merkilegum greinaflokki Ólafss Flóvenz og Guðna Axelssonar í Mörgunblaðinu fyrir um áratug töldu þeir að skilyrði fyrir því að foraðast rányrkju fælist í því að fara af stað með sem allra hóflegasta nýtingu, sem ekki væri "ágeng" og fylgjast vel með því hvort orkuöflunarsvæðið stæðist sjálfbærniskröfurr á hverjum tíma.  

Þetta var hins vegar alls ekki gert á háthitasvæðunum á Hengils- Hellisheiðarsvæðinu og á Suðurnesjum en engu að síður fullyrt að orkuöflunin væri endurnýjanleg, nú síðast bæði í heisókn danska krónprinsins og heimsóknum þátttakenda á Arctic Circle. 

Landsvirkjun hefur hins vegar farið varlegar við Þeystareykjavírkjun eins og forstjórinn þar á bæ tók skýrt fram þegar sú virkjun var tekin í notkun, og í staðinn fyrir að rjúka af stað með 300 megavatta virkjun eða jafnvel 1000 megavatta virkjun eins og bæjarstjóri Ölfushrepps heimtar, eru 90 megavött látin nægja sem byrjunarafl nyrðra. 

Mikilvægt er því að nýta það mikla tækifæri sem heimsþing Alþjóðajarðhitasambandsins gefur til þess að fjalla sem best um allar hliðar þeirra gríðarlegu möguleika, sem fjölbreytt nýting jarðvarma gefur. 

 

Heimsþing um hita hafið í Hörpu

"Á háu levelli..."? Kennslubókarleikur á Old Trafford í dag.

Leikur Manchester United og Liverpool í dag var með lærdómsríkustu leikjum sem sjást um þessar mundir.  

Fyrirfram mátti ætla að þetta yrði jöfn viðureign ef notuð var sú aðferð að stilla leikmönnunum upp fyrirfram og leggja saman áætlað virði þeirra. 

En ef slíkt er gert er hætta á því að slíkt hrökkvi skammt og að sú hlið knattspyrnunnar að hún er flokkaíþrótt vegi þyngra. 

Nöfn eins og Ronaldo og Salah sýnast til dæmis vega svipað "á háu levelli" eins og lýsendum í knattspyrnu sýnist í snobbi sínu fyrir enskri tungu svo "kúl" að segja, - en í leiknum í dag kom í ljós að samlagning á eins og konar markaðsvirði leikmanna hafði enga þýðingu, - annað liðið valtaði yfir hitt á öllum sviðum knattspyrnunnar, bæði á grundvelli betri samstillingar og á því atriði, að leikmenn bættu hver annan upp oft á tíðum. 

Þessu fyrirbæri má líkja við sönghópa, þar sem útkoman á söngnum verður miklu stærri tala en sú, sem kemur út úr því að leggja hrátt virði söngvaranna saman. 

Eða öfugt, virði sönghópsins miklu minna en frægð söngvaranna geftur tilefni til að ætla. 

Íslenskt dæmi er svonefndur Einsöngvarakvartett, sem settur var saman fyrir tæpri hálfri öld og skartaði fremstu óperusöngvurum þess tíma. 

Útkoman varð sú, að þessir frábæru einsöngvarar voru raunar of góðir samtals fyrir verkefnið, því að með því að hlusta grannt á þá var auðvelt að greina hver var hvað og þar með skertist það helsta gildi hvers sönghóps, að samhljómurinn sé sem fallegastur.  

United niðurlægðir af erkifjendunum

Yrði áframhaldandi stjórn nokkuð betri en sú, sem nú er?

Þegar núverandi ríkisstjórn var mynduð þóttu það heldur betur tíðindi að svo ólíkir flokkar með jafn ólíkar stefnur, hagsmuni og áherslur gætu starfað saman í ríkisstjórn í heilt kjörtímabil.  

Svo fór að vísu, að stjórnin sat út kjörtímabilið, en spurningin er að hve miklu leyti það var því að þakka, að risavaxið mál í formi farsóttar riðlaði öllu jafnvægi í þeim tíma og starfsemi, sem önnur viðfangsefni fengu. 

Og þar að auki voru það ansi mörg grundvallarmál, sem strönduðu og hafa ekki verið leyst enn. 

Ef það verður engu að síður niðurstaðan að stjórnarsamstarfið verði endurnýjað er það stór spurning hvort áframhaldandi þrátefli á of mörgum sviðum muni geta orðið til þess að höggva í það mikla fylgi, sem stjórnin ein og sér hefur notið síðustu fjögur ár. 

„Íslensk óþolinmæði“ eftir stjórnarmyndun