Móðuharðindi raunhæfari kostur?

Skáldsagnahöfundar og kvikmyndagerðarmenn þurfa oft að velja á milli þess, sem er raunverulega mögulegt og þess að fara út fyrir þann ramma. 

Kvikmyndin Ófærð hafði einn stóran kost: Hún var vel innan þess ramma, sem getur gerst hér á landi, þótt útlendingum kunni að þykja þær aðstæður framandi. 

Ef hugmynd Baltasars Kormáks um afleiðingar Kötlugoss byggist á því að Katla gjósi samfellt í tvö ár er hins vegar frekar farið út fyrir rammann en ef notuð er miklu magnaðri og stærri sviðsmynd, sem fellur inn í ramma fyrra goss, Skaftáreldanna 1783, því að þeir náðu að valda meiri usla í þjóðlífi okkar og þjóða í þremur heimsálfum en nokkurt annað íslenskt gos, og stóðu þó aðeins í nokkra mánuði.

Milljónir manna í Evrópu, Afríku og Asíu fórust vegna þess goss auk fjórðungs íslensku þjóðarinnar og meira en 70 prósenta bústofns landsmanna. Kuldaskeið næstu ár á eftir, af völdum móðunnar, var meðal þess sem skóp jarðveg fyrir frönsku byltinguna. 

Kötlugos á sögulegum tíma hafi hins vegar ekki staðið lengur en í nokkrar vikur eða mánuði. 

En auðvitað er erfitt, jafnvel fyrir vísindamenn, að fullyrða neitt um þetta. 

Þannig stóð gosið í Heimaey aðeins í nokkra mánuði, en Surtseyjargosið stóð hins vegar í þrjú og hálft ár og var þó á sama eldvirka svæðinu og Heimaey.

Ef Heimaeyjargosið hefði komið á undan Surtseyjargosinu, hefði engum dottið í hug að Surtseyjargosið yrði átta sinnum lengra.  

Hegðun Heklu hefur verið allt önnur síðustu áratugi en í allri byggðarsögu landsins, mun tíðari en í þúsund ár á undan, en hvert gos öllu minna en áður var.  

Nú hefur Hekla allt í einu tekið upp á því að í staðinn fyrir að gjósa á um það bil tíu ára fresti, 1970, 1980-81, 1991 og 2000, hefur hún dregið að gjósa síðustu 17 árin. 

Vitað er um óhemju þykkt öskulag sem féll mörgum árþúsundum fyrir landnám Íslands, og hefði valdið miklum usla á okkar tímum.  Enginn veit að vísu hve lengi það gos stóð, og kannski fer Baltasar skemmra út fyrir rammann ef hann gerir frekar ráð fyrir mesta öskufalli síðari árþúsunda heldur en langdregnu gosi. 

En sá á kvölina sem á völina, í þessu tilfelli höfundur kvikmyndahandritsins. 

 


mbl.is Baltasar með spennuþætti um Kötlu
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Trump lofaði að beita sér gegn annarri og þriðju kynslóð.

Í einni af ræðum Trumps í kosningabaráttu hans í haust, sem vitnað er í eftir að hann varð forseti, sagðist hann ætla að margefla bandaríska leyniþjónustu og lögreglu í því skyni að setja múslima í Bandaríkjunnum í svo aðgangshart eftirlit, að hvers kyns grunur um stuðning við hryðjuverkamenn eða samúð með gerðum þeirra yrði afhjúpaður og gerðar ráðstafanir til að uppræta allt slíkt . 

Þar yrði ekki aðeins um að ræða þá sem væru beinir innflytjendur, heldur ekki síður aðra og þriðju kynslóðina sem væri enn hættulegri og þyrfi enn harðara eftirlit.

Nú er að sjá hvernig hann stendur við þessi stóru orð.

Á svipaðan hátt og hann setti einn helsta fjandmann EPA yfir þá stofnun, er líklegt að hann noti svipaða aðferð við CIA og hreinsi þar duglega til, svo að hún gangi hraustlega til verks gagnvart múslimum, því að heimsókn hans í þá stofnun eftir að hann tók við embætti, vakti vonbrigði, sorg og reiði þar á bæ vegna yfirlætis og sjálfhverfu forsetans sem talaði nær eingöngu um sjálfan sig og afrek sín, unnin og óunnin, greinilega til að sýna fram á hvað stæði til og hver hefði húsbóndavaldið.    


mbl.is Samþykktu tillögu um ríkisfang
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Tekur áratugi að jafna kjörin til fulls.

Þessa dagana ber mikið á viðleitni til að véfengja sem mest að konur hafi að meðaltali minni laun en karlar. En þá gleymist hve stór hluti kvenna, margar þúsundir, sem kominn er á lífeyrisaldur, ber enn skarðan hlut frá borði vegna þess að þær voru ólaunaðar og heimavinnandi á bestu árum ævi sinnar og þjóðfélagið metur metur störf þeirra við uppeldi og húshald ekki á krónu hvað snertir lífeyrisgreiðslur.  

Þeim mun fleiri börn, sem þessar konur ólu upp, oft að mestu upp á eigin býti, því minni möguleika áttu þær á að hafa einhverjar tekjur utan heimilis og þar með að ávinna sér lífeyrisréttindi. 

Í allri umræðunni nú er látið eins og þessar konur séu ekki til, sem skammtað er rúmlega 200 þúsund krónur á mánuði og eru langt fyrir neðan lægstu laun á vinnumarkaðnum. 

Og þær ekki teknar með í reikninginn, af því að laun og lífeyrir séu sitt hvað. 

Sem er alrangt. Hluti af laununum, sem gamla fólkið vann fyrir á sínum tíma, var tekinn og lagður í lífeyrissjóð sem átti að tryggja að það fengi þessa peninga endurgreidda í formi lífeyrislauna. 

Ranglætið gagnvart þessum konum var það, að uppeldis- og hússtjórnarstörfin voru einskis metin, jafnvel þótt um svo stór heimili væri að ræða og mikinn barnafjölda, að litlir sem engir möguleikar voru á vinnu utan heimilis. 

Þar að auki er látið eins og það sé sjálfsagt lögmál, að þegar konur verða í miklum meirihluta í ákveðnum störfum eins og í menntakerfinu og i heilbrigðiskerfinu, dragist laun þessara stétta niður af því að þau sé orðin "kvennastörf".

Á sama tíma er véfengt á alla lund að kynjamisrétti viðgangist í kjaramálum.

Nýjasta útspilið er síðan að vegna þess að konur séu orðnar duglegri en karlar í að mennta sig, muni þær verða launahærri einhvern tíma í framtíðinni! 

Eins og það sé eitthvað að því, að þær kunni að fá að njóta afraksturs vinnunnar við að mennta sig! 

Það er lítil huggun fyrir stóran hluta hinnar hlunnförnu kynslóðar kvenna, sem nú lepur dauðann úr skel með lægri lífeyri en nægir fyrir lágmarksframfærslu, þótt eftir dauða þeirra kunni mál að þróast til betri vegar. 


mbl.is Hallar ekki bara á konur
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Óþolinmæðin hefur stórskaðað okkur.

Allt frá miðjum sjöunda áratug síðustu aldar og fram á okkar daga hefur mæling á gildi framleiðslu í landinu miðast við magn, helst magn, sem hægt er að mæla í tonnum og megavöttum. 

Í lok síðustu aldar magnaðist þessi hugsun upp í alveg nýjar hæðir. Samstarfsnefnd um orkufrekan iðnað sendi bænarbréf til helstu stóriðjufyrirtækja heims með þeirri stóru upphrópun, sem kom ekki fyrir almenningssjónir fyrr en áratug síðar í Framtíðarlandinu, bók Andra Snæs Magnasonar: "Lægsta orkuverðið!" 

Og í kjölfarið var í þessum endemis bæklingi lofað "sveigjanlegu mati á umhverfisáhrifum" og öllum mögulegum brögðum beitt til að keyra þessa stefnu upp í hina risavöxnu Kárahnjúkavirkjun með sínu lága orkuverði og yfirgengilegum ívilnunum til handa stóriðjunni. 

Afleiðingin varð stórfelldasta mögulega árás á mesta verðmæti þjóðarinnar, sem var algerlega fyrirlitið: Íslensk náttúra, einstök á jarðarkringlunni. Öll möguleg nýting hennar í formi verndarnýtingar fyrir ferðamenn var hrópuð niður með fyrirlitningar upphrópun: "Eitthvað annað, - jafn fráleitt og fjallagrasatínsla!" 

Því var algerlega hafnað að taka sér nauðsynlegan tíma til að gefa ferðaþjónustunni færi á að sanna gildi sitt, en stóri munurinn á þvi og stórfelldum umhverfisspjöllum stórvirkjana væri sá, að verndarnýting landsins myndi verða afturkræf, en langflestar virkjanirnar gersamlega óafturkræfar. 

Því var algerlega hafnað í íslenskri náttúru fælust nokkrir aðrir möguleikar en fólst í tillögu, sem örfáum atkvæðum munaði að yrði samþykkt á landsfundi Samfylkingarinnar 2009:  Að nýta alla virkjanlega orku á Íslandi til þess að reisa eins mörg álver og mögulegt væri!" 

Þessi stefna hafði áður náð hámarki árið 2007 þegar teknar voru skóflustungur af risaálveri í Helguvík, byrjað reisa kerskóla og hamast við að koma jafnstóru risaálveri á koppinn á Bakka við Húsavík og að stækka álverið í Straumsvík upp í risaálver. 

Samtímis var krafist risaálvers í Þorlákshöfn og skipti engu þótt bent væri á það í andófinu gegn þessum ósköpum að jafnvel þótt öll orka landsins yrði nýtt fyrir þessi álver myndu minna en 2% vinnuafls á landinu fá vinnu í þeim og innan við 4% þótt reynt væri að tengja "afleidd störf" við þessi ósköp. 

Hagfræðingar, sem komust að því hve sáralitlu stóriðja af þessu útsölutombólutagi skilaði í virðisauka í þjóðfélagið voru kaffærðir í síbyljunni um gildi hinna stóru talna tonna og megavatta. 

Nú bendir Róbert Guðfinnsson réttilega á svipað fyrirbæri í ferðaþjónustunni, að einblína á hausatölu ferðafólks en gleyma öllu öðru. 2007 hugsunarhátturinn varðandi óþolinmæðina gagnvart gagnlegri þróun í atvinnumálum virðist sífellt leita fram í endalausri skammtímagræðgi gullgrafarahugsunarháttarins. 


mbl.is Fjöldi ferðamanna ekki aðalatriði
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Einstaka ökumaður tilbúinn "að láta vaða."

Auðvitað gera vegfarendur af öllu tagi sín mistök. En sumt er ekki hægt að afgreiða með því.

Því miður veit ég dæmi þess að ökumenn bíla hafa verið tilbúnir að "láta vaða" á gangandi eða hjólandi fólk á gangbrautum. Þessu er nánar lýst í bloggpistli, sem er tengdur við mótmæli hjólafólks í London og er næst næsti pistill á undan þessum, en af tæknilegum ástæðúm komst sá pistill ekki á þann stað, sem þessi inngangur er á, svo ég vísa í hann.   


Bloggfærslur 12. febrúar 2017

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband