Sumt virðist ekki hægt að mæla.

Svo virðist af fréttum af mælingum á mengun frá kísilverksmiðjunni í Helguvík, að það sem íbúarnir kvarta mest yfir, komi ekki fram í þessum mælingum á því sem leggur frá bálinu í ofnum verksmiðjunnar. 

Sem sagt: 

 

Aðfinnslurnar ekki hafa nægt, 

því ekkert mælist, sem berst út frá bálinu.  

Að aðhafast neitt ekki verður hægt, 

sé ómælanleg skítalykt af málinu. 

Rannsaka hvaða efni valda lyktinni

Mjótt bil frá stolti til hroka og rembings.

Þegar Þjóðverjar höfðu verið niðurlægðir í Versalasamningnum 1919 og settir afarkostir um framtíð sína, var við því að búast, að ef þeir fengju leiðtoga, sem vildi "endurvekja þjóðarstoltið" og "veldi Þýskalands". 

Upphaf kreppunnar miklu jók á þessa niðurlægingu þýsku þjóðarinnar, þar sem milljónir fólks missti eigur sínar. og þegar fram kom "sterkur leiðtogi" náði hann völdum, og stórefling hernaðarmáttar ríksins fylgdi í kjölfarið.

Því miður reyndist bilið mjótt frá stolti til hroka og rembings með skelfilegum afleiðingum.

Hvergi nærri er um að ræða þá "niðurlægingu" Bandaríkjanna mú, sem sé sambærileg við niðurlægingu Þjóðverja á millstríðsárunum.

Þess vegna veldur svipað orðaval Donalds Trumps eðlilegum áhyggjum, ekki síst sú skoðun hans að það sé friðvænlegt og auki öryggi borgaranna að stórefla herinn á sama tíma og slegnar verði af sjúkratryggingar innanlands og aðstoð við þjóðir í örbirgð.

Erfitt er að sjá, að öryggi um 20 milljóna Bandaríkjamanna verði aukið með því að svipta þá sjúkratryggingum og nota peningana í hernaðarbrölt og jafnvel stríðsrekstur erlendis. 

Athyglisvert er að meira en 100 foringjar í Bandaríkjaher hafa skorað á forsetann að endurskoða hina vanhugsuðu stefnu hans.  .   

Þjóðarstoltið verði endurvakið

Hreina loftið, sem gumað er af, klikkar. Ekki orð um ástæðuna.

"Styrkur brennisteinsvetnis fór í dag yfir heilsuverndarmörkin." "Full ástæða til að fylgjast með loftgæðum í dag og næstu daga." 

Maður spyr: Til hvers? Það er ekki sagt orð um ástæðuna fyrir þessu eitraða lofti og því síður um það hvernig maður á að forðast það. Fara úr borginni? 

Landið og Reykjavík þar með er auglýst sem land hins hreina lofts og vatns til að draga að erlenda ferðamenn.  Einnig sem land hinnar "hreinu og endurnýjanlegu orku". 

Út á þetta fékk Reykjavík umhverfisverðlaun Norðurlandaráðs.

En vesalings Heilbrigðiseftirlit Reykjavíkur verður að auglýsa um hið slæma loft, því að annars væri það að bregðast skyldum sínum.

Hér verður sett fram tilgáta um það afhverju styrkur brennisteinsvetnis er yfir mörkum:

Fyrir rúmum áratug var rokið í það að reisa Hellisheiðarvirkjun í viðbót við virkjunina á Nesjavöllum.

Auglýst var í aðdraganda virkjunarinnar að "hrein og endurnýjanleg orka" væri svo mikil undir Hellisheiði, að hægt væri að reisa 1000 megavatta virkjun, tífalt stærri en Nesjavallavirkjun.

Látið var nægja að reisa 303 megavatta virkjun og sagt að eins fullkomnar og vandaðar rannsóknir og undirbúningur væru fyrir hendi og kostur væri á.

Eftir á hefur komið í ljós, að forsendurnar fyrir "endurnýjanlegu orkunni" voru að orkan entist í 50 ár, sem er víðsfjarri því að fela í sér sjálfbæra þróun, ekki frekar en að kolanáma þarna teldist endurnýjanleg með svo stuttum nýtingartíma.

Og enn síðar kemur í ljós að 50 ára endingin er líka fjarri, því að nú er upplýst að orka upphaflegs nýtingarsvæðis Hellisheiðarvirkjunar er fallin úr 303 megavöttum niður í 225, eða um fjórðung og að svartnætti hefði verið framundan í fyrra ef ekki hefði komið til auka orka frá Hverahlíð, sem þó bætir aðeins upp 50 megavött af þeim 78, sem þurfti að bæta upp.  

Við blasir að allir kostnaðarútreikningar fyrir sölu á raforku til stóriðju verða rangir og að Reykvíkingar eiga eftir að blæða fyrir þetta allt, líka með ófullnægjandi loftgæðum.

Þeir sem stóðu að Hellisheiðarvirkjun, eru á bak og burt frá henni og hafa látið öðrum um að reyna að þrífa upp skítinn og tapið og vandræðin.  

Fólkið, sem nú vinnur við það, er ágætasta fólk, sem reynir að gera sitt besta, til dæmis með niðurdælingu sem gæti dregið úr eitrun loftsins.

En það dugar greinilega ekki til.

Enginn hefur minnst á það að hinir upprunalegu ábyrgðarmenn verði látnir svara fyrir það sem gert var, hvað þá að taka á sig nokkra ábyrgð.   

Styrkur brennisteinsvetnis yfir mörkum

"The show must go on!"

Jóhanna Vigdís Arnardóttir, "Hansa", hefur skinið eins og sól á íslenskum leikhúshimni undanfarin ár, og því er mikill sjónarsviptir af henni, ef hún dregur sig nú i hlé. 

Leikhúsunnendur leyfa sér þó að vona að hún verði ekki lengi fjarverandi frá leikhúsunum. 

En ákvörðun hennar er skiljanleg. Leikhúsið er harðasti húsbóndi, sem hugsast getur eins og orðtakið "The show must go on" ber glögglega með sér. 

Fyrir leikhúsrottur er krafan algild og byggist á því að leikhúsið verður, eðli máls samkvæmt, að geta treyst því að allir þátttakendur mæti.

Þegar ég var í þessu hér um árið, var ekki hægt að fá að vita fyrirfram nema með frekar stuttum fyrirvara hvenær næstu sýningar yrðu.. 

Það þýddi að þýðingarlaust var að taka þátt í neinu öðru en í leikhúsinu, nema með mjög stuttum fyrirvara, og ef það var sýning sem rakst á eitthvað annað, hafði leikhúsið alltaf forgang.

Strax þegar ég tólf ára gamall þurfti að leysa það vandamál að æfingar á Vesalingunum í Iðnó stóðu fram á nótt, en útivist mín í miðborginni að næturlagi var ekki lögleg. Niðurstaða: Leikhúsið hafði forgang, "the show must go on!" 

Fyrir aðeins rúmu ári axlarbrotnaði ég við að falla fram af leiksvíði í nýbyrjuðu atriði á Sólheimum í Grímsnesi. Að sjálfsögðu breytti það engu og atriðið var klárað. 

Hið harða kjörorð teygir sig yfir í skyldar greinar, svo sem kvikmyndagerð. 

Þegar þyrla flaug á streng við Sjónvarpshúsið og hrapaði þar til jarðar, beindist allt hjá Erni Sveinssyni, kvikmyndatökumanni, að því að vernda myndavélina og halda kvikmyndatökunni áfram í gegnum hrapið, brotlendinguna og það sem gerðist í framhaldi af henni. 

Sjálfur á ég í minningunni áherslan á að bjarga myndatökuvélinni og gleyma því að sjálfur var ég í lífshættu, einn á hvolfi í bíl, hálffullum af vatni í ískaldri á um hánótt í febrúar. 

Rembdist við að reyna að binda vélina upp í pedalana á meðan ég hefði átt að vera að reyna að komast út úr bílnum áður en kuldinn tæki mig! 

Þreytt á að mæta manninum í dyragættinni

Endalaus mál: Skortur á aðgengi - sókn risa háspennulína um allt land.

Oftast er vitnað í lög og reglugerðir um aðgengi fatlaðra, þegar það ber á góma, en þrátt fyrir þennan bókstaf kemur endalaust í ljós að honum er ekki fylgt. Báráttan fyrir því að þetta sé í lagi er endalaus. 

En fleira er það sem linnir aldrei. 

Í kvöld var frumsýnd heimildamynd Ólafs Rögnvaldssonar "Línudans" í bíó Paradís, en hún fjallar um hina endalausu baráttu við virkjana-, stóriðju- og mannvirkjafíkla, sem eru óstöðvandi.

Myndin er vel heppnuð og varpar ljósi á eðli hinnar endalausu ásóknar á hendur náttúru landsins og sýnir einnig á lýsandi hátt samskipti valdamikilla, fjársterkra og ágengra manna við alþýðufólk, sem rís gegn ofríki hinna sterku. 

Málið, sem fjallað er sérstaklega um, hófst ósköp sakleysislega fyrir níu árum, þegar það var kynnt sem nánast frágengnum hlut að "endurnýja byggðalínuna" frá Blönduvirkjun og austur um Norðurland.

Þetta átti að vera gert til að "tryggja afhendingaröryggi til almennings."  

Í ljós kom, að línan var eingöngu ætluð til að flytja rafmagn til stóriðjuveranna, sem eru ær og kýr virkjana- og mannvirkjafíkla. 

Allt hefur málið verið á eina bókina lært.  Dæmi:  Þegar knýja átti á í krafti upplýsingalaga að fá afhenta mikilsverða skýrslu hjá Landsneti varð svarið hið sama og við höfum séð í hliðstæðum tilfellum upp á síðkastið:  Hún var týnd. 

Í myndinni koma framtíðaráformin risavöxnu vel fram, þótt þarna snúist málið aðeins um hluta þess, því að ætlunin er að reisa risalínur þvers og kruss um 300 landareignir og 300 vernduð svæði hringinn í kringum landið og um þvert hálendið þar að auki.

Það er ekki á allra vitorði hve víða þessi risa Blöndulína 3 mun sjást, en nefna má það að hún á að liggja þvert yfir syðri hluta Skagafjarðarhéraðs og síðan með þjóðleiðinni um Norðurárdal, Öxnadalsheiði, Öxnadal fram hjá Hrauni með Hraundranga í baksýn og þvert á milli fjalla rétt sunnan við Akureyri. Svona línur eru með 20 metra háum möstrum.  

Það á að ulla á "smávini fagra" á slóðum Jónasar. 

Of langt mál væri að telja upp allar þær blekkingarnar og brögðin, sem hafðar hafa verið í frammi í þessum málum. Vonandi eiga sem flestir eftir að sjá þessa mynd.

Kær þökk fyrir að hún skyldi hafa verið gerð.   

„Vorum vægast sagt í sjokki“