"Hún var amma, svo fróð."

Þessi setning í ljóðinu "Íslenska konan" átti við ömmu höfundar þegar það var samið.

Misrétti kynjanna var að vísu byrjað að láta undan á hennar tíma, en var þó býsna mikið. 

Kvenna beið yfirleitt að verða vinnukonur eða húsmæður en karla að menntast. Þegar þær fengu kosningarétt fengu þær ekki að kjósa fyrr en þær voru orðnar fertugar. 

 

Þegar amma útskrifaðist úr skyldunámi sem ung stúlka vestur í Dölum með langhæstu einkunn nemenda, var sagt að það væri hneisa fyrir Dalamenn, að það hefði ekki verið einhver af strákunum sem hampaði slíkum árangri. 

Hún hét Sigurlaug Guðnadóttir og var systir prestanna séra Einars, prófasts í Reykholti og séra Jóns ættfræðifræðímanns að Prestbakka í Hrútafirði. 

Bræður Sigurlaugar urðu stúdentar og tóku háskólapróf, en eftir nám í Kvennaskólanum beið hennnar að verða húsmóðir og frekara nám var yfirleitt ekki á dagskrá hjá konum á þessum árum. 

Hún var því sjálfmenntuð, réði krossgátur á nokkrum tungumálum og veitti barnabörnum sínum gleði með því að lesa fyrir þau og þýða erlend myndablöð og sögur, svo sem Knold og Tot, sem amma nefndi Óla og Pétur. 

Þetta var á tímum dönsku blaðanna og tímaritanna, og þegar hún fór til Kaupmannahafnar á eldri árum rataði hún um borgina eins og hún væri innfædd.

Já, "hún var amma, svo fróð."  

Móðuramman, Ólöf Runólfsdóttir, var á sinn hátt ekki síðri amma en föðuramman, jafnvel enn nánari. 

Ég veiktist svo hastarlega í heimsókn hjá henni sex ára gamall, að rétt var talið að hafa mig þar áfram, og vikurnar, sem hún hjúkraði mér heima hjá henni þar til sóttin rénaði verða ógleymanlegar og ómetanlegar.   

Amma Ólöf ólst upp í stórum systkinahópi og þegar faðir hennar neyddist til að fara með hana sjö ára gamla að heiman frá Hólmi í Landbroti austur yfir Skeiðarársand í fóstur að Svínafelli í Öræfum, leiddi hann kú til baka yfir sandinn. 

Já, svona var Ísland í gær, þegar amma var ung.  


mbl.is Lækkuðu einkunnir kvenkyns nema
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Hjólaslysin eru öðruvísi en bílslys.

Með fjölgun hjóla fjölgar hjólaslysum. Alveg eins og að með fjölgun bíla hér á landi á sínum tíma komu bílslys til sögunnar og þeim fjölgaði í takt við bílafjölgunina. 

Helmingur alvarlegra slya og banaslysa, sem verða á vélhjólum, er vegna ölvunar ökumanns, og það er þrefalt hærra hlutfall en á bílum. 

Ástæðan er aðallega sú að ökumaður vélhjóls er berskjaldaðri á vélhjóli heldur en ef hann væri á bíl. Líkamstjón geta orðið meiri en ef verið er á bíl. 

Bílar eru hins vegar miklu dýrari farartæki en reiðhjól eða léttustu vélhjólin og eignatjónið er því að jafnaði meira í bifreiðaóhappi en reiðhjólaóhappi. 

Ef menn álykta sem svo að fjölgun ölvunarslysa á reiðhjólum mæli gegn notkun reiðhjóla, gleymist, hvernig slysið hefði orðið ef hinn ölvaði hefði verið á bíl. 

Hann hefði líkast til verið á miklu meiri hraða og valdið miklu meiri hættu og ógn fyrir aðra vegfarandur á bíl en hjóli. 

 


mbl.is Ölvaður hjólreiðamaður stakkst á höfuðið
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Notkun farartækja kostar meira en margan grunar.

Það er afar algengt að fólk miði við eldsneytiskostnað einan þegar um ferðakostnað eða farartækja er að ræða. 

Þá er gleymt öðrum kostnaði, svo sem hjólbarðasliti, olíuskiptum, viðhaldskostnaði, vaxtakostnaði, afföllum vegna aksturs og aldurs og föstum liðum svo sem tryggingum og opinberum gjöldum. 

Setjum upp smá dæmi. Maður nokkur hefur 216 þúsund krónur í höndunum.

Í stað þess að borga 216 þúsund krónur fyrir árskort með strætisvagni milli Reykjavíkur og Stykkishólms, ákveður sá sem hefur notað þennan samgöngumáta, að hætta honum, fá sér meðalstóran bíl og nota 216 þúsund kallinn til að aka þessa leið. 

Leiðin er 172 kílómetrar og miðað við 100 krónur á ekinn kílómetra, sem er eitthvað lægra en ríkið borgar fyrir slíkan akstur einkabíls, kostar hver akstur þessa leið 17200 krónur. 

216 þúsund krónurnar nægja til 12 ferða á ári eða 6 ferða fram og til baka. Sem sagt: ein ferð fram og til baka á tveggja mánaða fresti. 

720 þúsund króna árskortið til Grundarfjarðar lítur hrikalega út, en sú upphæð myndi þó aðeins nægja til 40 ferða á bíl á ári, eða 21 ferð fram og til baka, - fram og til baka á tveggja vikna fresti. 


mbl.is Strætókort á 720.000 krónur
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Bloggfærslur 2. ágúst 2018

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband