Fleira en skallaboltar valda skaða? Íþróttamaður ársins 1971?

Þegar knattspyrnumenn skalla boltann af næstum jafnmiklu afli og þeir spyrna með fótunum vaknar spurningin um áhrif margra slíkra höfuðhögga á heila þessara manna. 

En það eru fleira en jafn augljóst högg og það er að skalla bolta, sem getur valdið heilahristingi.

Í handbolta er það litið alvarlegum augum ef leikmaður skýtur þrumuskoti í höfuð markvarðar. 

Þetta gerist þó alltof oft, en markverðir eru misjafnlega heppnir eða óheppnir. 

Í hugann kemur Hjalti Einarsson, landsliðsmarkvörður og markvörður FH á árunum í kringum 1970 og fékk nafnbótina Íþróttamaður ársins 1971. 

Hjalti fékk það mörg hörð höfuðhögg á þennan hátt, að hann kenndi þeim síðar um slæm veikindi sín, síðar,  

Á þeim tíma og lengi síðan var þó lítið um að kafa ofan í svona mál. 

Hnefaleikarar fá mörg höfuðhögg, og vitað er að þeir þola þau mjög misjafnlega. 

Þannig fengu þeir Floyd Patterson heimsmeistari 1956-59 og 60-62 og Jerry Quarry mörg rothögg á ferlinum og hlutu af því sannanlegan heilaskaða. 

Patterson var kjörinn í stjórn hnefaleikasamtaka, en sagði af sér þegar hann var kominn á það stig að hann mundi ekki lengur, hvern hann hafði sigrað þegar hann vann heimsmeistaratitilinn. 

Stundum þar ekki nema ein dómaramistök til að valda sliku, og það er eitt af dapurlegustu atvikunum í sögu hnefaleikanna þegar dómarinn stöðvar ekki bardaga Patterson og Ingemars Johannson 1959 fyrr en Ingemar er búinn að slá Patterson sjö sinnum í gólfið. 

Strax eftir annað skiptið þegar Patterson fór niður, var hann greinilega nær meðvitundarlaus og hafði ekki minnstu hugmynd um það hvar hann var, þótt hann hengi á fótnum. 

Hann ráfaði út úr heiminum í átt frá Ingimari þannig að Svíinn varð að elta hann og slá hann með hálfhringshöggi aftan frá. 

Það var hræðilegt að horfa upp á þetta. 

Allir þekkja hvernig fór fyrir þeim besta, Muhammad Ali. Hann var þegar farinn að missa rödd og mál áður en hann barðist síðustu bardaga sína, og hlaut hörmulega barsmíð hjá Frazier 1975, Earnie Shavers 1977 og Larry Holmes 1980. 

Þá hafði læknir hans farið frá honum og neitað að eiga þátt í þessu. 

Ekki var hægt að sanna beint að Parkinsonveikin stafaði af barsmíðunum, en líkurnar á því hvernig fór fyrir Ali af völdum þess hve vel hann þoldi högg eru yfirgnæfandi. 

Það á nefnilega svipað við um það tilfelli og um marga drykkjumenn, að það er misskilningur að þeir sem þola vínið best séu best settir. 

Þetta er oftast alveg öfugt, þeir sem þola mest og drekka mest fara verst út úr drykkjunni. 

Síðan eru það svo margar íþróttir sem valda slæmum höfuðhöggum.  

Það hefur komið í ljós í atvikum hjá boltaíþróttakonum og ég minnist þess, að í það skiptið sem sýnt var beint frá heimsmeistarkeppni í ólympískum hnefaleikum áhugamanna, var enginn rotaður í þeirri keppni, enda notaðir hlífðarhjálmar, en í tveimur handboltaleikjum kvenna hér heima sömu helgi steinrotuðust tvær handboltakonur og voru bornar af velli. 

Svo virðist sem það sé ansi persónubundið hve vel menn þola höfuðhögg. Fjölmargir þeirra sem hlutu mestu barsmíðarnar virtust ekki hafa skaðast neitt og lifðu jafnvel til hárrar elli. 

Sem dæmi má nefna Max Schmeling. Hann hlaut fjölda höfuðhögga á aldarfjórðungs löngum ferli þar til hann varð 43ja ára, til dæmis hroðaleg högg hjá Joe Louis 1938, og mikla barsmíð hjá Max Bear náði 99 ára aldri. 

Schmeling varð á endanum 99 ára. 

Og Archie Moore, "Old Mongoose", náði háum aldri þótt hann berðist alls 219 atvinnumannabardaga og hlyti tuga höfuðhögga, sem sendu hann í gólfið í þeim 23 bardögum sem hann tapaði, alls sjö bardögum á KO. 

 

Hringleikahús nútímans

Magnaðar mótsagnir.

Mótsagnirnrar í sögu Gyðinga geta verið magnaðar. Það kemur á óvart að Gyðingar skuli sæta ofsóknum í Eþíóópiu þegar litið er til þess þjóðin tók ekki aðeins kristni sjö hundruð árum á undan Íslendingum, heldur er Koptatrúin, helgisiðir hennar og djásn, svo sterk í landinu, að engin ríkisstjórn, hvorki keisara, kommúnista Mengistus né núverandi alræðisstjórnar, hefur þorað að hrófla við því. 

Dýrkuð er og dáð helgisögnin um samband drottningarinnar af Saba og Salómons. 

Hvað snertir Bond-sögur kemur upp í hugann hin magnaða aðgerð þegar Mussolini var sóttur upp á hótelstaðinn El Sasso þar sem hann var hafður í haldi eftir að honum var steypt af stóli sumarið 1943.  

Bond Þjóðverja, Skorceny að nafni, fór á mögnuðum Stork-flugvélum með flokk manna, sem lenti við hótelið, tók völdin á staðnum nægilega lengi til að koma Il Duce um borð í Stork-vél, sem fór síðan í loftið fram af fjallsbrúninni og kom Mussolini í hendur Þjóðverja sem settu hann sem leppstjórnanda yfir þeim hluta Ítalíu, sem Þjóðverjar réðu yfir. 

Einnig kemur upp í hugann skemmtifrásögn Lúðvíks Karlssonar af því þegar hann fór í brúðkaupsferð til Tenerife og lærði köfun hjá Þjóðverja einum. 

Sá hafði verið í góðu embætti í Þýskalandi á stríðsárunum, en flutti til Tenerife í febrúar 1945 "af því að þá var veðrið svo leiðinlegt í Þýskalandi" sagði Lúðvík og hló. 

Meðal þess sem Þjóðverjinn kenndi nemendum sínum var að hafa ávallt meðferðis sérstaka tegund lítils skelfisks þegar þeir væru að kafa, því að ef þeir lentu í hættu vegna nálægðar við gráðugra hákarla, sem kæmu syndandi að þeim opinn kjaftinn til að gleypa þá, ættu þeir á síðustu stundu að henda skelfiskinum inn í kjaftinn á hákarlinum, því að þessi tegund skelfisks væri uppáhaldsmatur þeirra. 

Hann kenndi okkur, sem vorum hreinir Aríar, þetta, en sagði Gyðingunum aldrei frá því" sagði Lúðvík og hló aftur. 

Eins og Bond-saga „síonista“

Hvað um 125cc hjólin?

Að meðaltali er 1,1 maður um borð í hverjum bíl í borgarumferðinni. Það þýðir, gróflega áætlað, að 90 prósent bílanna séu með aðeins einn mann um borð. 

Hér á síðunni hefur áður verið bent á, að vélhjól í svokölluðum 125 cc flokki, oftast með vespulagi, sem eru með allt að 15 hestafla eins strokks bensínvél, ná auðveldlega 90 km/klst þjóðvegahraða með aðeins rétt rúmlega tvo lítra í eyðslu á hundraðið. 

Eftir rúmlega tveggja ára reynslu af notkun slíks hjóls er niðurstaðan sú, að með því að negla dekkin á veturna er hægt að nota slík hjól vegna veðurs vel yfir 80 prósent,og engin vika hefur liðið þannig, að hjólið hafi ekki verið notað eða verið nothæft. 

Slíkt hjól er 10 til 15 sinnum léttara en rafbíll og sjö til tíu sinnum ódýrara. 

Kolefnisfótspor af því að vinna fyrir hjólinu, viðahalda því, kostnaður af afskriftum, smíði og förgun, er því augljóslega miklu minni, og vegna hinnar hlægilega litlu eyðslu er fótsporið vegna orkueyðslunnar ekki mikið stærra og fótsporið samanlagt jafnvel minna. 

Ótalið er hve lítið rými hjólin taka í gatnakerfinu, en í því liggja gríðarlegar fjárhæðir í margs kyns sparnaði.

Nú eru að koma á markaðinn rafknúin hjól af þessari stærð með byltingarkenndum endurbótum, meðal annars útskiptanlegum rafhlöðum, sem skipa þeim framar rafbílum á þessu sviði og gera mögulegar skiptistöðvar fyrir rafhlöður í stað hraðhleðslustöðva. 

Þar eru kínversk hjól af gerðinni Niu-N GTX fremst í augnablikinu. 

Af því að fyrir mistök birtist myndin af tveimur 125 cc íslenskum hjólum tvisvar á síðunni, má geta þess að Honda er að vinna að bæði hreinu rafhjóli á grunni Honda PCX, hjólinu til hægri og einnig tvinnhjóli af þeirri gerð.

 

Á slíku hjóli þarf ekki endilega að hafa samskonar hleðslutengi og á tengiltvinnbíl, því að líklega verða rafhlöðurnar færanlegar og hægt að taka þær úr hjólinu og hlaða heima eða á vinnustað, eða að skipta á þeim og hlöðnum rafhlöðum í skiptistöðvakerfi á borð við Gogoro kerið á Taían. .  

Kolefnisfótspor rafbíla 5 sinnum minna