Lengsta síbylja, sem heyrst hefur: "Black Friday, Black Friday, Black Friday..."

Í morgun mátti heyra á einni útvarpsrásinni einhverja lengstu síbylju, sem heyrst hefur í útvarpi hér á landi hvað varðar fyrstu upphrópunarorðin í hverri einustu auglýsingu, sem hlustað var á í auglýsingatímanum: "Black Friday!...!", "Black Friday!...!", Black Friday!..." o. s. frv. 

Þessu var fylgt eftir með því að koma á beinni útsendingu í fréttunum við fréttamann vestur í háskóla, sem var að fylgjast með byrjun innleiðingar nýs hátíðardags hér á landi, "Thanksgiving Day" sem nú sækir í sig veðrið með upptöku kalkúnaáts og annarra siða, sem tilheyra þessum bandaríska frídegi og helgidegi og hafa fætt af sér Black Friday og Cyber Monday þar á eftir. 

Og nú má sjá að haldið er stíft að fólki alls konar varningi, sem tengist þessu ameríska hátíðahaldi, svo sem bestu kalkúnana og kalkúnasósurnar.  

Með því að byrja þessi ósköp á fimmtudegi og hætta ekki fyrr en á mánudegi er í gangi amerísk innrás í íslenskt þjóðlíf varðandi hátíðarhald, sem fer að slaga upp í páskana og jólin. 

Og hvert er tilefnið?

Jú, Thanksgiving Day er haldinn hátíðlegur sem frídagur í Norður-Ameríku fjórða fimmtudag nóvembermánaðar í tilefni að því að hópur landnema frá Bretlandseyjum hélt þakkargjörð við Plymouth klett í Massaschusetts fyrir tæpum þrjú hundruð árum. 

Þetta tilefni á ekkert minnsta erindi við okkur Íslendinga, því að þakkagjörðardagur er ekki óþekktur hér á landi. 

Öldum saman hefur verið haldið upp á lok aðal uppskerutímans í lok túnsláttar með því að hafa góðgæti á borðum á degi sem ber heitið töðugjöld. Ef halda ætti þakkargjörðardag hér á landi myndi það geta orðið til dæmis síðasta fimmtudag í ágúst. 

Þessi tillaga um töðugjðld er birt þótt fyrirsjáanlega muni hún ekki fá hinn minnsta hljómgrunn, því að allt verslunaræðið sem fyrirbæri með jafn flottum enskum nöfnum og Thanksgiving, Black Friday, Cyber Monday, sem fimm daga neysluæði fæðir af sér, er ósigrandi aðdráttarafl. 

Sósan sem sögð er sú besta með kalkúninum

Því miður enn reynt að fara gegn þjóðaratkvæðagreiðslunni 2012.

Í þeim tillögum, sem settar hafa verið fram um ákvæði um auðlindir og umhverfismál í núverandi ferli varðandi stjórnaárskrá, hefur því miður sést bera á einbeittum vilja til þess að útvatna svo tillögur stjórnlagaráðs, að þær verði máttlitlar eða máttlausar.  

Með slíku er farið gegn þeirri megin niðurstöðu þjóðaratkvæðagreiðslunnar að byggja nýja stjórnarskrá á tillögum stjórnlagaráðs. 

Eini ljósi punkturinn er þó sá, sem sést hefur, að hugtakið "sjálfbær þróun" sem er alþjóðlega fastmótað, geti komið á ný inn á þann eina stað, þar sem það hefur vægi, þ. e. í auðlindaákvæðið. 

En aðrar tillögur um breytingar í stjórnarskrárvinnslunni hafa því miður hneigst í öfuga átt, svo sem að fella út orðin um að "aldrei megi selja eða veðsetja auðlindirnar," en það orðalag er tekið úr Þingvallalögunum frá 1928, þannig að úrfelling þess felur í sér að fara heila öld afturábak í þessu efni. 

Einnig hefur mátt sjá viðleitni til að fella út stutta upptalningu helstu náttúrugæða, sem hefst á hinum mikilvægu orðum "svo sem", en í því felst að fastsetja þau gæði, sem ekki megi líta framhjá. 

Niðurfelling þessara orða felur í sér útvötnun og undanbrögð. 

Í kaflanum um náttúru og umhverfi hefur verið reynt að fella út eða útvatna ákvæði um landvernd, endurheimt landgæða og bætingu fyrri spjalla eftir föngum, og réttur náttúrunnar og komandi kynslóða virðist vefjast fyrir mönnum. 

Tryggja varanlegt eignarhald þjóðarinnar