Er Elon Musk okkar tíma Henry Ford "to make America great again"?

Fyrir hundrað árum var meira en helmingur allra seldra bíla í heiminum af gerðinni Ford T.

Sá bíll sló sölumet, sem entist í meira en hálfa öld, og er talinn hafa haft meiri áhrif en nokkur annar í bílasögu 20. aldar 

Henry Ford var einn af þeim brautryðjendum í Bandaríkjunum sem höfðu gríðarleg áhrif um allan heim, blanda af uppfinningamanni á tæknisviði og viðskiptaliprum athafnamanni, sem þá var ómótstæðileg blanda. 

Allir þekkja nöfn eins og Thomas Álfa Edison og bræðranna Orwille og Vilbur Wright, manna nýsköpunar og uppfinninga, sem gerðu Bandaríkin mikilfengleg og mótuðu stór spor í heimssögunni. 

Ford skóp veldi sitt á grunni þeirrar hugmyndar að smíða bíl, sem alþýðan gæti haft efni á að eignast og reka. 

Hluti af því fólst að lækka svo mjög verðið á Ford T jafnframt því að hækka kaup launafólks, að það hefði efni á bíleign.  

Elon Musk fór aðra leið, stóð að framleiðslu á dýrum rafbíl, en forysta í gerð slíkra bíla reyndist lykillinn að því að ná fótfestu og gera það, sem varð að gera, að framleiða rafbíl, sem væri eigulegur fyrir fjömenna millistétt, Tesla 3. 

Í vetur gerðist síðan það sem enginn hefði getað spáð fyrir, að í samanburði við sambærilega bíla frá Benz, BMW og Audi í þýska bílablaðinu Auto Zeitung, varð Tesla 3 áberandi stigahæstur, en hinir þrír slógust um annað sætið. 

Síðuhafi minnist þess akki að í hálfa öld hafi þrír þýskir bílar orðið að lúta þannig í gras á heimavelli hjá þýskum bílablaðamönnum. 

Minnist þess heldur ekki að amerískur bíll hafi náð toppsæti hér í sölu nýrra bíla í meira en hálfa öld. 

Menn hafa hamast við það að spá Tesla fyrirtækinu gjaldþroti, en enn heldur Elon Musk velli á grundvelli einstæðs eldmóðs, bæði síns eigin og einnig þeirra sem hanna bílana. 

Þeir eru gott dæmi um þá möguleika, sem best kunna að duga "to make America great again" svo notað sé slagorð Donalds Trumps Bandaríkjaforseta. 

Rétta leiðin hlýtur að vera að stuðla að forystu í menntun, vísindum, tækni og þjóðfélagmálum. 

Hætt er við að þveröfug stefna Trumps, að koma á tollmúrum og hindrunum til að verja bandarískan iðnað "to make America great again" auk dálætis hans á olíuframleiðslu og andúðar á umhverfismálum muni ekki reynast líkleg til að gera gagn. 

Þegar Henry Ford komst á efri ár, sluppu hinar mikilfenglegu verksmiðjur hans naumlega við gjaldþrot í stríðslok 1945 vegna þeirra miklu íhaldssemi og þröngsýni sem helltust yfir hann. 

Hann las viðskiptaumhverfi bílaiðnaðarins kolrangt síðustu árin, sem Ford T. var eina gerðin sem seldist, að hann varð að stöðva framleiðslu verksmiðjanna alveg í nokkra mánuði 1927 til þess að koma með arftaka, Ford A. 

Hann stóð til dæmis í vegi fyrir því í fimm ár að taka upp vökvahemla og í 14 ár gegn því að leggja af hinar arfagömlu þverfjaðrir. 

Sú hætta er ávallt fyrir hendi, að frumkvöðlar og brautryðjendur lendi í því að lesa stöðuna ekki rétt á einhverjum tímapunkti. 

Í kringum 1970 voru Volkwagen verksmiðjurnar við dyr gjaldþrots vegna svipaðs vanda og Henry Fort lenti í 1927 vegna Ford T, að hanga of lengi á hliðstæðum bíl hvað einfaldleika og vinsældir snert, Bjöllunni, og afleiddum bílum með loftkældar boxaravélar að aftan og afturdrif. 

Í aldarlok settu bílasérfræðingar heims Citroen DS og Mini í 2. og 3. sæti á lista yfir merkustu bíla aldarinnar. 

Bjallan lenti þar fyrir aftan. Ástæðan var einföld. Yfir 80 prósent allra fólksbíla heims eru með framdrif og vatnskælda vél frammi og það voru bílar af því tagi, sem ruddu Bjöllunni úr vegi í byrjun áttunda áratugarins. 

 

 

 

 

 


mbl.is Tesla mest selda bílategundin á Íslandi
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Nýr veruleiki 21. aldarinnar að byrja að ganga í garð.

Í lok þessa árs verður fimmtungur 21. aldarinnar liðinn. Við árþúsundamót fyrir 20 árum sáu margir fyrir sér öld, sem hefði ekki síður miklar breytingar í för með ser en 20. öldin. 

Fyrsta skæða drepsótt þessarar aldar, ef undan er skilinn ferill eyðninnar í Afríku, boðar breytingar, sem þó gætu orðið smámunir miðað við önnur viðfangsefni gerbreyttra aðstæðna og viðhorfa þegar jarðarbúar fara í vaxandi mæli að standa frammi fyrir óleystum og tröllauknum vandamála af völdum rányrkju á helstu auðlindum jarðar. 


mbl.is „Helgin hjá okkur algjört met“
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Bloggfærslur 31. mars 2020

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband