Umhugsunarvert viðtal. "Þú lifir lífið ekki af..."

Þegar við erum ung, að minnsta kosti flest okkar, finnst okkur við vera með eilíft líf, svo langt framundan eru elliárin, eða það sem sagt hefur verið um ellibelgina: "Það, sem allir vilja verða, en enginn vill vera." 

En síðan æðir ævitíminn áfram og fyrr en varir eru þeir, sem nálgast áttrætt, komnir í allt aðra og nýstárlega stöðu, miðað við fyrri hluta ævinnar. 

Sú staða er reifuð í athyglisverðu viðtali við Jón Gunnar Geirdal þar sem "Jarðaförin mín" með Ladda er skoðuð, og í sambandi við það sá dómur lækna varðandi systur Jóns Gunnars, að hún eigi aðeins um það bil fjögur ár ólifuð vegna banvæns sjúkdóms. 

Það leiðir hins vegar hugann að því að þegar fólk nálgast áttrætt, er það að vissu leyti í svipaðri stöðu; ef það nær meðalaldri á það aðeins 4-6 ár eftir ólifuð. 

Ef síðan er farið nánar ofan í tölur frá Hagstofunni og skoðað, hvort þessi meðaltími sé ekki lengri, af því að í meðaltalinu eru tekin inn lát ungs fólks, sem draga meðalævitímann niður, kemur í ljós, að þessi mismunur er aðeins um 2-3 ár. 

Ástæðan er sú, að unga fólkið, sem deyr fyrir aldur fram, er svo miklu færra en þeir sem ná að komast yfir áttrætt. 

Sá meðalaldur sem áttræð manneskja getur vænst, samsvarar því að eiga fá ár eftir ólifuð. 

Í leikriti eftir Shakespeare segir prestur einn, inntur eftir því hvar hann hafi verið og hvenær, þegar hann gaf saman par:  "Og síðan hef ég, segir klukkan mér, þrjár stundir gengið mig til grafar."  

Já, þetta er leiðin okkar allra. Og margt grátbroslegt kemur stundum upp þegar rætt er um heilsu og líf, þótt um grafalvarlegt mál sé að ræða. Og tökum eftir orðinu, sem oftast er notað; grafalvarlegt. 

Í stórri skimun sem var gerð fyrir þremur árum eftir mergæxli fékk einn þeirra, sem greindur var með "forstig af mergæxli" þessa hughreystingu frá lækni: "Hafðu ekki of miklar áhyggjur, þú ert orðinn það gamall og þetta er á það vægu forstigi, að þú getur huggað þig við það að drepast úr einhverju öðru áður en mergæxlið drepi þig."

Eða, eins og segir í einni línu ljóðsins "Vangaveltur í óendanleikanum":  

"Þú lifir lífið ekki af. 

Er það?

Eða hvað?"

Minnir okkur harkalega á hvað lífið er brothætt

Trump vill nýtt óreynt lyf frekar en öndunarvélar.

Ein af helstu fréttunum á erlendum fréttaveitum í morgun eru þau ummæli Donalds Trumps Bandaríkjaforseta, að nær væri að taka strax í notkun lyf, sem hefur reynst hafa áhrif á mýs með cov-2 kórónaveiruna heldur en að vera að pæla í öndunavélum. 

Þetta er þvert á skoðun helsta veirusérfræðings bandarísku heilbrigðisþjónustnnar á sviði sóttvarna og myndi samsvara því að Katrín Jakobsdóttir væri ósátt við aðferðir, sem Þórólfur Guðnason vill nota í baráttunni við COVID-19. 

Lyfið sem Trump vill taka fram yfir öndunarvélar, stenst ekki þær reglubundnu kröfur um reynslutíma í notkun nýrra lyfja, sem farið er eftir á heimsvísu. En Trump, sem lýsti því yfir í sjónvarpsfréttum í gær að hann væri mikill leiðtogi, er á annarri skoðun, og bendir á þá staðreynd, að margir hafa látist í öndunarvélum. 

Almennt hafa kröfur um leyfi til notkunar nýrra lyfja í gegnum tíðina verið byggðar á misjafnri reynslu af þeim í notkun þegar komið hafa fram lyf, sem reyndust hafa hættulegar aukaverkanir þegar á hólminn var komið. 

Hingað til hafa þeir sérfræðingar, sem fjölmiðlar hafa leitað til um upplýsingar um komandi bóluefni, talað um það, að með bjartsýni megi tala um minnst átta mánuði frá því að lyf kemur fram þar til óhætt sé talið að nota það. 

En Trump hefur alla tíð farið ótroðnar slóðir varðandi sérfræðinga, og lýsti því til dæmis fljótlega yfir eftir embættistöku sína sem bót á rannsóknum á loftslagi á jörðinni að reka alla sérfræðinga og vísindamenn á því sviði og ráða "alvöru" vísindamenn í staðinn, sem kæmust að réttari niðurstöðum í mælingum og rannsóknum. 

Fylgjendur hans hér heima á Fróni hafa bent á að það hafi verið sérfræðingar sem hönnuðu Titanic, Comet, Challenger, Boeing 737 Max og önnur þau tæki, sem hafa komið við sögu í stórslysum sögunnar. 

Þá er bara að taka næsta skref og segja: Ef sérfræðingar hefðu ekki hannað þessi tæki, hefðu þau aldrei orðið til og þar af leiðandi ekki farist, og ef engar öndunarvélar eru notaður, verða engin dauðsföll í þeim. 

Grátbiðja um aðstoð