Áhugaverð lýsing Ármanns Höskuldssonar á eðli eldvirkni skagans.

Jarðvísindamenn eru oft spurðir úr spjörunum þegar jarðskjálftar og eldsumbrot eru í gangi og ætlast til þess að þeir geti gefið nákvæm svör um það, hvarð sé í gangi og hvað komi næst. 

Mikil tilætlunarsemi spyrjenda dynur tíðum á jarðfræðingunum í þessum efnum þegar um það er að ræða, að stutt er síðan nútíma tækni var virkjuð í miklum mæli til að rannsaka fyrirbæri, sem litlar sem engar heimildir eru um frá fyrri umbrotahrinum. 

Eitta besta dæmið um gildi svona mælinga voru rannsóknirnar á Kröflueldum 1975-1984 en í þeim var varpað nýju og dýrmætu ljósi á eðli eldsumbrota á Ísandi sem höfðu mjög mikla þýðingu fyrir jarðvísindin á heimsvísu. 

Ef og þegar aftur kemur eldgosatími á þeim slóðum verður margfalt auðveldara að átta sig á stöðunni á hverjum tíma vegna samanburðarins við fyrri eldvirkni þar. 

Engu slíku er að dreifa á Reykjanesskaga vegna þess að samanburðargögn við fyrri eldgosahrinu fyrir átta hundruð árum vantar alveg. 

Í viðtali við Ármann Höskuldsson í dag sagði hann á skýran hátt frá því að enda þótt margt sé sameiginlegt með mismunandi eldfjallasvæðum á Íslandi, séu þau samt nógu ólík til þess, að erfitt sé að draga ályktanir um eitt þeirra í samanburði við önnur. 

Það kemur ekki fram fyrr en á hólminn er komið eftir að fyrsta eldgosið er hafið, hver eru sérkenni svæðisins og hvers sé hugsanlega að vænta.  

Það verður síðan ekki fyrr en annað sambærilegt tímabil hefst sem hægt verður að spá miklu betur, einfaldlega vegna þess að nauðsynleg gögn eru fyrir hendi. 


mbl.is Hættustig nú einnig í gildi í Árnessýslu
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

"Vanframboð" á "óskipulagi" "á háum leveli" í stað "aukningar í fjölda""basltilvika."

Þjóðtungan okkar á mörg góð og stutt orð yfir fjölda margt, en æ oftar gerist það þó, að þessi orð eru ekki notuð, heldur hnoðað saman nýjum orðum, sem koma af stað óþörfum málalengingum.  

Ágæt og stutt orð eins og nafnorðin

óreiða,

ringulreið,

skortur,

stig,

fjölgun, 

basl og 

lýsingarorðin

skemmdur,

laskaður og

viðunandi eru á útleið en í staðinn koma orð eins og

óskipulag,

vanframboð,

level,

auking á fjölda,

tjónaður og

óásættanlegur. 

Fyrirsögn pistilsins er samsett úr nokkrum setningum í fjölmiðlaumræðu, en álíka setningar eru daglegt brauð á þeim vettvangi. 

Það er ekki lengur fráleitt að ósk Björns Leví um betri vinnubrögð á Alþingi verði orðuð svona.  


mbl.is Segir menningu óskipulags á Alþingi
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Það var búið að spá honum, þessum. Hvað næst?

Nú eru rúmt ár síðan skjálftahrinur fóru að koma norður af Grindavík. Kvikuhreyfingar og landris mældust við Eldvörp og smám saman fluttist miðja skjálftanna til norðausturs og varð nálægt Fagaradalsfjalli.

Sú spá kom fram í eitt sinn hjá jarðfræðingi að líklegt væri að stórskjálfti riði yfir áður en langt um liði.  

Í ýmsum upprifjunum kom fram að fyrir 700 til l000 árum hefði verið óróatímabil á Reykjanesskaga með eldgosum og tilheyrandi hraunum. 

Eftir hvíldina síðan þá væri ekki hægt að útiloka að það stefndi í annað eins.  Spurningunni "hvað næst?" er þó ósvarað á þessum fagra febrúarmorgni, sem er við sunnanverðan Faxaflóa.

En hrinan í heild, sem nær frá Grindavík austur undir Kleifarvatn, er orðin sú stærsta til þessa. 

En engin merki enn um kvikuhreyfingar. 

Velta má vöngum yfir áframhaldandi tilfærslu helsta óróasvæðisins til norðausturs austur í Brennisteinsfjöll og segir Kristín Jónsdóttir hjá Veðurstofunnni að þar geti orðið enn stærri skjálftar.  

Hvernig yrði brugðist við því ef í aðsigi væri óróatímabil með eldgosum eins og fyrir 700 árum? 

Það er stór spurning sem ekki hefur verið svarað til fulls. 

Og þó. Í gangi er vinna við þá bjargföstu áætlun að leggja nýjan alþjóðaflugvöll sem næst þeim sloðum þar sem runnið gætu ný hraun í nýjum hrinum. 

 

P.S. Keilir er ekki "á Reyjkanesi" heldur á Reykjanesskaga. Reykjanes er í meira en 25 kílómetra fjarlægð frá Keili. 


mbl.is Skjálftahrina á Reykjanesskaga
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Lúmskur hluti af kolefnisspori og bruðli.

Í fróðlegu viðtali við Bill Gates í fréttaskýringaþættinum 60 mínútum var hann spurður krefjandi spurninga, svo sem um hans eigið persónluleg kolefnisspor á einkaflugvélum. 

Þar var ekki komið að tómum kofanum, því að karlinn rakti skilmerkilega hvernig hann gerði þær kröfu að jafna kolefnissporið og vel það. 

Sumt af því sem hann nefndi hefur verið vel þekkt í umræðunni um langa hríð eins og það, að notkun sements og steypu skapi um sjöttung alls útblásturs og að nautgripir heimsins ættu líka furðu drjúgan hluta í þeim efnum. 

Einföld mynd af venjulegri skyndibitamáltíð var notuð til að útskýra þetta og sagðist Gates vera stoltur af þeim fjármunum, sem hann hefði lagt í gerð hamborgara úr grænmeti þar sem naugriparækt kæmi hvergi nærri. 

Gríðarleg sóun á fæðu ætti sér stað í því að rækta fæðufreka bústofna og stunda kvikfjárrækt, sem fælí í sér tífalt meira bruðl en þörf væri á, miðað við það að búa fæðuna til beint úr jarðargróða.  


mbl.is McDonald's í nýjar umbúðir
Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Bloggfærslur 24. febrúar 2021

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband