Dugar nýtt "give us the tools and we will finisn the job"?

Á árinu 1940 stóð Franklin Delano Roosevelt í erfiðri kosningabaráttu á tíma þegar sú skoðun var útbreidd í landi hans, að Bandaríkin ættu að einangra sig frá styrjöldum, og varð Roosevelt þvi að sigla mjög milli skers og báru, ekki hvað síst vegna þess að hann sóttist eftir að brjóta þá hefð að forsetar BNA sætu ekki fleiri en tvö kjörtímabil í embætti. 

Áhrifamiklir menn, svo sem Joseph Kennedy, sendiherra í London, voru svartsýnir á stöð Breta í stríðinu gegn Hitler og töldu jafnvel skást, að Bretar semdu við Þjóðverja. 

Þegar Bretar héldu velli í Orrustunni um Bretland skorti þá mjög vopn til að halda barátunni áfram og biðlaði Churchill mjög til Roosevelts um að láta Breta hafa vopn og mælti fleyg orð: 

"Give us the tools and we will finish the job."

Staðan í Úkraínu nú minnir talsvert á þetta, nema að hugsanlega er miklu meiri tímapressa í málinu en var hjá Bretum 1940. 

Roosevelt varð að bíða af sér kosningarnar í árslok 1940 en sagði þó, að BNA væri vopnabúr lýðræðisins. 

Núna, rétt eins og 1940, leikur vafi á því hvort vopnagjafir til Úkraínumanna muni duga, og að stríðið sé tapað.  

Í pistli á undan þessum var minnst á Vietnam og Afganistan frá síðustu öld og Spán frá tímum Napóleons sem dæmi um lönd, sem landvinningaþyrstum stórveldum tókst að vísu að vinna hernaðarsigur í, en töpuðu stríðinu samt á endanum. 

Við það hefði mátt bæta Alsír á árunum kringum 1960, þar sem Frökkum reyndist ómögulegt að vinna stríðið alveg og urðu á lokum að gefa því landi frelsi.  

Bretar senda fleiri vopn til Úkraínu

Hver er staðan varðandi nýtingu þóríums?

Strax í notkun fyrstu kjarnorkusprengnanna kom fram munur á gerð slíkra vopna. Í annarri sprengjunni var notað úraníum og plútoníum í hinni.  

Framhaldið kveikir spurningar, sem erfitt er kannski fyrir leikmann að setja fram, en er þess virði að það sé gert. 

Upp úr 1950 kom síðan endurbætt gerð, vetnissprengjan, sífellt stærri, allt upp í 50 megatonn, ígildi 50 milljón tonna af TNT, sem er nokkur hundruð sinnum meiri sprengimáttur en var hjá fyrstu sprengjunum 1945.  

Þróun notkunar kjarnorku hefur síðan miðast mest við hernaðarnot, en gallinn við notkun úraníums er sá, að það efni er ekki til í nægilega miklu magni til þess að kjarnorkuver ein og sér geti verið framtíðarlausn við að minnka kolefnisútblástur jarðarbúa. 

Nefnt hefur verið að til sé efnið þóríum, sem hafi marga kosti fram yfir úraníum, sé til í margfalt meira magni og valdi miklu minni umhverfisáhrifum. 

Og þá vaknar spurningin, af hverju kjarnorkuveldin séu ekki þegar komin á fullt skrið við að þróa notkun þóríums. 

Svarið kann að liggja í afar kaldæðnislegum eiginleika þess, sem ætti að vera hvetjandi, en virðist því miður ekki vera það:  Það er ekki hægt að nota þóríum í kjarnorkusprengjur! 

Ný rannsókn sem gæti breytt heimsmyndinni

Aukin umferð og byggð kalla á fjölgun snjóflóðaslysa. Tveir fórust á Auðnum ´53.

Þegar farið var að kanna betur hin skæðu snjóflóð, sem urðu hér á landi á árunum 1974 til 1996 kom í ljós, að víðast hvar féllu þau á stöðum, þar sem ekki hafði áður verið byggð og þess vegna engar heimildir um snjóflóð fyrri alda, sem þar höfðu fallið. 

Þó kom í ljós sú setning í jarðabók um Súðavík, að þar væri sauðfé hætt við flóðum. 

Síðasta snjóflóð á Flateyri leiddi í ljós að stórlega skorti á að unnið væri semkvæmt áætlun við snjóflóðavarnir.  

Svipað getur líka verið raunin á svæðum þar sem er margfalt meiri umferð fólks en áður var, svo sem vegna stórvaxandi ferðamennsku og aukinnar skíðaiðkunar utan byggða og í óbyggðum. 

1953 féll snjóflóð á bæinn Auðnir í Svarfaðardal og fórst tvennt af fjórum manneskjum, sem á bænum voru.   

Mennirnir bandarískir útivistarkappar