Vaxandi taugatitringur yfir dularfullum fyrirbærum í lofthelgi.

Á stríðstímum þegar vaxandi þensla ríkir á milli þjóða, vex tortryggni og ótti við hið óþekkta oft á þann hátt, að "óttinn einn verður að atriði sem verður að óttast sérstaklega" eins og Roosevelt Bandaríkjaforseti mun hafa orðað það ef rétt er munað. 

Kínverskir loftbelgir og nú minni en torkennilegur hlutur yfir Alaska eru dæmi um þetta. 

Þekktasta dæmið er frá þeim tíma sem Kalda stríðið hámarki í byrjun valdatíma Ronalds Reagans og vaktmaður í ratsjármiðstöð Rússa sá nokkur flugskeyti yfir Kyrrahafi, sem stefndu á Rússland. 

Hann óttaðist að þetta sýndi kjarnorkueldflaugar í árás á Sovétríkin en fannst þetta samt sérkennilegt og gæti allt eins stafað af bilun í ratsjárkerfinu. 

Hann hallaðist frekar að hinu síðarnefnda og óttaðist, að ef hann léti aðeins yfirmenn sína vita, yrði stórhætta á því að þeir myndu senda á loft kjarnorkueldflaugar til þess að tapa ekki frumkvæðinu í hugsanlegu kjarnorkustríði. 

Til allrar hamingju tók hann síðari kostinn og í ljós kom, að um bilun í aðvörunarkerfinu var að ræða. 

Nú ríkir stríð í Úkraínu sem hefur ekki enn stigmagnast til fulls, en gæti gert það; og það sem verra er; það gæti orðið tiltölulega lítið atriði, sem gæti hleypt öllu í enn meira bál og brand en þegar logar þarna eystra. 

Er full ástæða til að hlusta á talsmann Sameinuðu þjóðanna þegar hann varar við því, hve tæpt ástandið er og aldrei hafi það verið tæpara en nú eftir að Seinni heimsstyrjöldinni lauk.    

 

 

Óþekktur hlutur skotinn niður yfir Alaska

Er flug með loftbelg toppurinn?

Alllöngu fyrir flug Wrightbræðra í loftfari, sem var þyngra en loft 1903 höfðu menn flogið í loftbelgjum, sem gátu lyft sér frá jörðu í krafti þess að þeir voru léttari en loftið, sem þeir flugu í. 

Þegar komið var fram á 20. öldina þróuðu Þjóðverjar nógu stóra loftbelgi til þess að þeir gætu borið sprengiefni og gert loftárásir. 

Lofttegundir á borð við helíum, sem eru léttari en andrúmsloftið, gátu lyft risastórum loftbelgjum, sem voru svo stórir, að hægt var að varpa sprengjum úr þeim, og í lok Fyrri heimsstyrjaldarinnar voru gerðar fyrstu nútíma loftárásirnar bæði úr Zeppelin belgjum og Gotha sprengjuflugvélum, sem vörpuðu sprengjum yfir suðausturhluta Englands. 

Á milli heimsstyrjaldanna þróuðust bæði flugvélar og loftbelgir hratt, og 1937 var svo komið að hægt var að fljúga reglubundið yfir Atlantshafið á Zeppelin, og flaug eitt slíkt risa loftfar yfir Reykjavík á leið yfir hafið.  

En öld loftskipanna lauk sviplega 1937 þegar loftskipið Hindenburg fórst í eldi við Lakehurst í Bandaríkjunumm.   

Síðan þá hefur þróun loftbelgja greinst í tvennt; annars vegar belgir sem haldast á lofti fyrir lyftikraft léttra lofttegunda inni í þeim, en hins vegar belgir, sem eru opnir að neðan og með hangandi farþegakörfu.  

Belgurinn fær lyftikraftinn frá gasknúnum hitara, sem blæs léttu, heitu lofti upp í belginn í gegnum opið neðan á honum, en í stað lárétts skrúfukrafts, sem knýr belgi á borð við Zeppelin, er belgurinn látinn berast með vindinum. 

Og þar erum við komin að aðalmuninum á svona loftfari og öðrum svipuðum, getunni til að svífa gersamlega hljóðlaust ef slökkt er á gasknúnu loftdælunni. 

Síðuhafi hefur prófað flesta tegundir flugs, en tvær flugferðir bera af hvað snertir þá einstæðu upplifun að geta staðið eða setið í farþegakörfunni og líða algerlega hljóðlaust í flugferð, því að vegna þess að belgurinn berst með vindinum, er alltaf logn í körfunni. 

Í svifflugu í afllausu svifi heyrist alltaf gnauð vegna hraða flugunnar gegnum loftið, og enda þótt hljóðlítið sé þegar hangið er í opinni fallhlíf, er kyrrðin ekki eins alger og þegar staðið er í körfu loftbelgs sem helst á lofti fyrir krafti innilokaðs heits lofts. 

1986 var svifið afllaust á þennan hátt meðfram Bústaðavegi alla leið austur í Blesugróf og hægt að spjalla við fólk, sem var í sólbaði á svölum húsanna. Heit hafgola inn Fossvogsdalinn sá um að bera lofbelginn svona langa leið og hjálpa til að halda honum á lofti.  

Eiga fátt sameiginlegt með kínverska loftbelgnum