11. leyndarmál farþegaflugsins: Þykkt ytra byrðis skrokksins.

Þegar setið er í flugvél sem miklir sviptivindar og ókyrrð hrista og svipta í allar áttir og vængirnir sjást sveiflast upp og niður, undrast farþegar það eðlilega hve sterk þessi farartæki eru.

Ekki síður er það undrunarefni hve örþunnir vængirnir eru á mörgum af öflugustu orrustuþotum heims.

En sjaldan hef ég orðið meira hissa en þegar hópur Íslendinga fékk tækfæri til að skoða Airbus-verksmiðjurnar í Toulouse í Frakklandi, meðal annars stóra Airbusþotu, sem var í smíðum.

Svo örþunnur er byrðingur svona þotu að það minnir meira á pappír en byrðing. Þá rifjast upp fyrir manni að byrðingurinn á Comet 1, fyrstu farþegaþotu heims, var aðeins 0,5 millimetra þykkur.

Að vísu var hann styrktur í kjölfar þess að fjórar þotur af þessari gerð fórust vegna málmþreytu í honum en engu að síður er ytri byrðingurinn í þotunum, sem við fljúgum í, þunnt skæni.  

Aðalástæðan fyrir styrk byrðingsins er hringlagið á skrokknum og svonefnt monocoque byggingarlag skrokksins í heild, sem gerir hann að sjálfberandi heild af ytra byrði og hringlaga bitum og styrkingum innan á því.

Þetta byggingarlag ruddi sér til rúms á fjórða áratug síðustu aldar og olli byltingu í flugvélasmíði.

Minna má á, að einhvern tíma las ég um það hve mikinn ytri þrýsting venjulegt fuglsegg þyldi ef álagið á ytra byrði þess dreifðist alveg jafnt á það allt. Niðurstaðan kom mjög á óvart. Það var með ólíkindum hvað eggið þoldi mikinn þrýsting, en ekki man ég nánar hve mikill hann var.  

  

 

10 leyndarmál farþegaflugsins

Hvaða máli skiptir það ?

Enn leggja sumir kollhúfur yfir því þegar heimsfrægt fólk lýsir yfir aðdáun á landinu okkar og má sjá í bloggpistlum að þetta skipti engu máli en sé bara dæmið um snobb og útlendingadekur okkar.

Þeir sem líta svona á málin hafa margir hverjir hamast árum saman gegn því sem þeir kalla "eitthvað annað" í lítilsvirðingarskyni sem andstæðu þeirrar dýrðar sem stóriðja geti fært okkur.

Á næsta ári verður áratugur síðan ég flutti fréttir af því í sjónvarpi að til Lapplands kæmu fleiri ferðamenn á veturna en kæmu til Íslands allt árið, og að af Lapplendingum gætum við lært margt.

Fyrir 20 árum hafði ég verið með svipaðar fréttir af ferðamannaslóðum á suðvestanverðu Írlandi, þar sem Írar nýttu sér hryssingslegt loftslagið til að laða að sér ferðafólk frá Miðjarðarhafslöndum.

Skemmst er frá því að segja að þessar og fleiri fréttir af svipðuðu tagi hafa fallið í grýttan jarðveg hér á landi öll þessi 20 ár.

Bandarískur ferðamálaprófessor, sem hingað kom, var dæmdur ómerkingur af því að þar var um að ræða "gamla kerlingarsnift".

Á ferðum mínum um sveitir landsins heyrðist ekkert annað en vonleysistal um þetta.

Nú síðast á málþingi Orkustofnunar var sú staðreynd, að ferðaþjónustan væri kominn fram úr sjávarútvegi og stóriðju um gjaldeyrissköpun, slegin köld niður á þeim rökum að ferðaþjónustan skapaði aðeins láglaunastörf og væri árstíðabundin.

Þetta átti sem sagt að hrinda þeirri staðreynd að á ári hverju kæmi meiri gjaldeyrir frá ferðaþjónustunni en frá nokkrum öðrum atvinnuvegi á landinu.

Hér á bloggsíðunni var fullyrðingin um láglaunastörfin hrakin og loksins núna eru ýmsir úti á landi, svo sem Mývetningar, loks að vakna til vitundar um möguleikana sem hér gefast til vetrarferðamennsku.     

Anthony Hopkins mærir Ísland

Engin óyggjandi merki eru um að flugstjórinn beri ábyrgðina.

Hvarf malasísku þarþegaþotunnar er enn algerlega óupplýst mál. Svo óupplýst að benda má enn á furðu marga möguleika á hvarfi hennar.

Af þeim sökum er algerlega ótímabært, rangt og ósiðlegt að slá því fullu að flugstjórinn beri ábyrgð á hvarfi hennar. Og mestar líkur eru á því að það verði aldrei hægt að upplýsa neitt um það.

Ég er einn af þeim sem hefur verið að velta upp möguleikum á því að flugstjórinn eða flugstjórarnir báðir hafi átt þátt í hvarfinu að einhverju leyti og einnig því að eitthvað hafi farið úrskeiðis í því efni miðað við það sem lagt var upp með. Í svona rannsókn verður að velta við hverjum steini eins og sagt er. 

Það er hins vegar fráleitt að slá því föstu að flugstjórinn einn beri ábyrgð á hvarfi hennar. Um hann gildir sú algilda regla að allir, einn eða fleiri, skuli teljast sýknir saka nema sekt þeirra sé sönnuð.  

Flugvélahvarfið ekkert slys