Hið takmarkalausa skipulagsvald sveitarfélaga er vaxandi vandi.

Hið nær takmarkalausa skipulagsvald sveitarfélaga hefur lengi verið verið vandi, sem taka hefði þurft á fyrr, því að það veldur vaxandi vanda og tjóni. 

Með takmarkalítilli beitingu þessa skipulagsvalds auk túlkun friðhelgis einkaréttar út í ystu æsar hvar sem er, hefur verið vaðið oft á tðum yfir stórfellda almannahagsmuni, sem eru í vaxandi mæli fyrir borð bornir. 

Tvö hliðstæð dæmi eru úr samgöngukerfinu, annars vegar höfnun gerðar hagkvæmasta vegarkafla á Íslandi sem styttir leiðina í gegnum Blönduósbæ um 14 kílómetra, - og takið efitr orðalaginu, - "í gegnum Blönduósbæ" því að hin stytta leið myndi áfram liggja á margra kílómetra kafla áfram um sveitarfélagið. 

Á rissinu á kortinu er núverandi hringvegur rauðlitaður, en hugmyndin að nýjum vegi litaður með svörtum lit. 

Enn stærra dæmi er það þegar skipulagsvald Reykjavíkurborgar er notað til þess að vaða yfir eignarrétt og hagsmuni ríkisins á flugvallarsvæðinu í Reykjavík og gegn eindregnum þjóðarvilja, sem birst hefur í skoðanakönnunum, þar sem meira að segja Reykvíkingar sjálfir vilja ekki að flugvöllurinn verði lagður niður.

Það er full ástæða til þess að gefa sveitarfélögum landsins meiri hlut í meðferð opinbers fjár og starfsemi á vegum opinberrar þjónustu og framkvæmda, og í langflestum skipulagsverkefnum landsmanna geta og eiga sveitarfélögin að ráða för.

En núverandi offors og yfirgangur gengur ekki lengur.

 

P.S. Ég var að bæta kortinu hér að ofan inn á eftirá, því að í athugasemdum við pistilinn er ég sakaður um að fara með tóma steypu varðandi legu og lengd hringvegarins um land Blönduósbæjar og um legu nýja vegarins, sem ég flutti þó fréttir um þegar fyrir 20 árum og einnig eftir það án þess að þá eða síðar kæmu fram ásakanir um fara rangt með í þessu máli hvað varðar meginatriði hugsanlegar styttingar þjóðleiðarinnar. Vísa að öðru leyti til svars míns í athugasemdum.   

Ekki tímabært að hefja framkvæmdir

Námsafrek hjá Gunnari Inga. Emil Jónsson varð stúdent 16 ára.

Það er að sjálfsögðu afrek að ljúka stúdentsprófi á tveimur árum og ástæða til þess að dást að því afreki Gunnars Inga Lárussonar.

Það rifjar upp fyrir mér að fyrir 97 árum, árið 1918, útskrifaðist Emil Jónsson sem stúdent úr M.R. aðeins sextán ára gamall, eða ári yngri en Gunnar Ingi nú. Það þótti líka óvenjulegt, enda voru stúdentar þá aðeins innan við eitt hundrað á hverju ári en ekki þúsundir eins og nú. 

En að mörgu leyti er ákaflega erfitt og jafnvel ómögulegt að bera þessi námsafrek saman. Sennilega er það miklu meiri lærdómur, sem Gunnar Ingi hefur þurft að tileinka sér og ná valdi á en Emil gerði á sínum tíma. 

En aðstæðurnar voru líka ólíkar og virkuðu í báðar áttir. 

Ýmsir hafa orðið til þess 1918 að leggja nafn Emils Jónssonar á minnið og íhuga, hver ferill hann yrði eftir það. 

Hann varð verkfræðingur ef ég man rétt, en tók síðan snaran þátt í stjórnmálum, settist ungur á þing, varð forsætisráðherra 1958-59 og utanríkisráðherra í Viðreisnarstjórninni 1959.

Formaður Alþýðuflokksins frá 1956-68.

Í bókinni Þingvísum var ein vísa um Emil og greinilega ort sem gárungagrín í formi öfugmæalavísu í leik að skemmtilegum rímorðum. Vona að ég muni hana ennþá rétt 60 árum eftir að ég sá hana.

Leiðari ei leit ég meiri Mammonslappaskemil

eða meiri happahemil 

heldur en þennan slappa Emil. 

Lýkur stúdentsprófi á 2 árum

Það eina, sem tæknin hefur enn ekki getað leyst.

Stórfelld fækkun banaslysa og alvarlegra slysa í umferðinni hér á landi og í öðrum löndum er einkum hægt að rekja til stórfelldra framfara í öryggisatriðum í hönnun og gerð bíla. 

Þannig eru öryggisloftpúðar orðnir allt að níu í einstaka bíltegundum eins og til dæmis hinum ofurstutta Toyota iQ, og meira að segja komnir púðar fyrir hnén. 

En eitt grundvallaratriði er þó enn ekki á valdi bílaframleiðenda, en það eru bílbeltin. Enn hefur ekki verið fundin upp aðferð til að tryggja að bílbeltin séu ávallt spennt. 

En ef þau eru ekki spennt, eru öll hin öryggisatriðin meira og minna ónýt, því að forsenda þess að þau virki eins og til er ætlast, er sú, að fólk sé kyrrt í sæti sínu þegar óhöpp dynja yfir. 

Fyrir um 30 árum var gerð tilraun til þess að útbúa Volkswagen bíla á Bandaríkjamarkaði með beltum, sem spenntust sjálfkrafa og ökumenn gátu hvorki ekið af stað né losað beltin á ferð, en framleiðendurnir urðu að gefast upp á þessari nýbreytni. 

Enn í dag er hægt að undrast hve mikla andstöðu bílbeltin hlutu hér á landi og harma hve mörg mannslíf sú andstaða kostaði. 

Svo hatrömm var þessi andstaða og svo fáránlegir fordómar á sveimi, að um nokkurra ára skeið voru sérstakar undanþágur veittar fyrir að nota þau ekki, byggðar á "séríslenskum aðstæðum", sem voru auðvitað ekkert séríslenskar.

Svona fyrirbrigði virðast gjósa upp hér á landi oft á tíðum, og þá gegn fyrirbærum, sem þegar hafa hlotið sess erlendis eftir rökræna og ítarlega umræðu og reynst vel þar, en virðast framandi fyrir okkur, sem ekki höfum að baki reynslu og umfjöllun en geysumst samt af stað með tilfinningaþrungnum upphrópunum.

Mér kemur til dæmis í hug það sem núna hefur verið í umræðunni, svo sem að það sé fólgin "auðmýking" í því að taka fjárhagslegan þátt í að vernda náttúruverðmæti og byggja upp aðstöðu fyrir ferðafólk.

 

Eru upphrópanir eins og að það sé "skortur á frelsi að fá ekki að horfa ókeypis á eigið land" nú algengar.  

Við hliðstæðar aðstæður erlendis hefur sú umræða verið tekin fyrir löngu, að ferðafólkið, jafnt "heimamenn" sem aðrir, séu "stoltir þátttakendur" ( "proud partner") í því, eins og það er til dæmis orðað á bandaríska náttúrupassanum, að taka þátt í að vernda náttúruverðmæti, sem í raun eru eign alls mannkynsins og heimamönnum hefur verið falið að annast vörslu þeirra, sem þeir eru stoltir af að inna af hendi.

"Experience your America" er þar ritað, sem þýðir það að þessi Ameríka var árið 2002 jafnt mín sem Ameríkananna sjálfra.  

Hér á landi höfum við hins vegar allt á hornum okkar gegn því að þessi leið eða aðrar séu reyndar til þess að afstýra þeirri þjóðarskömm sem fels í versnandi ástandi helstu ferðamannastaða landsins.  

Um helmingur látinna var í belti

Í aðdraganda Hrunsins vorum við með minnstu spillingu í heimi.

Mikil hamingjubylgja leið um íslensku þjóðina hér um árið, þegar alþjóðleg könnun leiddi í ljós að hér á Íslandi ríkti minnsta spilling í heimi, einmitt þegar við fórum með himinskautum í græðgis- og bankabólunni. 

Um síðustu aldamót vorum við í forystuhópi þjóða varðandi umhverfismál þegar Sameinuðu þjóðirnar gáfu út rannsóknarskýrslu um þau mál. Þegar kafað var ofan í skýrsluna sem við gáfum Sameinuðu þjóðunum, kom i ljós að í dálkinum "ástand gróðurs og jarðvegs" setti íslenski skýrslugafinn stafina N/A í þann dálk. 

Það þýddi að engar upplýsingar væri hægt að gefa um ástand gróðurs eða jarðvegs hér á landi og vorum við þara á sama báti og Ukraína, sem eftir Chernobyl-slysið hefur ekki treyst sér til að gefa upplýsingar um ástand jarðvegs og gróðurs þar. 

Var þó Ólafur Arnalds nýbúinn að verða eini Íslendingurinn sem hefur fengið Umhverfisverðlaun Norðulandaráðs, einmitt fyrir brautryðjandaverk varðandi nákvæmar og ítarlegar rannsóknir á ástandi jarðvegs og gróðurs, sem leiddu í ljós, að á okkar landi var versta ástandið sem þekkt var í Evrópu, ef ekki öllum heiminum! 

Að undanförnu hefur íslenska ríkisstjórnin aðeins notið stuðnings rúmlega þriðjungs kjósenda í skoðanakönnunum, en næstum tveir þriðju eru óánægðir með hana. 

Á sama tíma sér maður hér á blogginu miklar þakkir til stjórnarflokkanna fyrir það hve mikla hamingju þeir skapi svo að við erum þess vegna í öðru sæti hvað snertir hamingjusemi og er hagvöxtur í tíð núverandi stjórnar, þótt minni hafi verið en sýndist um tíma, nefndur sem sérstakt verk núverandi hamingjuskapandi stjórnar, sem svona mikil ánægja ríkir með.

Var hagvöxturinn þó byrjaður í tíð fyrri ríkisstjórnar, en auðvitað var hann núverandi stjórnarflokkuum að þakka, að ekki sé nú talað um þá sem réðu ferðinni í græðgis- og bankabólunni fyrir Hrun.  

Ísland næstbest í heimi