Í áttina til 1978?

 1978 voru Íranir með Resa Palevi keisarar sem þjóðarleiðtoga einn tryggasti bandamaður Vesturveldanna. Þjóðin var rísandi veldi og afar þýðingarmikið í öllum áætlunum Bandaríkjamanna. 

Í Seinni heimsstyrjöldinni gegndi landið mikilvægu hlutverki fyrir Bandamenn í stríðinu við öxulveldin. Í gegnum landið lá ein af þremur flutningaleiðum hergagna og vista frá Vesturveldunum til Sovétmanna og einn af fundum leiðtoga Bandamanna var haldinn í Teheran.

Eftir stríðið lögðu Vesturveldin kapp á að halda landinu sín megin í Kalda stríðinu og Mossadeck, sem þótti of sósíaliskur, var steypt af stóli. 

Í tímaritinu Time 1978 var lýsing á hraðvaxandi veldi Írana vegna auðlinda landsins, svo sem olíu, og legu þess.

Leyniþjónustur Vesturveldanna reyndust hins vegar hafa verið steinsofandi þegar klerkabyltingin var gerð 1979. Keisarinn var kominn með hættulegt mikilmennskkubrjálæði í öllum uppganginum og því komin viðbótarástæða fyrir andspyrnuöflu í landinu að steypa honum af stóli.

í 36 ár hefur ríkt óvinátta á milli Írana og vestrænu stórveldanna, sem hefur vegna viðskiptaþvingana bitnað mjög á efnahag landsins og stöðu þess, svo að það hefur verið svipt þeim miklu möguleikum, sem blöstu við 1978.

Nú virðast ráðamenn þjóðarinnar hafa áttað sig á því að samningaleiðin mun geta fært þjóðinni svo miklar kjarabætur og eflt svo mjög veldi hennar, að með samningum um kjarnorkuáætlun landsins á þann veg, að ekki verði smíðuð kjarnorkuvopn, sé verið að fórna minni hagsmunum fyrir meiri.

Nú, eins og 1978, veltur á miklu að leyniþjónustur og ráðamenn Vesturlanda fylgist betur með því sem er að gerast í landinu en fyrir 1979.

Vera þarf á varðbergi gagnvart þeim möguleika að samningarnir núna séu aðeins millileikur að hálfu Írana á meðan þeir eru að efla sig stórlega, en að síðan geti þeir freistast í sterkari stöðu til að fara á fullt í sama farið með kjarnorkuvopnin.  

En samningarnir núna eru út af fyrir sig fagnaðarefni. 

Segist munu heiðra samkomulagið

Athugasemdir

[Axel Jóhann Hallgrímsson, 4.4.2015 kl. 11:42]

Samningar sem virst við fyrstu sýn vera hamlandi fyrir annan aðilann hafa í reynd ekki verið það. Hafa þess í stað opnað þeim leið til illra verka sem ekki var fær áður, sé það ætlun þeirra.

Má í þessu tilfelli t.d. nefna flotasamninginn sem Þjóðverjar (Nasistar) gerðu við Breta 1935. Hitler bauð Bretum að floti Þjóðverja færi ekki yfir 35% af styrk Breska flotans. Þetta tilboð snart veikan streng í hrokafullum hjörtum Breta sem gerðu þegar samkomulag við Þjóðverja þar að lútandi.

Þar með voru Þjóðverjar komnir með leyfi Breta til að hefja smíðar herskipa, sem þeir máttu ekki áður. Þjóðverjar kepptust svo við herskipasmíðarnar næstu árin og náðu raunar aldrei þessu 35% marki, þrátt fyrir að teygja og toga ákvæði samkomulagsins á allan hátt og beita allskonar blekkingum um stærð og búnað skipana.

Það er engin ástæða til að ætla annað en klerkarnir muni fara í kringum samkomulagið, teygja það og toga á alla kanta og rjúfa það svo þegar þeim best hentar. Það verður jú, vilji Alla!

[Ómar Ragnarsson, 4.4.2015 kl. 13:24]

Það er einmitt þetta sem varað er við í lok pistils míns. Þegar Chamberlain kom til London eftir Munchenarsamningana veifaði hann blaði með undirskriftum hans og Hitlers og hrópaði: "Friður á okkar tímum!" 

Hitler notfærði sér hins vegar ítarlega friðarkaupatímabilið 1935-39 til þess að gera hernaðarmátt sinn svo mikinn, að það tók hann aðeins eitt ár að eftir Munchenarsamningana að efla sig til innrásarinnar í Pólland.