Einu sinni voru hús Framsóknarforkólfanna flottust.

Það er mér í barnsminni þegar nokkur hundruð metra löng gönguferð nægði til að fara á milli andstæðra póla í íslensku þjóðfélagi um miðja síðustu öld.

Ég var oft hjá ömmu Ólöfu og afa Finni á Ásvallagötu 51, sem bjuggu þar í tæplega 50 fermetra íbúð í Verkamannabústöðunum.

Hann var múrari en þau fluttust ekki til Reykjavíkur frá Öræfum og Síðu í Skaftafellssýslu fyrr en á þrítugsaldri.

Þau voru því alþýðufólk og verkalýðssinnar og lifðu spart.

Við Áavallagötu var lítið fjárbú þar sem hafnarverkamaðurinn Þórarinn á Melnum drýgði lágar og stopular tekjur með því að hafa nokkrar kindur og hæsn.

Það hefur verið erfitt líf á kreppuárunum.

Á morgnana fór hann niður að höfn og beið í biðröð verkamanna eftir því að fá vinnu þann daginn.

14 ára fékk ég að upplifa það, hvað það var fyrir hann og aðra verkamenn að bíða þar og vera kannski hafnað í nokkra daga en komast síðan að í óákveðinn tíma. 

Að vera kannski rekinn og ráðinn á víxl.

Ég fékk vinnu eftir nokkra daga fyrir jólin þegar fleiri verkamenn þurfti og líka  vegna þess að afi þekkti verkstjórann svo vel.

Kunningjasamfélagið var þarna yfirsterkara hugsjónum sósíalismans og ég hef oft síðan verið hugsi yfir því að hafa kannski tekið af lífsbjörg einhvers sem ekki komst að.

Það þurfti aðeins að ganga 200 metra frá verkamannabústöðunum til þess að detta inn í eitt mesta fátækrahverfi bæjarins, braggahverfið Kamp Knox.

Og síðan var aðeins 200 metra spölur upp eftir Hofsvallagötunni að tveimur af flottustu íbúðarhúsum Reykjavíkur.

Annað þeirra var hús Jónasar frá Hriflu ráðherra 1927-31 og formanns Framsóknarflokksinns til 1944, við hornið á Hávallagötu og Hofsvallagötu, - en efst við Hofsvallagötu var ennþá flottara, dýrara og íburðarmeira hús Vilhjálms Þórs, forstjóra SÍS og ráðherra 1942-44.

Á villum þeirra var ekki að sjá að þeir væru málsvarar fátækra bænda, vinnuhjúa og verkafólks.

Vestar við´Ásvallagötu var síðan miklu yfirlætislausara hús Eysteins Jónssonar alþingismanns og ráðherra Framsæoknarflokksins 1927-31, 1934-42, 1947-1949 og 1950-51.

Eysteinn barst lítt á, var skíðamaður og náttúruunnandi, og umtalað var, að hann hyglaði aldrei sjálfum sér þótt hann stundaði fyrirgreiðslupólitík að hætti stjórnmálamanna.

130 milljóna höll á Sólvallagötu

Athugasemdir

[Flosi Kristjánsson, 21.1.2016 kl. 16:23]

Gárungarnir töluðu um að Jónas hafi búið á Leiti en Vilhjálmur á Ofanleiti! Skilningur manna á þessum heitum var náttúrlega sá að Vilhjálmur leit niður á Jónas! Reyndar fékk hús Jónasar seinna nafnið Hamragarðar. Gekk síðan í þjónustu starfsmanna Sambandsins sem félagsheimili, ef ég man rétt.

[Agla (IP-tala skráð) 22.1.2016 kl. 18:34]

Gaman að rekast á endurminningar jafnaldra af Vesturbænum í Reykjavík.

Ég átti á þessum árum vinkonu í Kamp knox og líka aðra sem bjó á Víðimelnum í  "heildsala villu".

Á heimilinu í Kamp knox leið mér hálf illa því þar var allt  svo fágað og fínt að ég þorði mig hvergi að hreyfa en í "heildsalavillunni" réði hávær og skapmikil húsmóðir ríkjum og þar þorði ég varla að anda.

Þú nefndir ekki Melabraggann.                                               Þangað fór ég þessum tíma daglega til að afhenda eina áskrifenda Moggans þar blaðið sitt. Sá hét  Vilhjálmur Björgvin Guðmundsson en var þekktur sem Villi eða Vilhjálmur frá Skálholti.  Hann var skáld og trúlega sjentilmaður líka, því hann opnaði alltaf dyrnar þegar hann heyrði útburðarstelpuna nálgast, heilsaði henni vingjarnlega, sagði nokkur orð um veðrið, daginn og veginn og þakkaði svo fyrir blaðið.

...................

Ég er ekki viss um að þú farir með rétt mál þegar þú nefnir hús Jónasar í upptalningunni um húsaeign "framsóknarkólfanna".                         

Mig grunar að húsið sem þú vísar til hafi, á þeim tíma sem Jónas bjó þar, verið eign Sambands Íslenskra Samvinnufélaga og búseta hans þar hafi trúlega verið hluti af "eftirlaunkjörum" hans sem skólastjóra Samvinnuskólans.

Ég er heldur ekki viss um að Vilhjámur Þór passi vel inn í hugtakið  "Framsóknarkólfur".

Eftir því sem ég best veit misnotuðu hvorki Jónas frá Hriflu, Vilhjálmur Þór né Eysteinn Jónasson valdastöður sínar í eigin hagsmuna skyni.   

[Davíð Heiðar Hansson (IP-tala skráð) 24.1.2016 kl. 10:37]

Skemmtileg lýsing af sárum raunveruleika alþýðufólks. Er reyndar nokkuð viss um að hjarta Eysteins hafi slegið vinstra megin.