Gott og vel, en ekkert jafnast á við ósnortna íslenska náttúru.

Þegar erkendir ferðamenn eru komnir á aðra milljón á ári myndast markhópar innan þeirra, sem eru komnir til annars til Íslands en dregnir af frægð íslenskrar náttúru. Er hið ágætasta mál að finna þessa markhópa og sinna þeim.

En ekkert jafnast samt á við íslenska náttúru og haustmánuðirnir hafa verið alveg einstaklega góðir, svo að ekki sér enn fyrir endann á því.

Til dæmis er veður til að skapa í dag um allt land, eins og þessi mynd, tekin núna í morgun norðan við Heklu ber með sér.

Ferðastiklur á fullu! 

Djammtúrisminn að springa út

Gamla höfrungahlaupið komið á fullt ?

 

Þegar læknar fóru í verkfall varð það niðurstaðan, að ef þeir fengju ekki hærri kauphækkun í krónutölu en aðrir myndi hinn skaðlegi læknaflótti frá landinu vaxa svo mikið að það ógnaði undirstöðum velferðarþjóðfélagsins á Íslandi.

Kjaradómur taldi greinilega að svipað myndi gilda um hjúkrunarfræðinga.

En nú blasir við að allir telja sig eiga kröfu á að fylgja læknum í þessu efni og fari svo að vegna ákvæða í kjarasamningum á almenna markaðnum komi skriða allra launþega í kjölfarið verður ástandið, sem kveikti verkfall lækna,  endurvakið, og ekki bara það, heldur jafnvel hafin verðbólguskriða af nýrri stærð, - nokkuð sem ekki var þó í gangi þegar verkfall lækna hófst.

Þetta er hættan sem blasir við, hvort sem mönnum líkar betur eða verr, hið gamalkunna "höfrungahlaup" í kjaramálum, sem knúði verðbólgu og gengisfellingar krónunnar áfram um margra áratuga skeið.

Því að í viðbót við hættuna á að almenn fyrirtæki telji sig þurfa að velta auknum launakostnaði út í verðlagið hefur komið stóraukinn hlutur opinberra fyrirtækja, þar sem stjórnendur þeirra, fulltrúar skattgreiðenda sem eru launafólk, telja sig verða að hækka þjónustugjöld eða segja upp fólki og draga þjónustu saman.

Fyrsta stóra hækkunin, aðgangur að sundlaugum, er þegar dunin yfir.    

Vonlítið að hnúturinn leysist

Svona er boltinn: Tap í einum besta leiknum.

Það var allt annað að sjá til íslenska karlalandsliðsins í knattspyrnu í leiknum gegn Tyrkjum í kvöld en var í leiknum gegn Lettum.

Tyrkir hafa leikið andstæðinga sína býsna grátt í síðustu leikjum, varist vel, spilað vel og skapað sér mörg færi og skorað mörk, en íslenska liðið lét þá ekki komast upp með neitt og sá við öllum tilraunum þeirra.

Síðan kom óverðskulduð aukaspyrna sem Tyrkir fengu í blálok leiksins og stórglæsilegt skot sem þó munaði hársbreidd að Ögmundur markvörður næði að slá út fyrir.

Markatala Íslands, 17:6, var sú langbesta í riðlinum. Aldrei fyrr höfum við getað verið eins stoltir af landsliðinu okkar.  

Tyrkir með Íslendingum á EM

Endalaus meðvirkni varðandi skussana í landbúnaði.

Síðan Alþingi ákvað á Þingvallafundi sínum 1974 að gefin skyldi "þjóðargjöf" til landgræðslu og uppbyggingar gróðurlendis á Íslandi svo að bætt yrði fyrir rányrkju og illa meðferð landsmanna á því, hafa farið fram ellefu Alþingiskosningar á Íslandi.

Þjóðargjöfin varð skammlíf og hafði étist upp á örfáum árum um 1980. Alla tíð síðan hefur verið haldið áfram að beita fé á ýmsa óbeitarhæfa afrétti.

Enn má sjá, meira en aldarfjórðungi eftir að sýndar voru myndir af hroðalega ofbitnum bújörðum, að sama ofbeitin og rányrkjan er við líði og ekkert hefur breyst.

Þegar komið var böndum á rányrkju á fiskistofnum með því að setja lög sem fólu í sér bæði hart eftirlit og heimildir til viðurlaga og framkvæmdar þeirra, var þvi alveg sleppt að Landgræðslan fengi heimildir til hliðstæðra aðgerða á landi.

Nú hefur komið fram að mikill meirihluti svínabænda fer ekki eftir lögum varðandi aðbúnað dýranna. En í stað þess að taka til hendi flytur landbúnaðarráðherra lofræðu um þessa bændur og er ekki hrifinn af því sjálfsagða framtaki Matvælastofnunar á upplýsingaöld að lofa vinnuveitendum sínum, þjóðinni, að sjá myndir af illum aðbúnaði dýranna.

Síðan Þjóðargjöfin var gefin 1974 hafa farið fram ellefu Alþingiskosningar án þess að neitt hafi gerst varðandi það að setja lög um það að hægt sé að beita viðurlögum varðandi rányrkju á landi og illa meðferð gróðurlendis.

Það bendir til þess að Jónas Kristjánsson hafi nokkuð til síns máls, að þjóðin sjálf beri ábyrgð á þessu eftir að hafa ellefu sinnum átt kost á því að kjósa Alþingi sem gripi til aðgerða en hafi í ekkert skiptið kosið aðra þingmenn en þá sem sýna endalausa meðvirkni hvað varðar það sem aflaga fer í landbúnaðinum.

Er það ekki bara slæmt hvað varðar það að skussarnir fái endalaust að halda áfram framferði sínu, heldur ekki síður gagnvart þeim mikla meirihluta bænda sem sýna ábyrgð og stunda sinn búskap með sóma.  

 

 

„Birtum lista yfir skussana“

Létu ekki lífið til einskis?

Það er oft erfitt að sætta sig við fráfall fólks og spurningar vakna þá um það hvort dauði þess hafi verið svartnættið eitt.

Viðbrögð fjölskyldna tveggja ungra manna, sem tóku aðdraganda dauða síns upp á myndband sýna þó, að einhverja glætu finna þær í því hvernig fór.

Þær hugsa sem svo að þrátt fyrir allt sé hugsanlegt að þeir hafi ekki að öllu leyti farist til einskis, heldur geti dauði þeirra orðið til þess að bjarga lífi einhverra síðar meir vegna þess lærdóms, sem af honum megi draga.

Þegar farið er yfir sögu slysa á ýmsum sviðum má glögglega sjá, að vegna þess að menn drógu gagnlega lærdóma af rannsókn á orsökum þeirra, hafa umbætur í kjölfar slysanna bjargað margfalt fleiri mannslífum en slysin kröfðust.

Þótt mörg slysi virðist þess eðlis, að erfitt sé að sætta sig við þau, liggur til dæmis fyrir að stórkostlegar framfarir í öryggismálum nútíma farþegaflugs er mest hægt að þakka því hve miklum fjármunum og fyrirhöfn var eytt í að kryfja orsakir flugslysa til mergjar.

Að því leyti má segja, að allt það fólk, sem fórst í þessum slysum, hafi ekki látið lífið til einskis.

Fyrsta barnabarn mitt, Ari Óskarsson, fæddist með klofinn hrygg og lifði aðeins í þrjá daga. 

En fæðing hans og dauði mörkuðu þáttaskil í erfðafræðirannsóknum, því að við það að hann kom í heiminn blasti það við, að bæklun hans var arfgeng, þótt það hefði ekki verið svona augljóst fram að því.

Í kjölfar dauða hans var hafin í Bretlandi gagnger rannsókn á þeim erfðaþáttum, sem valda klofnum hrygg, og nokkrum árum síðar var nánustu aðstandendum Ara heitins boðið að vera viðstaddir athöfn sem Sara Ferguson leiddi vegna upphafs starfrækslu sérstakrar erfðafræðirannsóknarstofnunar í Bretlandi sem reist hafði verið.

Síðar kom Kári Stefánsson frá Bandaríkjunum of stofnaði Íslenska erfðagreiningu með glæsibrag sem markaði margfalt stærri þáttaskil á þessu sviði.

Það er því huggun harmi gegn að Ari Óskarsson fæddist ekki og dó til einskis.

Banaslysið séð úr síma farþegans

Sá, sem þráir sigurinn meira í jafnri viðureign, vinnur oftast.

Það hefur sannast aftur og aftur og sannast enn, að þegar bardagar eða kappleikir eru í járnum og mikið jafnræði með keppendum, á aðilinn sem þráir sigurinn heitar oftar möguleika á að vinna en hinn, sem ekki þráir sigurinn jafn heitt.

Um þetta eru fjölmörg dæmi.

Það er að vísu mikið atriði fyrir íslenska knattspyrnulandsliðið að leggja Tyrki, tryggja sér efsta sætið í riðlinum og betri mótherja í byrjun, þegar komið er á EM, en fyrir Tyrki er enn meira í húfi því að leikurinn snýst um það hvort þeir eigi í raun möguleika á að komast áfram.

Tyrkir hafa verið firnagóðir upp á síðkastið og það myndi því teljast mikið afrek og sýna mikinn karakter í íslenska liðinu ef því tækist að vinna Tyrki eða gera jafntefli við þá.   

„Við munum vinna Ísland“

Hættan við að rugga bátnum.

Orðtakið "að rugga ekki bátnum að tilefnislausu" varð ekki til út í loftið.

Myndlíkingin byggist á þeirri samlíkingu, að ef menn vita ekki um jafnvægið í bátnum, geti það orðið til að honum hvolfi ef á hann kemst of mikil hreyfing eða velta.

Þetta orðtak hefur aldrei verið í meira gildi en nú þegar mannkynið sækir að jafnvægi lífríkis, lofthjúps og hafs á margvíslega vegu án þess að vita til fulls hve afdrifaríkar afleiðingarnar verða að lokum.

Raunar er óvissan ekki meiri en svo, að vitað er að sífellt aukna súrnun sjávar og magn gróðurhúsalofttegunda í lofthjúpnum muni leiða til stórfelldrar röskunar á lífríki jarðar.

Því ætti kjörorðið "ekki gera ekki neitt" að vera í gildi, en fram að þessu hefur getuleysi forystumanna þjóðanna verið algert.

 

Jörðin gæti orðið dauð veröld

Víðtækara svindl en sýnist ?

Volkswagensvindlið, sem var í hrópandi mótsögn við frumatriði í uppbyggingu trausts þess fyrirtækis við stofnun þess, á vonandi eftir að hafa þau jákvæðu áhrif að betur sé farið ofan í saumana á þeim upplýsingum sem fyrirtæki veita um söluvörur sínar.

Þegar ég ók í langferðum í Bandaríkjunum um erfiða vegi í Klettafjöllum hér um árið kom það mér þægilega á óvart hvað sex strokka bensínvélin í Buick bílaleigubílnum fór nálægt því að eyða svipuðu bensíni og auglýst var að hann eyddi.

Þetta var að stórum hluta í frekar svölu veðri.

Hér heima er hins vegar ljóst að eyðslutölurnar, sem gefnar eru upp, eru yfirleitt mun lægri en raunveruleikinn segir til um.

Það hefur verið upplýst að hluta að bílaframleiðendur hafi komist upp með að útbúa bílana, sem prófaðir eru, á þann hátt að breyta ýmsu sem hefur áhrif á eyðsluna.

Til dæmis að hafa 40 pund í dekkjunum og taka aftursæti og fleira úr bílunum, - sennilega á þeim forsendum að aðeins sé gert ráð fyrir tveimur mönnum í framsætum.

Allt fram undir 1995 voru þrjár svonefndar ECE tölur notaðar, eyðsla á 90 km hraða, 120 km hraða og eyðsla í borgarumferð.

Þá var breytt í annað form, sem átti að vera nær sannleikanum, svonefnda EU-tölur: 1. Þjóðvegaakstur. 2. Þéttbýlisakstur. 3. Meðaltalstala talna númer 1 og 2.

Í fyrstu voru þessar tölur jafnvel hærri en hinar eldri, sem benti til þess að einhvað væri meira að marka þær, en með árunum fóru þær að lækka og eru nú orðnar svo lágar, að þær eru ekki lengur raunhæfar.

Ég nefni sem dæmi bíl, sem ég mældi eyðsluna á, og á að eyða 3,8 lítrum á hundraðið í þjóðvegaakstri en hefur ekki komist niður fyrir 5 lítra þrátt fyrir akstur um eða undir 90 kílómetra hraða.

Annar bíll, sem átti að eyða 6,2 á hundraðið komst ekki undir 8 lítra með sama aksturslagi.

Tölurnar, sem bílaumboðin auglýsa hvað eftir annað í auglýsingum, eru birtar í blindri trú á upplýsingar framleiðendanna eru oft hlægilega, - eða eigum við að segja, grálega miklu lægri en kaupendurnir geta nokkurn tíma náð.    

Lækka vörumerkisvirði Þýskalands

"Gerbylting stjórnarskrárinnar" er röng skilgreining.

Það er alrangt að í frumvarpi stjórnlagaráðs til nýrrar stjórnarskrár sé um einhverja "gerbyltingu stjórnarskrárinnar" að ræða.

Þessu hafa meira að segja menn úr háskólasamfélaginu kastað fram án þess að færa fyrir því nokkur rök, enda taldi einn þeirra í blaðaviðtali, að svonefndri "elítu", eins og hann kallaði innvígða og innmúraða í kunningjasamfélagi sínu, eina bæru menninga til þess að endurbæta stjórnarskrána.

Á fundi um málið fyrr á þessu ári hélt einn úr "elítunni" því meira að segja fram, að frumvarp stjórnlagaráðs færði stjórnarskrána frá stjórnarskrám Norðurlandanna og landa í Norður-Evrópu.

Þetta er fjarri lagi. Þvert á móti færðist stjórnarskráin nær stjórnarskrám landa eins og Finnlands og Þýskalands, enda var leitast við að taka það besta í þessum stjórnarskrám til fyrirmyndar.

Andstæðingar breytinga tóku það upp að Feneyjanefndin hefði talið hættu á óvissu í stjórn landins vegna þess hlutverks sem forsetanum væri falið í frumvarpinu og að hætta væri á átökum milli forsetans og annarra valdþátta.

Í þessum efnum er eina bitastæða atriðið það, að efni 26. greinar núverandi stjórnarskrár um málskotsrétt forsetans er látið halda sér, nokkuð sem hefur verið sérstætt í 71 ár í stjórnarskrá okkar.

En ekki er að sjá að mikil andstaða sé af hálfu þjóðarinnar og núverandi forseta við þetta vald hans, heldur er þetta eitt af mikilsverðum atriðum við að koma á þeirri valdtemprun, valddreifingu og skýrum valdmörkum, sem eru grundvallarforsenda farsæls stjórnarfars.

Á ytra borði kann frumvarp stjórnlagaráðs að þykja ólíkt núverandi stjórnarskrá af því að ný stjórnarskrá er sett upp í rökrétta röðun en því er sleppt að eyða 30 fyrstu greinunum eins og í núverandi stjórnarskrá að mestu í það að segja að forsetinn geri þetta og geri hitt en segja síðar í einni setningu síðar að hann láti ráðherra fara með vald sitt.

Núverandi stjórnarskrá Íslands er af þessum sökum lítt skiljanleg almenningi, enda voru allar þessar upphafgreinar hennar settar í dönsku stjórnarskrána 1849 til þess að friðþægja þáverandi konungi Danmerkur og Íslands.

Það er fráleitt að kalla það "gerbyltingu" að setja stjórnarskrána í aðgengilegt og rökrétt form með bestu erlendar stjórnarskrár sem fyrirmynd.

Síðan gleymist það í umræðunni að á undan starfi stjórnlagaráðs fór ítarleg og vönduð vinna sérstakrar stjórnarskrárnefndar þar sem færustu stjórnspekingar lögðu línur og gáfu upp mismunandi útfærslur á einstökum atriðum í um 800 blaðsíðna plaggi.    

 

  

Tilkynnir um framboð í nýársávarpi

Hin almenna byssueign er ógnin.

Atburður á borð við þann þegar lögreglumaður steig út úr bíl sínum og skaut umsvifalaust tólf ára dreng væri óhugsandi á Íslandi og í flestum öðrum vestrænum löndum.

Það þarf ekki annað en að horfa á myndbandið til þess að sannfærast um það.

En öryggið, sem almenn byssueign hefur átt að færa Bandaríkjamönnum hefur snúist upp í andhverfu sína, ítrustu ógn.

Barn með leikfangabyssu er metið að jöfnu við vopnaðan hryðjuverkamann.

Ekkert er talið athugavert við það að fjöldamorðingi eigi þrettán byssur til að "nota í sjálfsvörn."   

Segja drápið réttlætanlegt