"Mikil breidd í kastinu..."

Greinilegt er á viðtökum við söngleiknum Matthildi, að sýningin er einkar vel heppnuð og brosin ná út að eyrum á myndunum, sem fylgja frásögninni af frumsýningunni. 

Þetta sýnir mikla grósku í leikhúslífinu og styrkleika leikhúsanna og leiklistarinnar, sem er mikilvæg fyrir íslenska menningu. 

Þess vegna hnykkti síðuhafa við í gærkvöldi, þegar hann heyrði ekki betur álengdar en að sagt væri í umsögn á RÚV um sýninguna að "það væri mikil breidd í kastinu." 

Þetta var eins og að slegið hefði saman menningarfréttum og íþróttafréttum af innanhússmóti í köstum, hvernig sem það gengur nú upp að það sé breidd í kastinu hjá einhverjum. 

En það var verið að tala um leikhúshópinn eða sviðshópinn en ekki kast. 

Hins vegar virðist þannig komið málum, að kvikmyndargerðarfólk og leikhúsfólk getur ómögulega annað en tönnlast á því að tala um "krúin" og "köstin" þegar verið er að tala um leikhúpa og kvikmyndagerðarfólk. 

 

Frumsýning á Matthildi

Lögmál Murphys og máttur peninganna.

Lögmál Murphys segir að geti eitthvað farið úrskeiðis á einhvern hátt, muni það gerast fyrr eða síðar. 

Saga flugvélahönnunar og flugvélasmíða geymir fjölmörg dæmi um það. 

Þegar Comet þoturnar voru teknar í notkun 1952 voru fjölmargar nýjungar sem fylgdu vélunum og voru bein afleiðing af miklu meira afli, hraða og hæð, en tíðkaðist á flugvélum með bulluhreyfla. 

Það ríkti mikið kapphlaup á milli flugvélaframleiðenda og gríðarlegir peningalegir hagsmunir í húfi. 

Þegar rað-slys tóku að herja á Comet vélarnar varð brátt augljóst, að menn höfðu flýtt sér of mikið. 

Á endanum frestaðist það um sex ár að Comet-þoturnar kæmust í gagnið, og þá voru stærri og afkastameiri þotur Bandaríkjamanna komnar í forystu. 

Betra hefði verið fyrir Breta að flýta sér hægar og sitja ekki uppi með úrelta hönnun og láta Boeing og Douglas standa uppi sem sigurverara. 

Svipað er í raun að gerast nú varðandi keppnina milli Airbus 320 og Boeing 737. 

Hinn óvægni markaður fyrir farþegaflug hefur gert flug með 100-240 farþega að langstærsta markaðshlutanum. 

Airbus er 20 árum nýrri hönnun en upprunalegu mjóu skrokkarnir hjá Boeing og fólkið hefur stækkað og þyngst á alla kanta. 

Það finnst til dæmis strax þegar sest er í sætin í Airbus að skrokkurinn er 16 sentimetrum breiðari en á gömlu, mjórri skrokkum Boeing.

16 sm sýnist kannski ekki vera mikið, en munurinn fyrir hvert sæti er álíka og í aftursætinu á milli VW Polo og Passat.  

Asinn við að þrýsta 737 Max á markað sem allra fyrst hefnir sín nú, svipað og gerðist meðComet fyrir tæpum 70 árum. 

Og sparnaður í tíma og peningum hjá FAA með því að slaka á eftirlitsklónni hefur opnað hinu miskunnarlausa lögmáli Murphys aukna möguleika til þess að láta að sér kveða.

Á sínum tíma gekk Airbus lengra í sjálfvirkni og tölvustýringu (Fly-by-wire) en keppinautarnir og gekk það ekki allt snurðulaust fyrir sig. Frægt myndskeið er af því þegar alveg sjálfvirk þota fórst þegar sýna átti hina nýju tækni. 

 

 

Boeing fékk mikið vald á öryggiskoðunum

Mars hefur alltaf verið vetrarmánuður.

Það er ekkert óeðlilegt við það ef hitinn, það sem er eftir af mars, verður nálægt frostmarki. 

Mars er hreinræktaður vetrarmánuður 

Meðalhiti í mars á Íslandi er lægri en í nóvember. 

 

Tölurnar eru þessar:     

               Reykjavík.   Akureyri.   Hveravellir.  

Nóvember:      1,1         - 0,4       - 4,8  

Mars:          0,5         - 1,3       - 5,8 

 

Á öllum þremur stöðvunum er mars um einni gráðu kaldari en nóvember.           

Ekkert vor í kortunum

Aldarfjórðungs gömul tregða.

1995 var persónuafsláttur í hámarki hér á landi, þrátt fyrir að þá væri að enda samdráttarskeið í þjóðarbúskapnum, m.a. vegna minnkandi þorskkvóta. 

2007 var hins vegar búin að vera risavaxin loftbóluhagssveifla, en þrátt fyrir það hafði persónuafslátturinn rýrnað stórkostlega að raungildi. 

Þáverandi stjórnvöld vísuðu öllum hugmyndum um að minnka skattbyrði hinna tekjulægstu afdráttarlaust á bug. 

Sagan af skattpíningu fólks, sem er með allt niður í rúmlega 200 þúsund krónur á mánuði, virðist ætla að verða endalaus, sama hvað fólk segir í skoðanakönnunum. 

Ofan á skattpíninguna bitnar hin gríðarlega hækkun húsnæðisverðs langverst á hinum tekjulægstu. 

83% hlynnt skattalækkunum tekjulægri

Sláandi líkindareikningur.

Strax þegar fréttist af flugslysinu í Eþíópíu voru fyrstu viðbrögðin hér á síðunni, að það slys og slys í Indónesiú fjórum mánuðum fyrr væru of lík til þess að það væri tilviljun að báðar væru af sömu nýju gerðinni. 

Frekari líkindareikningur getur verið sláandi. 

Á hverjum degi eru um milljón farþegaflugvélar fljúgandi í heiminum. Varla minna en helmingur þeirra eru búnar viðamiklum sjálfstýribúnaði. 

Af þeim eru aðeins um 300 vélar af gerðinni Boeing 737 Max, eða 0,01 prósent. Ef allt væri með felldu ættu líkindi á því að tvær vélar af þessari gerð færust við lík skilyrði með skömmu millibili og væru einu stóru flugslysin í heiminum, að vera nær engin. 

Nema að eitthvað svipað væri að þeim. 

Fyrsta setningin í fyrsta pistlinum var þó að sjálfsögðu sú, að of snemmt væri að fullyrða neitt afgerandi um þetta. 

Nú virðst hins vegar vaxandi likur á því að svipaður agnúi eða galli hafi verð höfuðorksök þess að báðar vélarnar fórust. 

 

Hugbúnaðaruppfærsla í vinnslu hjá Boeing

Mikil framför síðan 1986.

Í ferð síðuhafa á Íslendingahátíð í Los Angeles 1986 stóð þar þá yfir stór alþjóðleg sjávarútvegssýning. 

Íslenskum gestgjafa mínum varð tíðrætt um það hve illa Íslendingar ræktu þann dýrmæta möguleika til kynningar á íslenskum sjávarútvegi og sjávarafurðum. 

Einn lítilfjörlegur íslenskur bás væri þarna með einum fulltrúa á sama tíma og hinar þjóðirnar legðu mikið í nýtískulega og áhrifamikla kynningu á sínu. 

Enda var öll traffíkin þar en karlinn í íslenska básnum ósköp einmanalegur. 

Merkilegast hefði verið að hitta bandaríska konu, sem græddi mikið á því að selja íslenska skreið til Nígeríu. 

Á þessum tíma var Nígería vandræða viðskiptasvæði fyrir Íslendinga, kvörtuðu yfir ormum í skreiðinni og borguðu seint og illa eða jafnvel alls ekki. 

Bandaríska sölukonan sagði Íslendinga vera úti að aka í markaðsmálunum.  

Þótt Nígería væri fátækt land væri 1 prósent þjóðarinnar vellauðugt fólk. 

Og eitt prósent væri ekki lítið, því að í landinu búa 200 milljónir manna og 2 milljónir borga hundraðfalt hærra verð fyrir hvert kíló af vel verkaðri og umbúinni skreið en fátæklingarnir gætu borgað fyrir möðkuðu skreiðina. 

Heiðrún og Guðmundur slógu í gegn

Blekkingaleikur: Eigendur Hvalárvirkjunar þurfa alla orkuna suður.

Erlendir auðmenn eiga í raun Vesturverk, sem skrifað er fyrir Hvalárvirkjun, því að HS Orka á Vesturverk og á sínum tíma var hægt að rekja eignarhald HS Orku um skúffufyrirtækið Magma Energie til kanadíska auðmannsins Ross Beaty. 

Fyrir tveimur árum upplýstist að gufuaflsvæðið HS Orku sem liggur frá sameiginlegu orkuhólfi Svartsengis og Eldvarpa og endar úti á Reykjanestá, hefði sigið niður um allt að 18 sentimetra. Árum saman hafði verið reynt að halda þessu leyndu, en í lítilli grein í innanhússblaði í landmælingarfyrirtæki uppi á Akranesi leyndust þessar tölur . 

Þetta mikla sig orkuöflunarsvæðanna rímaði við þær staðreyndir að sjór er farinn að ganga á land í Staðarhverfi vestan við Grindavík, nýjar bolrholur gefa ekkert afl, og að í örvæntingu við að pissa í skóinn með því að stúta Eldvörpum til þess eins að endanlegt orkufall frestist eitthvað, verður endanlegt orkufall enn svakalegra en ella. 

Í örvæntingu reyna eigendur HS Orku að verða sér úti um orku annars staðar frá, og þess vegna sækja þeir stækkaða Hvalárvirkjun (átti fyrst að verða 30MW en verður 55MW) svo fast vegna þess að þeir munu þurfa hvert einasta megavatt til þess að standa við orkusölusamning sinn við álverið á Grundartanga. 

Eins og þetta sé ekki nóg blekkingarspil telja þeir líka Vestfirðingum trú um að Hvalárvirkjun verði gerð til að "auka rekstraröryggi" á útnára, sem kosta mun mikla fjármuni að tengja. 

Enginn skyldi verða hissa þótt á endanum yrði reist kolaorkuver til að framleiða orku og hita upp byggð á Suðurnesjum ásamt því að mjólka hvert megavatt Hvalárvirkjunar suður. 

Ef einhver hefði sagt árið 2012 að innan fárra ára yrði brennt 120 þúsund tonnum af kolum á ári hér á landi, hefði hann verið hleginn í hel. 

En þetta hefur þegar gerst með tilkomu kílilversins á Bakka við Húsavík.  

Tenging um Ísafjarðardjúp hefði mest áhrif

Svipuð réttlæting og hjá Hitler.

Frá upphafi hélt Adolf Hitler því fram að tilvist Gyðinga í heiminum væri mesta "vandamálið."

Lengi vel tóku flestir þetta ekki svo bókstaflega að hann meinti það í raun og veru að útrýma þyrfti Gyðingum, og sumir trúa því jafnvel ekki enn í dag að Helförin hafi verið til, þótt honum tækist að láta drepa sex milljónir og að Eichmann harmaði það eftir stríðið að rúmar fjórar milljónir hefðu sloppið. 

Nú má sjá gamla drauga úr fortíðinni varðandi réttlætingu á útrýmingu ákveðinna hópa fólks og er það timanna tákn. 

Þegar Heimsstyrjöldin síðari var komin á fullt, gerði Hitler Heydrich að stjórnanda "lausnar Gyðingavandamálsins" sem Gyðingarnir sjálfir ættu alla sök á, með því einu að vera til. 

Eftir að Heydrich var drepinn í fyrirsát varð Heinrich Himmler aðal stjórnandi útrýmingarinnark, Helfararinnar (Holocost),  og ítrasta og afkastamesta drápstækni nasista leit dagins ljós.   

Himmler var ekki fjær Íslendingum en það að áratugum saman var einn af íslenskum skjólstæðingum hans heimilisvinur á heimili foreldra síðuhafa, hinn mætasti maður, sem hafði ungur að árum fyrir stríð látið heillast af uppgangi og veldi Þriðja ríkisins og verið boðið persónulega af Himmler að nema mótasmíði og leirkeragerð í sjálfum Dachau fangabúðunum i Þýsalandi árið 1938; að sjálfsögðu réttu megin við fangelsismúrana. 

Himmler hafði mikinn áhuga á leirkera- og höggmyndagerð og bauð þess vegna tveimur Íslendingum að nema þau fræði í Þýskalandi.

Þremur árum eftir stríðið fékk faðir minn að gjöf frá heimilisvininum heljarstóran kringlóttan öskubakka með megin tákni SS-sveitanna, hauskúpu og krosslögðum leggjum. 

Aðeins vantaði SS-borðann upp á að þetta væri ósvikinn SS-öskubakki. 

Ég sýndi einu sinni fundarmönnum hjá Churchill-félaginu þennan hrollvekjandi grip. 

Nú má heyra að nýj raddir um að tilvist ákveðinna hópa fólks ein og sér réttlæti útrýmingu þess. 

Í íslenskum bloggpistli er það upplýst að morðinginn í Christchurcs hafi verið hér á landi fyrir skemmstu og líkast til verið að leita að mosku eða nógu mörgum múslimum til þess að fjöldamyrða hér. Rökrétt geti þvi verið að banna moskur hér og þá gæti næsta skrefið verið að banna samkomustaði múslima og múslimana sjálfa. 

Það virðist vera liðið nógu langt frá Helförinni til þess að hún sé ýmist gleymd eða fólk fáfrótt um hana, og þá oft á ferðinni fyrirbæri sem kalla má "áunnin fáfræði."  

Kenndi múslimum um árásina og var eggjaður

Er lausnin virkilega sú að allir borgarar séu þungvopnaðir?

"Only a good guy with a gun can stop a bad guy with a gun."  Þetta trúaratriði má nú sjá á lofti varðandi hryðjuverkið í Christchurch. 

Líka, að það muni koma í veg fyrir svona hervirki, að jafnan sé til taks þyrla og sérsveit til þess að stöðva illvirkið. 

Fram hefur komið að illvirkið tók 17 mínútur. Halda menn virkilega að sérsveitarþyrla sé komin á hvaða morðstað sem er á svo skömmum tíma?

Morðinginn var með fimm lögleg skotvopn meðferðis.

Til þess að jafna þann leik þarf væntanlega að gefa hverjum friðsömum borgara kost á að hafa að minnsta kosti jafn mörg skotvopn á sér líka til sjálfsvarnar. 

Er líklegt að þetta sé "lausn"? Að hver maður með fimm lögleg skotvopn sé trygging fyrir friði? 

Dettur engum í hug, að það hefði breytt einhverju ef komið væri í veg fyrir svo stórkarlalega löglega skotvopnaeign? 

„Byssulög munu taka breytingum“

Metsnjór er frekar merki um metúrkomu en metkulda.

Einn algengasti misskilningurinn, sem haldið er á lofti varðandi loftslagsbreytingar, er að met snjókoma á ákveðnum svæðum sé tákn um kulda og kólnandi veður. 

En hins vegar er það aukin úrkoma fyrst og fremst sem veldur met snjóalögum, enda er snjór úrkoma. 

Þetta kom greinilega í ljós í upphafi aldarinnar, þegar jöklarnir í Noregi, svo sem Folgefonn og Harðangursjökull ásamt þeim fjöllum og hálendi em hæst stóð, fengu á sig meiri snjósöfnun en árin á undan. 

En þrátt fyrir þetta héldu jöklarnir áfram að hopa. Ástæðan var sú, að hlýnunin á vorin, sumrin og haustin, sem meðal annars birtist í því að það voraði fyrr og haustaði síðar en áður, en þetta olli því að það bráðnaði meiri snjór en nam aukinni snjósöfnun efst á hálendinu. 

Einnig rigndi meira hæst á norska hálendinu en áður, líkt og nú hefur gerst á Grænlandsjökli. 

 

Oftar rignir á jökulinn að vetri