Minnir á afdrif byggðar á Hornströndum.

Ástandið í Árneshreppi minnir um margt á örlög byggðar á Hornströndum á árunum eftir Seinni heimsstyrjöldina fyrir um 75 árum. 

Á stríðsárunum hafði ógrybni fjár komið inn í efnahagslíf þjóðarinnar í gegnum fiskútflutning til Bretlands og uppgrip í vinnu fyrir hernámslið Breta og Bandaríkjamann. 

Fólkið í hreppunum norðan Djúps hafði því miklar væntingar til þess að hægt yrði að byggja upp blómlega byggð í hinum fögru en harðbýlu byggðum nyrst á Vestfjörðum. 

Það var byrjað að myndast smá þéttbýli á tveimur stöðum, á Látrum við Aðalvík og á Hesteyri við Hesteyrarfjörð. 

En skipakostur Hornstrendinga var úr sér genginn og algerlega úreltur. Vonir heimamanna um að fá aðstoð við skipakaup, rafvæðingu, smíði frystihúsa og lagningu vega hrundu, þegar gjaldeyrisforðinn varð uppurinn í árslok 1947 án þess að neit hefði farið norður fyrir Ísafjarðardjúp. 

Við tóku skömmtunarár vegna mikils efnahagssamdráttar í Evrópu og enda þótt Bandaríkjamenn reistu ratsjárstöð á Straumnesfjalli, legðu veg þangað upp og litla flugbraut vestast í Aðalvík, voru það ekki framkvæmdir sem gögnuðust neitt. 

Það hafði forgang á landsvísu að byggja upp togararflotann og bæta ömurlega lélegt vegakerfi annars staðar á landinu, og líta má til þess að í stríðslok endaði þjóðvegurinn að sunnan við norðanverðan Gilsfjörð og einu vegirnir á Vestfjörðum voru milli Patreksfjarðar og Rauðasands og yfir Gemlufallsheiði milli Önundarfjarðar og Dýrafjarðar. 

Allt annað var eftir og hafði forgang fram yfir Hornstrandir, sem voru alveg einstaklega illa fallnar til vegagerðar. 

Enginn forgangur fyrir Árneshrepp

Vandi upplýsingaþjóðfélagsins.

Tvær hliðar eru á því máli, að þingmönnum og kjósendum sé þörf á að fá upplýsingar um mál sem varða almenning miklu. 

_nnur hliðin er sú, að ef upplýsingar skorti um of vegna brýnna mála, á þingið erfitt með að marka bestu stefnuna. Og ef þeir, sem búa yfir upplýsingunum, fara sjálfir á mis við nauðsynlegar staðreyndir, sé það hollt fyrir þá sjálfa og þjóðina, sem hefur þá í vinnu, að vita um eðli mála. 

Hin hliðin er sú að flóð fyrirspurna geti orðið svo mikið, oft um lítilsverðari mál, að það skerði starfshæfni kerfisins. 

Fyrirspurn Þórsteins Sæmundssonar er greinilega þess eðlis, að hún varðar almannahag og að dráttur á svari, næstum heilt ár, sé engan veginn réttlætanlegur. 

„Hef verið kurteis hingað til“

Gamall kækur, sem tekur sig enn upp?

Hjá Vegagerðinni vinnur afbragðs fólk og margar framkvæmdir hennar víða um land eru snilldarlega útfærðar. 

Þegar kona ein, sem ég því miður man ekki nafnið á, hélt fyrir nokkrum árum kynningu á Grand hótel á vandaðri mastersúttekt sinni í samræmi við háskólakröfur á því hvernig íslensk fyrirtæki og stofnanir bregðast við mati á umhverfisáhrifum, bjóst ég því við því að Landsvirkjun gæti orðið þar efst á blaði. 

En flestum til mikillar undrunar kom Vegagerðin langverst út. Það var frekar regla en hitt, að hún færði flest matsatriðin til sér í hag og sérskoðunum þar á bæ. 

Þetta er svo sem ekki einsdæmi hvað snertir fyrirtæki sem standa í framkvæmdum. Þannig er í matsskýrslu einkafyrirtækis, framkvæmdaaðila Búlandsvirkjunar, markvisst færð niður flokkun á gróðri, skógur talinn kjarr, kjarr talið lyng, lyng talið gras eða mosi og mosi talinn auðn. 

Og fimm fallegir fossar í þeim hluta Skaftár sem þurrka á upp, voru ekki taldir vera til, né heldur hinir fallegu hólmar í þessum hluta árinnar. 

Vegagerðin virðist of oft á ferli sínum hafa farið sínu fram. Þannig harðneitaði hún því sem Sverrir Runólfsson hélt fram eftir Bandaríkjadvöl, að sú aðferð við að leggja bundið slitlag þar vestra og hann nefndi "blandað á staðnum" ætti nokkuð erindi hér á landi. 

Farið var í eins konar herferð gegn Sverri svo að gárungar fóru að kalla hann Sverri Raunólfsson. 

Eftir nokkurra ára baráttu Vegagerðarinnar gegn þessum framförum, var Sverri loks úthlutað kafla á Kjalarnesi, sem var nokkurn veginn sá versti sem hann gat fengið, vegna mýrlendis undir vegarstæðinu. 

Þegar vegurinn varð öldóttur af þessum sökum, fékk Sverrir skömm í hattinn og var úthrópaður áfram.  

Þegar reikna þurfti Fljótaleiðina í jarðgöngum á Tröllaskaga út af borðinu, var gangamunninn Fljótamegin færður svo langt niður, að göngin lengdust nóg mikið til að verða óhagkvæm. 

Sðmu aðferð var beitt varðandi göng undir Hjallaháls í Gufdalssveit, að jarðgangamunninn að vestanverðu var færður alveg ofan í sjávarmál í Djúpafirði! 

Nú glyttir í ýmsar hagræðingar forsendna í þessum dúr, þegar öllum leiðum nema um Teigsskóg er harðlega hafnað hjá Vegagerðinni.  

Eins og sagt er í upphafi þessa pistils hefur hæft starfsólk Vegagerðarinnar víðast unnið afburða gott starf. Þess vegna er nauðsynlegt að gamall kækur, sem dæmi hafa verið nefnd um, sé ekki látinn ganga aftur eins og draugur. 

 

Reykhólaleið talin vænlegust

Einu sinni enn - þetta er ekki Teigsskógur.

Í áraraðir hafa íslenskir fjölmiðlar birt myndir, sem staðhæft er að séu af Teigsskógi yst við Þorskafjörð, en hafa í raun verið teknar í margra kílómetra fjarlægð frá skóginum.

Birt var mynd af ráðherra hér um árið sem sögð var af honum að skoða Teigsskóg, en var samt tekin í margra kílómetra fjarlægð frá skóginum þar sem vegurinn í átt að skóginum endaði. 

Um skóginn liggur enginn bílvegur og ekki einu sinni jeppaslóði, en nú er enn birt breiðsíðumynd með tengdri frétt á mbl.is af fyrirhugaðri leið um skóginn, og undir myndinni stendur: "Teigsskógur í Reykhólasveit." 

Samt er samkvæmt myndinni þegar kominn hár upphleyptur þjóðvegur á staðnum þar sem myndin er tekin, skammt frá Þórisstöðum, og nánar tiltekið er þetta núverandi Vestfjarðavegur nr. 60, um fimm kílómetrum innar en Teigsskógur er.

Sá afmarkaði og staðbundni lági skógargróður og kjarr, sem sést á myndinni, tengist Teigsskógi nákvæmlega ekki neitt, því að Teigsskógjur er handan við fjallið, sem er fjærst til hægri á myndinni.

Með síendurteknum myndum af þessum toga og ótal mörgu öðru, sem áður hefur verið rakið hér á síðunni, er málið allt sýnt í afar bjöguðu og villandi ljósi, og virðist ekkert lát ætla að verða á því.

Á neðri myndinni hér á síðunni sést Ólafur Arnalds staddur við hluta af reynitrjánum, sem eru í Teigsskógi. 

Ég gekk fyrirhugaða leið 2005 og tók myndir, auk þess sem ég tók loftmyndir með því að fljúga lágt yfir skóginn. 

Í Eyjafjallajökulsgosinu 2010 smaug fíngerð reyk líkust askan inn í tölvuna og þar eru myndirnar fastar síðan. 

Ég sýndi loftmyndirnar á fundi vestra á sínum tíma, og einnig fékkst rými fyrir um 45 sekúndna myndskeiði í lok sjónvarpsfrétta frá gönguferðinni.

Ég ætla að leita til Ólafs Arnalds um myndir í góðum gæðum, því að þessi mynd hér er tekin upp af síðu hans.  

 

Vegagerðin kýs leið Þ-H

Hún seiglast þetta áfram.

Seig er hún, Theresa May, já, siglast þetta áfram með eitthvert flóknasta mál, sem breskur forsætisráðherra hefur fengið í fangið. 

Þar að auki er erfitt að finna fordæmi fyrir máli af þessu tagi. Á hinn bóginn kann málið að verða fordæmisgefandi fyrir bragðið. 

Enginn getur vænt hana um að dugnaðinn skorti og ekki er að sjá neinn annan, sem getur komið í hennar stað eins og er. 

Með því að halda velli eftir allar þær hindranir, sem hafa verið settar fyrir hana, hefur hún sýnt magnaða þrautseigju, en spurningin er samt, hve lengi hún getur staðið nýjar og nýjar áskoranir og erfiðleika. 

 

Vantrauststillaga gegn May felld

Of hljótt er um heilsuspillandi áhrif hljóðs.

Þegar síðuhafi var með reglulega umfjöllun um bíla í Vísi á áttunda áratugnum, tók hann upp þá nýjung að verða sér úti um hávaðamæli og mæla hljóð inni í ýmsum bílum á þjóðvegahraða á 70 km hraða, sem þá var hámarkshraði. 

Hávaðinn var mældur á grófum malarvegum. 

Ástæðan var sú, að á langferðum hafði langvarandi hávaði haft þau áhrif, að lók ferðar voru komin áberandi líkamleg áhrif af hávaðanum í bíl hans, sem þá var af gerðinni Simca 1308. 

Hávaðinn í þeim bíl mældist tæp 90 desibel sem var ansi mikið yfir heilsverndarmörkum. 

Líkamlegu áhrifin af þessum mikla hávaða fólust í þreytu og vanlíðan og því, að þrátt fyrir löngun til að ljúka ferðinni sem fyrst af, hægðist sífellt á bílnum. 

Eina haldbæra skýringin var að í undirmeðvitundinni kæmi fram hættuleg syfja og viðleitni til þess að minnka þennan þreytandi hávaða með því að draga úr hraðanum og helst að stöðva bílinn.

Nú hefur verið upplýst að í stórum hluta íbúðabyggðar í Reykjavík sé hávaði yfir heilsuverndarmörkum. 

Sé svo beinist athyglin kannski að þeirri hávaðaminnkun, sem fjölgun rafbíla mun færa með sér, en þeir hljóðlátu bílar halda þó áfram að vera á hjólbörðum, sem gefa frá sér meiri hávaða en vélar bílanna, og þvi meiri hávaða sem hraðinn er meiri. 

Grófur vetrarhjólbarðar og stórir jeppahjólbarðar gefa frá sér lúmskan og ótrelega mikinn hávaða. 

Góð heyrnartól, sem útiloka hávaða, geta gert mikið gagn, en stundum geta þau valdið hættu, til dæmis varðandi það að gangandi eða hjólandi vegfarendur heyra ekki í aðvörunarbjöllum hjá hjólreiðamönnum eða nauðsynlegar aðvaranir sem gefnar eru með bílflauti.

Aðvörunarbjöllur á reiðhjólum eru ekki hugsaðar sem frekjuleg átroðsla, heldur einungis að skapa það öryggi, sem fest í því að allir fylgist vel með umferðinni. 

Þær eru því miður of lítið notaðar, því að of oft kemur í ljós, að sá, sem átti að aðvara kurteislega er með dúndrandi tónlist í gegnum heyrnartól í eyrunum. 

1954 upplifði síðuhafi þau áhrif sólmyrkva í Langadalnum, að fuglarnir í votlendinu þögnuðu um miðjan dag á meðan á myrkvanum stóð. 

Næstum hálfri öld síðar var farið á sama stað til að ná þessu fyrirbæri á myndband í öðrum sólmyrkva. 

Tvennt gerði þetta að engu. 

Það var búið að ræsa allt land fram og engir fuglar lengur nema nokkrar gæsir við ána. 

En jafnvel þótt þær hefðu verið að garga og síðan þagnað, hefði hávaðinn í umferðinni á þjóðveginum yfirgnæft þær. Hin stóru, breiðu og grófu jeppadekk á tæplega 100 km hraða í þéttri umferðinni gáfu frá sér yfirþyrmandi hávaða. 

Hálfri öld fyrr lötruðu margfalt færri bílar eftir mjóum malarveginum á mest 60 km hraða á mjóum og fínmynstruðum sumardekkjum.  

 

Skiptir „noise cancelling“ máli?

Hvaða virðing? Gallabuxnabann til að auka traustið?

Meðal þess sem féll inn í Hrunið 2008 var "virðing" Alþingis, þar sem þessi "virðulega" stofnun lenti meðal þeirra neðstu í skoðanakönnun um það, hvort almenningur bæri traust til fyrirtækja og stofnana. 

Síðuhafa minnir að traustið, sem speglar virðingu fólks fyrir viðkomandi, hafi farið niður í aðeins 15 prósent en 85 prósent.

Síðustu dagana hafa þingmenn upplýst það fullum fetum, að orðbragð tveggja flokka sexmenninganna á Klausturbarnum, níð og formælingar í allar áttir, hafi verið barnaleikur miðað við það sem tíðkist í hinum flokkunum. 

Í gær var talað úr ræðustóli um að stjórnarþingmenn hefðu kastað stríðshanska inn í þingið. 

Miðað við það sem er að gerast hjá þingmönnum virkar það hlægileg bjartsýni að halda, að gallabuxur séu það sem hafa þurfi mestar áhyggjur af varðandi virðingu þingsins, og lýsa því með orðunum að slíkar buxur séu "fyrir neðan virðingu þingsins", sem hefur komist neðar í öoæðisorðanna fyllstu merkingu að undanförnu en dæmi eru til.  

Mjög ólíklegt er að traust almennings á svona þingi nái tveggja stafa tölu, ef kannað væri nú, heldur mun líklegra að að meira en 90 prósent landsmanna sú búnir að missa allt álit á þessari fornu og frægu stofnun sem hefur ekki þurft gallabuxur til að komast neðst á blað. 

Ef gallabuxur væru það eina, sem þyrfti að hafa áhyggjur af, væri þingið í góðum málum.  

 

Gallabuxur fyrir neðan virðingu Alþingis

Ein kenningin: Bára var send sérstaklega til að bjarga Ágústi Ólafi.

Undanfarna viku hafa hinar fjölbreytilegustu samsæriskenningar í Klausturmálinu hreinlega hrúgast upp á bloggíðum og samfélagsmiðlum, stundum fleiri en ein á dag hjá sumum skrifurum. 

Á tímabili var búið að rekja upptökurnar á Klausturbarnum til nafngreinds þingmanns Pírata, en síðan kom Bára Halldórsdóttir fram, og nú er búið að snúa málinu á haus með þeirri kenningu, að aðförin gegn sexmenningunum hafi verið skipulögð til þess að bjarga Ágústi Ólafi frá sínu máli með því að fela það og láta það drukkna.

Í svona kenningu kemur mál Ágústar út sem aðalmálið. 

Kenningin rekur í smáatriðum hvernig máli Ágústar hafi verið haldið niðri, en Bára Halldórsdóttir hafi verið send sérstaklega til þess að taka upp hinar einstæðu umræður sexmenninganna á Klausturbarnum, til þess að geta komið þeim í fjölmiðla á undan máli Ágústar. 

Þessi samsæriskenning virðist líta nokkuð vel út í augum spunameistarinnar, og nú er bara að sjá rökrétt framhald, útlistun á því hvernig Bára gat vitað um það fyrirfram hve lengi og hvernig sexmenningarnir myndu tala og haga sér.

Miðað við hinar fjölbreytilegu samsæriskenningar er ekki útilokað að næst verði fundin nauðsynleg kenning um að samstarfsmaður Báru í hópi sexmenninganna, svikari í hópnum, hafi tryggt þá útkomu á upptökunni sem að hafi verið stefnt. 

Reyfarar eru vinsælt lesefni um hátíðarnar. Við getum beðið spennt eftir næsta skrefi í þessum mest lesna reyfara á aðventunni. 

 

Bára fer fyrir héraðsdóm á mánudag

Minni líkur á því að hrakspár rætist?

Þegar í ljós kom fyrir ári, að hin gríðarlega fjölgun erlendra ferðamanna myndi fara að minnka eitthvað virtust margir verða óttaslegnir og hrakspár af ýmsu tagi urðu til.

Það er svo sem ekki í fyrsta skipti sem Íslendingar hristast á límingunum yfir því þegar óeðlilegur vöxtur, svo sem uppgripin í síldveiðunum fyrir hálfri öld, getur ekki haldið áfram.

Í ellefu hundruð ára baráttu þjóðarinnar við óblíð búsetuskilyrði jafngilti hvalreki, sem var uppurinn því, að nú væru erfiðleikar framundan. 

Margfaldur fjöldi ferðamanna á örfáum árum hleypti af stað fjárfestingaæði í öllu, sem tengdist ferðaþjónustu, og birtist nú síðast í hótelbyggingum, þar sem valtað er sums staðar yfir söluvöruna, upplifun á sérstæðri náttúru og friðsælu þéttbýli með vinjum á borð við Víkurkirkjugarð. 

Nú er aftur von til þess að hæfileg og aðgætin uppbygging geti átt sér stað í ferðaþjónustunni og efnahagslífinu í stað óðasóknar og æðibunugangs.  

Mun efla ferðaþjónustu

Auðlindarentan er óskaplega lág en verð kvótans hátt.

Fyrir nokkrum árum hlýddi ég á mjög fróðlegt erindi Indriða H. Þorlákssonar um auðlindarentu, en hann er afar fróður um slík mál.  

Niðurstaða hans var sú, að sú auðlindarenta, sem er í formi veiðigjalda sé óskaplega lág, raunar fáránlega lág. 

Og þegar skoðaðar eru önnur gjöld, sem eru á ferðinni innan sjávarútvegsins, svo sem verð á leigukvóta, sést, að miðað við afar háar upphæðir, sem þar renna til manna, sem skammta sjálfum sér arð upp á milljarða, er renta þjóðarinnar, sem á að vera handhafi auðlindarinnar, skammarlega lág. 

Verðið á kvótanum er hin raunverulega byrði, sem hvílir á hinum smærri í því miðaldalega kerfi, sem viðgengst í formi sægreifanna og leiguliðanna. 

Líklega milljarðatjón fyrir þjóðina