"Heilsu"rafrettur svipað fyrirbæri og filtersígaretturnar?

Sú var tíðin að svonefndar filtersígarettur voru auglýstar mikið sem heilsubætandi reyktóbak, að minnsta kosti miðað við venjlegar sígarettur. 

Helstu auglýsendur sígarettanna voru vinsælustu kvikmyndastjörnurnar, einkum þeir karlar sem léku töffara og hetjur. 

Marlborough-maðurinn geislaði af hreysti. 

En síðan fóru hetjurnar að hrynja niður úr krabbameini, einkum lungnakrabbameini, en samt tókst tóbaksframleiðendum ótrúlega vel að viðhalda reykingunum.  

Nú er sagt í fréttum frá svonefndum heilsurafrettum, og óneitanlega minnir það svolítið á það sem var í kringum filtersígaretturnar í den. 

„Heilsu“ rafrettur bannaðar

Hlýindi þurfa oft öfluga vinda til að komast til okkar.

Meðalhitinn í Reykjavík í september er 7,4 stig og hann lækkar að meðaltali um 0,1 stig fram í nóvember.  Á Akureyri er hann 6,3 stig. Það munar því um það í útreikningi á hita mánaðarins ef hitinn út þessa viku verður sums staðar meira en 10 stigum hærri. 

En í pistlum og athugasemdum efasemdarmanna um hlýnun andrúmsloftsins má sjá í dag og í gær, að þeir gera mikið úr því að ágústmánuður hafi verið heilu 0,1 stigi kaldari en í ágúst síðustu árin. 

Má segja, að litlu verði Vöggur feginn. 

Til þess að skila heitum lofmössum til okkar úr suðri þarf oft ansi mikinn vind, eins og er í dag. 

Þess vegna voru fyrstu dagar vikunnar með meira yfirbragð góðviðris, eins og meðfylgjandi mynd á að sýna, sem tekin var í gær. 

 

Spá allt að 20 stiga hita

"Nú er brennivínið orðið svo dýrt, að..."

Þegar rætt er um verð á áfengi, eins og gert er í tengdri frétt á mbl.is,  koma í hugann orð, sem einn af skemmtilegustu og orðheppnustu mönnum, sem síðuhafi kynntist hér um árið, sagði, - ekki aðeins vegna þess að þau væru sögð í skondnu samhengi, heldur ekki síður, að á bak við þau bjó grimm sýn á áfengisbölið og bakgrunn þess. 

Enn minnisstæðari urðu ummælin vegna þess, að sá, sem mælti þau, var gormæltur, þannig að hann rúllaði á stafnum r á þann hátt, að helst verður að nota stafinn g, lint g, þegar þau eru höfð eftir. 

Samhengið og kveikjan að þessum orðum voru, að þau féllu sem viðbrögð við hækkun á verði áfengis hjá ÁTVR, sem greint hafði verið frá í fréttum:  

"Nú eg bgennivínið ogðið svo dýgt, að maðug hefug ekki efni á að kaupa ség skó."

 

Hæsta áfengisverð í Evrópu í boði stjórnvalda

Þingvellir, ein af vetrarperlunum á Íslandi.

Svipað gildir um Þingvelli á Íslandi og um Yousemite-þjóðgarðinn í Kaliforníu og fleiri vinsæla ferðamannastaði erlendis, að þeir njóta sín ekki síður um vetur en á sumrin. 

Síðuhafi minnist þess þegar hann hafði eignast sinn fyrsta smábíl, hve gefandi það var að bjóða nokkrum vinum sínum í bílferð til Þingvalla í afar fögru vetrarveðri, þegar þessi dýrmæti staður sýndi á sér alveg einstaklega fallega hlið í mjúkum og hvítum vetrarsnjónum, sem var nýfallinn og þakti hina einstæðu náttúruperlu, sem jafnframt er svo dýrmæt sagnaslóð. 

Síðar var farin svipuð ferð upp í Hvalfjörð til þess að opna alveg nýja sýn á það svæði.  

Staðir sem eru jafnvel betri um vetur

Bæði verðlaun dagsins tengd fræðslu um náttúruverndar-og umhverfismál.

Bæði verðlaunin á Degi íslenskrar náttúru í dag tengdust fræðslu um náttúruverndar- og umhverfismál, því að þáttaröðin, sem Saga film fékk verðlaun fyrir, innihélt áhrifamikla og vandaða fjölmiðlun og fræðslu um þau mál í sjónvarpi. 

Umhverfisráðherra benti á það í morgun, þegar Jóni Stefánssyni kennara í Hvolsskóla, voru veitt verðlaun Sigríðar í Brattholti, að að baki Gretu Thunberg og öðru ungu fólki um allan heim, sem nú léti til sín taka í þessum málum, stæðu kennarar og uppalendur, sem hefðu með starfi sínu og elju lagt grunn að þeirri þekkingu um þennan mikilvægasta málaflokk þessarar aldar, sem nýst gæti til þess að ná sem mestum árangri. 

Verðlaun veitt á degi íslenskrar náttúru

Alveg ný hernaðarstaða, drónahernaður?

Drónahernaður gæti orðið nýyrði um þá möguleika, sem virðast vera að opnast varðandi á fjarstýrðan hernað, sem kallar á alveg ný viðbrögð. 

Á sínum tíma kom skæruhernaður til sögunnar sem gerði það að verkum við hentugar aðstæður að vinna hressilega á móti sterkri stöðu venjulegs herliðs. 

Svipað kann að vera að þróast um þessar mundir þar sem einföld og afmörkuð fjarstýrð herför kostar ekki eitt einasta mannslíf eða herflutninga en veldur ótrúlega miklu tjóni, sem hefur mikil áhrif um allan heim. 

 

Olíuverð byrjað að hækka

"Fyrsti vetrarsnjórinn" verður varla á vetur setjandi.

Þegar litið er á veðurspána fyrir næstu viku sést, að það sem kallað er "fyrsti vetrarsnjórinn" verður hugsanlega ekki vetrarsnjór, því að spáð er 8-12 stiga hita út vikuna í Reykjavík. 

Þar að auki sýnist þessi nýi snjór ekki vera þykkari en það að hann er þegar farinn að láta á sjá. 

Og hvarf skaflsins í Gunnlaugsskarði og fróðlegur pistill Trausta Jónssonar um það hvernig sumarið í Reykjavík, ef miðað er við 9 stiga meðalhita, hefur lengst um meira en þrjár vikur frá því sem áður var.  

Fyrsti vetrarsnjórinn fallinn á Esjuna

"Búnir að vita af þessu..." , já, af hættu í fimm ár! Ekki einsdæmi.

Er það furða þótt það ylli reiði hjá Sigurjóni M. Egilssyni að hlusta á það sem sjálfsagðan hlut hjá talsmanni Vegagerðarinnar, að hættulegt slitlag í hringtorgi sé búið að vera þar óhreyft í fimm ár og ekki enn komið að því að gera neitt í málinu. 

Sigurjón slasaðist illa á vélhjóli á torginu þegar hann féll á gölluðu og flughálu slitlagi fyrir fimm árum, missti vinnuna og er 75 prósent öryrki síðan. 

Og það mun vera slatti af fólki, sem hefur slasast þarna vegna þessara óafsakanlegu aðstæðna. 

Langflest meiðsl á vélhjólum verða á höfði og ökklum. Þess vegna eru hlífðarhjálmar og vélhjólastígvél með ökklavörn efst á lista vélhjólamanna. Þar á eftir geta komið hanskar með vörn, hnéhlífar, leðurgalli með vörnum, þar á meðal öflugri bakverju. 

En það er engin leið að sjá það fyrir hver meiðslin verða nákvæmlega, því að menn geta lemstrast og brotnað hvar sem er á líkamanum í vélhjólaslysum. 

Í tilfelli Sigurjóns voru það hvorki ökklar né höfuð, sem sködduðust, heldur rif og öxl. 

Og tilfellin eru fleiri og víðar, vegna þess, að þegar verið er að endurnýja slitlag, eru yfirleitt engin viðvörunarskilti sett upp þótt nýtt slitlag geti verið flughált eins og svell, ef það er blautt.  

Síðuhafa er kunnugt um dæmi þess að vélhjólamaður, sem kom óviðbúinn inn á slíkt slitlag, lenti í svo alvarlegu slysi, að hann glímdi við afleiðingarnar í áratug. 

Annar ökklinn brotnaði svo gersamlega í mél, að það þurfti margar og ítrekaðar aðgerðir til að koma honum í svipað horf. 

Að sjálfsögðu á að setja upp rækileg hálkumerki þar sem svona slitlag byrjar. 

Síðuhafi hefur reynslu af því, að á einum stað þar sem aka þurfti af stað upp brekku við byrjun slíks slitlags við umferðarljós, var erfitt að koma í veg fyrir það að spóla á hjólinu, jafnvel þótt gætt væri ítrustu varkárni. 

Litlu munaði í því tilfelli, og um vélhjól gildir einfaldlega annað en bíl; það er bannað að detta. Punktur. 

Síðan má bæta því við að síðuhafi axlarbrotnaði í upphafi árs vegna þess að annar maður á rafreiðhjóli hjólaði skyndilega í veg fyrir hann á hjólastíg, var aðalástæðan að vísu sú að maðurinn var upptekinn við að horfa beint niður fyrir sig til að lesa af mæli (!) og sá mig því ekki koma á móti sér,  en útmáðar merkingar á miðlínu vegna viðhaldsleysis, sem voru horfnar þar sem við mættust,  voru meðvirkandi orsök. 

 

 

Víða von á fyrstu hálku haustsins

Snjöll greining á geimveruruglinu við Snæfellsjökul.

Enn er í fersku minni margra þegar fólk og fjölmiðlar fóru fýluför upp undir Snæfellsjökul fyrir 30 árum til þess að sjá boðaðar geimverur koma þar til jarðar. 

Nú virðist eitthvað svipað í uppsiglingu í tveimur smábæjum í Nevada. 

Engin kom geimveran að Snæfellsjökli á sínum tíma, en nokkrum árum síðar þegar hópur fatlaðra og þroskaheftra í ferðahópnum Flækjufæti fór í draumaferð sína alla leið upp á tind hins fræga fjalls, hitti einn hinna fötluðu þátttakenda naglann á höfuðið í snjöllu tilsvari við spurningu minni þar uppi um það hvort við myndum hugsanlega sjá geimverur. 

"Jú, og við erum þegar búnir að sjá þær", svaraði hann.  

"Ha?" hváði ég, steinhissa. 

"Já, Ómar minn, við, sem erum hérna, erum öll geimverur." 

Einfalt og snjallt svar. Auðvitað eru allir jarðarbúar geimverur, úr því að þeir búa á einni af plánetum geimsins og alheimsins. 

 

 

Brandarinn sem gæti breyst í hörmungar

"Á skal að ósi stemma" sagði Þór. Þetta gengur ekki svona.

Með þessum orðum átti Þór við það, að ef menn ætluðu að stöðva flóð, yrði að gera það við upptök þess.  

Fyrir um 30 árum hrökk þjóðin við þegar henni var sýnd hin skelfilega ruslmengun á ströndunum í Strandasýslu. 

En það var fljótt að gleymast og það gerðist ekkert umtalsvert í málinu.

Fyrir nokkrum árum fékk Tómas Knútsson verðskuldað verðlaun Sigríðar í Brattholti á Degi íslenskrar náttúru fyrir brautryðjendastarf sitt með stofnun Bláa hersins og sérstaklega ósérhlífið hugsjónastarf í því að benda á sívaxandi mengun hafsins og strandanna og grípa til aðgerða. 

Í sjónvarpinu er nú búið að sýna myndir frá Jan Mayen þar sem hundruð tonna af rusli frá Íslandi þekur strendurnar.

Já, frá Íslandi, því að lesa má merkingar á þessu rusli, sem að stórum hluta er plastrusl, sem eyðist ekki. 

Og er komið þúsund kílómetra vegalengd frá upprunalandi sínu. 

Þetta gengur ekki svona lengur.  

 

 

Erlend aðstoð í strandhreinsun