RÚNTUR OG RÝMISGJALD.

Á annarri bloggsíðu hér á mbl.is er mér borið eftirfarandi á brýn: Ekur um á reykspúandi bensínhákum. Stundar utanvegaakstur. Skemmir landið með þjöppun flugbrauta. Leggur til aukinn útblástur. Ekkert af þessu er rétt. Hér eru staðreyndirnar:

Fyrsti bíllinn minn var minnsti og sparneytnasti bíll á Íslandi og síðan hef ég alla tíð reynt að aka um á minnstu, sparneytnustu og ódýrustu bílum sem hægt er að finna. Um árabil hef ég ekið um á minnsta og sparneytnasta bíl sem völ er á á Íslandi: Daihatsu Cuore 1987.

Eins oft og ég get ek ég um hálendið á langminnsta, sparneytnasta  og ódýrasta fjórhjóladrifsbíl sem hægt er að finna, Daihatsu Cuore 4x4 ´87.

Síðustu Vatnajökulsferð fór ég á Suzuki Fox, ´85, minnsta jöklabíl landsins, 920 kílóa bíl. Reyni að fara á honum allar jöklaferðir sem hægt er að fara á svo litlum bíl. 

Ásakanir um utanvegaakstur eru fráleitar nema það teljist utanvegaakstur að aka á jökli.

Ég lenti á tveimur stöðum í lónstæði Hálslóns áður en dalnum og þar með flugbrautunum var sökkt í drullu. Norðan við Brúarjökul er lendingarstaður svipaður öðrum slíkum sem Flugmálastjórn hefur gert. Þessi lendingarstaður var tekinn út af fulltrúum Umhverfisstofnunar, Norður-Héraðs, Landsvirkjunar og Impregilo, enda er það öryggisatriði fyrir svæðið að geta lent á besta lendingarstað norðan Vatnajökuls.

Vegna frostlyftingar yfir veturinn er ekki hægt að sjá það á vorin að þarna sé lendingarstaður.

Að lokum útblásturinn og bensíneyðslan sem ég er skammaður fyrir með því að leggja til að fríska aðeins upp á rúntinn í Reykjavík. Þessi aukning á akstri um nokkrar götur er svo lítið brotabrot af þeirri sóun sem felst í því að snatta um og fara í og úr vinnu á núverandi bílaflota að það tekur því ekki að tala um rúntinn í því sambandi.

Um Miklubrautina eina fara 100 þúsund bílar á dag. Með því að minnka þá eyðslu sem felst í daglega snattinu fengist vafalaust langt yfir 90 prósent af þeim sparnaði sem hægt er að fá á þessu sviði.   

Ég er með róttækar tillögur um minnka sóunina vegna hins daglega snatts: Einskonar rýmisgjald sem skattleggur bíla eftir lengd. Meðallengd bíls er um 4,50 metrar. Smart er 2,5 metrar. Ef helmingurinn af bílaflotanum væri af þeirri lengd myndu losna 100 kílómetrar af malbiki á Miklubrautinni einni á hverjum degi! Og bensínsparnaðurinn yrði gríðarlegur.

Það er réttlátast að borgað sé fyrir afnot af malbiki í hlutfalli við það flatarmál sem notað er. Þetta myndi spara milljarða vegna umferðarmannvirkja. Það þarf ekki 1500 kíló af stáli til að flytja 100 kíló af mannakjöti. (Meðalfjöldi um borð í bíl er 1,1 ). Þaðan af síður þá 5,5 metra löngu 3ja tonna bíla sem maður sé þeytast um göturnar með einn mann hver.

Ég hef í nokkra áratugi dundað við að teikna bíl sem tekur tvo menn og er 2,5 metrar á lengd og 1,10 á breidd. Það er tæknilega mögulegt að framleiða slíkan bíl. Fjórir slíkir kæmust þversum í bílastæði þar sem einn kemst nú og hægt yrði að taka tveimur saman á akrein.

Ég legg til að Íslendingar taki forystu meðal þjóða um úrbætur og sparnað á þessum nótum með því láta gera módel af slíkum bíl og stokka upp bílagjöldin þannig að í staðinn fyrir rýmisgjaldið yrðu önnur gjöld á bílum lækkuð. Þegar á að spara á einhverju sviði næst mesti sparnaðurinn í hinni hversdagslegu og daglegu eyðslu.

Ef á að spara í matarkaupum yfir árið ráðast menn ekki fyrst á jólamatinn því hann er svo lítill hluti af þeim og jólasteikin er sálræn nauðsyn fólks til að gera sér dagamun.

Almennilegur rúntur í Reykjavík er tilbreyting í tilverunni en hið daglega snatt ekki. Úr því að möguleikarnir til umtalsverð sparnaðar liggja þar að auki nær allir í að draga úr kostnaði við þetta snatt er það leiðin til árangurs. Ekki að ráðast á örlítinn hluta akstursins sem skiptir engu máli miðað við heildina.

En nú spyrja menn: Hvað um fjölskylduna? Henni nægir ekki tveggja manna bíll. Jú, rétt er það, en þá kemur hugsanleg lausn á því. Meðalfjölskyldan á Íslandi á þegar tvo eða jafnvel þrjá bíla. Í þessu hugsanlega rýmisgjaldakerfi ættu menn kost á því að hafa innsiglaðan mæli í stóra bílnum sem grunn að því að borga rýmisgjaldið í hlutfalli við vegalengd sem ekin er.

Kerfið hvetur á jákvæðan hátt til sparnaðar. Litli bíllinn hefur yfirburði í þægindum í borgarakstri og ef einn maður þarf að skjótast til Akureyrar er það langódýrast á litla bílnum. Það geri ég alltaf ef mögulegt er.

En umfram allt næst fram sparnaður í gerð samgöngumannvirkja, eyðslu á eldsneyti og minni mengun.

Að lokum: Rýmisgjaldið kæmi í stað annarra gjalda á bíla sem yrðu lækkuð eða felld niður sem því næmi. Í Japan eru felld niður gjöld á bílum sem eru styttri en 3,40 og mjórri en 1,48. Hér á landi mætti byrja á því að leggja lengdargjald á hvern sentimetra sem bíllinn er lengri en 2,50. Smart-bíllinn yrði gjaldfrír og því hægt að kaupa hann en núna er hann of dýr.