EITT HINNA 20 "STRÖNGU" SKILYRÐA.

Siv Friðleifsdóttir þáverandi umhverfisráðherra gerði mikið með hin tuttugu "ströngu" skilyrði, sem hún gerði fyrir Kárahnjúkavirkjun, þ. m. t. skilyrði um vatnsheld göng. Eitt skilyrðanna var brandari, krafa um að fyrirtækið ylli sem minnstu raski í þeirri þriggja metra fjarlægð sem berggangur í Valþjófssstaðafjalli væri frá framkvæmdasvæðinu.

Þetta var byggt á prentvillu, - gangurinn er í þriggja kílómetra fjarlægð! Hin "ströngu" skilyrði kostuðu Landsvirkjun líklega ekki nema um eitt prósent af kostnaði við virkjunina.

Sett var sem skilyrði að grunnvatnsstöðu yrði ekki raskað "marktækt" með gangagerðinni. Orðið "marktækt" er að sjálfsögðu matsatriði og miklu meira vatnsrennsli í göngunum en búist var við olli víst kannski ekki svo "marktækum" breytingum á grunnvatnsstöðu að hægt verði að hanka Landsvrikjun á því. 

Nú notar Landsvirkjun þetta vatnsrennsli á lokasprettinum til að fylla hluta ganganna og flýta fyrir verkinu.

Sú aðgerð er svosem ekkert meira á skjön við skilyrðið en vatnsrennslið hefur verið allan þann tíma sem göngin hafa verið boruð.

Hafi fyrirtækið brotið gegn þessu skilyrði er vatnsfylling ganganna aðeins endahnúturinn á því, - hið meinta ólöglega vatnsrennsli er beislað í lokin.  

Ég hef undanfarin misseri fylgst eins vel með vatnsstöðunni í vatnakerfinu á yfirborði þess hluta Fljótsdalsheiðar sem göngin liggja undir og sé ekki svo "marktæka" breytingu á tjörnum og lækjum að hægt sé að hengja Landsvirkjun fyrir það að svo komnu máli þótt brotið sé gegn hinu "stranga" skilyrði um vatnsheld göng sem vatn úr jarðlögum renni hvorki út úr né inn í.

Landsvirkjun hefur áratuga reynslu af því að fara eins létt framhjá "ströngum" skilyrðum og loforðum og hún kemst upp með og nýta sér umdeilanleg ákvæði sem hægt er að túlka og teygja út og suður. 

Fyrir nokkrum árum var gefin út fróðleg bók um Blönduvirkjun þar sem þetta kemur átakanlega fram. En slíkar upplýsingar og bókin sjálf vöktu enga athygli.

Þetta koma of seint fram, og því er skákað í því skjólinu að eftir á leggi menn ekki í að rukka fyrirtækið um efndir loforða og uppfyllingu skilyrða.

Fyrirtækið hafði lag á að setja landeigendur og bændur sem hagsmuna áttu að gæta vegna Blönduvirkjunar í vont ljós og láta þá líta út sem algera eiginhagsmunaseggi.

Þannig var þeirri sögu dreift sem víðast að smalakofarnir sem virkjunin lét reisa fyrir bændurna væru þvílíkar hallir að sérherbergi væri fyrir hvern smalahund!

Jafnvel þótt smalakofarnir hefðu verið hallir hefði kostnaðurinn við þá aðeins numið örlitlu broti af virkjunarkostnaði.

En aðferðin svínvirkar og á að virka núna þegar landeigendum á virkjanasvæðinu í Neðri-Þjórsá er boðið GSM-samband og lagfæring á veginum að hinum horfna Urriðafossi.

Þar eystra segja menn að Landsvirkjun hafi beitt sér fyrir því gagnvart Vegagerðinni og Símanum að láta þessar framkvæmdir eiga sig.

Er það tilviljun að vegurinn að Urriðafossi er með þeim lökustu sem finnast á Suðurlandi?

Ofangreint er ekki hugsað sem sérstakt níð um Landsvirkjun. Hjá því fyrirtæki vinnur fjölmargt gott fólk sem er aðeins að framkvæma það sem stjórnvöld hafa ákveðið og reynir að gera það eftir bestu getu.

En við eigum öll Landsvirkjun og hljótum að hafa rétt til að vera ósammála ýmsu sem fyrirtækið gerir og vilja að öðruvísi sé staðið að málum á ýmsa lund. Vinur er sá er til vamms segir.