"Allt sem þjóðina varðar..."

Þessi orð hafa blasað við undanfarin ár á vegg í farþegaafgreiðslu Flugfélags Íslands á Reykjavíkurflugvelli þar sem sunnudagsblað Morgunblaðsins er auglýst.

Tölublaðið, sem valið er, er frá vorinu 2007 og orðin valdi blaðamaður Morgunblaðsins sem fyrirsögn viðtals við mig í aðdraganda kosninganna þá. 

Þótt Íslandshreyfingin - lifandi land hefði fyrst og fremst verið hugsuð sem nokkurs konar þverpólitískur armur umhverfisverndarfólks og samtaka þeirra fannst blaðamanninum hin ákveðnu stefnumál hreyfingarinnar í lýðræðis- og stjórnskipunarmálum, sem reifuð voru í viðtalinu, vera það fréttnæmasta í því. 

Því miður var hugarástand þjóðarinnar þannig í gróðærisbólunni 2007 að enginn hafði áhuga á ræða þessi mál og var aðeins einu sinni hægt að skjóta þeim á ská inn í kappræður í sjónvarpi og aðeins einn annar þátttakandi í þessum kappræðum sem brást við með því að rétt tæpa á einum anga málefnisins. 

Af sjálfu leiðiir að ég var á lista þeirra sem skoruðu á forsetann að nýta málskotsrétt sinn og þar með fylgir að nýta atkvæðisréttinn.

Í viðtali við Steingrím J. Sigfússon í Kastljósi í kvöld kom fram að Icesave-lögin frá því í desember séu dauð og skoðanir aðeins skiptar um það hvernig formlegum dauða þeirra verði háttað.

Formenn stjórnarflokkanna virðast vilja að Alþingi felli lögin úr gildi þegar ný lög verði samþykkt og að það verði hinn formlegi dauðdagi þeirra. Þjóðaratkvæðagreiðslan sé því orðin óþörf og skipti ekki máli.

Aðrir telja að stjórnskipulega sé eðlilegra að þjóðin felli lögin úr gildi í þjóðaratkvæðagreiðslu, enda liggi nýir samningar ekki fyrir og þjóðaratkvæðagreiðslan liggi fyrir á stjórnskipulega réttan hátt.

Enn aðrir vilja greinilega geta samþykkt Icesave-lögin í atkvæðagreiðslunni og þá væntanlega á þeim forsendum að of einlit höfnun þeirra skaði orðspor Íslendinga út á við sem þjóðar, sem hægt sé að treyst.

Þegar Reykvíkingum gafst kostur á að kjósa um Reykjavíkurflugvöll 2001 á núverandi stað var þátttakan aðeins um 30% og ekki bindandi, auk þess sem munurinn á milli þeirra sem vildu völlinn og hinna sem ekki vildu hann var sáralítill. 

Að mínu viti gengur það illa upp að segjast í orði kveðnu vera hlynntur sem beinustu lýðræði og taka síðan ekki þátt þegar færi gefst.

Gildir einu hvort staðan sé tvíbent eða deilt um að hve miklu leyti atkvæðagreiðslan sé marktæk eða komi að gagni. 

Ólafur Ragnar ætlar að kjósa

Aftur 1908?

Áður en gengið var til Alþingiskosninga 1908 hafði íslensk samninganefnd, næsta þverpólitísk á þess tíma mælikvarða, samþykkt uppkast að sambandslögum Íslands og Danmerkur. 

Einn nefndarmanna skrifaði ekki undir og í kosningunum unnu hann og samherjar hans mikinn sigur og þar með uppkastið svonefnda úr sögunni.

Síðustu vikurnar hefur þverpólitísk samninganefnd setið við samningaborðið með Bretum og Hollendingum enda hafa viðsemjendurnir krafist þess að þverpólitísk samstaða yrði um samninga.

Þegar hlustað er á hollenska viðmælendur útskýra þetta segja þeir, að komið hafi í ljós eftir fyrstu samningana í maí í fyrra þegar Bretar og Hollendingar héldu að málið væri í höfn, að settir voru fyrirvarar af Alþingis og síðar samþykkt frumvarp með vægari fyrirvörum sem ekki hélt heldur vegna málskots forsetans. 

Þess vegna hafi Hollendingar viljað að hugsanlegt samkomulag héldi en yrði ekki gert marklaust.  

Er Steingrímur J. að ýja að því að svipað gæti gerst nú og 1908 að hin þverpólitíska samstaða fáist ekki hér heima?

Þetta setur hann fram sem spurningu um það að enda þótt allir í íslensku samninganefndinni hafi tekið þátt í starfi hennar vegna þess að vilji sé til að semja, kunni undir að liggja vilji einhverra til að semja ekki.  

Það er erfitt að svara svona spurningu því að túlka má ástæður mismunandi skoðana einstakra nefndarmanna á ýmsan hátt í báðar áttir, - annars vegar að sumir þeirra vilji sætta sig við nánast hvað sem er og hins vegar að aðrir muni aldrei samþykkja samning þegar á hólminn væri komið. 

Þegar samningamenn sjálfir fara að spyrja svona spurninga er það næsti bær við trúnaðarbrest.

Það verður að gera kröfu til allra þeirra sem að samingaviðræðum standa að þeir beri gæfu til að vinna að þessu viðfangsefni af þeirri eindrægni sem krefjast verður af fólki, sem þjóðin hefur valið til að standa að hagsmunamálum sínum.

P. S. Í viðtali í Kastljósi í kvöld kom fram að ákveðin ummæli Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar í vikunni hefðu komið óþægilega við Steingrím og vakið hjá honum vafa um "bakstuðning" Sigmundar eins og Steingrímur orðaði það.

Kvaðst Steingrímur ekki hafa átt við neinn nefndarmanna í samninganefndinni.  

Hvað á Steingrímur við?