Raunsæi hjá ungum norrænum.

Félag ungra norrænna, sem var að breyta heiti félagsins, vill heildarendurskoðun á dönskukennslu hér á landi. 

Þegar ályktunin er skoðuð nánar sést, að þetta virðist ekki tákna það að leggja þessa kennslu niður, heldur gera hana betri og notadrýgri. 

Þetta sýnir visst raunsæi hjá þessu unga fólki, því að áratugum saman hefur mátt heyra það hjá mörgum Íslendingum að brýnt sé að kennslu í dönsku í íslensku skólakerfi sé hætt.

Rökin hafa verið mörg fyrir þessu sjónarmiði, hér verða nokkur nefnd ásamt andsvörum við þeim. 

1. Það eru alltof fáir sem tala dönsku til þess að kunnátta í henni skili árangri. Íslenska og danska eru tvö útnáratungumál örþjóða.

Andsvar: Íslenska og danska eru einfaldlega skyld norræn tungumál, sem eru töluð á samfelldu svæði sem nær frá Grænlandi um Ísland, Færeyjar, Danmörku og Noreg til Svíþjóðar og Finnlands að hluta til, nákvæmlega þess heimshluta sem við tilheyrum. Sá Íslendingur, sem kann skil á þessum norrænu málum hefur forskot í að taka þátt í atvinnulífi og menningu á þessu svæði, miðað við þann, sem ekki hefur vald á þeim. 

 

2. Ef á annað borð er verið að eyða fé og fyrirhöfn í kennslu erlends tungumáls, á enskan alveg að nægja, og ef endilega þurfi að bæta þriðja tungumálinu við íslensku og ensku, væri nær að velja tungumál eins og spönsku, sem mörg hundruð milljóna manna tala. Því færri tungumál sem kennd eru, þvi betra. 

Andsvar: Kannanir sýna, að þetta er rangt. Þeim þjóðum, sem læra mörg tungumál vegnar yfirleitt betur en hinum. Gott dæmi er Sviss þar sem kunnátta í mörgum tungumálum er skylda. 

3. Það er niðurlægjandi fyrir Íslendinga að vera eina þjóðin í heiminum, þar sem skylt er að læra dönsku og þess vegna er það sjálfstæðismál, fullveldismál og framfaramál að leggja þessa kennslu niður. 

Andsvar: Löngu liðin fortíð milliríkjatengsla, sem hafa breyst, skiptir ekki lengur máli í þessu sambandi. Gamlar nýlenduþjóðir hafa til dæmis yfirleitt ekki farið þessa leið gagnvart tungumálum fyrrum nýlenduvelda eða herraþjóða.     

Vilja heildarendurskoðun á dönskukennslu

Flest gilin í "Giljaheimi" eru eftir.

Þegar ég flaug í fyrsta í austurátt sinn meðfram fjalllendinu austan við Sólheimajökul allt austur fyrir Mýrdalsjökul var það stórundarlegt hvernig svo mörg undraþröng og djúp gil voru þarna án þess að það virtist vera á vitorði nema örfárra. 

Þetta var eins og almættið hefði sett á fót Íslandsmóti, já, Evrópukeppni í gljúfrasmíði. 

Hátt á annan tug hrikalegra djásna, en líklega ekkert manngengt að innanverður, heldur í mesta lagi eftir gljúfurbörmunum. 

Eitt gilið, það langstærsta, Norðurgil, var hins vegar svo hrikalega stórt, að í sjónvarpsþættinum Heimsókn 1975, sem snerist um Vík í Mýrdal, var myndin af því gili tekin út um framgluggann á tveggja hreyfla flugvél af gerðinni Cessna 310. 

Eftir það var það eitt það stórbrotnasta sem hægt var að bjóða farþegum í litlum flugvélum upp á, að fljúga lágt niður skriðjökulinn í norðausturhorni gilsins og beygja inn í það, þar sem það þrengdist og virtist ætla að enda með þverhnípum hamravegg. 

Þá var sagt við farþegana: Það verður hægt að beygja bæði til vinstri og hægri við endann, en aðeins önnur leiðin er rétt; hin leiðin liggur inn í dauðagildru. 

Síðan var rétt beygja tekin þar sem komið var að gljúfri, sem liggur þvert fyrir enda gilsins, 90 gráðu beygja, mjög kröpp og haldið áfram að þræða krókótt gilið í svo kröppum beygjum að taka varð þær eð því að halla vængjunum í nær lóðrétt í hverri þeirra til þess að ná þeim. 

Að lokum komið út úr gilkjaftinum niðri á láglendinu eftir för um magnaða flugleið.  

Þetta var endurtekið í sjónvarpsþætti Láru, Ferðastiklum, þegar hún fór með smalamönnum um svæðið, en giljaheimur allra hinna þröngu gilja, sem jafnvel eru ófær drónum, bíður síns tíma. 

Kannski tæknilegur möguleiki að leyfa ferðamönnum að horfa á stórum skjá á flug um gilin á drónum. 

Athuga má að þessu svæði verði gefið nafn, til dæmis nefnt Giljaheimur og sett á sérstall sem náttúrufyrirbæri af hæstu gráðu.