Kannski hefði "blönduð leið" verið best í upphafi.

Vorið 2009 voru uppi tvær meginhugmyndir um skuldavanda heimilanna. Annars vegar tillaga Framsóknarflokksins um flatan niðurskurð allra skulda um 20% og hins vegar sú leið, að vera ekki að lækka skuldir þeirra sem réðu vel við að borga þær, heldur hinna sem þyrftu mest á slíku að halda.

Kosturinn við flata niðurskurðinn var augljóslega sá að hann var fljótvirkastur en gallinn að með því færi mikið fé í að styðja þá sem ekki þyrftu stuðnings við og þar með yrði minna fé eftir handa hinum sem verr væru staddir. 

Kosturinn við leið ríkisstjórnarinnar var sá að féð, sem notað væri, nýttist sem best og þá helst fyrir þá sem mest þyrftu á því að halda. 

Ókosturinn við þessa leið var hins vegar sá hve hún yrði flókin og seinleg eins og nú hefur komið í ljós. 

Kannski hefði verið best í upphafi að fara "blandaða leið" með flötum niðurskurði strax um t. d. 10% og jafnframt leið ríkisstjórnarinnar.

Um það er þarflaust að þjarka nú heldur það, hvort einnhvers konar "blönduð leið" eigi við nú. 

Mun styðja niðurfærslutillögu

Athugasemdir

[Sigurður Haraldsson, 10.10.2010 kl. 03:22]

Sæll blönduð leið væri ekki úr veigi þannig fengju flestir leiðréttingu og ef hún myndi ekki duga þá mætti skoða uppboðsleiðina þá leið sem allir fara með óbreyttu ástandi!

[Björn R. Björnsson (IP-tala skráð) 10.10.2010 kl. 05:06]

Þú gleymir alfarið að AÐAL kosturinn við "leiðréttingu" er að þar er meira réttlæti.  Um allt samfélagið eru fólk sem lætur eins og réttlæti sé afgangsstærð.

[Tryggvi Þórarinsson, 10.10.2010 kl. 10:33]

Vörumst að tala eins og VG fólk, fortíðin er að baki og nú snýst þetta um aðgerðir í dag en ekki hvað hefði verið best að gera, það er of seint.

[Sigurður M Grétarsson, 10.10.2010 kl. 17:28]

Björn. Það eru margir ósammála þeirri fullyrðingu að flatur niðurskurður lána sé réttlátur og er ég einn þeirra. Ég lít svo á að þeir, sem keyptu sína fyrstu íbúð eða stækkuðu mikið við sig í miðri íbúðaverðbólunni hafi orðið fyrir mun meira "tjóni" en þeir, sem keyptu sína íbúð fyrr áður en íbúðaverðið rauk upp. Ég tel því að það svigrúm, sem er til staðar til niðurfærslu lána eigi að beinast í meira mæli til þess hóps en minna til þeirra, sem nutu hækkunar á raunverði íbúða áður en það fór niður aftur.

Við verðum að hafa það í huga að hvort, sem menn kalla þetta "afskriftir" eða "leiðréttingu" þá lendir kostnaðurinn við þessa leiðréttingu að mestu á skattgreiðendum og hugsanlega lífeyrisþegum, sem munu fá minna greitt úr sínum lífeyrissjóðum.

Ef þessi leið verður farinn með lagaboði munu lánveitendur fara í mál við ríkið á grundvelli eignarréttarákvæðis stjórnarskrárinnar. Ef ríkið vinnur það mál þá lendir skellurinn bæði á skattgreiðendum og lífeyrisþegum. Ef ríkið tapar því máli þá lendir allur skellurinn á skattgreiðendum.

Sú fullyrðing að hægt sé að nota niðurfærslurnar á lánunum þegar þau voru seld frá gömlu bönkunum til þeirra nýju er einfaldlega þvæla. Þær niðurfærslur miðuðust við útreikninga á útlánatapi miðað við að allt væri innheimt í topp. Reyndar var farin sú leið að semja um endurskoðunarákvæði þar, sem meta átti að nýju vænt útlánatap árið 2012. Þá á endanlega að verðleggja þessi lánasöfn. Því voru niðurfrærslurnar á síðasta ári bráðabyrgðaniðurfærslur og voru þær miðaðað við þá verstu niðurstöðu, sem reiknað var með að gæti átt sér stað. Ef síðan kæmi í ljós árið 2012 að meira verði hægt að innheimta þá eiga nýju bankarnir að greiða meira fyrir lánin.

Niðurfærslur til þeirra, sem eru borgunarmenn fyrir sínum lánun reiknast þar ekki með og lenda þær því að fullu á nýju bönkunum. Niðurfærslur til þeirra, sem ekki geta greitt sín lán að fullu lenda  hins vegar á kröfuhöfum gömlu bankanna. Það er því rétt, sem Sigmundur segir að kostnaðurinn verður ekki 200 til 220 milljarðar heldur eitthvað minni upphæð. Ætli kostnaður skattgreiðenda við að taka af 18% hækkun sé ekki einhvers staðar á bilinu 150 til 180 milljarðar ef allur skellurinn lendir á þeim. Annars taka lífeyrisþegar hluta af þeirri upphæð á sig.

Það, sem þarf að gera núna er að skoða hversu mikið hinar mismunandi leiðir kosta og á hverjum sá kostnaður lendir og í hve miklu mæli. Síðan þurfum við að taka ákvörðun um aðgerðir út frá því hversu mikið er bæði hægt og réttlætanlegt að láta lenda á þeim. En kostnaðurinn lendir ekki á kröfuhöfum gömlu bankanna nema til komi annar hæstaréttardómur varðandi verðtryggðu lánin í íslenskum krónum þar, sem lánin verða dæmd niður til dæmis vegna forsendubrests. Eignarréttarákvæði stjórnarskrárinnar kemur í veg fyrir það. Framhjá því verður ekki komist. Stjórnvöld hafa einfaldlega ekki valdheimildir til að ganga gegn stjórnarskránni í þessu efni.

[Þorsteinn Briem, 11.10.2010 kl. 01:25]

13.11.2009:

Um 80 þúsund skuldlausir en 37 þúsund skulda meira en þeir eiga