Dregur dilk á eftir sér.

Hinir hroðalegu atburðir í Noregi mega ekki valda slíkum ótta og örvæntingu á Norðurlöndum að það eyðileggi þau samfélög sem þar eru. Hins vegar hljóta þessir atburðir að draga dilk á eftir sér hvað varðar viðbúnað til að verjast svona árásum.

Meðal skæðustu aðferða, sem notuð eru í hernaði eru að koma á óvart og að gera árás, sem beinir athygli og viðbúnaði frá aðalárásinni ("diversion").

Í seinni heimsstyrjöldinni, til dæmis, var hvort tveggja notað oft og iðulega.

Í íþróttum er notað enska orðið "feint" sem á íslensku hefur verið kallað "finta" eða gabbhreyfing þegar leikmaður þykist ætla að skjóta eða gera eitthvað, en kemur með því andstæðingnum úr jafnvægi og gerir allt annað.

Breivik notaði hvort tveggja, notaði þá árás, sem minna manntjóni olli, til að leiða alla athygli og viðbúnað lögreglunnar frá aðalárásinni.

Við því má búast að Norðmenn og fleiri þjóðir muni læra af þessu á þann veg að efla viðbúnað sinn, gera ráð fyrir því í hvert skipti sem svona gerist geti um afvegaleiðingu sé að ræða og í samræmi við það að gera varnarviðbúnaðinn sveigjanlegri og fljótlegri.

Norðmenn hafa her og því hljóta þeir að skoða þann möguleika að sérsveitir lögreglunnar hafi yfir fullkominni, vopnaðri herþyrlu að ráða sem ekki aðeins geti farið með víkingasveit á stysta mögulega tíma á árásarstaðinn, heldur ráðist þar beint til atlögu við árásarmanninn eða árásarmennina.

Eitthvað svona kann að reynast nauðsynlegt til þess að koma í veg fyrir að árásarmenn geti í ró og næði athafnað sig í allt að eina og hálfa klukkstund á stað, sem er rétt við bæjardyr sjálfrar höfuðborgarinnar.

Á þessu sviði skipta sveigjanleiki og hraði gríðarlega miklu máli.

Menn kunna að segja að svona atburðir séu svo fátíðir og óvenjulegir að í of mikið sé lagt að eyða miklu fé og mannafla í viðbúnað gagnvart þeim.

En þegar um hundrað manns eru myrtir á kaldrifjaðan hátt er það einfaldlega of mikið til þess að hægt sé að una því að slíkt geti gerst án þess að viðbúnaður sé bættur og aukinn. 

Viðbúnaður af þessu tagi á ekki að verða til að útbreiða ótta og öfgakennd viðbrögð. Þvert á móti getur yfirveguð varnaráætlun stuðlað að því að auka öryggi friðsamra borgara.

Skaut óáreittur í 90 mínútur

Athugasemdir

[Jón Logi (IP-tala skráð) 23.7.2011 kl. 21:01]

Alltaf spurningin um athyglispunktinn.

Það ætti nú sjálfsagt að vera mögulegt að vera sneggri en reyndist.  En mannfjandanum tókst nú að spila á kerfið.

Þetta á allt eftir að draga dilk á eftir sér. Það eina sem er hægt að nefna sem jákvætt í þessu (smekklaust að nefna það) er að þessi gjörningur mun setja aukinn viðbúnað í gang og aukna skoðun á þessum nýnasistasamtökum, sem víða um vesturlönd eru svo ótrúlega stutt frá gjörningum sem þessum.

Það verður örugglega nefnt að hann ætti að fá sömu trakteringu og Quisling. 

[Jóhann (IP-tala skráð) 23.7.2011 kl. 22:03]

Vitanlega mun þessi hörmulegi atburður leiða til gaumgæfilegra greininga á viðbúnaði og viðbrögðum lögreglu.

Það að viðbúnaður hafi verið aukinn hérlendis, er ekkert annað en kostnaðarsamt lýðskrum.

[Axel Jóhann Hallgrímsson, 23.7.2011 kl. 22:51]

Það þyrfti ekki að koma á óvart þótt þessi aumi maður tæki sess Quislings sem hataðasti maður Noregs. Quisling var að því leitinu til heppinn að þurfa ekki að upplifa það.

[Ómar Ragnarsson, 23.7.2011 kl. 23:11]

Frá stríðlokum og fram til þess tíma sem Quisling var tekinn af lífi upplifði hann vafalaust það að vera hataðasti maður í Noregi.

Einnig það að um allan heim fengu föðurlandssvikarar eins og hann nafn hans og heita slíkir menn Kvislingar á Íslensku.

[Óskar Helgi Helgason (IP-tala skráð) 23.7.2011 kl. 23:50]

Sæll Ómar - og aðrir gestir þínir, hér á síðu !

Ómar !

Hvaða nafngift; hæfði ykkur bezt, sem í svokölluðu Stjórnlagaráði sitjið - og gangið grímulaust, gegn öllum grundvallarréttindum íslenzks Alþýðufólks - og vinnið; í þágu viðurstyggilegrar valdastéttarinnar ?

Innan minnar fjölskyldu; er ótal dæmi þess, að íslenzka Banka Mafían, vinir umbjóðenda ykkar, í hinu fyrirlitlega Stjórnarráði, hafi látið mitt fólk, greiða upp lán ýmist, 2 - 4 falt.

Finnst þér sómi að; að varðveita þessa hlandfor, í íslensku samfélagi, Ómar ?  

Með; afar þurrum kveðjum, að þessu sinni /

Óskar Helgi Helgason  

[Ómar Ragnarsson, 24.7.2011 kl. 01:04]

Ég á afar erfitt með að skilja hvernig störf Stjórnlagaráðs á Íslandi tengjast mesta voðaverki,sem unnið hefur verið á Norðurlöndum í 66 ár.

[Runólfur Þórhallsson (IP-tala skráð) 24.7.2011 kl. 02:04]

Það eru margir að reyna að skilja hvernig í ósköpunum það gat tekið norsku sérsveitina að komast þessa leið út í eyna 90 mínútur.

Það hlýtur öllum að vera ljóst að ringulreiðin sem skapaðist var gríðarleg. Þrátt fyrir allar viðbúnaðaráætlanir, undirbúning og þjálfun þá tekur tíma að koma mannskap á vettvang. Fyrstu viðbrögð eru að koma liði á vettvanginn í Osló. Það tekur ákveðinn tíma. Þar var nauðsynlegt að koma sérsveitinni sem fyrst á vettvang. Það verður síðan að taka ákvörðun um að draga lið frá þeim vettvangi og senda hann út í eyna. Það þurfa að vera mjög áreiðanlegar upplýsingar sem þurfa að berast til mjög háttsettra manna til að taka þessu erfiðu ákvörðun. Að draga úr viðbúnaði á risastóru hryðjuverki í miðborg Oslóar og færa viðbúnaðinn eitthvað annað. Fyrstu fréttir hafa væntanlega verið óljósar. Síðan hefur tilkynningunum fjölgað.

Með því að reyna að setja sig í spor þeirra manna sem þurfa að taka ákvarðanir um að færa sína bestu menn frá stærsta hryðjuverkamáli sem upp hefur komið í Noregi komumst við kannski örlítið nær því að reyna að skilja hvernig menn voru að hugsa þennan fyrsta klukkutíma eftir sprenginguna. Það hefði tekið Norsku Delta sveitina undir eðlilegum kringumstæðum 30 mínútur, hámark, að bregðast við málinu í Útey ef sprengingin hefði ekki verið þeirra aðalviðfangsefni nákvæmlega þegar hinn atburðurinn er að gerast.  

Það er afskaplega auðvelt að sitja í öðru landi og spá og spekúlera en með því að setja sig í þau spor að það vissi enginn fyrr en eftir marga klukkutíma hversu marga hann náði að drepa í eyjunni að þá kannski skilja menn að það hafi staðið aðeins í yfirmönnum, undir gríðarlegu álagi, að senda sérsveitarmenn frá miðborg Oslóar.

[Óskar Helgi Helgason (IP-tala skráð) 24.7.2011 kl. 02:39]

Sælir; á ný !

Ómar !

Ég hugðist ekki; setja mínar fyrirspurnir til þín, í samhengi við umfjöllunina, hér að ofan.

Heldur; beiddist ég, einhverra vitrænna svara, af þinni hálfu, með tilliti til þess, fyrir hverja þú starfar, í raun og veru.

Taldi það ekki; neitt ofvirki, af þinni hendi, að bregðast við því.

Með sömu kveðjum - sem fyrri /

Óskar Helgi Helgason

[Runólfur Þórhallsson (IP-tala skráð) 24.7.2011 kl. 03:58]

Skv. RÚV þá tók það sérsveit Oslóarlögreglu 40 mínútur að komast til eyjarinnar frá því að beiðni frá staðarlögreglu barst. Það er innan eðlilegra tímamarka fyrir sérsveitir.(40 km + útí eyju) Norska lögreglan er vopnuð dagsdaglega og því ekki sjálfgefið að sérsveit sé kölluð út þó að sé tilkynnt um beitingu skotvopna. Staðarlögregla á að bregðast við og metur hvort þörf er á að fá sérhæfða aðstoð. Það er náttúrulega ekki strax sem að menn átta sig á því að atburðirnir eru tengdir og því er ekki strax kallað á sérsveitina.

Menn mega ekki gleyma að þarna gerðu menn sitt besta undir ofurmannlega erfiðum aðstæðum og miðað við það þá tel ég vel að verki staðið.

[Guðmundur Ásgeirsson, 24.7.2011 kl. 06:33]

Samkvæmt kvöldfréttum RÚV er reyndar almenn lögregla ekki vopnuð í Noregi.

Staðarlögreglan hafði öll verið kölluð inn til Osló vegna sprengjutilræðisins.

Fyrst var reynt að komast í eyjuna með þyrlu, en hún varð frá að hverfa vegna skothríðar.

Næst var líklega farið í bátana. Allt tekur þetta líklega sinn tíma og öngþveitið mikið.

[Óskar Þorkelsson, 24.7.2011 kl. 09:16]

@Runólfur.. norska lögreglan er ekki vopnuð daglega, hinsvegar hafa þeir tiltölulega hraðan aðgang að vopnum ef með þarf.. það sem ég hinsvegar skil ekki er.. afhverju voru ekki marine jeagerne kallaðir út með det samme.. þeir eru staðsettir í Bergen og Bardufoss og Stavanger.. og hafa yfir þyrlum að ráða.. þeir hefðu getað verið komnir þangað á innan við 40 min..

En ég er sannfærður um að norðmenn taka þessu alvarlega og samstarf lögreglu og hers stóraukið þegar um svona atburði er að ræða.. td að herinn sé sjálfkrafa settur inn í atburðarásina um leið og bomba fer af eða menn eru að skjóta með hríðskotabyssum ( sem er nokkuð algengt hér í norge). Delta sveit lögreglunnar var áfullu inni í Oslo þegar óljósar fréttir bárust af morðunum út í Utöyja..í fyrstu hafa menn eflaust talið að um gabb hafi verið að ræða .. nokkrar mínútur farið í miskilning og síðan hafi menn sett í gang aðgerð.. en of seint því þegar lögreglan loksins komst á staðinn var Breivik orðinn skotfæralaus.. eftir 90 mínútna morðöldu.

[Gunnlaugur I., 24.7.2011 kl. 09:44]

Um leið og maður er algerlega harmi sleginn yfir þessu hryllilega geðveikislega voðaverki í Noregi sem virðist hafa verið skipulagt í þaula af einum mjög illa höldnum og geðveikum einstaklingi þá vakna samt margar ásæknar spurningar.

Fyrst vil ég þó byrja á að votta Norsku þjóðinni allri sönnum frændum okkar og vinum mína dýpstu samúð, sérstaklega þeim fjölskyldum og vinum fórnarlambana sem nú eiga um sárt að binda !

En þegar bráir af þá hljóta ýmsar sprurningar að vakna ?

Eins og hvernig gat það gerst að þessi geðveiki og byssuóði brjálæðingur og fjöldamorðingi hafði allan þann tíma sem hann fékk eða alls ca 90 mínútur til þess að labba í róleg heitum um þennan smá hólma og myrða skipulega og salla niður í rólegheitunum og með köldu blóði hátt í 100 ungmenni án þess að lögreglan eða herinn væri sendur á vetvang. Bæði her og lögregla voru einmitt í viðbragðsstöðu mjög nærri.

Sannað er að flest ungmennanna ca 500 sem þarna voru stödd voru öll meira og minna með GSM síma á sér og fjölda mörg þeirra létu vini og ættingja og líka lögregluna og neyðarlínuna Norsku vita um hvað væri þarna að gerast strax á fyrstu 5 mínútunum sem ódæðismaðurinn byrjaði voðaverkin !

Hvers vegna var ekki vopnuð sérsveit lögreglunnar eða Norska hersins send með þyrlu samstundis á vetvang til eyjarinnar til þess að stöðva þennan voðalega harmleik ?

Kannski hefði mátt stöðva þetta strax á fyrsta korterinu og bjarga þar með jafnvel tugum mannslífa ?

Eyjan litla fagra, Útey sem breyttist á svipstundu í "helvíti á jörð" í eina og hálfa klukkustund er í mesta lagi í aðeins 7 mínútna beinu þyrluflugi frá Osló !

Ég held að fara þurfi í gegnum þetta og eflaust þurfa einhverjir embættismenn og yfirmenn hers og lögreglu að sæta ábyrgð vegna þessara hryllilegu mistaka.

Engu er líkara en að lögreglan hafi farið á puttanum bæði á landi og sjó til þess að reyna að stöðva morðin og því hafi þetta að þeirra sögn tekið svona langan tíma.

Slíkar afsakanir eins og hafa heyrst því miður, eru ekki boðlegar og fyrir neðan allar hellur !

En þetta er auðvitað ekki aðal málið núna, en verður að skoðast alvarlega þegar frá líður.

" Tankerne gaar til alle paarörende og omkomne "

Tragisk !

[Óskar Þorkelsson, 24.7.2011 kl. 09:52]

@ Gunnlaugi.. það er ekkert sem bendir til geðveilu hjá Breivik.. hann er siðlaus, siðblindur og hefur skort á samúð með meðborgurum.. þessi lýsing passar við töluvert marga .. td útrásarvíkingana íslensku.

Þekking þín áaðgerðum norsku lögreglunnar eru frekar litlar.. en ég skil hugsunina hjáþér því ég hugsaði á svipuðum nótum.. Td.. afhverju er viðbragðssveit norska hersins ekki sjálfvirkt tengd við lögregluna í svona atburðum ? en ég er handviss um að nojarar laga þetta atriði hjásér.

[Jón Logi (IP-tala skráð) 24.7.2011 kl. 11:37]

Það stendur alla vega upp úr að þeir voru ansi seinir að koma sér á vettvang. Nú hefur neyðarlínan örugglega logað hjá þeim frá eynni, en var hún yfirfull af tilkynningum  fyrir vegna sprengingarinnar? Það er nærtæk skýring, og hefur ábyggilega verið þannig hugsað hjá hrottanum a tarna.

Til hver er annars herinn, ef ekki til að hafa alltaf alvöru sveit á standby?