"Það kvartaði enginn."

Oft er það svo á okkar kæra landi að ekki er hugað að því, að það sem selt er sé það sem boðlegt er, heldur látið nægja að yppta öxlum þegar upp kemst um sleifarlag eða vörusvik og segja: "Það kvartaði enginn."

Þetta á svo sannarlega við þegar upp kemst að árum saman hefur verið selt til manneldis iðnaðarsalt, sem ekki er skepnum bjóðandi. 

Áhugamenn um virkjun Dettifoss létu sendimann sinn vera þar um tíu daga skeið eitt sumarið þegar mjög kalt var á norðurhálendinu og rennsli í fossinum fór niður í rúmlega 100 rúmmetra á sekúndu til þess að athuga viðbrögð ferðamanna við því að vatnsmagn í honum var aðeins þriðjungur þess sem það er venjulega á sumrin þegar flestir sjá hann. 

Niðurstaðan var sú að í góðu lagi væri að virkja helming vatnsmagns fossins, sem er auglýstur sem aflmesti foss Evrópu, af því að viðbrögð ferðamanna voru þessi: "Það kvartaði enginn." 

Nú má heyra háværar raddir og sjá mikinn þrýsting á að svonefndri "Helmingsvirkjun" verði hrint í framkvæmd sem byggist á þessum rökum. 

Svipuð hugsun mun hafa ríkt hjá þeim sem seldu iðnaðarsalt í stað salts til manneldis: Það kvartaði enginn. 

Nú er forseti vor á leið á alheimsráðstefnu um hreina og endurnýjanlega orkugjafa og þarf þar að hafa uppi sömu alhæfinguna og tíðkast hjá okkur um orkunýtingu okkar: "Innlend orkuframleiðsla Íslands er eingöngu hrein og endurnýjanleg orka."

Samt stenst yfirgnæfandi meirihluti þeirrar orkuvinnslu, sem básúnuð er, ekki þessa skilgreiningu. 

En það er allt í lagi, - "það kvartar enginn." 

Rétt eins og með iðnaðarsaltið. Það kvartaði enginn af því að enginn var látinn vita. 

Það grátlega við feluleikinn með "hreinu og endurnýjanlegu orkuna" er það að Íslendingar eru í tæknilegri forystu við að nýta jarðvarma og hægt er að nýta hann með sjálfbærum hætti í mjög mörgum tilfellum, ef rétt er að málum. 

Við getum gortað okkur af þessu við okkur sjálfa og allan heiminn, en föllum fyrir þeirri freistni að ganga fram með ítrustu græðgi á kostnað komandi kynslóða og dylja framferði okkar í ofanálag. 

MS innkallar fimm vörutegundir

Athugasemdir

[Guðmundur Ásgeirsson, 16.1.2012 kl. 12:16]

Til hvers að kvarta?

Það hlustar enginn hvort eð er.

[Jón Logi (IP-tala skráð) 16.1.2012 kl. 12:29]

Ég var að skoða efnainnihaldið í þessu, og það er sko alveg í lagi með þetta salt. Vantar bara stimpil, eða "pappír upp á það".

Þarna eru nokkur snefilefni sem eru okkur nauðsynleg, en eina hættulega efnið (ca 99%) er saltið sjálft, - NaCl.

Venjulegt "vottað" borðsalt er, ef eitthvað er, - verra.

[Sigurður (IP-tala skráð) 16.1.2012 kl. 12:38]

Hvort harmar MS það að hafa syndgað gegn neytendum eða það að upp komst um strákinn Tuma?

[Ómar Ragnarsson, 16.1.2012 kl. 12:50]

Og þá vaknar spurningin: Af hverju er þetta salt talið til iðnaðarnota en ekki til manneldis?

[Haukur Kristinsson (IP-tala skráð) 16.1.2012 kl. 13:20]

Þessi pistill Ómars minnir mig á eftirfarandi. Þegar ég flutti til Ísland fyrir nokkrum árum varð ég eðlilega að tryggja hús sem ég hafði eignast hér og bílinn. Það gerði ég hjá TM. Um næstu áramót tók ég eftir mikilli hækkun. Ég hafð strax samband við TM og bað um skýringar. Jú, þeir höfðu gert nokkrar breytingar sem þeir töldu skynsamlegar og hagstæðar. Ég sagði að það mætti vel vera að breytingarnar væru til batnaðar, en spurði hvort þeir hefðu ekki til siðs að senda viðskiptavinum upplýsingar og leita eftir samþykki þeirra. Nei, nei, það gerum við ekki, ENGINN vill það. Ég var fljótur að skipta um tryggingarfélag.

[Jonsi (IP-tala skráð) 16.1.2012 kl. 13:31]

No harm done, segja þeir, því mælingar nú sýna að saltið sé í þetta skipti í lagi ...

Spurningin er líka hvort saltið VAR í lagi - saltið var selt í 11 ár og notað í íslensk matvæli og mælingar voru ekki gerðar á öllum förmum af þessu óvottaða salti fyrr en fyrst nú!  Já það var bara gert núna um daginn sem saltfarmurinn var efnagreindur.  Við íslendingar erum eflaust eitthvað blíríkari og kvikasilfursríkari en fyrr.  Takk ölgerðin og SS... Ekki furða að SS-afurðir hækki líkur á krabbameini.

[Jón Logi (IP-tala skráð) 16.1.2012 kl. 13:51]

Jonsi, ekkert blý og ekkert kvikasilfur. En fleiri snefilefni en í borðsalti og minna af kögglavarnarefni. Öll snefilefni sem eru nauðsynleg, og er að finna í fjölvítamínum. T.d. kopar og Magnesíum, bæði þekkt til að vera hér við hörgulmörk.

Það sem er krabbavaldur í unnum vörum er frekar talið tengjast sumum rotvarnarefnum, og svo pækilsalti/saltpétri. Það er hins vegar vottað og leyft.

 Sá nú ekki SS á listanum. En þessi fyrirtæki eiga það öll sameiginlegt að vera grandalaus í málinu.

En af hverju heitir þetta iðnaðarsalt, og til hvers er það venjulega notað? Saltsteinar í skepnufóður kannski? Eða telst sú líklega skýring að það beri heitið þar til er búið að hreinsa það betur?

[Brynjar Þór Guðmundsson, 16.1.2012 kl. 15:12]

"En af hverju heitir þetta iðnaðarsalt, og til hvers er það venjulega notað?"

Iðnaðarsalt og Iðnaðarsalt til matvælaframleiðslu er oftast það sama og á það við hér. Hér er verið að tala um hollenskt salt sem er annarsvegar pakkað í hvíta poka eða bláa. Munurinn er einnig í tollafgreiðslunni en iðnaðarsalt til matvælaframleiðslu er víðast hvar tollað hærra en bara "Iðnaðarsalt" en Iðnaðarsalt til matvælaframleiðslu er skráð sem "matur" en þetta er skráð sem "efni til fatagerðar" og nýtur í flestum löndum lægri tolla. Framleiðandi þessa salts(Hollenska saltfyrirtækið Akzo Nobel) tekur bæðu hvíta og bláa poka úr sömu lögunninog er því um sama saltið að ræða. Í stuttum máli,munurinn er í tollinum og liturinn á pokanum

[Ómar Bjarki Kristjánsson, 16.1.2012 kl. 15:48]

það er svo dæmigert fyrir innbyggjara hérna, eins og sjá má sumstaðar að ofan, að vilja ganga undir pískinn. Nú er svo að skilja að menn vilji heldur salt í kroppinn til iðnaðarnota! Svo eru menn hissa á að sjallar rústuðu hérna landinu. Ekki er eg hissa. Vandamálið liggur innra með mörgum innbyggjaranum. Er ekki bara krafa Íslands að fá að nota salt til iðnaðarnota? Er þetta ekki bara þjóðrembingsmál? Þá er þetta orðið svipað og mð maðkaða mjölið í denn. Innbyggjarar hérna vildu það heldur. Seinna var svo diktuð upp söguskýring: ,,Vondir danir"!. Og talandi um dani - að þá er þetta einmitt danskt salt.

[Jón Logi (IP-tala skráð) 16.1.2012 kl. 16:11]

AÐALATRIÐI: Ekkert að því. Sama saltið í flestum tilfellum.

[Egill Örn Gudmundsson (IP-tala skráð) 16.1.2012 kl. 18:26]

Bíðum nú aðeins við.  Var ekki sagt að þetta salt væri notað í skepnufóður?  Erum við ekki öll einhverskonar skepnur?  Ég sé bara ekki munin.

[Jón Logi (IP-tala skráð) 16.1.2012 kl. 21:00]

Sem salt í skepnufóður væri þetta betra en sumt það sem keypt er í búð, þar sem ef eitthvað er, mun hlutfall mjög mikilvægra snefilefna er hærra. Þetta eru sem sagt betri hlutföll. Og við erum líka skepnur.

Takið eftir fréttaflutningnum um þennan "skandal". Það er ekkert minnst á óæskileg efni, hættuleg efni, eða slíkt. Bara að þetta er svona "iðnaðar" Skrolla svo upp og sjá góðan texta frá Brynjari.

Þvílíkt kjaftæði, og enginn skandall. Ef menn vilja sjá alvöru skandal, pælið þá í hvað er erfðarbreytt og ekki, og skoðið svo merkið "íslensk framleiðsla" á Kornax hveiti. Það er ekki gramm af því íslenskt og hefur aldrei verið. Íslenskt hveiti hefur verið á markaði í mjög takmörkuðu magni í 2-3 ár svona sirka........hitt lengur en blessað saltið, sem allur landinn hefur etið.

Langar ykkur annars kannski að vita meira um mismuninn á okkar kornrækt og ESB/USA?

[Agla (IP-tala skráð) 17.1.2012 kl. 11:17]

Væri ekki tilvalið að stjórnvöld skipi nefnd til að undirbúa stofnun eftirlitsstofnana til að hafa eftirlit með eftirlitsstofnunum sem ber að hafa eftirlit með að reglum sé fylgt á þeim sviðum sem núverandi lög eða reglugerðir ná yfir?

Upplagt líka að skipa nefnd(ir) til að athuga hver hefur eftirlit með hverju og aðra(r) til að athuga hvar eftirlits er þörf. (Þetta seinna skýrist þó trúlega að hluta til þegar við hefjum sigurgöngu okkar inn í "Evrópu".)

Ég hef á undanförnum árum borðað þó nokkuð magn af saltfiski, saltkjöti, pylsum, hangikjöti,ísl ostum og salötum o.s.frv.,o.s.frv.(allt á iðnaðarsalts listanum) svo mér létti stórlega þegar ég las að það væri bara 1% munur á innihaldi iðnaðar- og matarsalts.Þetta eina prósent er í öllu falli ekki varla arsenik því þá væri ég löngu dauð.

Mér skilst hins vegar að það sé bara 2% munur á dna okkar og apa þannig að kannski segja prósentur ekki alla söguna.

[Guðmundur Ásgeirsson, 18.1.2012 kl. 03:12]

Það sem mér brá við að sjá var að til að geta talist "salt" samkvæmt matvælastöðlum þarf ekki nema 97% af vörunni að vera raunverulegt salt, ekki fylgdi sögunni hvað hin 3% eiga þá að vera.

Í efnafræði í menntaskóla var mér kennt að salt væri efnasambandið natríumklórið, táknað með NaCl. Vara sem er 97% salt og 3% "eitthvað annað" er hinsvegar efnablanda samansett af natríumklórið og þessum þremur prósentum "einhvers annars" og getur heitið hvað sem er.

Slíka efnablöndu er víst leyfilegt að selja okkur sem hún væri í raun og veru salt, þó hún sé það alls ekki. Ekki frekar en mjólk er vatn, þó svo að bróðurpartur af innhaldi þeirrar efnablöndu sé í raun vatn. Engum dettur í hug að selja okkur mjólk og halda því fram að hún sé vatn.

Hvers vegna þá að leyfa eitthvað sem er í raun ekki það sem það segist vera, til notkunar í matvæli? Getum við þá ekki allt sagt að það sé í lagi að nota arsenik í matinn, ef við bara köllum það eitthvað annað, til dæmis "álfaduft"? Það er ákveðin ástæða fyrir því að það eru lög í þessu landi um matvælaöryggi og neytendavernd. Það er til þess að þér sé ekki selt eitthvað annað en það segist vera, svo þú hafir möguleika á því að stunda ábyrga neytendahegðun. Ef sá möguleiki er tekinn frá þér gætirðu allt eins verið að borða arsenik án þess að vita það.

Nú hafa þessi lög verið þverbrotin, ekki bara í "stóra saltmálinu" heldur kemur það eins og salt í sílikonið (iðnaðar að sjálfsögðu) að ekki sé minnst á öll lánin ykkar sem hafa um árabil verið byggð á kolólöglegum samningsskilmálum og jafnvel þegar bent var á að þau stæðust ekki lög þá snerist allt kerfið sem á að vernda neytendur í stríð gegn þeim til að verja þá brotlegu. Og sjálf reiknistofa bankanna var síðast í gær að fá vottorð um að hún léti ekki greiðslukortanúmer landsmanna liggja á rafrænum glámbekk eins og sum erlend risafyrirtæki hafa orðið uppvís að sem eru stærri og fjölmennari en íslenska ríkið.

Svo vilja sumir skuldbinda þjóðina til að innleiða fleiri svona reglur sem þeir kunna ekki að fara eftir og vilja það stundum ekki, sýna jafnvel af sér einbeittan og ítrekaðan brotavilja gagnvart þeim alþjóðlegum skuldbindingum og samningum sem við höfum þegar undirgengist og snúast meðal annars að stóru leyti um neytendavernd.

Er ég einn um það að finnast þetta skjóta skökku við?

[Jón Logi (IP-tala skráð) 18.1.2012 kl. 09:10]

Guðmundur:

Iðnaðarsaltið hérna var með ca 99% af NaCl, sem er fyrsta efnið (!) sem hættulegt væri við ofneyslu.

Önnur efni varíera, stundum er búið að joðbæta, stundum ekki, svo erum við að tala um efni sem eru í hverri einustu fjölvítamínpillu, - Cu, Fe, Mg, Ca, K, S (SO4), - sem sagt EKKERT SKAÐLEGT.  Veit reyndar lítið um E535 sem er það síðasta, - klumpunar-varnarefni.

En þetta var bara um saltið. Sammála þér um hitt.

Linkur á saltið:

http://olgerdin.is/resources/Files/I012-Industrisalt-3026-3025-3029-3027-3030-.pdf

Í saltinu á eldhúsborðinu er bara NaCl og .... E535. Hefði viljað sjá J, Mg, og Cu aðeins með....

Kornastærðin gæti verið eitthvað óhentugri, og geymsluaðferðin grófari (í stórsekkjum á plani líkt og sykurinn sem notaður er í bruggun)