Íslands þúsund ár

17.1.2012 | 21:41

Jafn mikið frumatriði og réttir skór.

Maður trúir varla sínum eigin eyrum eða augum að sjá því frumatriði í íþróttum slátrað á alþjóðlegu stórmóti að íþróttamenn fái upphitun við hæfi.

Ekki þarf annað að fylgjast með undirbúningi hnefaleikara fyrir keppni til að sjá að þetta er ekki síðra frumatriði en réttir skór eða annar búnaður.

Þegar hnefaleikarinn fer inn í hringinn hefur hann ekki aðeins liðkað sig og hitað upp samtímis eftir nákvæmri forskrift, heldur er hann búinn að gera sig löðursveittan og heitan.

Þetta er talið svo mikilvægt atriði að enda þótt framundan sé allt að 12 lotu bardagi með hámarksálagi á alla lund í 36 mínútur og alls upp undir klukkustundar viðveru í hringnum, og að því mætti ætla að spara þurfi orkueyðsluna í upphituninni, vegur það þyngra að inn í hringinn gangi maður, sem er meira að segja vafinn inn í klæði sem halda líkamanum heitum og sveittum allt þar til bjallan glymur í upphafi bardagans.

Meira að segja í venjulegu íþrótta- eða líkamsræktargutli skiptir öllu að rétt upphitun fá bæði tíma og rétta framkvæmd, bæði í upphafi líkamsræktartímans og líka í lok hans.

Þetta er svo margsannað og margreynt að í raun ætti að vera óþarfi að ræða það frekar.

Ásmundur Bjarnason, sem varð að koma til úrslitahlaups í 200 metra hlaupi á EM 1950, hafði verið rændur svefni af herbergisfélaga sínum nóttina áður og kom því ósofinn til leiks.

Hann náði furðu góðu starti en lýsti hlaupinu þannig, að engu hefðu verið líkara en hann sofnaði í beygjunni. Samt náði hann fimmta sæti en telur engan vafa á að hann hefði náð lengra með viðunandi undirbúningi.

Hann varð aftur fyrir sams konar óhappi í keppni á EM 1954 þegar þjálfari hans fékk alvarlegt nýrnasteinakast þegar upphitunin skyldi hejfast , þannig að Ásmundur varð að sinna honum og kom óupphitaður í undanúrslitahlaup í 200 m hlaupi.

Hársbreidd munaði samt að hann kæmist áfram og varð að hlita vafasömum úrskurði um það.

Tíminn, 21,6, var hinn þriðji besti sem Íslendingur hafði náð.

Dæmi um hið gagnstæða, að menn hafi unnið stórafrek þrátt fyrir skort á upphitun, eru svo fátíð, að nánast má segja að um einsdæmi sé að ræða.

Þegar Vilhjálmur Einarsson jafnaði gildandi heimsmet í þrístökki á Laugardalsvellinum sumarið 1960, las hann dagskrána skakkt fyrir keppnina og kom klukkustund of seint, svo seint að minnstu munaði að hann missti af keppninni.

Hann lét sig samt hafa það að hefja hana án viðunandi upphitunar og reyndist vera í einhverju undraverðu banastuði, því að hann setti Íslandsmet sem enn stendur, 52 árum síðar, og hefur enginn Íslendingur komist neitt nálægt því að jafna það.

Slíkar fáheyrðar undantekningar eru þess eðlis að um þær gilda orðtakið að þær séu undantekningar sem sanna regluna, - þá reglu, að með því að vanrækja rétta upphitun sé verið að leiða til lélegs árangs og óþarfra meiðsla.