"Sátt" um Eldvarpavirkjun ?

Vel kann að vera að núlifandi kynslóð í landinu telji sig ná "sátt" með því að ákveða að fara út í Eldvarpavirkjun, einhverja ferlegustu rányrkju sem hugsast getur. En hve langlíf yrði slík "sátt"?

Virkjunin, sem "sátt" þarf að ná um, felst í þeirri rányrkju, að í stað þess að halda áfram með Svartsengisvirkjun í núverandi formi og klára sameiginlegan jarðhitageymi undir Svartsengi og Eldvörpum á 50 árum, sé rétt að bæta í og virkja líka í Eldvörpum, stytta nýtingartímann niður undir 30 ár og umturna þeim einstæðu náttúruverðmætum sem þessi 18 gíga röð er, en slíkar raðir finnast hvergi á þurrlendi jarðar nema hér á landi, og engin á borð við Eldvörp fyrr en austur í Lakagígum og norður í Mývatnssveit.

Á loftmyndinni efst á síðunni sjást 12 af 18 gígum Eldvarpa og annars staðar tvær af einstökum gígum. Í laugardagsblaði Fréttablaðsins er flott mynd Gunnars V. Andréssonar tekin í ferð okkar þangað á dðgunum.

Eldvörp eru í aðeins nokkurra kílómetra fjarlægð frá helsta alþjóðaflugvelli landins en alger þöggun ríkir um tilvist þeirra eða þá möguleika sem verndarnýting þeirra gæti gefið. Malarvegur liggur að Eldvörpum en ekkert skilti sýnir hvaða leið eigi að fara.  

Á meðfylgjandi mynd sjást 12 af 18 gígum Eldvarpa og tvær myndir af einstökum gígum munu fylgja með.

Skoðum hverjir muni standa frammi fyrir því að orkan á svæðinu Svartsengi-Eldvörp verði búin eftir rúm 30 ár, upp úr árinu 2040.

Ef reiknað er með að meðalaldur Íslendinga sé 80 ár, verða þetta þeir núlifandi Íslendingar, sem nú eru undir fimmtugu, þ.e. meirihlluti núlifandi Íslendinga, sem verða að una við þá "sátt" að svæði sem er á heimsmælikvarða sem sérstætt náttúruverðmæti sé umturnað og orkan kláruð á ennþá styttri tíma en fyrr var ákveðið.

Og neyðast til að gera ráðstafanir vegna þess taps sem svo skammur nýtingartími hefur í för með sér vegna þess að virkjunin mun ekki einu sinni endast nógu lengi til þess að arðsemi verði af henni.

Þessar ráðstafanir eftir rúm 30 ár munu annað hvort felast í því að taka á sig þetta tap og sitja uppi virkjunarlaus, eða að finna fé til að bæta tapið, hugsanlega með því að umturna fleiri náttúruverðmætum með nýjum virkjunum.

Þar að auki eiga milljónir Íslendinga, sem eiga eftir að lifa í landinu og ekki fengu að hafa neitt um þessa "sátt" að segja, eftir að þurfa að una við þessa siðlausu "sátt" sem ég hef lýst hér að ofan.

Nú heyrir maður að maður sé vargur í véum og "rjúfi sátt" vegna þess að maður bendi á þetta.

En dettur engum í hug að eitthvað sé bogið við "sátt" sem felst í þöggun varðandi röksemdir annars af tveimur aðilum.

Því að þöggun á sjónarmiðum andstæðinga rányrkju og eyðingu náttúruverðmæta er  hvort eð er er til lítils þegar haft er í huga að virkjanafíklar hafa á öllu þessu ári farið hamförum til þess að láta færa fjölda virkjana úr biðflokki í orkunýtingarflokk, samanber Búlandsvirkjun, Hólmsárvirkjun, Hagavatnsvirkjun og Gjástykkisvirkjun.

P. S. Ég bendi á orðaskipti okkar Ragnars Önundarsonar á fésbókarsíðu minni sem segir mikið um þá ömurlegu þöggun og skort á upplýsingum og þekkingu sem stefnt er að að geri Eldvarpavirkjun og fleiri álíka virkjanir að veruleika.

11 breytingartillögur við rammann

Athugasemdir

[Einar S. Hálfdánarson (IP-tala skráð) 16.12.2012 kl. 13:19]

Sæll Ómar

,,Virkjunin, sem "sátt" þarf að ná um, felst í þeirri rányrkju, að í stað þess að halda áfram með Svartsengisvirkjun í núverandi formi og klára sameiginlegan jarðhitageymi undir Svartsengi og Eldvörpum á 50 árum, sé rétt að bæta í og virkja líka í Eldvörpum og stytta nýtingartímann niður undir 30 ár." Þetta er mjög athyglisvert og mundu flestir láta sannfærast af þessum röksemdum, væru þær réttar. Eru allir samdóma um þessar forsendur sem þú nefnir og ég tek upp eftir þér?

[Stefán Stefánsson, 16.12.2012 kl. 16:13]

Hvort leggurðu til að við reysum orkuver sem gengur fyrir kolum eða þá kjarnorkuver Ómar ef ekki má virkja neinn af þeim kostum sem eru í boði?

Við þurfum orku... eða er það ekki.. og líka komandi kynslóðir?

Nei, ég spyr bara svona til að vita hvað þú leggur til að gera annað en að stoppa allt..

[einsi (IP-tala skráð) 16.12.2012 kl. 17:34]

Stefán,

Það er fullt af fólki sem vill virkja, en vill fara varlegar en gert hefur verið, af gefnu tilefni.

Stjórnendur stóru orkufyrirtækjanna tala allt öðruvísi í dag en fyrir nokkrum árum.

Flumbrugangurinn reyndist nefnilega vera vondur bisniss, við viljum ekki vera í vondum bisniss, er það?

Verðum að hugsa málin í áratugum, en ekki í skjótfengnum gróða fyrir örfáa.

Finnst eftirfarandi pistill umhugsunarefni.

http://blogg.smugan.is/elgurinn/2012/12/15/thad-sem-thu-vissir-ekki/

[Ómar Ragnarsson, 16.12.2012 kl. 20:35]

"Við þurfum orku" er sagt hér að ofan. Í viðtali við forstjóra Landsvirkjunar segir hann að við framleiðum senn tíu sinnum meiri orku en við þurfum til eigin nota, en eins og er framleiðum við ríflega fjórum sinnum meira.

Hvað snertir það sem ég skrifa um Eldvörp er það byggt á áratuga rannsóknum. Guðmundur Pálmason kom fram með þá niðurstöðu að sameiginlegur jarðhitageymir væri undir Svartsengi og Eldvörpum og það viðurkennir vísindasamfélagið.

Forsenda Svartsengisvirkjunar var að hún entist í 50 ár og það liggur ekki aðeins fyrir í forsendunum, heldur sýna tölur frá HS orku að það lækkar í hólfinu með þessum hraða.

Ég hef tvívegis á þessu ári skrifað greinar í Fréttablaðið um þessar viðurkenndu staðreyndir og enginn hefur mótmælt þeim enda besta aðferðin til þess að fara út í þessi ósköp sú að láta sem ekkert sé, láta þetta fara inn um annað eyrað og út um hitt og treysta á þöggunina sem ríkir.

[Sigurður Sunnanvindur (IP-tala skráð) 16.12.2012 kl. 21:54]

Nú er ég sama sinnis og Stefán Stefánsson sem skrifar hér að ofan:

-"Við þurfum orku... eða er það ekki.. og líka komandi kynslóðir?"

Við þurfum samt tæpast margfald meiri orku en við notum?

-Og ekki tryggjum við komandi kynslóðum orku með því að henda 85% orkunnar sem dregin er úr háhitasvæðunum og selja 15% á hrakvirði í erlendar málmbræðslur, -án nokkurs hagnaðar eða skilum á auðlindagjöldum...

[Gunnar Th. Gunnarsson, 17.12.2012 kl. 21:01]

"...við framleiðum senn tíu sinnum meiri orku en við þurfum til eigin nota,..."

Þetta er svo vitlaust að það nær eiginlega engri átt. Við veiðum mörg þúsund sinnum meiri fisk úr sjónum en við þurfum til eigin nota. Hvað ætli Ómari finnist um það?

[Sveinn Atli Gunnarsson, 17.12.2012 kl. 22:40]

Gunnar, þetta er ekki sambærilegt...hálfgerður útúrsnúningur hjá þér Gunnar minn. Eða ættum við til að mynda að framleiða þúsund sinnum meiri orku en við þyrftum bara EF það væri tæknilega framkvæmanlegt með því að kreista orku úr hverju vatnsfalli og háhitasvæði?

Það er ekki sjálfgefið að við þurfum að framleiða alla þá orku sem við tæknilega getum og það á núverandi tímapunkti. Það má í sjálfu sér hugsa sér að við reynum að fá sem mest fyrir þá orku sem við ákveðum að framleiða í framtíðinni. Og við eigum að framleiða orkuna í sátt við náttúruna og fólkið í landinu - ekki með frekju og yfirgangi framsett með öfgum og útúrsnúningum. Mjög gott að spyrja sig málefnalegra spurninga og hugsa málið eins og Ómar er ötull við. Það að fara úr 4-faldri orkuþörf í 10-falda á stuttum tíma er ekki endilega eftirsóknarvert fyrir alla þjóðina þó það sé hugsanlega tæknilega framkvæmanlegt. Og við ættum alltaf að hugsa um hverju við erum í raun til í að fórna til að ná því "takmarki". Ég styð að við hugsum áður en við framkvæmum - takk fyrir að vera ötull stuðningsmaður náttúrunnar Ómar.

[Ómar Ragnarsson, 18.12.2012 kl. 00:55]

"Þetta er svo vitlaust að það nær ekki nokkuri átt" segir Gunnar. En þetta eru ekki mín orð heldur orð forstjóra Landsvirkjunar í tímaritsviðtali fyrir nokkru.

[Gunnar Th. Gunnarsson, 18.12.2012 kl. 16:11]

Á sama tíma segir hann að það sé góð stefna að selja meiri orku til útflutnings... þannig að það er augljóst að hann leggur allt annan skilning í orkumsölumál en Ómar Ragnarsson

[Gunnar Th. Gunnarsson, 18.12.2012 kl. 16:27]

Hann vill s.s. selja meira en "við notum sjálf"...