"Aðeins ein jörð."

Enn umgengst mannkynið auðlindir sínar eins og þær séu endurnýjanlegar og endalausar og er gáleysisleg notkun helíums aðeins lítið dæmi um það. Meðal auðlinda sem fara munu þverrandi á þessari öld eru olía og fosfór, en flesti koma af fjöllum þegar fosfór er nefndur.

Er það efni þó afar mikilvægt bæði í landbúnaði og iðnaði. Við Íslendingar auglýsum enn jarðvarmavirkjanir eins og Hellisheiðarvirkjun sem endurnýjanlega og hreina orku, þótt hvorugu sé til að dreifa. Og bruðl okkar með helstu efni er þess eðlis, að ef allar þjóðir heims bruðluðu eins mikið þyrfti 20 jarðir til að anna því.

Fyrir 21 ári gerðum við Sigurveig Jónsdóttir 50 þætti um umhverfismál, sem sýndir voru á Stöð 2.

Þeir hétu "Aðeins ein jörð" og ég gerði lag og texta með því heiti. Lagið var ekki notað og heldur ekki nema brot af textanum. Hér kemur hann, þótt seint sé, en hefur enn meira gildi nú en fyrir tveimur áratugum:

 

AÐEINS EIN JÖRÐ.

 

Aðeins ein jörð.

Það er ekki´um fleiri´að ræða.

Takmörkuð er á alla lund

uppspretta lífsins gæða.

                       Aðeins ein jörð.

                       Á henni plágur mæða:

                       Rányrkja grimm, sem örbirgð hlýst af

                       með eyðingu´og stríðið skæða,

                       flóðin, sem byggðir færa í kaf

                       er fárviðri´um löndin æða.

 

Aðeins ein jörð.

Um hana stormar næða.

Auðlindir þverra´ef að þeim er sótt

eingöngu til að græða.

                       Aðeins ein jörð.

                       Afglapasporin hræða.

                       Lögmálið grimma lemur og slær

                       og lætur ei að sér hæða:

                       Ef deyðir þú jörðina deyðir hún þig

                       og deyjandi mun þér blæða !

 

Aðeins ein jörð

samt alla mun fæða´og klæða

ef standa um hana viljum vörð,

vernda´hana´og líf hennar glæða,

elska þessa einu jörð, -

það er ekki´um fleiri að ræða.

 

Aðeins ein jörð!

Galið að eyða helíum í partíblöðrur?

Athugasemdir

[Þorsteinn Briem, 17.11.2013 kl. 23:53]

Allra sjalla efnin hörð,
af eitri eru hrifnir,
lin öll þeirra lambaspörð,
limir ei upprifnir.

[Kristinn Snævar Jónsson, 18.11.2013 kl. 11:09]

Já, það er ekki ofsögum sagt, Ómar, og satt segirðu. Við höfum aðeins þessa einu undursamlegu Jörð til að lifa á og af.  Þó hefur hún bókstaflega verið fótum troðin og aldrei eins og nú, af um fjórtán milljörðum fótum manna sem fer enn fjölgandi. Þá eru ótaldir fætur dýranna og landnýtingarvélar og farartæki mannanna og síétandi munnar milljarða manna og dýra. Þetta getur ekki gengið til langframa með sama hætti og hingað til. Vandamálin sem blasa við eru þverrandi auðlindir sem nauðsynlegar eru mannkyni (og dýrum) til lífsviðurværis, landeyðing og mengun. Þessu veldur, eðli málsins samkvæmt, sívaxandi mannfjöldi og nánast stjórnlaus mannfjölgun og ósjálfbærir lifnaðarhættir og skammsýn rányrkja. Skýrsla Rómarklúbbsins svonefnda frá 1972, sem fram kemur í bókinni The Limits to Growth (hjá Gyldendal 1974 Grænser for vækst) og fleiri slíkar sem litið hafa dagsins ljós síðar virðast litlu hafa breytt um þróun þessara mála; Þrátt fyrir t.d. svokallaða "olíukreppu" í Evrópu sem fylgdi í kjölfar skýrslunnar 1973 (vegna tímabundins minnkaðs framboðs OPEC-ríkjanna á olíu), sem sýndi með áþreifanlegum hætti hvers gæti verið að vænta er auðlindir eins og olía væru raunverulega orðnar af skornum skammti.

Árið 1998 gaf ég út plötuna Kveikjur (CD) með eigin efni flutt af “landsliði” tónlistarmanna sem inniheldur m.a. nokkur lög með textum með náttúrulegum hugvekjum, en þá stóðu deilur um fyrirhugaða Eyjabakkavirkjun sem hæst og vildi ég með þessum hætti leggja lóð á vogarskálar. Þar á meðal er lagið “Landið sem lengi var”, þar sem varpað er fram nokkrum “sviðsmyndum” um þessi efni, greinilega í dúr við það sem þú hefur verið að benda á í varnaðarorðum þínum hér ofar, Ómar.

Læt ég textann fljóta hér með til fróðleiks, en hægt er að hlusta lagið í spilaranum á bloggsíðunni minni (http://www.krisjons.blog.is/blog/krisjons/ ):

 

Landið sem lengi var

(Á Kveikjur 1998. © Höf. Kristinn Snævar Jónsson)

 

Hve yndisleg sýnir sig okkar Jörð,

þar sem ósnortin náttúran rís.

Um árþúsundir hafa erjað svörð:

Eldur, vatn, vindur og ís.

 

Og fallega hefur svo flóran klætt

fjöll og merkur í snilldarlegt skrúð.

En öllu þessu er orðið mjög hætt,

ef ekki er betur að hlúð.

 

(Viðlag):

Því landið, sem svo lengi var;

laust við mannanna umrót og þrengingar.

Það er svo viðkvæmt og auðveld bráð;

öllu umturnað verður ef ekki - að er gáð.

 

Grandað er lífi, af gróðri sneitt,

og geigvænleg mengun er leyfð.

Rist er í jörð og regnskógum eytt,

við rányrkju spornað með deyfð.

 

(Viðlag)

 

Þá börnunum okkar við bjóðum stað,

þar sem bergmálar aldanna kyrrð.

Þeim ómetanlegt er að upplifa það,

sem ósnortið kom úr ára firð.

[Bjarni Gunnlaugur (IP-tala skráð) 18.11.2013 kl. 11:27]

Ágætar pælingar hjá Einari Birni bloggara um nauðsyn breyttrar orkunýtingar. http://einarbb.blog.is/blog/einarbb/entry/1329021/

Maður veltir vöngum hvort t.d. flugáhugamenn nú eða dráttarvélanotendur verði ekki að fara að læra af brjóstgóðum amerískum kerlingum http://www.youtube.com/watch?v=gxVUiaydiJk 

Heimagert diesel gæti verið hluti af náinni framtíð þ.e. ef það er einhver framtíð !!