Íslands þúsund ár

28.2.2014 | 01:37

Fyrsti fjaðrandi reiðhjólagaffallinn 1955.

Sumarið 1955 gerðist það í fyrsta sinn að settur var reiðhjólagaffall með höggdeyfum framan á reiðhjól hér á landi.

Eigandi hjólsins var ástríðufullur reiðhjólaíþróttamaður fyrir sjálfan sig en aðeins 14 ára gamall og foreldrum hans leist ekkert á það hvernig hann hjólaði í loftköstum á æsihraða niður brekkur á þeim holóttu malarvegum sem þá voru hér.

Töldu móðir og faðir hætta á að framgaffallinn gæti brotnað í þessum átökum.

Hjólaeigandinnn fór þá niður í Fálkann og bað menn þar á bæ að leita að því hvort framgaffall með höggdeyfum væri framleiddur erlendis.

Svo reyndist vera og þrátt fyrir gjaldeyrishöft, miklu strangari en eru núna, var þessi gaffall fluttur inn og settur á hjólið. Hygg ég að liðið hafi nokkrir áratugir þar til fjaðrandi framhjólagafflar voru voru næst á dagskrá hér á landi því að hjólinu var hent árið 1960.

Hjólagaffallinn bognaði og eyðilagðist í misheppnuðu áhættuatriði 1. apríl 1960 þegar stokkið var af hjólinu á fullri ferð niður túnið fyrir neðan M.R. en það misheppnaðist að láta hjólið fara kollhnís með því að síðasta snerting hjólreiðamannsins væri að kippa í stýrið á leið hans af hjólinu.

Það var þaulæft atriði en misheppnaðist samt í þetta eina sinn.

Hjólið brunaði mannlaust áfram og flaug fram af brún túnsins og stefndi beint aftan á konu sem sat á bekk sem þarna var á strætisvagnastöð, sem þá var þar fyrir neðan.

Eitt augnablik leit út fyrir stórslys, en þá beygði konan sig fram til að taka upp skjóðu sína í þann mund sem strætisvagn renndi þar að.

Framgaffallinn lenti því á sætisbakinu og kengbognaði án þess að snerta konuna. Stóð hún upp, hristi sig og leit forviða aftur fyrir sig þegar hún heyrði skellinn og skildi ekkert í þessu, - hvort þetta beyglaða reiðhjól hefði dottið af himnum ofan.

Á þessum tíma var hjóleigandinn búinn að eignast örbíl nokkrum mánuðum fyrr, þannig að þetta atvik markaði endalok reiðhjólatímabilsins í lífi hans og upphaf bílastímabilsins.

Stökk hann þar með yfir skellinöðrutímabilið, sem Jón bróðir hans hafði nýlega innleitt í sitt líf.

Atvikið gerðist í stóru frímínútunum í blíðskaparveðri. Voru tugir nemenda vitni að því og eigandi hjólsins er skrásetjari atviksins.