Hliðstætt leikrit og í Súezdeilunni 1956 ?

Ýmsir aðilar, beinir og óbeinir að óróanum í Úkraínu, reyna að stunda vandasaman línudans í málinu, vegna samtvinnaðra beinna og óbeinna hagsmuna, sem hið alþjóðlega hagkerfi bindur á milli þjóða.

Í þessum línudansi virðist margt vera líkt leikriti, svo sem yfirlýsingar Pútíns þar sem hann er að hvetja sína menn í Úkraínu til að hægja á sér. Samt hafa þeir boðskap þessa erkibiskups sína að engu og Pútín er grunaður um græsku, að segja þetta sem hluta af leikriti sem hann hafi sett upp.

Upp í hugann kemur Súezdeilan 1956. Þá var leikið heilmikið leikrit. Egyptar þjóðnýttu Súezskurðinn og Bretar og Frakkar urðu æfir. Bandaríkjamenn reyndu hins vegar að halda aftur af þeim, en þessi gömlu stórveldi, sem máttu muna sinn fífil fegri, áttu afar erfitt með að sætta sig við ægivald Kananna.

Sett var í gang leikrit, sem leit vel út á yfirborðinu: Ísraelsmenn réðust á Egypta út af litlum sökum, hertóku Sínaískaga og sóttu í átt að Kaíró og Súezskurðinum.

Bretar og Frakkar, sem auðvitað voru búnir að æfa leikritið vel og vígbúast fyrirfram vegna ótryggs ástands, sendu þá  öflugt herlið, nefnt "friðargæslusveitir" til að stilla til friðar á milli Egypta og Ísraelsmanna, og fyrir merkilega tilviljun stóð þannig á, að til að komast á milli stríðandi aðlia þurftu Bretar og Frakkar að hertaka Súezskurðinn.

Bandaríkjamenn sáu greinilega í gegnum þetta og nýttu sér aðstöðu sína hjá Sameinuðu þjóðunum og atbeina Sovétmanna til að þær legðust gegn þessari herför og eftir heilmiklar samningaviðræður varð niðurstaðan alger sneypuför fyrir Breta og Frakka.

Súezdeilan, sem átti að sýna að Bretar og Frakkar væru enn öflugar þjóðir í fremstu röð varð þvert á móti til þess að sýna, að tími þeirra sem stórvelda var liðinn og að tvö risaveldi, Bandaríkin og Sovétríkin drottuðu í raun yfir heimsmálunum næstu 35 árin.

Anthony Eden bugaðist í deilunni og sagði af sér embætti forsætisráðherra. Bæði Bretar og Frakkar höfðu tapað nýlendum sínum, Frakkar beðið afhroð í Vietnam 1954 og framundan voru tveir áratugir hjá Bretum sem "the sick man of Europe" sem urðu að sætta sig við það að geta ekki einu sinni beitt herafla sínum af alvöru í þremur Þorskastríðum við örþjóðina Íslendinga, heldur skíttapa þeim öllum.

Það var ekki fyrr en Járnfrúin Thatcher koms til valda að stríð  út af smáeyjum hinum megin á hnettinum hressti Breta við tímabundið.

Hvernig spilast úr hugsanlegu leikriti í kringum Úkraínudeiluna er óvíst, en hitt er víst, að það er ekki alltaf allt sem sýnist.   

 

 

 

  

Mannfall í Mariupol