STRÆTÓ Á AKUREYRI OG ESB

Farþegar í strætó á Akureyri voru tvöfalt fleiri í febrúar en á sama tíma í fyrra. Þá kostaði að fara í strætó þar, en nú er frítt í strætó, -  lítið dæmi um þá möguleika sem þjóðir heims hafa til að svara kalli þjóðarleiðtoga ESB um 20% minnkun útblásturs fyrir 2020. Farþegum fjölgaði um 600 á Akureyri í febrúar en það samsvarar nokkurn veginn 6000 farþegum á Reykjavíkursvæðinu. 

Hugsanlega er þetta ekki alveg samanburðarhæft, því byggðin á höfuðborgarsvæðinu er tætingslegri og óskipulegri en á Akureyri. En þetta er sláandi og möguleikarnir til minnkunar útblásturs liggja líka í breytingu á samsetningu bílaflota landsmanna og ýmsum öðrum atriðum. 

Stóri ameríski pallbíllinn, 3ja tonna ferlíki með allt að 330 hestafla vél og eyðslu upp í 30 á hundraðið verður þegar tímar líða talið tákn um lífsstíl Íslendinga árið sem Hjalladal var sökkt. Síðustu 60 ár hefur grundvöllur undir bílakaup verið skakkur, allt frá haftatímabilinu þegar jeppar voru skilgreindir sem lágtolluð landbúnaðartæki.

Síðustu árin hafa pallbílar verið skilgreindir sem frumstæðir verktakabílar enda þótt hægt sé að kaupa sér lúxus Cadillac-pallbíl með öllum hugsanlegum þægindum og fá hátt á aðra milljón af gjöldum gefin eftir af verði bílsins, - bara vegna þess að við Kárahnjúka hristist kínverskir verkamenn um í pallbílum.

Helsta umhugsunarefni fyrir Íslendinga er að bílafloti landsmanna mengar ekki mest heldur eru álverin í langefsta sæti og þar á eftir kemur skipaflotinn. Við munum væntanlega fara fram á undanþágur sem fyrr frá alþjóðlegum skuldbindingum út á það að við erum svo lánsöm að búa í landi þar sem það er ódýrast að nota endurnýjanlega orkugjafa.

Pallbílaæðið er gott dæmi um það að í raun höfum við enn fórnað neinu sem nemur á borð við það sem þjóðir Evrópu hugsa sér að gera á næstu 13 árum. En það er eins gott að það fari að renna upp fyrir okkur að 21. öldin verður öld umhverfismálanna og að við getum ekki látið sem ekkert sé.

Athugasemdir

[Sif (IP-tala skráð) 9.3.2007 kl. 11:50]

Sæll Ómar

Það hefur týnst talsvert í umræðunni hvað bílaflotinn okkar er skelfilegur og hann skánar ekkert hvort sem hér er stóriðja eða ekki. Á Orkusetrinu má finna reiknivél til að kanna eigin útblástur. Kaup á nýjum bíl er stærsta umhverfisákvörðun sem einstaklingur tekur og val á réttri bifreið skiptir höfuðmáli.

Hvað ert þú að blása út, Athugaðu hér:

http://www.orkusetur.is/Apps/WebObjects/Orkustofnun.woa/wa/dp?id=3867

[Sigþór (IP-tala skráð) 9.3.2007 kl. 13:21]

Þetta er rakið dæmi, það er einungis tímaspursmál hvenær af því verður. Sennilega þegar pólitíkusar þurfa að setja niður enn eitt álverið og þurfa hliðra til í mengun?

[Loftur Hreinsson (IP-tala skráð) 9.3.2007 kl. 15:24]

Sæll Ómar,

Þetta eru almennt góðar hugleiðingar og vert að hafa í huga.  Hins vegar er eitt sem pirrar mig aðeins, kannski bara þekkingarleysi þitt Ómar, en það er eyðsla "amerískra" pallbíla.  Mér finnst óþarfi að taka þá út sérstaklega þó ég viti að þú hafir verið að taka bara sem dæmi  þessa tegund bíla.  Þeir japönsku eru gefa þeim amerísku ekkert eftir.  Sem dæmi þá eyðir nýlegur Dodge Ram árg. (3ja tonna amerískt ferlíki) í meðaleyðslu ca. 13-14lítrum, með 6cyl dísilevél og um 300hesthöfl.  Það er fyrir utan "kubb" sem hægt er að kaupa og setja í þá eykst aflið og nýtni á eldsneyti verður betri.  Ef maður keyrir "eins og maður" þá er hægt að fara með eyðsluna á svoleiðis bíl niður í 10lítra.  Á meðan eru Landcruiser og fleiri japanskir bílar að eyða svipað eða meira.  Ég veit að bæði Ford og GMC eru aðeins eyðslumeiri en Doddinn en það munar ekki miklu.  Allt tal um 30lítra á hundraðið er vitleysa, nema ef vera skildi í gömlum kadilakk árgerð 1970 en þeir voru framleiddir til að komast á milli bensínstöðva hér í denn, en djöfull hefur þá verið gaman að rúnta á milli stöðvanna þá

[Guðmundur Ragnar Björnsson, 9.3.2007 kl. 17:39]

Sæll Ómar

Það er vert að taka það fram að leiðtogar ESB gerðu samkomulag um að 20% af orkunotkun ESB komi frá endurnýjanlegum orkugjöfum ekki að minnka útblástur um 20%. Núna fær ESB 6% frá endurnýjanlegum orkugjöfum þannig að útblastur mun varla minnka um 20% við þetta.

[Anna Benkovic Mikaelsdóttir, 9.3.2007 kl. 22:45]

Ómar þú ert æði...en ekki þeir sem "líma" sig á þig!!

þú ert sterkastur eins og þu ert... 

[Ómar Ragnarsson, 9.3.2007 kl. 23:02]

Í bílahandbókunum mínum eins og til dæmis Catalog Automobile Revue kemur fram að þriggja tonna bíll með bensínvél eins og til dæmi Hummer H2 eyðir 25 lítrum á hundraðið í borgarakstri og að t.d. Volkswagen Tuareg með 313 hestafla dísilvélinni eyðir 18 lítrum.

Það þarf ekki annað en að líta yfir umferðina í Reykjavík til að sjá hvað margir svona bílar eru í borgarumferðinni.

Ég hef mælt eyðsluna á bílunum mínum við hverja áfyllingu í tæplega 50 ár og niðurstaðan er sú að við íslenskar aðstæður þar sem lofthiti er minni en við staðalaðstæðurnar erlendis veður bensíneyðslan upp um 20 - 40%, einkum á veturna.

Eyðslan á dísilbílunum er mun jafnari en þegar búið er að setja stóra og grófa hjólbarða undir breytta jeppa eykst eyðslan verulega. Á þeim tíma sem ég var á Jeep Cherokee og Jeep Comanche í eigu Stöðvar tvö óð eyðslan á þessum 177 hestafla bílum auðveldlega upp í 25 lítra í hröðum akstri og fór aldrei niður fyrir 15 á malbikuðum þjóðvegum.

Á þeim tíma hitti ég oft eigendur svona bíla sem fullyrtu að þeir eyddu jafnvel innan við tíu lítrum á hundraðið og þegar gengið var á þá var oftast um að ræða aðeins eina mælingu eftir lull á beinum malbikuðum þjóðvegi á heitum sumardegi.

Þetta er mannlegt, - enginn vill viðurkenna að bíllinn hans eyði miklu bensíni. 

[Steini Briem (IP-tala skráð) 10.3.2007 kl. 00:10]

Já, að sjálfsögðu á að vera mjög ódýrt og helst frítt í strætó á öllu höfuðborgarsvæðinu. Eftir einhver ár aka allir um á umhverfisvænum bílum, til dæmis vetnisvögnum og ódýrt næturrafmagnið verður notað til að hlaða rafbílana. Fiskiskipin okkar fá umhverfisvænt eldsneyti frá Krossanesverksmiðjunni á Akureyri og frúin hlær í betri bíl.

[Óskar Ásgeirsson (IP-tala skráð) 10.3.2007 kl. 00:39]

100% vistvænir vetnisbílar eru ekki draumsýn eða framtíðarmúsík.  Fyrstu bílarnir frá Honda fyrir almennan markað verða fáanlegir á næsta ári í Bandaríkjunum og Japan.  Það er undarlegt athugunarleysi hjá öllum þeim sem vinna að vetnisvæðingu Íslands að hafa ekki fylgst með hvað Honda er að gera.  Þau sem vilja kynna sér þessi tækni geta farið á www.vtec.is og skoðað frétt þann 10 mars um FCX bílinn.   Þar er líka tengill til að kynna sér þessa tækni sem framleiðandinn hefur verið að þróa frá árinu 1989.

[Theódór Norðkvist, 10.3.2007 kl. 14:24]

Borgaryfirvöld hafa því miður farið í öfuga átt hvað varðar almenningssamgöngur undanfarin 20 ár. Ferðum hefur verið fækkað, strætisvagnar voru á 15 mínútna fresti hér áður fyrr og aðgangseyrir hefur verið hækkaður mikið.

 Þar fyrir utan er leiðakerfið afar illa skipulagt. Ég þurfti að nota strætisvagna í 15 ár og var orðinn mjög leiður á því að þurfa oft að labba langa leið í slabbi og drullu til að komast á áfangastað, hírast allt of lengi í lélegum skýlum við að bíða, vera næstum dottinn á hausinn þegar bílstjórinn rykkir af stað með farþega nýkomna inn og misstíga mig næstum því þegar strætisvagnar rjúka af stað undir annarri löppinni á manni þegar maður stígur út.

[Loftur hreinsson (IP-tala skráð) 10.3.2007 kl. 21:27]

Sæll aftur Ómar,

Já enginn vill viðurkenna að sinn eigin bíll eyði miklu, alltaf reynt að tala það niður og kaupi það alveg.  Hins vegar nefnir þú Jeep Cherokee og Jeep Comanche hér að ofan sem eyða miklu......jújú þegar þú varst að fréttast um allar koppagrundir fyrir hvað mörgum árum???  Þá var þróunin ekki eins og í dag varðandi bílvélar, sérstaklega dísilvélarnar.  Þriggja tonna pikk-upparnir eyða ekki eins miklu og þú heldur.  Ég á þriggja tonna Dodge Ram sem eyðir eins og ég gat um áður ca. 13-14 lítrum í blönduðum akstri og allt niður í 10-10,5 lítra á beinum vegi á 33" nelgdum dekkjum......að vetri til.  Ég þarf á svona bíl að halda vegna vinnu minnar og þarf að keyra yfir fjallvegi ( já upp og niður) og eyðslumælirinn í bílnum segir þetta svona um 13-14 lítra þegar ég set á cruise-control á 90km/klst.   Hann er kannski bara svona bandvitlaus?  Ég tel mig vera umhverfissinna og tek undir flestar þær hugleiðingar sem þú setur fram hér á blogginu í þeim efnum.  En það er aðeins súrt að fá það fram hér að 3ja tonna pallbílsferlíki séu barns síns tíma vegna þess að þau eyða 30lítrum á hundraðið.  Ég skora á þig að taka prufurúnt á Dodge pikkup t.d. árg 2006 eða 2007 2500 týpuna nú eða einhvern annan svoleiðis amerískan og sjá bara sjálfur hvernig eyðslan er......ég er alveg óhræddur við þær tölur.  Þú mátt líka bera þá saman við sambærilega japanska jeppa s.s. land-Cruiser 80 eða 100 týpuna og þann samanburð væri fróðlegt að sjá líka.  Ég hins vegar er alveg sammála þér í þessari umræðu almennt að stærri bílar á stærri dekkjum eyða meiru en minni bílir, það er t.d. alltof mikið af fólki sem á stóran jeppa á stórum dekkjum sem skjótast á honum út í sjoppu mjög oft en fara aðeins 1x á ári út fyrir borgarmörkin.  Það er sko hálvitagangur í lagi.

Eitt í lokin.  Ef allt í einu t.d. á morgun gerðist það að olía væri uppurin á jarðarkringlunni eða hún svo dýr að mjög fáir hefðu efni á að nota hana, hvað mundi þá gerast? (að því gefnu að önnur tækni á sambærilegum kostnaði gæti ekki leyst hana af hólmi næstu 5-10 árin hið minnsta).