Íslands þúsund ár

17.6.2020 | 10:41

18 sentimetra landsig undanfari landrissins. Mismunandi útskýringar.

Mismunandi skýringar hafa fengist á því ástandi, sem ríkt hefur á þessu ári á virkjunarsvæðunum yst á Reykjanesskaga.

Fyrir nokkrum árum kom það fram í innanhússblaði hjá Landmælingum á Akranesi, að gps mælingar sýndu allt að 18 sentimetra landssig á virkjanasvæðum Reykjanesvirkjunar og Svartsengisvirkjunar vestan og norðan við Grindavík og á virkjanasvæðunum á Nesjavalla og Hellisheiðarvirkjunar.

Þetta er ansi mikið landsig og sjór farinn að ganga á land í Staðarhverfi vestan við Grindavík.

Lítið var gert úr þessu opinberlega þótt lang líklegasta skýringin væri oftaka gufuaflsorku úr jörðu, svonefnd ágeng orkuvinnsla, sem er annað heiti á rányrkju og orðtakinu "það eyðist sem af er tekið."

Þetta er í samræmi við þá forsendu, sem gefin var við upphaf virkjananna, að það væri nóg að þær entust í 50 ár.

Í grein í Morgunblaðinu töldu Ólafur Flóvenz og Guðni Axelsson að hægt væri að hafa orkuvinnslu fyrir gufuaflsvirkjanir sjálfbærar, ef farið væri svo varlega í nýtinguna, að tryggt væri að innrennsli viðhéldi hæð svæðisins og þar með jafnri orku.

En langt virðist frá því að slíkt sé gert varðandi gufuaflsvirkjanir á Reykjanesskaga.

Landssigið er einnig í samræmi við þær tölur, sem sýndu bæði fall á orku svæðisins og þrýstingsfall í borholum.

Allt er það frekar neyðarlegt þegar þrátt fyrir þetta er jafnframt er staðfastlega auglýst að um endurnýjanlega orku sé að ræða og sjálfbæra þróun.

Nú segja jarðfræðingar að um kvikuinnskot sé að ræða undir svæðinu suðvestur og suður af Svartsengi, og að þess vegna rísi landið.

Ólafur Flóvenz hefur bent á að smáskjálftar fylgi oft niðurdælingu, sem beitt hefur verið, en það sýnist vera það eina, sem komið hefur fram um það, að ástandið geti að einhverju leyti verið af mannavöldum.

Ef risið nú er orðið 12 sentimetrar vantar samt enn 6 sentimetra upp á að búið sé að vinna upp 18 sentimetra sigið, sem mælingar Landmælinga bentu til.