Algeng hugsanavilla hjá okkur varðandi rekstrarkostnað bíla.

Það er algeng hugsanavilla hjá okkur, að þegar við metum ferðakostnað, berum við notkun mismunandi farartækja ekki rétt saman. 

Dæmi: Skrepppur til Akureyrar og til baka aftur. Það liggur svo beint við að áætla orkukostnað, að hann einn er tekinn með í reikninginn.  

Bíll, sem eyðir átta lítrum á hundraðið, eyðir um 60 lítrum alls, sem kosta um það bil 13 þúsund krónur. 

Þetta er auðvitað miklu lægri upphæð en flugfargjald báðar leiðir, auk þess að hugsanlegur innanbæjarkostnaður í akstri sparast með því að sleppa við að nota sérstakan bíl, leigubíl eða annað, á Akureyri. 

Dæmið er aðeins rétt reiknað ef aðeins þessi eina stærð, eldsneytiskostnaður, er skoðuð, þ.e. bein viðbótar útgjöld dagsins. 

Þá er alveg sleppt matarkostnaði á leiðinni og sagt sem svo, að maður þurfi hvort eð er að éta. 

Einnig er tímaeyðslan og tap á vinnutekjum ekki tekin með í reikninginn. 

Nú er það svo, að allir bílar falla í verði á hverjum eknum kílómetra miðað við endursölu síðar. Það er freistandi að taka það ekki með í reikninginn, af því að þau útgjöld koma síðar. 

Og þar rekumst við á algengan hugsunarhátt, að það að kaupa og reka bíl sé sérstakur gerningur, sem komi rekstrarkostnaði bílsins ekki við. 

Og meira að segja er það svo, að hyllst er til að taka ekki með í reikninginn "hlaupandi kostnað" svonefndan við að nota bíl, svo sem slit á dekkjum og öðrum hlutum bílsins, en slíkur kostnaður er ekki minni en eldsneytiskostnaður, þótt þessi hlaupandi kostnaður komi ekki beinlínis fram á hverjum degi og þar með ekki þann dag, sem viðkomandi ferð er farin. 

Taksti hjá opinberum starfsmönnum vegna notkunar einkabíla í þágu ríkisins hefur verið í kringum 100 krónur á kílómetrann, enda er það í samræmi við útreikninga FÍB á reksturskostnaðar bíls af meðalstærð. 

Samkvæmt því kostar það tæplega 80 þúsund krónur að aka bíl fram og til baka milli Akureyrar og Reykjavíkur, sem er tvöfalt til þrefalt hærri upphæð en að fara með áætlunarflugvél. 

Og ofan á það bætist auka vinnulaun vegna þess miklu meiri tíma, sem fer í það að fara landveg heldur en loftleiðis. Það eru minnst um 25 þúsund krónur. 

 

 

Mikið lánað til bílakaupa

Athugasemdir

[Þorsteinn Siglaugsson, 5.8.2020 kl. 10:04]

Stór hluti af kílómetragjaldi eru afskriftir af bílnum. Þær eru óháðar notkuninni og því ekki rétt að taka þær með í reikninginn. Samkvæmt FÍB er verðfall og fjármagnskostnaður rúm 40% af heildarkostnaðinum.

Rétta viðmiðunin varðandi þennan kostnað felur í sér eldsneyti og slit. Þetta eru um 53 krónur á km. Kostnaðurinn við ferðina er þá rúmlega 40.000. Við þetta gæti bæst viðbótarverðfall vegna meiri notkunar. Verð á flugi er gjarna 30-40.000 nema ef um afsláttarfargjöld er að ræða. 

Vinnutap er síðan eðlilegt að taka með í reikninginn ef ferðin er farin á vinnutíma. Matur á veitingastöðum er dýrari en ef eldað er heima og rétt að taka mismuninn einnig með.

Stóra breytan í þessu er hins vegar fjöldi farþega. Tímakaupið þarf að vera ansi hátt til að það borgi sig frekar fyrir fjögurra manna fjölskyldu að fljúga en aka. En fyrir einstakling borgar sig væntanlega frekar að fljúga.

[Ómar Ragnarsson, 5.8.2020 kl. 10:15]

Afskrift á bílnum við endursölu um á að giska 5 krónur á hvern ekinn kílómetra umfram 12 þúsund á ári, bara vegna þess að kílómetrarnir eru fleiri eknir, er augsýnilega beintengt við aksturinn samkvæmt orðanna hljóðan, þótt þessi kostnaður komi ekki inn fyrr en við söluna.  

[Þorsteinn Siglaugsson, 5.8.2020 kl. 10:27]

Já, það er viðbótarverðfall vegna umframnotkunar. Ef notkunin er yfir 12.000 yrði þetta þá um 58 krónur á km og kostnaðurinn við ferðina hærri sem því nemur. Niðurstaðan er sú sama, fyrir einstaklinginn borgar sig að fljúga, en tæpast ef fleiri en einn eru í bíl. Sé flogið gæti samt þurft að taka með í reikninginn kostnað við bílaleigubíl eða leigubíla á staðnum ef þörf er á slíku.

[Ingibjörg Ingadóttir (IP-tala skráð) 5.8.2020 kl. 16:25]

Ef Ómar skreppur til Akureyrar frá Rvík, er ódýrast f. hann að taka strætó (sem er rúta með öryggisbeltum og farangursrými). Fargjald fullorðinna er kr.10.560 (aðra leið), en Ómar myndi auðvitað greiða eldri borgara gjald, sem er aðeins kr.3.256 - og svipað f. unglinga 12-17 ára.

[Ómar Ragnarsson, 5.8.2020 kl. 19:22]

Ég myndi helst fara á léttbifhjóli, sem ég hef áður notað í ferðalögum út á land alls um 8000 kílómetra.  Orkukostnaður í þeim fjórum ferðum, sem ég hef farið norður,  er innan við 4000 krónur báðar leiðir eða fimm sinnum lægra en strætisvagnafargjaldið, og hjólið nýttist til þess innanbæjaraksturs, sem annars þyrfti að borga fyrir. 

Jafnvel þótt 4000 kallinn væri margfaldaður með 2 er kostnaðurinn langt fyrir neðan alla aðra möguleika. Enda kostar svona hjól aðeins einn áttunda af bílverði og allur annar kostnaður í samræmi við það. 

Ein ferð mín norður var skreppur frá Reykjavík til Siglufjarðar og til baka aftur á einum degi, farið að morgni og komið að kvöldi, 800 kílómetrar og rekin erindi á Siglufirði í þrjá tíma. 

Það er ekki hægt á strætó.   

[Þorsteinn Siglaugsson, 6.8.2020 kl. 09:38]

Líklega er ódýrast að labba og húkka far þegar færi gefst. Og taka með sér nesti.