Hvernig var þetta í Kóreustríðinu?

Ef reynt er að finna hliðstæðu úr hernaðarsögunni um stríð, sem líkist Úkraínustríðinu, kemur Kóreustrðið 1950 til 1953 til greina.  

Byrjunin var eins að því leyti að einræðisríki réðist á lýðræðisríki öllum að óvörum. 

Eina ráðið, sem gat aftrað sigri í þerrari herför, var að fjölþjóðaher á vegum Sþ yrði stofnaður undir forystu Bandaríkjamanna til þess að koma Suður-Kóreu til hjálpar. 

Svo ótrúlega heppilga vildi til, að einmitt þessa daga höfðu Rússar farið í fússi út af fundi Öryggisráðsins út af allt öðrum málum, og fékkst því samþykkt hjá Öryggisráðinu fyrir stofnun alþjóðaliðsins, af því  að Rússar gátu ekki beitt neitunarvaldi.  

Þetta reyndist ómetanlegt fyrir Vesturveldin, sem sést af því, að þrátt fyrir methraða við stofnun liðsins, munaði hársbreidd að Norður-Kóreumenn legðu undir sig alla Súður-Kóreu. 

Þótt Rússar hefðu verið bakhjarlar Norður-Kóreumanna, fengu Norður-Kóreumenn ekki beina þátttöku Rússa, en þó var flugher norðanmanna með hina frægu Mig-15 orrustuþotur í flugher sínum.

Þær voru fyrstu orrustuþotur, sem teknar voru í notkun í stríði, sem voru mun liprari og klifruðu betur en Sabre þotur Kana, hvað þá Mustang, Thunderbolt og aðrar bulluhreyflavélar þeirra. 

Kanar voru fljótir að grípa til Sabre þotnanna og Aðeins betri flugmenn gátu snúið þessu hægt við og orðið hluti af sókn Kana norður allan Kóreuskagann. 

Undir stjórn hins heimþekkta hershöfðingja Douglas Mac Arthurs gerðu Kanarnir dirfskufulla árás af sjó aftan við víglínuna og sneru vörn í sókn á sjó, landi og í lofti. 

Kóreustríðið setti Kalda stríðið í uppnám, og herinn kom meðal annars til Íslands 1951. 

Bæði risaveldin áttu kjarnorkusprengjur og hættan á stigmögnun var það, sem mest ógnaði að því leyti. 

Sþ herinn sótti norður skagann í áttina að Yalufljóti og Mac Arthur vildi ólmur klára verkið og taka alla Norður-Kóreu. 

En þá brá svo við að Kínverjr sendu fjölmennar sveitir "áhugamanna" á vígstöðvarnar og enn snertist dæmið við, og kommúnistaherirnir sóttu á ný suður á bóginn. 

Mac Arthur lagði nú fram áætlun um að hóta beitingu kjarnorkuvopna og standa við þá hótun ef með þyrfti. 

Harry S. Truman Bandaríkjaforset sá, að nú gæti stefnt í óviðráðanlega stigmögnun og kjarnorkustríð, og þegar Mac Árthur vildi ekki bakka, rak Truman hann, sem var einsdæmi í sögu Bandaríkjanna. 

Ákvörðun Trumans færði af sér nýja hernaðaráætlun, þar sem notkun kjarnorkuvopna var útilokuð og sýndi þessi ákvörðun hans mikla stjórnvisku manns, sem fyrri hluta lífs síns hafði verið fátækur vefnaðarvörukaupmaður í Missouri. 

Margir sagnfræðingar telja Truman einn besta forseta Bandaríkjamanna.  

Að lokum var víglínan komin á svipaðar slóðir og í upphafi 1950 og eftir langar og strangar friðarviðræður náðist samkomulag um vopnahlé, sem hefur haldið síðan, þótt engir séu friðarsamningarnir. 

Það byggðist kannski á því að lok málsins urðu með svipuðum áhrifasvæðum og höfðu verið í upphafi, en ekki víst að slíkt verði auðvelt í Úkraínu.  

 

Rússar óska eftir aðstoð frá Kína

Athugasemdir

[Geir Ágústsson, 14.3.2022 kl. 10:34]

Hér gæti mögulega orðið til hliðstæða í að Rússar fá að halda Donbass og Krím gegn því að þeir hypji sig úr öðrum svæðum. Ég veit ekki hvort það eigi að halda fast í að Úkraína geti mögulega einn daginn orðið NATO-ríki. Er það ekki svolítið ögrandi? Rússar eiga svo ekkert að fá að skipta sér af því hverjir kjósendur í Úkraínu kjósa til valda.

[magnús marísson (IP-tala skráð) 14.3.2022 kl. 12:11]

Úkraínumenn hafa sýnt og sannað að undanförnu að þeir eru harðir af sér.

Hlutlaus öflug Úkraína,með öflugum uppbyggingarstuðningi Vesturlanda mun

gera þeim kleyft að standa á eigin fótum og verjast ásælni þeirra sem enn

eru hallir undir Gulagið. Sennilega mun staðan sem var fyrir 3 vikum verða

ofan á. Ljósin munu aftur loga hjá þeim á meðan myrkrið hellist smám saman

yfir þá sem ekki eru enn komnir á nýja öld.

[Ómar Ragnarsson, 14.3.2022 kl. 12:51]

Hvernig, sem fer, verður niðurstaðan áfall fyrir Pútín og Rússa sem héldu að þeir gætu léttilega rúllað stórher sínum á nokkrum dægrum til Kænugarðs. 

Vopnahlé eru alþekkt í hernaðarsögunni, samanber ástandið í Kóreu. Friðarsamningar eru miklu erfiðari í framkvæmd og til dæmis lauk Seinni heimsstyrjöldinni ekki formlega með síðustu friðarsamningum fyrr en eftir 1950.  

[Birgir Loftsson, 14.3.2022 kl. 17:42]

Góðan daginn. Ég get því miður ekki séð neitt hliðstætt með þessum tveimur stríðum.En fín samantekt.

[Daníel Sigurðsson, 14.3.2022 kl. 20:16]

Kjarnorkuvopnum hefur tvisvar verið beitt í stríði. 

Truman á þann vafasama heiður að hafa fyrirskipað árásirnar á Hiroshima og Nagasaki.

Árásirnar voru yfirmáta lúalegar því óvinurinn, Japan, var þá þegar á hnjánum.   

Voru fórnarlömbin óvígir herir og vopnaverksmiðjur?   Nei, fórnarlömbin voru að langmestu leyti konur börn og gamalmenni.  Árásirnar voru því yfirmáta svívirðilegar í alla staði.

Það er engin innistæða fyrir þvi að mæra Truman.

[Ómar Ragnarsson, 14.3.2022 kl. 22:07]

Á þeim lokadögum stríðsins 1945, sem sprengjunum var varpað, voru tölur yfir drepna búnar að vera í þvílíkum hæðum með venjulegum loftárásum, að aldrei síðan hefur neitt þekkst líkt því. 

Fleiri, meira en hundrað þúsund, voru drepnir í hinum villimannlegu árásum á Tokýo eina en í kjarnorkuárásunum. 

Ráðamenn voru orðnir firrtir ef ekki vitfirrtir þegar þeir tóku hinar hrikalegu ákvarðanir þessa daga. Svipað og Stalín lýsti því, að drepa einn er morð, en að drepa milljón er tala. Búið var að jafna 70 prósentum af borgum Japans við jörðu, en það sem gerði málið svo einstakt var, að keisarinn var guð í augum þjóðarinnar. 

Haukarnir í stjórn Trumans vildu varpa kjarnorkusprengju á Kyoto, en Marshall sýndi fram á, að það jafngilti því að Rómaborg og Washington væri eytt. 

Marshall hafði farið í brúðkaupsferð til Japans á yngri árum og í stað þess að fara að ráðum haukanna og steypa keisaranum, var farið að ráðum vitrari manna og keisarinn látinn vera. 

Japanir höfðu sýnt af sér meiri hörku á alla lund allt frá stríðinu í Kína frá 1937, að ekki hafði þekkst hjá hermönnum neinna annarra þjóða. 

Eftir á að hyggja hefðu Japanir gefist upp áður en búið var að eyða öllum borgum landsins, og núna er hægt að telja það líklegast.

En um það vissu menn ekki þá, og stóri vafinn var frá sjónarhóli Trumans, hversu margir tugir þúsund bandarískra hermyndu myndu falla í innrás og við slíka ákvörðun láta ráðamenn yfirleitt sína þegna njóta vafans.

Í loftárásinni á Hamborg í júlí 1943 voru 43 þúsund íbúanna drepnir. Það var fyrsta loftárás af þessari stærð og fleiri drepnir þar en í öllum loftárásum Þjóðverja á Bretland samanlagt allt stríðið. 

[Ómar Ragnarsson, 14.3.2022 kl. 22:19]

Truman var dæmi um alþýðumann, gjaldþrota vefnaðarkaupmann frá Missouri, sem komst til valda og áhrifa af eigin rammleik, borgaði allar skuldir sínar og hafði lag á því að beita "common sense" til dæmis með því að velja sér góða ráðgjafa. 

Merkasta verk hans og Marshalls var Marshallaðstoðin svonefnda, eftir Seinni heimsstyrjöldina, og var miður, hve þröngsýnir leiðtogar Vesturveldanna voru þegar Sovétríkin hrundu 1991.