"Að fókusera í ríkoveríinu"?

Fyrir nokkrum dögum var birt hér á síðunni setning úr útvarpi og sjónvarpi, sem samsett var úr tvemiur ummælum í þessum miðlum um likt leyti. 

Upprunalegu setningarnar voru svona: 

1. "...hann þarf að kópa við liðið..."

2.  "Við þurfum að fókusera á tsjallendsið."

Úr þessu var soðin saman hugsanleg setning, sem gæti orðið til með því að setja 1. og 2. saman: 

"...Hann þarf að kópa við liðið til þess að fókusera á tsjallendsið."

Í dag mátti heyra falla svohlóðandi orð í útvarpi sem svar við spurningu um það, hvernig ákveðið íþróttalið ætlaði að búa sig undir framhaldið af sigurleik. Svarið var einfalt. 

"Það verður fókus og ríkoverí."

Setningar sem þessar verða sífellt algengari og greinilega er hér á ferli ákveðin þróun íslensks máls í átt til ensku eða einhverrar nýrrar þjóðtungu, þar sem heilu orðræðurnar eru með þessu blandaða yfirbragði. 

Næsta skref gæti síðan birst ef farið væri að breyta stafsetningunni til samræmis við uppruna orðanna. 

Lítum á tvö dæmi þar sem til verður ný og aðeins lengri setning, fyrst með alíslenskri stafsetningu en síðan með blandaðri. 

"Hann þarf að kópa við liðið til þess að fókusera í ríkoverí á tsjallendsið."

"Hann þarf að cope with liðið til þess að focusera í recoveryi á challengeið".   

Það skal tekið fram að þeir þrír, sem mæltu af munni fram hina djúpu speki sem vitnað er í hér að ofan, falla inn í hóp Íslendinga, sem kalla má vel menntað fólk. 

Á facebook hefur má sjá rökræður um þróun íslenskrar tungu þar sem því er mjög haldið fram af sumum, að íslenskan verði að fá að þróast og breytast á sem allra frjálsastan hátt, jafnvel takmarkalaust ef hún eigi að standast kröfur nútímans. 

Þegar hlustað er á bestu útvarpsrásir Breta er hins vegar áberandi hve málvöndun er mikil og hve áhrifarík beiting rökrétts og innahaldsríks máls er, samanber frægar ræður Winston Chucrchills. 

Og í rituðu ensku máli sést vel, að akki er slegið af kröfum um samræmda stefsetningu. 

Og hið skondna er, að aðdáendur enskunnar hér á landi, beygja sig fyrir slíkri fasthelndi ef þessi elskaða eðaltunga á í hlut. 

 

Athugasemdir

[Bjarni (IP-tala skráð) 28.4.2022 kl. 07:39]

Vel mælt Ómar. Það virðist sem stór hluti fólks haldi að það sé einhver gæðastimpill að troða enskuslettum inn í íslenskuna.

Sérstaklega er þetta slæmt meðal íþróttafréttamanna.  Þannig hefu hugtakið að einhver leikmaður sem á góðan leik hafi verið "á eldi" "Jón skoraði þrennu og var á eldi".  Þetta er sérstaklega áberandi á fotbolti.net er teygir sig mun víðar.

Þeir sem nota þetta hugtak gera ekki annað en að opinbera að þeir kunna hvorki íslensku né ensku. Setningin "the house is on fire" þýðir ekki að húsið sé á eldi heldur að kviknað sé í húsinu eða að það log7

Það væri gott og eðlilegt að tala um einhvern sem átti góðan leik hafi verið heitur eða sjóðheitur, jafnvel bara að hann hafi átt góðan leik.  Notkun hugtaksins að einhver hafi "verið á eldi" segir mér að sá sem það notar hefur verið sofandi í bæði íslensku- og enskutímum í skóla, nú eða bara illa gefið fífl.