AFREK VEGNA MISTAKA.

Sá fyrir tilviljun hólgrein sem vinkona mín, Ólína Þorvarðardóttir bloggaði um afrek flugstjórans í Þýskalandi sem bjargaði hundruðum farþega frá stórslysi í hliðarvindslendingu. Hins vegar blöstu mistök flugstjórans við á myndinni af þessu atviki og aðeins hægt að skýra þau á tvennan veg: Henni (þetta var kona) hefur aldrei verið kennt að lenda í hliðarvindi eða þá svo illa að hún "panikerar" í lendingunni.

Á myndinn er horft á eftir vélinni og sést vel að hliðarvindurinn kemur frá hægri. Flugstýran gerir rétt í því að hún "crabbar" vélinni upp í hliðarvindinn eða beinir nefi hennar til hægri til þess að vélin fjúki ekki af brautarstefnunni.

Þegar hún lendir síðan vélinni verður hún að "slippa" vélinni eða halla henni hressilega upp í vindinn með því að halla henni með hægri vænginn niður en hinn vinstri upp. Um leið og hún snertir brautina verður hún að rétta skrokk vélarinnar af með hliðarstýrunum og nota snertingu hjólanna við brautina til að beina henni beint áfram en halda samt áfram að halla henni upp í vindinn.

En hér annað hvort veit hún þetta ekki eða "panikerar" og hallar vinstri vængnum niður í stað þess hægri og það er ástæða þess að vængendinn rekst niður þegar vélin hrekst út á brautarjaðarinn.

Það er loksins hér sem gefa verður flugstýrunni prik fyrir það að bregðast skjótt við og rífa vélina upp aftur. Nema að það hafi verið aðstoðarflugmaðurinn sem það gerði.

Ég fór að ræða þetta við Stefán Gíslason, fyrrum flugstjóra hjá Loftleiðum og Flugleiðum, sem er hinn hressasti á níræðisaldri og hefur í mörgu lent á flugstjóraferlinum, sem byrjaði 1946.

Hann er mér algerlega sammála um ofangreint. Þetta blogg er aðeins skrifað til fróðleiks en ekki til að kasta rýrð á neinn. Sjálfur lærði ég ekki hliðarvindslendingar til hlítar fyrr en allt of seint að mér fannst, eða þegar ég fór sjálfur að kenna flug og fann út vegna brýnnar nauðsynjar hvernig ætti að æfa nemendurna svo vel í hliðarvindslendingum að öll viðbrögðin yrðu ósjálfráð.

Athugasemdir

[Landfari, 10.3.2008 kl. 18:58]

Jahérna Ómar. Ertu flugkennari líka? Bara fyrir forvitni sakir, veistu sirka hvað kostar að fá einkaflugmannsréttindi í dag og hvað kostar að eiga litla rellu?

[áhugasamur (IP-tala skráð) 10.3.2008 kl. 19:34]

Halló Ómar,

ég er ekki alveg sáttur við þessa skýringartilraun þína. Þú hljómar eins og Besserwisser - og eins fer í taugarnar á mér, að þú skulir yfirleitt minnast á kyn flugmannsins/-konunnar. Eins og tilviljunin vill, bý ég í Þýskalandi og fylgdist hér með fréttum og umræðum þetta atvik. Hér er ástæðan talin vera að flugmaðurinn (eða konan - skiptir ekki máli) hafi jafnvel valið ranga braut. Austurátt frekar en norðurátt - hann/hún gat valið. Og veðrið var þannig að ekki var hægt að tala um stöðugan hliðarvind með sveiflum (svona eins og ég þekki hann að heiman), heldur voru þetta mjög, ef ekki ótrúlega snarpar, sveiflur. Logn útí storm, einntveirogþrír. Laumskt veður semsagt. Happy end, Guði sé lof.

[Kolbrún Baldursdóttir, 10.3.2008 kl. 20:44]

Ef ég myndi treysta einhverjum fyrir að hafa yfir höfuð gott vit á flugi og öllu því tengdu þá væri það honum Ómari Ragnarssyni. Fáir eins reyndir og hann á þessu sviði.

[Gunnar Th. Gunnarsson, 10.3.2008 kl. 21:48]

Merkileg athugasemd hjá áhugasömum, en samt dæmigerð frá huglausum nafnleysingja. Tek undir orð Kolbrúnar hér að ofan.

Það sem mér datt hins vegar í hug þegar ég sá þetta atvik var ekki hversu flugmaðurinn var snjall að bjarga þessu, heldur fifldirfskan að reyna lendingu við þessar aðstæður.

[Kjartan Pétur Sigurðsson, 10.3.2008 kl. 22:12]

Ég var að spá í að blogga um þessa frétt en hætti við því að sumt má bara alls ekki gagnrýna. En þarna var 24 ára ung kona á ferð.

Þarna var greinilega um byrjendamistök að ræða og ofbauð mér fréttaflutningurinn að um frábært björgunarafrek hefði verið að ræða. Ég hef sjálfur lent í svipuðu atviki án þess að tjón hlytist af og lærði mikið af því.

Flugmaðurinn (konan) var of mikið til hægri eða vind megin við brautina og svo er reynt á síðustu stundu að leiðrétta brautastefnuna með því að beygja undan hliðarvindinum og fær þar með vindinn undir vænginn og þá gerist það sem sjá má á myndbandinu.

[áhugasamur (IP-tala skráð) 10.3.2008 kl. 22:18]

Gunnar.

Hvernig leyfir þú þér að kalla mig huglausan nafnleysingja? Var ég að móðga einhvern? nei. Ómar er/var eflaust frábær flugmaður, þannig er hann allavega í minningunni. En ég efast um að hann hafi nokkurn tíman lent vél eins og þessari við þessar aðstöður í Hamburg.

Og hvar er ég huglaus? Allir sem skrifa ekki undir nafni, en hafa samt eitthvað að segja = huglausir?

Með því að leysa erfiða stærðfræðiþraut tókst mér að koma athugasemdum mínum á síðuna hans Ómars. Talaðu við hann ef þetta fer of mikið í taugarnar á þér, vinur.

Annars áhugavert að sjá hvernig umræðan á Íslandi (ef einhver er) er allt öðruvísi en umræðan í landi því sem atviksið átti sér stað. Einu sinni enn vita sumir betur en aðrir. Mikið betur.

[Bernt Tove (IP-tala skráð) 10.3.2008 kl. 22:29]

Ja rétt er þad að ekki madur skilur svona svívirdingar hjá Guntari TH og hreinlega spurning hvort er vænlegra nafnlaus madur eda svona DÓNI sem þú ert Guntar TH. Þad væri hægt ad hafa morg ord um þín skrif og betur væri að þau gerdir þú undir nafnleysi svo mikid er víst. Harma þad Guntar TH ad þú leyfir þér þetta og vitandi þad ad þú ekur skólabílnum og barnid mitt jafnvel med þer í bíl Guntar TH. Taka sig tak Guntar TH og sína virdingu valid er manna en ekki þitt ad dæma. Skamm Guntar TH

 kv. Bernt Tove

[Haffi, 10.3.2008 kl. 22:49]

Aðstoðarflugmaðurinn (kona 24 ára) flaug vélinni til lendingar, svo var það flugstjórinn (karl 37 ára) sem bjargaði vélinni frá slysi og bjargaði þvi sem bjargað var.

[Ómar Ragnarsson, 10.3.2008 kl. 22:59]

Ástæða þess að ég nefndi kyn flugmannsins sem lenti vélinni var sú að í upphaflega blogginu um þetta var það gert að aðalatriði málsins að kona hefði unnið afrek. Að sjálfsögðu skiptir kynið ekki máli þegar fólk vinnur afrek og heldur ekki þegar því mistekst.

Hvað snertir það að hvorki ég né Stefán Gíslason flugstjóri höfum vit á hliðarvindslendingum þá tel ég það ekki vera neitt besservissersmál þótt maður rökstyðji skoðun sína. Það gerði ég og vil þá frá rökstuðning á móti ef menn vilja hnekkja því sem ég held fram. Voru það kannski rétt viðbrögð að halla vélinni til öfugrar áttar?

Hvað snertir mismun á því að lenda lítilli flugvél í hliðarvindi eða stórri þotu þá gilda nákvæmlega sömu lögmál um allar flugvélar við þessar aðstæður og eini munurinn á lítilli og stórri flugvél er sá að litla flugvélin þolir yfirleitt miklu minni hliðarvind og því erfiðara að lenda henni miðað við sama vindstyrk.

[Soffía Sigurðardóttir, 11.3.2008 kl. 00:32]

Ég hef líka skoðað myndbandið með þessu atviki. Auðvitað sést ekki á mynbandinu hversu sviftivindasamt var í þessarri lendingu, en greinilegt er að það var hvasst því vélinni var beitt upp í hliðarvind. Ég tek algjörlega undir lýsingu Ómars á því hvernig vélinni var ekki beitt rétt á lokasprettinum, rétt fyrir snertingu við flugbrautina. Slíkt stafar annað hvort af ónógri þekkingu/reynslu eða af skyndilegum vindsveip á þessum tímapunkti. Það sem rennir stoðum undir fyrri tilgátuna er að vélinni er aldrei hallað til hægri, á móti vindinum.

En, allt er gott sem endar vel! 

[Gams (IP-tala skráð) 11.3.2008 kl. 09:26]

Var ekki sagt í fréttinni að það hefði komið vindhviða upp á 69 m/s þegar flugvélin var að lenda? Mig minnir það en er samt ekki alveg viss.

[Ómar Bjarki Kristjánsson, 11.3.2008 kl. 11:59]

Það skiptir engu hvort kynið það var,  en það sem vekur spurningar td í þýskalandi er, afhverju aðstoðarflugmaðurinn, 24 ára og óreyndur, var látinn lenda í svo erfiðum aðstæðum en ekki flugstjórinn, 40 ára og þokkalega  reyndur.

Mér skilst á Spigel að flugstjórinn hafi tekið við er hlutirnir fóru úrskeiðis

The subsequent maneuver in which the landing was aborted and the plane quickly took off again for a second attempt was conducted by the more experienced 39-year-old pilot http://www.spiegel.de/international/germany/0,1518,539373,00.html

Annars er oft varasamt að trúa of miklu sem fjölmiðlar segja (sérstaklega í einhverjum svona málum)

[Bjartur (IP-tala skráð) 11.3.2008 kl. 18:28]

Merkilegt að sjá athugasemdir Gunnars Th. hér hjá Ómari, og mönnum er alveg frjálst að skrifa undir dulnefni Gunnar, ég bjó fyrir austan og lennti í þvílíku aðkasti vegna skoðana minna að best að halda sig við nafnleysið, kanski fer maður aftur austur. En ég er sammála Bernt Tove að sumir ættu nú að halda nafninu leyndu, annan daginn verðu Ómar ( ef hann talar ekki um virkjanir) hinn daginn er , " En hvenær hafa staðreyndir svo sem skipt máli hjá ykkur? " Þetta er sori " eða skrifar grein í dagblað um Ómar , Gríman fallin ! En þá átti Ómar að hafa siglt undir fölsku flaggi alla tíð sem fréttamaður ! Já þetta er alveg hægt að kalla að vera hugaður. En er ekki óþarfi að taka að sér að vera þorpsfíflið ?

[áhugasamur (IP-tala skráð) 11.3.2008 kl. 19:46]

Upphaflega bloggið, sem á að hafa lofað kvenmannsafrek, las ég ekki. Og hefði ég lesið þá færslu, væri ég tilgangi hennar alls ekki sammála.

Ég get ekki og ég vil ekki hnekkja því sem þú heldur fram, Ómar. Og ekki get ég rökstutt neitt. Mín tilfinning er og var að það nægi ekki að horfa á eitt myndband af einu atviki til að "fatta" hvað var að gerast, hvað var gert rétt og hvað var gert rangt. Það væri of einfalt. Ég hef líklega lesið milljón fréttir um þetta atvik, séð "krítísk" viðtöl marga þá sem komu að málinu, þ.e. stjórnarmenn Lufthansa (sem auðvitað segja að allt hafi verið rétt), formann flugmannafélagsins (sem auðvitað vill að meiri peningar verði settir í flugmannanám), starfsmenn flugvallarins (sem segja að hin brautin hafi líklega verið betri kostur), aðra óháða flugmenn (sem ýmist lofa afrekið eða tala um augljós mistök) sem og farþega (sem vita ekki neitt).

Ekki veit ég hverjum ég á að trúa mest.

Og ekki veit ég hvernig íslensku fjölmiðlarnir komu þessari frétt yfirhöfuð til skila - Úr þessum atburði er hægt að búa til margar mismunandi fréttir.

Og akkúrat þess vegna á ég erfitt með að lesa (og trúa) þessum "augljósu" skýringum þínum á atburðinum. En auðvitað geta þær verið réttar!? Málið er allavega ennþá í rannsókn.

Takk, Bjartur og Bernt Tove. ;-)

[Hreiðar Eiríksson (IP-tala skráð) 12.3.2008 kl. 10:36]

Hér Ómar þú komst upp um kallana

sem kepptast hér við í að skjall´ana.

er þú komst upp um flipp

og kolvitlaust slipp

og kenndir oss sitthvað um gallana.