Óþægilegur sannleikur.

Það er kaldhæðni fólgin í því að hinum óþægilega sannleik um ferð Ólympíueldsins sé leynt sem best þegar Al Gore dvelur hér. Hann fær örugglega ekki að vita um hinn óþægilega sannleik, að 600 megavatta orkuöflunarsvæði Hengils og Hellisheiðar verði orðið kalt og ónothæft eftir 40 ár og að kynslóð þess tíma þurfi að finna 600 megavatta orku annars staðar í staðinn. Sjálfbær þróun og endurnýjanleg orka það.

Gore auglýsti Ísland í sjónvarpsfréttum í gærkvöldi stórkostlega möguleika Íslands sem ferðamannaland hinnar endurnýjanlegu orku. Pétur Blöndal mun vafalaust fagna því sem og þeirri von virkjunarseinna að eignast áhrifamesta talsmanninn hingað til, Nú er góð von til þess að Gore setji gæðastimpil á það að allt sem virkjanlegt er, verði virkjað.

Ég efast líka um að Gore verði gerð grein fyrir þeim óþægilega sannleik að hinn eldvirki hluti Íslands sé eitt af 50 náttúruundrum veraldar og að Yellowstone komist þar ekki á blað en að hinn ameríski þjóðardýrgripur verði samt varðveittur ósnortinn með óbeislaðri orku sinni á sama tíma sem stærri og merkilegri dýrgripum Íslands verði fórnað fyrir bandarísk stóriðjufyrirtæki.

Því að óþægilegur sannleikur er nákvæmlega það sem lýsingarorðið segir: Óþægilegur, - og telst líka vafalaust dónalegur gagnvart tignum gestum.

Ólympíueldurinn í Keflavík

Athugasemdir

[Steinn E. Sigurðarson, 8.4.2008 kl. 09:28]

Heyr heyr.

[Þórey Birna (IP-tala skráð) 8.4.2008 kl. 09:49]

Sæll Ómar

Hvar get ég séð útreikninga á því að Hengils- og Hellisheiðarsvæðið verði orðið kalt eftir 40 ár??

kv. Þórey

[Úrsúla Jünemann, 8.4.2008 kl. 11:43]

Svona er þetta, hér er allt falt fyrir peninga. Sorglegt dæmi er einnig að nú er verið að spá í að laða að  norskum auðmönnum til að leika sér á risajeppum á hálendinu hjá okkur. Það er nefnilega bannað í Noregi!

[Birgitta Jónsdóttir, 8.4.2008 kl. 11:48]

Sá að þú reyndir að fá orðið áðan á fyrirlestrinum... skil ekki hve fáir fengu að komast að með spurningar. Fáránlegt að það hafi aðeins verið tveir.

[Villi Asgeirsson, 8.4.2008 kl. 12:41]

Er það ekki þannig sem hlutirnir ganga fyrir sig á fyrirlestrum Al Gore? Hann prédikar en vill helst ekki þurfa að svara erfiðum spurningum.

Annars bloggaði ég um þetta sama í morgun, að hann væri sennilega laus við að heyra okkar óþægilega sannleika og myndi þ.a.l. lofa allt sem við erum að gera. 

[Rauða Ljónið, 8.4.2008 kl. 12:44]

Fróðleikur  um losun Co2 og áhrif þess á umhverfið.

Um 80% af þeirri orku sem er nú notuð í heiminum kemur frá jarðeldsneyti úr jörðu.    

Farþegaflug ferðamannaiðnaður og vöruflug, þ.e. flug frá og til Íslands og innanlands nemur um 4.2 milljónum tonna af CO2, sem er svipuð og losun, 16 álvera á CO2 eins og þau eru hér á landi. Hvert tonn af áli sem framleitt er á Íslandi eða 790 þúsund tonn með raforku úr vatnsorku  í stað raforku úr jarðeldsneyti sparar andrúmsloftinu 13,2 tonn af koltvísýringi. (  790 þúsund x 13,2 CO2 ) = 13.2 milljóna af CO2 sparnaður á hnattræna vísu.                                       
Og að 1,0 milljóna tonna álframleiðsla á Íslandi „sparaði andrúmsloftinu 13.2 milljón tonn á ári.

 
Sparar 5-falda núverandi innanlandslosun á Íslandi og um 12% af núverandi losun í heiminum vegna raforkuvinnslu til álframleiðslu!".
 

Alla þessir þættir í umhverfismálum vissu aðstæðingar stækkunar Alcan um þegar umræðan var á hæsta stigi en kusu að sniðganga hana í þeim tilgangi að blekkja Hafnfirðinga og fá sínu fram óháð því hvað væri rétt og satt.

Almannahagsmunir eru að virkja vatnsorku og jarðhita til raforkuvinnslu. Þeir hagsmunir eru nú ríkari en nokkru sinni fyrr í heimi sem fær 80% orku sinnar úr jarðefnaeldsneyti og er ógnað af gróðurhúsaáhrifunum. Það eru sameiginlegir hagsmunir Heimsbyggðarinnar og almennings á Íslandi.                                 

Þetta kemur greinilega fram bæði í Stern-skýrslunni og IPCC-skýrslunni og svo öðrum skýrslum og viðurkenndum rannsóknum sem lúta að sparnaði á CO2.

Skynsömum mönnum getur skjátlast en þeir viðurkenna mistök sín ef þeim skjátlaðist,  ef þeir eru skynsamir. Ég  vona að ein séu til skynsamir  menn.

 Ísland er ekki eyland í umhverfismálum.           

Íslendingar geta lagt stærri skerf af mörkum í baráttunni við þá vá sem öllu mannkyni stafar af gróðurhúsavandanum. Framlag okkar Íslendinga er að hafa þessa vinnslu hér á landi . Og við þurfum samt ekkert að óttast að eiga ekki aðgang að ósnortinni náttúru!

Líklega er mesta hættan í að mönnum mistakist að vinna bug á gróðurhúsaáhrifunum fólgin í hugsunarhættinum. Tilhneigingunni til að skjóta sér sjálfum undan vanda með allskyns afsökunum en ætla öðrum að leysa hann og óvísundalegahugsun og menntunarleysi í umhverfismálum. Sú hugsun sæmir síst Íslendingum sem hver um sig ræður yfir hundrað sinnum meiri efnahagslegri vatnsorku en hver jarðarbúi að meðaltali og  jarðhita að auki.

Íslensk raforka, sem framleidd er með fallorku vatns eða þrýstiorku gufu er dýrari en raforka framleidd með olíu í Rússlandi eða kolum í Kína Suðurafríku Ástralíu.                                              

Í þessum löndun er nú verið að reisa Álver sem eiga að vera með framleiðslugetu upp á 3 milljónir tonna af áli og orkugjafinn er jarðeldsneyti með CO2 útstreymi 14.2 X 3 milljón tonn eða 42.6 milljón tonn af Co2 .  

Ef fallorka og jarðorka væri notuð væri talan 4.5 milljón tonn og af því kæmi til baka í sparnaði á Hnattrænavísu 13.2 X 3 = 39.6 milljón  tonn.     

Flestir álframleiðendur eru stórfyrirtæki með fjölmargar verksmiðjur. Þau eru með fasta viðskiptavini og samninga til langs tíma. Ef þeir framleiða ekki hérlendis, gera þeir það annars staðar og stærstu álver sem er verið að reisa í dag eru bæði í Ástralíu og það sem er að fara af stað í Suður Afríku nota kol og svo í Dubai með jarðolíu Qatar með gasi  framleiðsla þessara Álvera eykur útstreymi á CO2. Framleiðsla annar málma, í stað áls, er líka orkukrefjandi og eykur líka útstreymi á CO2.

Hlýnun andrúmsins stafar ekki af auknu CO2 magni eingöngu, heldur minni skýjahulu og þar með minna endurkasti Sólarljóss. Dani að nafni Henrik Svensmark hefur útskýrt hvernig þetta gerist. Mikil brennsla kolefna  með framleiðslu á CO2 er óæskileg af öðrum ástæðum. Til dæmis er olía undirstaða efnaiðnaðar og plastsiðnaðar sá iðnaður mengar meira eins og nýjar tölu sýna sú olía sem við brennum í dag verður ekki notuð til annara hluta á morgun. Sé litið til jákvæðar aðleiðingar losunar CO2 út í andrúmið, má nefna betri vöxt jurta.

Ef Gróðurhúsamenn vilja láta taka sig alvarlega, verða þeir að útskýra hvers vegna rannsóknir sýna að aukning/lækkun hita á Jörðinni kemur á undan CO2 aukningu/lækkun.

Þversögn málsins er, að ef CO2 veldur hitun er hitunarferillinn óstöðvandi, því að sannanlega losar hitun mikið magn af CO2 úr sjónum.

Koltvísýringur í andrúmsloftinu er bráðnauðsynlegur öllu lífi á jörðinni. Væri hann ekki fyrir hendi gætu plöntur alls ekki þrifist, og þar með ekkert líf. Plöntur vinna kolefnissambönd (mjölvi, sykur) úr koltvísýringnum með aðstoð sólarljóssins eins og alþekkt er. Koltvísýringur er því ekki eitur, heldur undirstaða alls lífs á jörðinni. Plöturnar anda að sér CO2, en anda frá sér súrefni. Dýr og menn anda að sér súrefni, en anda frá sér CO2. Þetta er því hringrás.

CO2 verður til við bruna í líkömum dýra, rotnun lífvera og bruna á eldsneyti. Eldfjöll og hverasvæði anda óhemju magni af CO2 frá sér. Koltvísýringur verður til við gerjun víns, þegar brauðdeig er látið hefast, og er ómissandi í gosdrykki. Aðalhráefnið í framleiðslu á grænmeti og ávöxtum, og reyndar öllum gróðri, er koltvísýringur.

Þetta er því fremur matur en eitur, og alls ekki mengun. Margir rugla saman koltvísýringi og mengunarskýjum, sem oft sjást yfir stórborgum. Þau eru allt annars eðlis. Þar er um raunverulega og skaðlega mengun að ræða.

CO2 hleypir í gegn um sig stuttbylgju hitageislum frá sólinni, en dregur í sig langbylgju hitageisla frá yfirborði jarðar. Við það hitnar lofthjúpurinn örlítið til viðbótar. Yfirborð jarðar fær þannig varmageislun beint frá sólinni, og auk þess viðbótar varmageislun frá CO2 í lofthjúpnum. Þannig mælist hærra hitastig við yfirborð jarðar, þó svo jörðin og lofthjúpurinn sem heild séu í jafnvægi gagnvart heildarinnstreymi varmaorku frá sólinni. Þetta hefur í för með sér kólnun í efri loftlögum. CO 2 er nánast ógegnsætt fyrir innrautt ljós með um 15 míkrómetra öldulengd.

Án gróðurhúsalofttegunda væri meðalhiti jarðar mínus 18°C, en er plús 15°C vegna gróðurhúsaáhrifa, að mestu vegna loftrakans.

Kv, Sigurjón Vigfússon. 

[Kjartan Pétur Sigurðsson, 8.4.2008 kl. 13:29]

Ansi fróðleg grein ef satt reynist.

[Villi Asgeirsson, 8.4.2008 kl. 13:52]

Það er ansi mikið starað á co2 losun. Oft er þó litið fram hjá að Ísland er dropi í haf orkuþarfar heimsins. Kína var að byggja stíflu sem gerir Kárahnjúka hlægilega. Þó er alltaf talað um Kína og kolaver. Á meðan jarðarbúar bruðla með hráefni og orku er þeim ekki viðbjargandi og vandamálið mun ekki leysast. Á meðan milljónum eða milljörðum áldósa er hent erum við að horfa í vitlausa átt. Við erum að ausa úr hriplekum bát, frekar en að stoppa í götin og þar með leysa vandann.

Auðvitað er það sjálfsagður hlutur að koma í veg fyrir sem mesta co2 losun, í hvaða mynd sem hún er. Það er hins vegar engin ástæða til að fórna náttúru Íslands fyrir vonlausan málstað. Hann er vonlaus meðan bruðlið heldur áfram því við höfum einfaldlega ekki nóga orku til að redda málunum. 

[Ómar Ragnarsson, 8.4.2008 kl. 15:43]

Vegna tímaskorts vil ég benda á athugasemd sem ég var að skrá á bloggsíðu Friðriks Þórs um það hvað ég hefði viljað spyrja Gore um.

[Birgitta Jónsdóttir, 9.4.2008 kl. 07:22]

Mikið er ég hjartanlega sammála þér Villi. Á meðan fólk er ekki tilbúið að axla ábyrgð í sínu daglega lífi... þá er þetta harla vonlaust. Froskaheilkennið virðist vera viðvarandi ástand...:)

[Bergþóra Sigurðardóttir (IP-tala skráð) 9.4.2008 kl. 15:08]

 Sigurjón. Aðeins  0,7% af álbræðslum  nota olíu. Í viðskiptum Morgunblaðsins 5.júlí 2007 var fyrirsögn "Olía til álbræðslu" um álbræðslu landanna við Persaflóa GCC ríkja  en þau nota jarðgas . Hamrað er á ódýrri  " Cheap power fuels aluminium production in the Middle East"í jan.2008.  Heppilegast þykir samhliða vinnsla með gasi og gufu, þar sem hitinn, sem myndast við framleiðsluna er nýttur  ( combind cycle mode , HRSG "heat recovery steam generation ). U C Rusal á 14 álbræðlsur og eru 80% orkunar framleidd með vatnsorku. Tvær þær stærstu eru við stórfljót Síberíu og eru þær stærstu í heimi,  framleiddu 984000 og 948000 tonn  árið 2006. Hver ætli sé stærðar munur fljótanna í Síberíu og Þjórsár?  Dubal stefnir á 1.400 000. framleiðir nú 0.725 tonn á íbúa.    Samkvæmt gömlum útreikningum mínum áttum við að vera komin upp í 2,54 tonn á mann á árinu 2007. Tölur fyrir N-Ameríku voru 0.0176 á mann og í Evrópu 0.055 á árinu 2005. 

Bergþóra Sigurðardóttir