Að stilla upp við vegg - aðferðin.

Iðnaðarráðherra hefur nú slegist í hóp þeirra sem beita  "að stilla upp við vegg - aðferðinni", sem hefur svínvirkað í virkjanamálum. Dæmi: Fyrst var sagt að 120 þúsund tonna álver nægði fyrir Austurland og aðeins Jökulsá í Fljótsdal virkjuð. Þegar búið var að reka málið nógu lengi og kosta í það fé var stillt upp nýrri stöðu: Álverið ber sig ekki nema það sé þrefaldað að stærð og báðar austfirsku jökulárnar teknar.

Í Helguvík er mönnum hvað eftir annað stillt upp við vegg með vígsluathöfnum og yfirlýsingum sem ráðherrar SF taka þátt í.

Fyrir norðan á að keyra álver áfram þótt vanti losunarheimildir og óvíst sé um orku. Loforð SF um að ekki verði farið inn á óröskuð svæði verður svikið með því að beita Ingólfsfjallsaðferðinni á háhitasvæðið fyrir austan og norðaustan Mývatn með umhverfisspjöllum sem ég mun rekja nánar síðar. 

Ingólfsfjallsaðferðin fólst í því að jarðýta ruddi braut frá gryfjum í fjallsrótum upp á fjallsbrún og síðan var allt fjallið skilgreint sem eitt og sama óslitna malargryfjusvæðið, - þess vegna hægt að halda áfram með gryfjurnar norður allan Grafning!  

Greinilegt er að Leirhnjúkur og Gjástykki eru með Ingólfsfjallsaðferðinni skilgreind sem hluti af Kröflusvæðinu og þess vegna hægt að halda áfram norður í Öxarfjörð og suður í Fremri-Námur og Öskju til suðurs með Ingólfsfjallsaðferðinni.  

Framlenging mjög hæpins rannsóknarleyfis í Gjástykki tveimur dögum fyrir kosningar sýnir að Össur samþykkir Ingólfsfjallsaðferðina ljúflega fyrir norðan.

Ef í ljós kemur að orkan verður ekki nóg á háhitasvæðunum þarna verður mönnum síðar stillt upp við vegg og neyddir til að taka Skjálfandafljót og árnar í Skagafirði. Og fínt að eiga Jökulsá á Fjöllum til vara, enda fyrir hendi flott áætlun um að virkja Dettifoss og hleypa 160 rúmmetra rennsli á hann á ferðamannatímanum. (Að sumarlagi er rennslið venjulega 2-3svar sinnum meira en það).

Fyrir liggur rannsókn á viðbrögðum erlendra ferðamanna við svo litlu rennsli kuldatímabil eitt smemmsumars og var niðurstaðan sú að "enginn kvartaði", allir trúðu því að þetta væri kraftmesti foss Evrópu.  

Athugasemdir

[Þorsteinn Briem, 27.6.2008 kl. 00:20]

"Fulltrúar Alcoa, ríkisstjórnar Íslands og Norðurþings framlengdu í dag viljayfirlýsingu um rannsóknir á hagkvæmni þess að reisa álver á Bakka við Húsavík, til 1. október árið 2009. Um er að ræða framlengingu og uppfærslu á viljayfirlýsingu þessara aðila sem undirrituð var í maí árið 2006.

Fyrsta og öðrum hluta hagkvæmniathugana er lokið samkvæmt fyrri viljayfirlýsingu. Niðurstöður þeirra gáfu tilefni til að haldið yrði áfram með verkefnið. Ákveðið hefur verið að framlengja vinnu við þriðja hlutann til 1. október á næsta ári til þess að hægt verði að ljúka þeim verkefnum sem aðilar settu sér 2006, áður en lokaákvörðun væri tekin um byggingu álvers á Bakka. Áfram er gert ráð fyrir því að álver á Bakka nái fullum afköstum árið 2015, verði niðurstaða athugana jákvæð.

Meðal þess sem aðilar viljayfirlýsingarinnar munu vinna að á tímabilinu má nefna að mati á umhverfisáhrifum álvers verður lokið, Alcoa mun halda áfram viðræðum við orkufyrirtæki, rannsóknum á efnahagslegum og samfélagslegum áhrifum álvers í sveitarfélaginu og nágrenni verður lokið, lögð verða fram gögn fyrir starfsleyfi álvers, unnið verður að útfærslu á hafnaraðstöðu og fleira."

http://www.vh.is/frett.asp?fID=2029

[Haukur Kristinsson, 27.6.2008 kl. 02:32]

segjum að allir hefðu hlustað á þig frá byrjun og hefðum ekkert virkjað af því sem þú varst á móti í virkjanamálum, værum við þá betur stödd í dag? held ekki, þetta er okkar auðlynd og við verðum að virkja hana. svo við fáum aukin losunarkvóta, hættum öllu einkaflugi sem keyrir okkar kvóta upp um margfallt miðað við fjölda, og keyrum á smart bílum

[Valsól (IP-tala skráð) 27.6.2008 kl. 08:45]

Það er ekki skrýtið að Össur skyldi ekki vilja myndartökur af undirskriftinni, en myndatökumanni Fréttablaðsins var vísað frá þegar Össur skrifaði undir viljayfirlýsinguna. Mikið djöfull er  flokkurinn sem ég kaus búinn að éta ofan í sig. Ég hef orðið fyrir miklum vonbrigðum.

[Sigurður Hrellir, 27.6.2008 kl. 13:05]

Ætli Össur eigi ekki best heima í Framsóknarflokknum? Hann kvittaði fyrir Kárahnjúkavirkjun á sínum tíma og nú fyrirhugað álver á Bakka. Ég ætla að vona hans vegna að hann reyni ekki eina ferðina enn að ljúga að náttúruverndarfólki fyrir næstu kosningar.

[Gunnar Th. Gunnarsson, 27.6.2008 kl. 13:11]

Stundum talið þið andstæðingar stóriðju út og suður. Dofri Hermansson klifar stöðugt á því að áliðnaður sé "gamaldags" og mengandi iðnaður. Þeir sem hugsa af einhverri alvöru og raunsæi á þessi mál, sjá það í hendi sér, að hinn mengandi þáttur skiptir nákvæmlega engu máli. Við erum EKKERT að leggja til í lofslagsmálum með því að neyta álfyrirtækjum um viðskipti hér.

Svo eru aðrir á móti stóriðju og virkjunum á einhverjum öðrum forsendum. Sumir vegna náttúrunnar, aðrir vegna andúðar á erlendum auðhringum og vilja vernda landið gagnvart þeim. Og einhverjir eru sjálfsagt blanda af þessu öllu saman.

Það mætti frekar deila um hvert en ekki hvort við seljum orkuna, út frá hagkvæmnissjónarmiðum. Nú, á tímum hækkandi orkuverðs í heiminum, aukast möguleikar okkar.

Út frá byggðarsjónarmiðum og öllum öðrum arðsemissjónarmiðum, er mjög skynsamlegt að fara í samstarf við Alcoa á Bakka við Húsavík.

[Árni Gunnarsson, 27.6.2008 kl. 21:03]

Af hverju samstarf við Alcoa?

Nú, þegar við höfum komist að því að engar aðrar leiðir eru sýnilegar til að bjarga  atvinnuástandi og auka verðmætasköpun á Íslandi en risavxnar virkjanir í tengslum við álbræðslu eigum við að hugsa málið upp á nýtt. 

Auðvitað eigum við að byggja okkar eigin álver og selja álið milliliðalaust. Við eigum meira að segja að fara alla leið og senda íslenska, atvinnulausa verkamenn og konur til Jamaica (kemur ekki báxítið þaðan?) og vinna þar í ilmandi báxítnámunum til að hámarka atvinnusköpunina.

Hvers vegna ekki?  

[Guðbjörn Guðbjörnsson, 27.6.2008 kl. 22:10]

Sælir strákar (alltaf þeir sömu að ræða hlutina, hvar er kvenfólkið?)

Ég held að Össur Skarphéðinsson tali fyrir hönd ansi margra "krata". Það Samfylkingarfólk, sem virkilega er á sömu skoðun og Þórunn Sveinbjarnardóttir, ætti að færa sig yfir í VG, þar sem það á virkilega heima.

Það þurfa að vera skýrar línur í íslenskum stjórnmálum. Við sjálfstæðismenn eigum margt sameiginlegt með gömlu "krötunum" og eigum létt með að samþykkja mörg af þeirra stefnumálum, sem Jóhanna Sigurðardóttir og fleiri ráðherrar Samfylkingarinnar hafa lagt fram að undanförnu. Það er viss samkennd á milli flokkanna, þar sem það eru margir ansi "hægri" sinnaðir innan Samfylkingarinnar og æði margir "vinstri" sinnaði innan Sjálfstæðisflokksins. Þetta fólk nær mjög vel saman eftir kosningar og í stjórnarsamstarfi.

Raunverulega er það einungis eitt stórt mál, sem ágreiningur er um - þ.e.a.s. ekki innan Samfylkingarinnar, heldur Sjálfstæðisflokksins - og það eru ESB málin.

Línur munu skýrast hvað þau mál varðar eftir næst Landsfund Sjálfstæðisflokksins. Niðurstaðan verður annaðhvort breytt stefna í Evrópumálum eða stofnun nýs alvöru stjórnmálaflokks á hægri vængnum fyrir næstu kosningar.

[Haraldur Rafn Ingvason, 27.6.2008 kl. 22:18]

Varðandi Jamaíka, kom þangað fyrir allnokkrum árum. Það sem kom mér mest á óvart var að á þessari frjósömu paradísareyju var mesta fátækt og misskipting sem ég hef upplifað. Skíringin var einföld, allt sem var einhvers virði var í eigu útlendinga sem fluttu arðinn úr landi. Meira að segja Bláfjallakaffið - þeirra frægasta útflutningvara auk báxíts var í eigu útlendinga eins og það lagði sig og íbúarnir í raun leiguliðar í eigin landi.

Gæti verið að við séum hægt og rólega að hætta efnahagslegu sjálfstæði með því að tilbiðja erlenda álguðinn svona stíft?

[Þorsteinn Briem, 27.6.2008 kl. 23:13]

Respiratory problems among workers in, and communities surrounding, the aluminum industry:

http://www.fluoridealert.org/aluminum-respiratory.htm

[Guðlaugur Vilberg (IP-tala skráð) 28.6.2008 kl. 18:19]

Er ekki málið líka það að við íslendingar þurfum að fara að koma okkur upp úr því fari að vera frumvinnsluþjóðfélag og byggja upp fullvinnsluatvinnuvegi sem og hátækniatvinnuvegi. Það væri gaman að sjá útreikninga á orkuþörf, mannaflaþörf og umhverfisáhrif vegna fullvinnslu þess áls sem nú þegar er unnið í landinu. Sagan sýnir að þau svæði sem eru hráefnisframleiðendur og sinna frumvinnslu eru gjarnan álitin "skítugri og fátækari", sennilega ekki af ástæðulausu, heldur en þar sem fullvinnsla er stunduð gjarnan í skjóli hátæknivæddra og vel launaðra starfa.

[Gunnar Th. Gunnarsson, 28.6.2008 kl. 20:28]

Guðlaugur, það hefur oft verið skoðað lauslega hvort ekki gæti verið akkur í því að fullvinna ál hér á landi en niðurstaðan hefur alltaf verið neikvæð, m.a. út af fjarlægð frá mörkuðum og fyrirferð og flutningskostnað fullunninnar vöru miðað við verð.

Steini, þær rannsóknir sem þú vísar í varðandi öndunarsjúkdóma þeirra sem vinna í álverum eru frá tímabilinu 1962-1996. Það hefur mikið gerst í mengunarvörnum síðan þá.

[Sævar Helgason, 28.6.2008 kl. 21:32]

Árni Gunnarsson leggur til að við reisum og rekum okkar eigin álver.  Gott væri ef einfalt væri.

Áliðnaðurinn er er í raun á fáum höndum- stórum fjölþjóðafyrirtækjum. Þau eiga og eða ráða  öllum helstu framleiðsluþáttum. Súrálsvinnsla og forskautaframleiðsla er  að mestu á þeirra hendi svo og verðmyndun á markaði fyrir álið.  Fyrir okkur íslendinga að verða nægjanlega gildandi á þeim markaði er óhugsandi . Þrátt fyrir að við séum ekki alsátt við það fyrirkomulag sem er á okkar áliðnaði - þá er sá háttur okkur áhættuminnstur.  Við erum að selja orku til útflutnings og smávegis af vinnuafli.

[Gunnar Th. Gunnarsson, 29.6.2008 kl. 03:50]

Hárrétt hjá þér Sævar

[Kári Gautason, 29.6.2008 kl. 15:38]

Gunnar, geturðu bent á hvaða brautryðjandi framfarir hafa orðið í mengunarvörnum í álgeiranum á síðustu 10 árum? 

Allt álið sem við framleiðum dugir ekki einu sinni til að sinna álpappírsframleiðslu í Evrópu, ekki einu sinni til að framleiða það magn sem Bandaríkjamenn henda af áldósum framhjá endurvinnslu. Í krækjunni þarna er verið að fagna því að nú sé búið að henda trilljónystu(það tæki mann 3170 ár að telja upp í trilljón ef maður teldi tíu tölustafi á sekúndu) áldósinni framhjá endurvinnslu, það tæki áliðnaðinn á Íslandi 23 ár bara að framleiða það magn af áli (17,5 milljón tonn). Þannig að allt tal um að Ísland séu að bjarga heiminum með að framleiða ál fyrir þá er hæpið svo ekki sé meira sagt.

Alcoa er líka framarlega í að sjá military industrial complexinu í BNA fyrir áli í allskyns indæl drápstól. Það er hægt að lesa um það á heimasíðu Alcoa. Þar er reyndar talað um að Alcoa hafi um áraraðir séð fyrir vörnum landsins með að framleiða varnarbúnað fyrir hermenn.

Til dæmis framleiða þeir "boddíin" á Tomahawk eldflaugunum, ein slík dundi á þessu fólki í janúar. Þar var verið að reyna að drepa "þekktan hryðjuverkamann". Hann slapp og saklaust fólk dó í staðinn. Svo fengu þeir samning frá Bandaríkjaflota árið 2006 til að bæta LCS skipin þeirra.

Þá er hægt að skilgreina sem hergagnaframleiðanda. Þeir eru á listum yfir fyrirtæki í "military industrial complex" í Bandaríkjunum. Ásamt glæpafyrirtækjum eins og Blackwater, Lockheed Martin, Rayatheon, General Electric og fleiri slíkum.

Fólk á Trinidad og Tobago stendur einnig í baráttu við Alcoa vegna þess að land þeirra á að nota undir umdeilt álver.

Þetta er subbulegur iðnaður, subbulegt fyrirtæki, subbulegt verð sem við seljum auðlindir okkar til. Mér finnst það skipta miklu máli í hvað við notum auðlindir okkar. Drápstól og áldósir eru ekki á þeim lista. 

[Geir Guðmundsson (IP-tala skráð) 30.6.2008 kl. 16:09]

Af því verið er að ræða um mengun og mengunarvarnir í álverum, langar mig að deila með ykkur stuttri sögu.

Ég þekki vel einn íslenskan hagfræðing sem vinnur í banka í London. Þessi hagfræðingur sagði mér það að hann hefði fyrir nokkru síðan unnið að fjármögnun fyrir stórt franskt verkfræðifyrirtæki, sem er í sjálfu sér ekki í frásögu færandi. 

Að loknum samningum um fjármögnun var öllum boðið til matarveislu um kvöldið.  Þegar framkvæmdastjóri franska verkfræðifyrirtækisins frétti að minn maður væri íslendingur sagði hann honum að þeir hefðu hannað og sett upp mengunarvarnabúnað fyrir Alcoa í Reyðarfirði. 

Franska verkfræðifyrirtækið væri með stóra deild sem sérhæfði sig í mengunarbúnaði fyrir álver og það ynni út um allan heim að verkefnum á þessu sviði, en þó aðallega utan Evrópu og Norður Ameríku .  Þeir hefðu verið mjög stoltir yfir því að fá þetta verkefni, því yfirleitt leita bandarískir og kanadískir álframleiðendur ekki út fyrir Ameríku með svona verkefni.  Þeir hefðu líka hlakkað til að fá að vinna að mengunarvörnum á Íslandi, því þeir gerðu ráð fyrir að hér giltu sömu ströngu kröfur til mengunarvarna og í Evrópu, en staðlar og reglur þar eru strangari en í þróunarlöndunum sem fyrirtæki þeirra hefði verið mest verið að vinna í. 

Það hefði hins vegar komið þeim mög á óvart að kröfur til mengunarvarna í Reyðarfirði eru mun vægari en almennt er krafist í Evrópu, og að þeirra mati svipi ástandið hérlendis til þróunarlanda.  Þeim hefði þótt það miður. 

Ég sel þetta ekki dýrar en ég keypti það, og hef enga ástæðu til að draga orð míns manns í efa.  Hann sagði mér þetta undir fjögur augu, en ég á ekki von á að ég sé brjóta trúnað með að greina frá þessu hér.

[Ómar Ragnarsson, 30.6.2008 kl. 20:05]

Það hefur aldrei verið lagt til af náttúruverndarfólki að "ekkert væri virkjað" eins og fullyrt er í athugasemd hér að ofan. Dæmi um það eru virkjanir síðari ára sem náttúruverndarfólk hefur látið óátaldar svo sem Fjarðarárvirkjun, Hvestuvirkjun, Búðarhálsvirkjun, Vatnsfellsvirkjun, Nesjavallavirkjun, Hellisheiðarvirkjun, Reykjanesvirkjun og Svartsengisvirkjun.