Flugvél lent á 45 metra dýpi.

Nú í vor hefur vatnsborð Hálslóns í fyrsta sinn verið lækkað niður um 45 metra eins og gert verður framvegis á hverju vori.

Þetta er stórfelldasta vatnsborðssveifla sem mér er kunnugt um, til að mynda tíu sinnum hraðari og meiri en í Powell-lóninu við Glen Canyon virkjun í BN.

Vegna gerðar myndarinnar um Örkina taldi ég nauðsynlegt að fylgjast með hinum stórbrotnu umbrotum sem þarna eiga sér stað á hverju vori frá fleiri sjónarhornum en úr lofti.

Undanfarnar vikur hefur verið óhagstætt veður til þess arna og margar spár um góðviðri farið í súginn. 

Loksins í fyrradag kom almennilegur dagur. Ég fór til Akureyrar með F.Í. og þaðan á Frúnni sem ég lenti innarlega á Hálsinum þar sem 18 km varnargarður meðfram vatnsbakkanum endar. Þarna sést Stefán Scheving fljúga yfir á Tri-Pacer flugvél sinni. 

Þessi staður er hins vegar sá vatnsbakki sem verður í júlílok.

Núverandi vatnsbakki liggur í 45 metra minni hæð og lónið er vel innan við helmingur þess sem það verður síðsumars.

Hlíðarnar allt um kring eru á þurru, þaktar ísi eins og er, en verða að jökulleirum þegar ísa leysir.

Ég hafði mælt mér mót við vélsleðamennina Óla Jón Jónsson og Tryggva Pálsson úr björgunarsveitinni á Egilsstöðum en þeir lentu í erfiðum krapa inn að lendingarstaðnum og urðu að standa í viðgerðum.

Hægt er að sjá myndirnar betur með því að smella á þær í tveimur áföngum svo að þær fylli út í skjáinn að lokum.

Loks var þeyst yfir lónið yfir á sleðunum yfir á svonefndan Hraukahjalla, sem var næststærsti hjallinn áður en dalnum var sökkt er er nú eins og nes. Þar var lent flugvélum áður en lónið var myndað.

Hér sést hvernig allra efsti hluti hjallans stendur upp úr lóninu.

Á honum liggur íshellan, meira en hálfur metri á þykkt, sem sigið hefur niður á hann og í baksýn er lónið. 

Dökka röndin í fjarska er autt landið sem er utan lónstæðisins, en ísinn liggur á þurru landinu þar fyrir neðan, sem nú er ofan vatnsborðsins

Þar var farið í myndatökur í gildi sem ég kalla Klettagjá, en í því er foss sem Geir H. Haarde gaf nafnið Þrepafoss þegar hann kom þangað fyrir virkjun.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 Raunar eru þrír fossar í Klettagjánni og stórbrotinn og kurlaður íshroðinn liggur þar utan í klettaveggjum.

Þrepafoss er á næstu mynd fyrir neðan og næst þar fyrir neðan kemur mynd þar sem horft út yfir ysta hluta Klettagjár í átt til Kárahnjúks við enda lónsins. 

 Fyrir neðan myndina af Þrepafossi er staðið fyrir ofan Klettagjá og horft út eftir lóninu með Kárahnjúk við enda þess í fjarska. 

Vinstra megin gengur fram neðsti hluti Hraukanna undir brotnum ísnum en hægra megin er Hraukahjalla-nesið. 

 Það var skrýtið að standa á hjallanum og horfa upp í átt Klettagjár, minnugur þess hvernig um var að litast áður en Hjalladal var sökkt. 

Síðan var þeyst að Kringilsá, en frá því verður nánar sagt í öðrum pistli.

Kannski var það hápunktur þessarar ferðar. 

 

 

 

 

 

 

 Einkennilegt var að standa niðri við Klettagjá og horfa langt upp eftirrananum í átt að Hraukunum og sjá þarna lengst upp frá háan vatnsbakkann sem Hálslón hefur þegar sorfið í þykkan gróðurinn sem þarvar áður.

 

 

 

 

 

 

Eftir ferðina flaug ég til Akureyrar en flaug þaðan síðan klukkan fimm í morgun til að freista þess að lenda á Hraukahjallanum, ná myndum af fossunum í morgunsól og finna spólu sem ég saknaði. 

Þarna var þá þoka og ég hörfaði til Mývatns. 

Náði sambandi við Arngrím Jóhannsson sem fékk vin okkar, Hún Snædal til að fljúga á Super Cub vél Arngríms og fara með mér inn í Kringilsárrana og lenda þar. 

Hér sjást vélin og Húnn með Kárahnjúk í baksýn og einnig vélin með Snæfell í baksýn. 

Síðan lá leiðin til Akureyrar eftir vel langan og erfiðan en vel heppnaðan dag og til Reykjavíkur skilaði ég mér í kvöld með Flugfélagi Íslands. 

FRÚna verð ég að spara og skildi hana eftir á Akureyri. 

Athugasemdir

[Þórður Björn Sigurðsson, 23.5.2009 kl. 02:04]

,,Landslag væri lítils virði ef það héti ekki neitt".

[Lára Hanna Einarsdóttir, 23.5.2009 kl. 02:26]

Þú ert alveg ótrúlegur, Ómar! Það, sem þessi þjóð og seinni tíma kynslóðir eiga þér að þakka, er engu líkt.

[Rafn Haraldur Sigurðsson (IP-tala skráð) 23.5.2009 kl. 07:25]

Sæll Ómar,

Ég hef komið til Glen Canyon og siglt á Lake Powel . Þar er alveg magnað landslag og ægifagurt. Meiriháttar gaman að sigla um þröng gljúfrin  og að sjá steinbogann sem á víst að vera heilagur staður indíána. 

Þarna koma margir ferðamenn og það mætti kannski gera það sama á Kárahnjúkum, sem hefur þó gerst að hluta til vegna þess að það komst enginn þangað áður en Landsvirkjun lagði þangað veg nema fuglinn fljúgandi og þú. Setti hér fyrir neðan link á blogggrein sem ég skrifaði um Glen Canyon og eru nokkrar myndir þaðan.

kveðja Rafn.

http://corvo.blog.is/blog/corvo/entry/584432/

[Ómar Ragnarsson, 23.5.2009 kl. 14:35]

Athugasemd mín við það sem Rafn Haraldur Sigurðsson segir verður það löng að hún verður efni í sérstakan bloggpistil. Ég hef gert það sama og hann en líka siglt eftir Coloradó-ánni fyrir neðan stífluna og sést hlut af því í myndinni "Á meðan land byggist."

[Ómar Ragnarsson, 23.5.2009 kl. 14:44]

Get þó bætt við að eftir að Bandaríkjamenn áttuðu sig á því hvað þeir höfðu raunverulega gert við Clen Canyon, þegar gljúfrið fór að sökkva, hættu þeir við að gera tvær hliðstæðar virkjanir á stræð við Káraahnjúkavirkjun, sitt hvorum megin við Miklagljúfur. Frá því er einnig greint í myndinni "Á meðan land byggist."

Engin heimildamynd var gerð um drekkingu Clen Canyon og því komust menn upp með það að leyna því hvað var raunverulega gert. David Brower, þáverandi forystumaður umhverfisverndarfólks, var á barmi sjálfsmorðs eftir að honum varð ljóst hvað hafði gerst.

Heimildamyndinni "Örkin" er ætlað að eiga jafn mikið erindi til annara þjóða en Íslendinga, ekki síst Bandaríkjamanna.

[Rafn Haraldur Sigurðsson (IP-tala skráð) 23.5.2009 kl. 15:59]

Hlakka til að fá athugasemdina í nýjum bloggpistli hjá þér.

kveðja Rafn.

[Ingimundur Kjarval (IP-tala skráð) 23.5.2009 kl. 19:12]

Gaman að þessu. Nú væri froðlegt að vita hvaða áhrif þessi vatnsmiðlun hefur á fiskgengd fyrir neðan virkjunina alla leið út í sjó og jafnvel lengra.

Nú rennur vatnið til sjávar jafnar og hreinna, haldið til baka á sumrin þegar jökullinn bráðnar og svo tæmt úr lóninu yfir veturinn. Er meiri fiskur í ánum fyrir neðan?

Jafnara rennsli út í sjó ætti að hafa jákvæð áhrif á dýralífið í sjónum, næringarefnin ekki í gusum.

Hjörleifur Guttormsson hélt því fram að minnkandi aurburður myndi hafa neikvæð áhrif á lífframleiðsluna í sjónum. ég held að það sé öfugt, hreinna vatn hlaðið steinefnum betra en aurburður sem sekkur til botns án þess að skila frá sér steinefnunum. Væri gaman að fá að vita um lífræn áhrif virkjunarinnar, bæði neikvæð og jákvæð.

Bestu Ingimundur Kjarval

[Pétur Þorleifsson , 24.5.2009 kl. 15:34]

Það er sambandi milli framburðar fljóta og lífríkis sjávar.  Það sást eftir að framburður Nílar stoppaði í lóninu fyrir ofan Aswan stíflu.  Það hefur þegar komið í ljós eftir þriggja gljúfra stífluna í Kína.  Megnið af leðju Jöklu verður eftir í Hálslóni þótt hún gruggi Lagarfljótið.  Ætli það séu ekki sízt gusurnar, sveiflur í rennsli, sem séu lífríkinu mikilvægar.