Hvort eð er ekki lengur SAAB.

Volvo og SAAB voru flaggskip sænskra fyrirtækja, hugvits og tækni. Einkum kom SAAB með byltingarkenndar hugmyndir inn í bílaframleiðsluna með framhjóladrifnu gerðinni sem var straumlínulagaðisti smábíll síns tíma og hlaut síðar frægð um alla Evrópu með Carlsson rallbílstjóra undir stýri.

Næsta gerð, sem kom fram seint á sjötta áratugnum var líka frábærlega vel hannaður bíll en þá strax fóru að koma í ljós þau vandræði, sem það hafði að hafa ekki góða vél til að setja í bílinn. 

Fyrsta vélin var því frá Triumph verksmiðjunum í Bretlandi en fyrsta vélin hafði verið eftirlíking af DKW tvígengisvélinni og næst kom V4 vél frá Ford í Þýskalandi. 

Á síðustu árin hafa Volvo og SAAB orðið að lúta lögmálum hagræðingarinnar og aðeins orðið að einni af bílgerðunum sem Ford og GM framleiða og í raun hætt að verða Volvo eða SAAB.

Nú er spurningin hvort það verður ofviða fyrir þjóðarstolt Svía að láta Volvo róa líka. 

Svíar ætla ekki að bjarga Saab

Upplifunarferðamennska.

"Get your hands dirty and feet wet", gerðu hendurnar skítugar og fæturna vota !

Bandarískur prófessor í ferðamálum sagði þetta í viðtali við mig fyrir tæpum tíu árum og svaraði með því spurningu minni um það hvaða svið ferðamennsku væri í mestum uppgangi.

Á þeim tíma fékk ég að heyra í blaðagreinum að það væri ekkert að marka gamla ameríska kellingu. Kynjafordómarnir láku af greinarhöfundum auk annarra fordóma gagnvart því að hægt væri að lifa af öðru en hráefnisframleiðslu. 

Í gær skoðaði ég uppi í fjöllum Gran Canaría einn af fjölmörgum ferðamannastöðum heimsins þar sem reynt er að láta ferðamenn upplifa horfna tíð og framandi aðstæður. Dæmum um slíkt fer fjölgandi og má nefna ýmislegt af því tagi heima eins og til dæmis hvernig staðið hefur verið að hlutum í Borgarnesi og víðar. 

En út um allt land eru byggðasöfn og torfbæir þar sem þarf að fríska upp á það sem ferðamenn fá að sjá og upplifa. 

Besta dæmið um slíkt sá ég reyndar á Stiklastöðum í Noregi þar sem líkt er eftir orrustunni frægu þar í söngleik utanhúss og hægt að fara inn í þorp og sjá fólk leika hlutskipti þorpsbúa og daglegt líf þeirra fyrir meira en öld. 

Í þorpinu hér á Kanarí eru myndastyttur látnar segja söguna af daglegum verkum, trúarathöfnum, leikjum og jafnvel aftökum. Eru styttan af böðlinum sem reiðir stóran stein til lofts yfir hinum bundna sakamanni eftirminnileg og maður skynjar augnablikið áður en bjargið molar haus hins seka.

Ég hef verið að reyna að tala um upplifunarferðamennsku við Leirhnjúk og Gjástykki sem gæti gefið margfalt meiri tekjur en þau fáu störf í verksmiðju í 70 km fjarlægð gæfu ef þetta umbrotasvæði sköpunar landsins verður gert að virkjanasvæði.

Þess utan mætti setja upp í Gjástykki sýningu á æfingum komandi marsfara á svæði sem tekið var frá fyrir slíkt fyrir nokkrum árum, en þó með þeim fyrirvara að ekki yrði farið lengra í norður með virkjanir en nú er. Marsfarar æfa sig ekki innan um borholur, gufuleiðslur, raflínur og stöðvarhús. 

Ég tala að mestu fyrir daufum eyrum um þetta. Flutningur á hráefni til íslands yfir þveran hnöttinn og útflutningur á hráefni til baka virðist vera stefnan sem ráðamenn þjóðarinnar trúa á.  

 

Þörf fyrir þjóðhöfðingja.

Ég hef orðið vitni að því hve margar mikilvægar dyr opnast fyrir þjóðhöfðingjum erlendis sem annars væru lokaðar og gæti sagt af því nokkrar sögur. Það breytir því hins vegar ekki að alveg kemur til greina að fækka tveimur æðstu embættum þjóðarinnar niður í eitt með því að sameina forsetaembættið embætti forsætisráðherra.

Úr því að aðeins eitt slíkt embætti þarf fyrir þúsund sinnum fjölmennari þjóð, Bandaríkjamenn, ætti það að vera hægt á Íslandi. Við erum smáþjóð sem getum notið góðs af því að hafa eitt embætti, sem nýtur réttinda þjóðhöfðingjans til jafns á við þjóðhöfðingja stórveldanna og eigum ekki að kasta því frá okkur. 

Pétur Blöndal styður stjórnlagaþing

Flokkarnir fái að ráða lýðræðinu innan sinna raða.

Það eru sjálfsögð réttindi að framboðsaðilar fái sjálfir að ráða því hvort þeir gefa kjósendum sínum alræði í uppröðun lista sinna í kjörklefanum eða ekki. Gallarnir við núverandi fyrirkomulag eru þeir að á þing hverju sinni velst meirihluti þingmanna, sem eru í raun í svonefndum "öruggum sætum" eftir að flokkarnir hafa raðað þeim efst á lista sína.

Spennan á kosninganótt flest mest í því hvort þessi eða hinn fótgönguliðinn er inni eða úti, t.d. í síðustu kosningum hvort Mörður Árnason eða Ellert Schram voru inni eða úti. 

Í raun hafa efstu menn á lista Sjálfstæðisflokksins allt frá stofnun flokksins verið í öruggum sætum í Reykjavík í öllum kosningum. Vandi flokkanna hefur falist í baráttunni fyrir að komast í þessi sæti í prófkjörum, á kjördæmisþingum eða há uppstillingarnefndum með öllum þeim göllum sem því fylgja. 

Oft er mikið vesen að ná sátt um röðina, sumir gera kröfur um ákveðin sæti og aðrir vilja helst ekki vera ofarlega. 

Kostirnir við persónukjör felast í beinasta lýðræði sem til er í einrúmi kjörklefans þar sem beinn atbeini hvers kjósenda ræður öllu um gengi þeirra sem eru á listanum. 

Gallarnir er líka til. Sumir óttast að falla niður í slíkri röðun og að þátttaka í uppröðuninni verði of lítil svo að hinn raunverulegi vilji kjósenda framboðsins ráði í raun ekki sem skyldi. Ótti hinna óröðuðu frambjóðenda getur bæði falist í því að þeir lendi neðar en þeir vildu eða jafnvel að þeir lendi ofar en þeir vildu. 

Ef röðunin á listanum er í stafrófsröð kann það að verða til hagsbóta fyrir þá sem eru fremst í stafrófsröðinni. Og það skiptir mjög miklu máli að alliar kjósendur listans kynni sér vel hið nýja fyrirkomulag og að sem allra flestir nýti sér hinn nýja rétt eins vel og kostur er.

Og nú er bara að treysta á að þessar umbætur nái fram að ganga fjótt og vel þannig að þetta taki gildi strax í næstu kosningum. Enn er ekki útséð um það.  

Persónukjör í kosningunum?

Þekkir ekki sinn vitjunartíma.

Davíð Oddsson situr í Seðlabankanum í óþökk yfirgnæfandi meirihluta þjóðarinnar eins og skoðanakannanir sýna. Ég efa ekki að lengi vel á ferli sínum vildi hann vinna þjóðinni og hugsjónum sínum vel og gerði það lengst af glæsilega á einstakan hátt. 

En fóstbræðralagið við Halldór Ásgrímsson færði allt á ógæfuhliðina og er ástæðulaust að rekja það enn einu sinni. Úr varð þráseta sjálftöku- og oftökustjórnmálamanna, dæmigerð fyrir tugi stjórnmálamanna um allan heim sem þekktu ekki sinn vitjunartíma, byrjuðu feril sinn glæsilega en enduðu hann með því að sitja sem fastast setunnar einnar vegna. 

Nú hafa þeir sem fremstir voru í að klúðra vaktinni hætt eða stigið til hliðar. Geir Haarde er ekki lengur forsætisráðherra, Ingibjörg Sólrún í óráðnu fríi, Árni Matt ekki lengur fjármálaráðherra, Björgvin Sigurðsson sá eini sem hefur axlað ábyrgð að fullu, og stjórnendur fjármálaeftirlitsins hafa vikið.

Einn situr Davíð, rúinn trausti, - maðurinn sem sagði sjálfur að stjórnmál snerust um traust og ætlaðist til að aðrir færiu eftir því en fer ekkert eftir því sjálfur.

Í stað þess að hlíta vilja yfirgnæfandi meirihluta þjóðarinnar og auðvelda þannig mannaskipti í stjórn Seðlabankans svo að það þurfi jafnvel ekki um sinn að breyta lögum um hann, ákveður hann að vera til ógagns, vegna þess að hann telur sig ómissandi eins og einræðisherrar telja sig alltaf vera.  

Gagnrýna Seðlabankafrumvarp

Skynsamlega talað.

Ég hef sett það fram áður í blogginu mínu að framundan gæti verið löng og ströng barátta Íslendinga fyrir því að ná eyrum hinna sanngjarnari og hyggnari viðsemjenda okkar erlendis sem vilja kynna sér allar aðstæður okkar og koma fram við okkur af skilningi þegar samið yrði um málalok vegna hruns bankanna okkar.

Ég upplifði það nógu sterkt vestur í Bandaríkjunum í októberbyrjun í haust hvaða áhrif það hefur og til hvers það leiðir að hrópa: "við borgum ekki" og gefa þar með færi á að við séum úthrópaðir af þjóðum veraldar að óathuguðu máli. Aðeins samningaleiðin er fær út úr þessu máli og sú sigling getur tekið mörg ár. 

Erlendar skuldir þjóðinni ofviða

Turnarnir þrír.

Á sínum tíma var það takmark Samfylkingarinnar að breyta íslensku stjórnmálalandslagi að nýju í það að tveir turnar væru þar hæstir, líkt og Sjálfstæðis- og Framsóknarflokkurinn voru á síðustu öld allt fram til 1978.

Könnun Gallup ætti að vera marktækari en netkönnunin sem var gerð fyrir nokkrum dögum. Gallup er bæði á netinu og símanum, með sex sinnum stærra úrtaki og stendur yfir í tvær vikur. 

Ef úrslit kosninga yrðu á þá lund sem Gallup sýnir nú gætu hverjir þeirra þriggja flokka sem eru stærstir myndað stjórn tveir. Stjórn Sjálfstæðisflokks og VG næði þó ekki meirihluta atkvæða og hlyti að teljast ólíklegt að VG verðlaunaði sjallana fyrir 18 ára siglingu þjóðarskútunnar inn á strandsstað. 

Auk þess fær Sjálfstæðisflokkurinn yfirleitt minna fylgi í kosningum en í skoðanakönnunum. 

Samfylkingin stærst

Tími fyrir þetta, - ekki lýðræðisumbætur.

Athygli vakti á sínum tíma þegar karpað var á þingi um sölu á víni í matvöruverslunum á sama tíma og búsáhaldabyltingarfólkið kallaði þúsundum saman fyrir utan þinghúsið á aðgerðir til að bætj stjórnarfar og bjarga heimilum og fyrirtækjum.

Síðustu daga hefur mátt heyra raddir um það að alls ekki sé tími til að ræða betrumbætur á kosningalögum og stjórnarskrá eða þá um hugsanlegt stjórnlagaþing. 

Meðal þessara "tímafreku" umbóta er sú einfalda breyting að setja töluna 1,6% eða 2% í stað 5% lágmarksfylgis framboðs til Alþingis. 

Þetta er náttúrulega alltof mikil fyrirhöfn fyrir þingið því að ráðherrar og þingmenn þurfa miklu heldur að skeggræða fram og til baka um tilfærslur á dagsetningum á reglugerðum og það hvort þeir hafi "stolið" hugmyndum frá hver öðrum. 

En úr því að þingmenn eyða tímanum í rifrildi um fjaðrir á líklega við gamla máltækið: "Svo flýgur hver sem hann er fiðraður til. " 

Þingmenn karpa um fjaðrir

Alkul er alltaf algert.

Fyrstu tvö orð fréttarinnar um alkul í bílasölu fela í sér tvítekningu sem er bæði óþörf og merkingarlaus. Annað hvort er alkul alkul eða ekki alkul. Það er ekkert kaldara til en alkul. Að tvítaka orðið "al" er óþarft.

Orðin "algert alkul" eru dæmi um tilhneigingu blaðamanna til að ofgera og nota hástigsorð í slíkum mæli að í lokin verða þau máttlaus.

Nýleg dæmi um þarflausa notkun hástemmdra lýsingarorða er vaxandi notkun orðanna "gríðarlegur" og "hrikalegur." Orðið "mikill" er á undanhaldi, - þykir ekki nógu krassandi.

Um daginn heyrði ég mann tala um að það væri gríðarlega lítil bílasala. Lýsingarorðið "gríðarlegur" táknar eitthvað mjög mikið eða stórt. Þetta minnir á orð ráðherra eins hér í gamla daga þegar hann sagði: "Gengi krónunnar sígur upp á við."  

Alkul í bílasölu

Sættir á Kanarí.

Allt er gott sem endar vel hefur verið sagt. Og það átti við í kvöld þegar haldin var fjölmenn vikuleg samkoma á Klörubar á Kanarí.

Þegar ég átti leið út af samkomunni til að sinna símtali kom til mín maðurinn sem ég greindi frá í bloggi mínu í gær með yfirskriftinni "Mótmæli á Kanarí." 

Maðurinn kvaðst sjá eftir því sem gerst hafði í gærkvöldi og bað mig og vinafólk mitt um fyrirgefingu. 

Það mál var auðsótt og við féllumst í faðma sem vinir, - málið dautt. 

Og þó ekki hvað varðar það að þarna var stofnað til vináttutengsla sem annars hefðu varla orðið að veruleika. 

Það er ekki algengt að svona málum ljúki á þennan hátt þannig að allir málsaðilar hafi af fulla sæmd. 

En þannig var það í þessu tilfelli og er gott að hafa stofnað til nýrra vináttutengsla í framhaldi af atviki, sem hefði verið leiðinlegt í minningu allra viðstaddra. Hafi þessi nýi vinur okkar heiður fyrir.

Og samkoman sem myndin hér að ofan er af, var til sóma og ánægju fyrir alla sem að henni stóðu.