Var rændur inni í bankanum.

Á myndum af Landsbankanum er oft sýnt anddyrið.

Myndin á tengdri frétt á mbl.is er einmitt af tveimur mönnum sem telja að þarna fyrir innan  sé þörf á umbótum.

Mikið hefði verið gott að hafa þá þarna í haust, þegar ég staddur inni í þessu anddyri á fjórða tímanum á föstudegi, hafði lagt rafreiðhjólinu "Sörla" við tröppurnar fyrir utan og stóð inni í dyrunum ásamt slangri af fólki.

Öryggisvörður var þar líka.

Ég var með miða í langa biðröð hjá gjaldkera en ákvað að standa þarna til að fylgjast með hjólinu, þótt það væri læst.

Hafði verið með þungan bakpoka en setti hann til hliðar til að hvíla bakið og hafði augun með honum líka.

Þegar kæmi að mér hjá gjaldkera ætlaði ég að biðja öryggisvörðinn að hafa augu með hjólinu og bakpokanum, rétt á meðan ég stykki inn þegar komið væri að mér hjá gjaldkeranum.

Gekk nokkur skref innar til að sjá númerið og kom strax út aftur.

Enn var nokkuð langt í mig, en nokkrum mínútum síðar gekk ég aftur þessi fáu skref inn og síðan strax út aftur.

En þá brá mér í brún. Bakpokinn var horfinn. Rétt á meðan ég hafði augun af honum hafði kona, sem hafði staðið í anddyrinu hrifsað hann og gengið með hann fumlaus og sallaróleg burtu að öllum ásjáandi nema mér.

Aðspurðir sögðu þeir sem ég talaði við, að þeim hefði ekki dottið annað í hug en að þessi kona ætti pokann.

Ég tók niður nöfn vitna, fór beint til lögreglu og tilkynnti þjófnaðinn.

Öryggismyndavél hafði verið í gangi og lögreglan fékk þar skýra andlitsmynd af þjófnum.

En nú hefur hún afgreitt málið sem óupplýstan þjófnað.

Magnað, ég í nokkurra metra fjarlægð, nokkur vitni, öryggisvörður, öryggismyndavél, skýr mynd af þjófnum, en allt kom fyrir ekki.

Tryggingafélagið kvað tryggingu mína ekki gilda nema bakpokinn hefði verið rifinn af mér sjálfum með valdi.

Ekki væri nóg að hafa vitni og myndir af þjófnaðinum.

Í pokanum var óvenju mikið verðmæti, nokkur hundruð þúsund króna virði, einkatölvan með dýrmætum gögnum, myndavélar, lítil flugvélatalstöð og annað það helsta, sem ég þyrfti að hafa meðferðis ef það kæmi Heklugos.

En þarna átti það svo sannarlega við, að verðmætum í bönkunum er rænt innanfrá.

Áhlaup á Landsbankann „neytendamál“

Ekkert lík. Hvað þá? Allt mögulegt.

Manneskja er horfin. Finnst ekki þrátt fyrir ákafa og yfirgripsmikla leit, hvorki lifandi né dauð.

Niðurstaða: Talin af og það fært í bækur.

En ekki alltaf.

Íslendingur, sem hvarf fyrir aldarfjórðungi í Bandaríkjunum, var talinn af og "afskráður".

Birtist síðan sprelllifandi tólf árum síðar.

Áströlsk kona sem talin var af, kom nýlega í leitirnar hún mætti í sína eigin minningarathöfn.

Tveir menn hurfu fyrir rúmum 40 árum á Íslandi og hefur ekki fundist tangur né tetur af þeim.

Með skipulegu harðræði sem stóð mánuðum saman, og allt upp undir ár, fengust játningar sem sveifluðust og breyttust í allar áttir, en töldust nýtilegar til sakfellingar.

Maður var sem fréttaþulur látinn lesa langa lýsingu í sjónvarpsfréttum á átökum, morði, og líkflutningi í Dráttarbrautinni í Keflavík, sem eftir á reyndist tóm steypa þegar aðrar játningar urðu til og maður lenti líka í því að lesa þær sem jafn heilagan sannleika og hinar fyrri.

Ekkert lík, ekkert morðvopn, engin ástæða, en málið samt talið upplýst að fullu.

 

Fékk minnið eftir 30 ár

Svipað var gert í kosningunum 1963, 1967 og 1971.

Í desember 1958 hófst samstarf Sjálfstæðisflokks og Alþýðuflokks um stjórn landsins, sem entist í næstum tólf ár.

Minnihlutastjórn Alþýðuflokksins sem sat frá desember 1958 til hausts 1959 var dæmi um þau áhrif sem forseti Íslands getur haft þegar stjórnarkreppa ríkir.

Lausnin var snjöll; Sjálfstæðisflokkur og Alþýðubandalag vörðu stjórnina vantrausti næstu tíu mánuði, Sjálfstæðisflokkurinn fékk harðar efnahagsaðgerðir fyrir sinn snúð og bæði hann og Alþýðubandalag fengu fram langþráða leiðréttingu á misvægi atkvæða með gerbreytingu á kjördæmaskipaninni.

Ásgeir Ásgeirsson forseti var öllum hnútum kunnugur í völundarhúsi stjórnmálanna eftir þriggja áratuga þáttöku í þeim og hafði bæði verið forseti sameinaðs Alþingis, forsætisráðherra, þingmaður og síðar bankastjóri Útvegsbankans.

Ásgeir hafði bæði verið í Framsóknarflokknum, Alþýðuflokknum og utan flokka á ferli sínum.

Viðreisnarstjórnin svonefnda var mynduð haustið 1959 og fór í gegnum þrennar kosningar í laustengdu kosningabandalagi, sem byggði á því að leggja verk kjörtímabilsins í dóm kjósenda og lofa þeim svipuðu áframhaldi.

Það er því ekki beinlínis rétt að aldrei hafi verið slíkt kosningabandalag fyrr, og hugmyndin er ekki alveg ný, samanber Kaffibandalagið svonefnda 2006, bandalag þáverandi minnihlutaflokka, sem aldrei var þó meiri fastmælum bundið en svo, að Samfylkingin hljóp í stjórn með Sjálfstæðisflokknum eftir kosningarnar 2007.  

 

Leggur til kosningabandalag stjórnarandstöðunnar

Hekla er sér á parti, - furðuskepna.

Ótal margir útlendingar spurðu mig eftir Eyjafjallajökulsgosið hvar og hvenær myndi gjósa næst.

"Hekla" svaraði ég.

"Hvenær?" spurðu þeir.

"Það getur gerst eftir 15 mínútur, 15 daga, 15 mánuði, 15 ár eða 105 ár" svaraði ég yfirleitt og fannst spyrjendum þetta furðulegt svar.

En ég reyndi að útskýra sérstöðu Heklu, sem væri furðuskepna og ólíkindatól, og 2010 var afar líklegt eftir gos í Vatnajökli 1996, 1998 og 2004 að ekki væri langt í gos á því svæði,svo að ég lét það fylgja með.

Enda kom í Grímsvötnum 2011 og síðan gerði Bárðarbunga rusk í Holuhrauni 2014.

Hekla gýs á öllum árstímum, í mars 1947, maí 1970, ágúst 1980 með smá framhaldi að vetrarlagi 1981, síðan í skömmu eftir áramót 1991 og um svipað leyti árið 2000.

Þessi pistill er skrifaður skömmu fyrir miðnætti og Hekla gæti verið byrjuð að gjósa áður en pistillinn birtist.

Og allt gæti það gerst að hún sé aftur að taka upp fyrri háttu varðandi langan tíma á milli á milli gosa, svo að maður væri búinn að vera dauður í meira allt að heila öld þegar hún gýs næst.

Í Kröflueldum voru umbrotahrinur sem komu eftir landris á þann hátt, að á undan hverri hrinu reis land heldur hærra en fyrir hrinuna þar á undan.

Nú er landhæð nákvæmlega mæld við Heklu, og ef þetta væri eitthvað svipað þar og við Kröflu, væri hún búin að gjósa.

En nú eru tíu ár liðin síðan land reis hærra en fyrir gosið 2000 og ekkert hefur bólað á henni í þessi tíu ár.

Og hvað á maður þá að segja þegar spurt er hvað sé líklegasta næsta gos?

Hekla.   

 

Hæg atburðarás undir Bárðarbungu

Að skilja skoðanirnar eftir heima.

Elín Hirst sagði eitt sinn í mín eyru þegar hún var fréttastjóri að fjölmiðlafólk og aðrir í svipaðri stöðu ættu að leitast við að skilja skoðanir sínar í stjórnmálum eftir heima þegar þeir færu í vinnuna á morgnana.

Þetta var vel mælt og gildir líka um kennara og aðra þá, sem fjalla þurfa á óhlutdrægan hátt um menn og málefni.

Ekkert í málarekstri Akureyrarbæjar benti til annars en að Snorri Óskarsson hefði skilið umdeildar skoðanir sínar eftir heima þegar hann fór í vinnuna.

Hann fékk ekki áminningu vegna hegðunar í starfi, heldur vegna skrifa utan starfs og skoðana, sem hann lét í ljós utan kennslustofunnar.

Í hreint óefni hefði stefnt ef Hæstiréttur hefði dæmt öðruvísi en að hafa í heiðri skýr lög um skoðan- og tjáningarfrelsi.  

Snorri hafði betur gegn Akureyrarbæ

Sem flest egg í sömu körfu? Nei.

1965 voru um 95% bókfærðra útflutningstekna Íslendinga sjávarafurðir. Íslensk fyrirtæki fluttu fisk og sjávarafurðir út og fengu arð og gjaldeyri inn í landið.

Sammælst var um það að vera ekki með öll eggin í sömu körfu og sæta sveiflum í fiskverði og aflabrögðum og álverið í Straumsvík var reist til að dreifa áhættunni.

Ein helsta röksemdin alla tíð síðan hefur verið hve stöðug álvinnslan sé og veiti stöðug kjör og vinnuafl.

Virðisaukinn er þó mun minni en hjá sjávarútvegi af því að álfyrirtækin eru í eigu útlendinga og arðurinn rennur úr landi, auk þess sem útflutningsmagnið er í raun erlent þótt gjaldeyristekjur séu bókfærðar á hin íslensku dótturfyrirtæki, og eitt þeirra noti bókhaldsbrellur til að komast hjá því að borga tekjuskatt.

Nú gerist það að álverð fellur, nokkuð sem eigendur álfyrirtækjanna vissu að gæti gerst, því að annars hefðu þeir ekki sett þrýsting á það að orkusalinn verðfelldi sína vöru í takt við verð á áli á heimsmarkaði.

Og í ofanálag er stöðugleikinn ekki meiri en svo að í Straumsvík verða laun í raun lækkuð með því að frysta þau og stillt er upp óvissu um hvort fyrirtækinu verði lokað.

Verkalýðsbaráttan hefur verið drepin, nokkuð sem sjávarútvegurinn gerði þó ekki.

Núna tekur stóriðja í eigu útlendinga 80% af raforkuframleiðslu landsins og búið er að snúa við dæminu með öll eggin í sömu körfunni, sem áltrúarmenn beittu gagnvart sjávarútvegi 1965 en skella skollaeyrum við að beita nú gagnvart einhliða útsölu á orku landins til álvera.  

Gríðarlegt tap hjá Rio Tinto

Hentugt fyrir fátækt náms- og barnafólk?

Sagt er að mikil eftirspurn sé eftir húsnæði í 101 Reykjavík og að þar liggi miklir möguleikar til þess að leysa húsnæðisvanda náms- og barnafólks.

Ingó veðurguð tæpti aðeins á kjörum fátækra námsmanna í sérkennilegi lagi, sem ekki hlaut náð fyrir þeim sem völdu lag í síðasta Söngvakeppnisþætti.

Nú er borgarsjóðir Reykjavíkur rekinn með meiri halla en dæmi eru um og ljóst, að ef styrkja á fátæka námsmenn og barnafólk til að eiga heima í 101 Reykjavík eru engir peningar til að borga slíkt tuga milljarða verkefni, því að kostnaðurinn er fljótur að vaða upp þegar um svona dýrt húsnæði er að ræða.

Heyrst hefur um um allt að milljón krónu verð á fermetra á hærri hæðum blokka við Skúlagötu og íbúðaverð upp á hundruð milljóna fyrir hverja íbúð.

Ef ferðamönnum fjölgar áfram með svipuðum hraða og verið hefur verða þeir fyrr en varir orðnir fimmfalt til sexfalt fleiri en Íslendingar og ferðamenn þurfa líka húsnæði þann tíma sem þeir dvelja á landinu.

Við lifum á athyglisverðum tímum.

Er þetta dýrasti fm landsins?

Eins og blökkudrengir í Afríku?

Meðan Safari-rallið í Austur-Afríku var eitt það magnaðasta í HM í ralli, var það háskaleikur blökkudrengja meðal áhorfenda, að hlaupa nokkrir saman út á veginn, standa þar þangað til keppnisbíll kom akandi og hlaupa ekki undan honum fyrr en á síðustu sekúndunum.

Þetta var keppni um það hver stæði lengst á veginum.

Keppendur kvörtuðu undan þessu en rallvegirir voru langir og engin leið að koma í veg fyrir svona glæfraskap.

Þegar horft er á myndir af ýmsum atvikum í Reynisfjöru, eins og hérna við hliðina og litið á ferðamanninn neðst til vinstri, minnir það um margt á atferli ómenntaðra og bláfátækra blökkudrengja úr strákofum Afríku.

Munurinn er hins vegar sá að þeir ferðamenn, sem storka gæfunni á suðurströndinni á þann hátt sem myndirnar sýna, eru rígfullorðið og vel menntað fólk.

Með heilu þorpin á flakki

Enginn faldi sig fyrir utan danshúsin.

Slagsmál, bæði á milli einstakra manna og hópa, hafa verið dapurleg hefð í íslensku skemmtanamynstri fyrir utan skemmtistaði og jafnvel innan þeirra.

Þetta hefur verið talið það óhjákvæmilegt að slagsmálahundarnir hafa ekkert verið að fela barsmíðar sínar og jafnvel slegist innan húss.

Í dægurlagatextum hefur verið talað næsta vinsamlega um "ástir, slagsmál og vín" hjá þeim sem "kunna að / kyssa, drekka og slást."

Á mínum æskuárum var rætt um unglingavandamál í Reykjavík varðandi það, að strákar stofnuðu gengi sem vopnuðuðust trésverðum, og börðust síðan.

Hétu þekktustu gengin "Tígrisklóin" og "Sannir Vesturbæingar."

Borgaryfirvöld brugðust við þessu með því að standa fyrir námskeiðum í íþróttum fyrir fjörmikla drengi.

Erfitt var að standast þrýsting jafnaldranna að ganga í þessi félög, og ég fór á eina æfingu, sem var haldin uppi á vatnsgeyminum á Rauðarárholti.

Ég var svo óheppinn að lenda á móti einum leiknasta skylmingamanninum strax á fyrstu mínútunum og hörfaði svo hratt undan honum, að ég féll út af geyminum og viðbeinsbrotnaði.

Þar með leystist æfingin upp og sem betur fer losnaði ég sjálfkrafa við frekari þátttöku í viðureign Sannra Vesturbæinga og Tígrisklóarinnar.

Aðrar þjóðir hafa sjálfsagt sín afbrigði af slagsmálum og átökum og eru átök glæpagengja slæmt fyrirbrigði, því að séu glæpir með í för, er hætta á að átökin verði illvígari en ella.

En ekki þurfti glæpagengi til hér heima til að menn lemstruðust í áflogum. Ein af ástæðunum fyrir banni á hnefaleikum 1956. var sú að einstaklingar, sem æfðu og kepptu í þeim, ollu ölvaðir meiðslum "úti á lífinu" í Reykjavík, sem meira að segja kostaði eitt mannslíf.

Ekki er langt síðan ráðist var á Aron Pálmarsson í miðborg Reykjavíkur og hann slasaður nógu mikið til að detta úr keppni á næsta stórmóti.

Hegðun Íslendinga erlendis hefur heldur ekki alltaf verið til fyrirmyndar og eitt sinn gerðist það að íslensku handboltaliði var vikið úr Evrópukeppni vegna þess að leikmenn höfðu fagnað úrslitum leiks erlendis með því að fara ölvaðir um götu, brjótast inn í búð og hnupla þaðan smáhlutum.

Hér heima voru menn óánægðir með þessa brottvikningu liðsins og töldu atvikið í verslunargötunni ekki hafa tengst Evrópukeppninni, - einstaklingar utan vallar hefðu verið á ferð og ekki rétt að tengja það við íþróttina.

 

 

„Enginn var að fela sig“ í Skeifunni

Hinar "hljóðlausu" virkjanir.

Nú þegar hafa verið reistar um 30 virkjanir á Íslandi, sem varla geta talist smávirkjanir, - á Tungnaár- og Þjórsársvæðinu er Búðarhálsvirkjun ný virkjun, og stækkun Búrfellsvirkjunar er stórvirkjun.

Þessar tvær rísa "hljóðalaust" ef svo má segja, - enginn sérstakur ágreiningur hefur komið fram um þær.

Af um 30 meðalstórum og stórum virkjunum, sem risið hafa, hefur verið eða er ágreiningur um um það bil fimm.

Nýju stórvirkjanirnar, og tilvist um 30 virkjana á undan þeim er á skjön við þá síbylju að náttúruverndar- og umhverfisverndarfólk á Íslandi sé "á móti öllum virkjunum," "á móti rafmagni," "á móti atvinnuuppbyggingu" og "vilji fara aftur inn í torfkofana."

Þjóð, sem hefur virkjað fimm sinnum meira rafmagn en hún þarf fyrir eigin heimili og fyrirtæki er ekki "á leið inn í torfkofana."   

Virkjað á vormánuðum