Sama krafan alls staðar: Gagnsæi.

Sama krafan birtist í umræðunni víða um lönd varðandi stjórnmálamenn og þjóðarleiðtoga: Upp á borðið með allt sem tengist aflandsfélögum.

Gagnsæi var ein af höfuðatriðum hjá Þjóðfundunum 2009-2010 og sú krafa var endurspegluð í frumvarpi stjórnlagaráðs.

Krafan er einkum mikilvæg varðandi stjórnmál og stjórnmálamenn og tengsl þeirra við viðskiptalífið.

Krafan um gagnsæi kom fyrst persónulega og óvænt inn á borð inn til mín 1975 á Kanaríeyjum þegar frekir Þjóðverjar sölsuðu undir sig sólstóla við hús, sem leigt var út fyrir ferðamenn og við Íslendingarnir sættum okkur ekki við það, hvernig Þjóðverjarnir vöknuðu fyrir allar aldir, fóru út til að breiða handklæði sín yfir stólana og fóru síðan inn til að leggja sig en krefjast þess jafnframt að einoka stólana allan daginn.

Í odda skarst og þá komu Þjóðverjarnir með þau rök að í raun og veru ætti þýskt fyrirtæki ætti.

Í hópi Íslendinganna voru hraustir sjómenn, sem fóru þá úr að ofan og buðu Þjóðverjunum að taka slaginn "að sjómannasið." Alveg tílbúnir að kenna sömu lexíu og kennd var 1939-1945.

Lögðu þeir þýsku þá niður rófuna, allir féllust í faðma og urðu perluvinir.  

Í nútíma þjóðfélagi vaknar maður í leiguhúsnæði sem ekki er víst hver á í raun og veru og notar hluti og kaupir varning allan daginn án þess að leiða hugann að eignarhaldi framleiðslufyrirtækisins eða verslunarfyrirtækisins.

Hvaða erlent fyrirtæki á til dæmis 49% hlut í því sjávarútvegsfyrirtæki, sem veiddi fiskinn sem maður kaupir í fiskbúðinni?

Ég sest á bak ítölsku reiðhjóli með rafhjálp, sem er framleitt í Kína fyrir Bandaríkjamarkað.

Ferðamálaráðherra gefur útlendingum íslenska lopapeysu, sem er framleidd í Kína.

Gagnsæi er krafa okkar tíma. 1% jarðarbúa á 99% auðæfanna. "Stjórnmál og viðskipti fela i sér banvæna blöndu" var lærdómur Hrunsins.  

"Hver á hvað og hvað er hvurs og hver er hvað? Hvernig eigum við að vita það?" var einu sinni sungið.

Þekkir ekki eignarhaldið

"Enginn er betri..." Forspá og áhrínsorð?

Fyrir rúmu ári birtust þrjár stökur hér á síðunni um fjarveru Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar þegar þjóðarleiðtogar leiddust um eina af götu Parísar til að votta frönsku þjóðinni samúð og stuðning í kjölfar hryðjuverkanna þar.

Þar vantaði SDG í hópinn.  

Gerðist þetta á því tímabili sem kvartað var ítrekað yfir fjarveru Sigmundar frá þingfundum, en nú nýlega virtist þetta hafa snúist við þegar Kári Stefánsson lýsti því að helsta óánægjan varðandi Sigmund varðaði það, sem hann kallaði "skort á fjarveru."

Já, vandlifað fyrir SDG.

Sú síðasta af þessum þremur vísum átti að vera eins konar spá fram í tímann með spurningarmerkjum, en sú spá hefur ræst miklu fyrr en vísnahöfundur bjóst við og varð því að eins konar áhrínsorðum.

Lykilsetningin í þessum vísum var nokkurs kjörorð, sem stuðningsmenn SDG gætu notað fyrir hann, en snerist í höndum þeirra upp í andhverfu sína.

Hér koma 1. og 3ja vísan.

 

Forystu Íslands féllust hendur.

Til Frakklands var þess vegna enginn sendur.

Héðan fór enginn yfir hafið

því enginn er betri en Sigmundur Davíð.

 

Við endalok valda hans enginn er skaðinn?

Og enginn mun þá koma í staðinn?

Þá verður ei utan af því skafið

að enginn er betri en Sigmundur Davíð.

 

Svo er að sjá að SDG telji sig eins konar Napóleon íslenskra stjórnmála, sem muni geta snúið vörn í sókn og stefnt bjartsýnn beint úr pólitískri feigðarför sinni til Bessastaða til glæsilegrar stjórnmálalegrar Waterloo-orrustu.

Ef Framsóknarmenn halda flokksþing er hugsanlegt að skást væri að hafa engan formann, heldur bara varaformann, og komast að þessari niðurstöðu undir kjörorðinu: Enginn er betri en Sigmunduru Davíð.

Vill flýta flokksþingi fyrir kosningar

Tæki 15 þúsund manns í sæti.

Til eru grundvallarviðmið við hönnun farþegaþotna og bíla varðandi rými, sem hver maður þarf.

Þotur, sem eru með þrjá og þrjá í sætum, það er, tvær sætaraðir með gangi á milli, eru 3,50 metrar á breidd, og svokallað "pitch", eða fjarlægð langsum á milli sætaraða, er um 80 sentimetrar.

Þetta þýðir að um hálfur fermetri er talið nægt rými á hvern mann.

Austurvöllur nær á milli húsanna í kring þegar allar göturnar utan um grasflötina eru lokaðar fyrir bílaumferð, og flatarmál hans er um það bil 7500 fermetrar.

Það þýðir að hægt væri að koma um 15 þúsund manns fyrir á vellinum í sæti og þar af leiðandi ekki færri, heldur jafnvell fleiri ef allir stæðu.

Þetta er augljóst í strætisvögnum. Gólfrými standandi manns er að meðaltali 43 x 30 sm.

Ég tel mig hafa nokkra reynslu af því að meta fjölda fólks á samkomum eftir sextíu ára reynslu, og tel að á stóra fundinum um daginn hafi verið 15-18 þúsund manns á útifundinum og að ekki færr en sex þúsund hafi verið á fundinum í gær.

Í Jökulsárgöngunni og á útifundinum í lok hennar í september 2006 voru ekki færri en 10 þúsund, líklegast í kringum 13 þúsund, en ekki fleiri en 15 þúsund.

Fullyrðingar sem sést hafa á blogginu um að innan við eitt þúsund manns hafi verið á stóra fundinum um daginn eru augljós fjarstæða.

Forsetaefni afsprengi pólitísks umróts?

Undarlegar hugmyndir um "skrílræði."

Skúla Magnússyni hefur tekist að rugla fjölmiðlafólk í ríminu þegar hann virðist hafa komið þeirri hugmynd inn hjá því að það sé stjórnarskrárbrot að stytta kjörtímabil niður úr fjórum árum.

Frá 1918 hefur kjörtímabil iðurlega verið annað en fjögur ár, þótt fjögur ár séu meginreglan, og sama er að segja um önnur lönd í Evrópu.

1934 var kosið eftir þriggja ára kjörtímabil óróleika í íslenskum stjórnmálum í kjölfar þingrofsins 1931.

Þá fóru fylgismenn Sjálfstæðisflokks og Alþýðuflokks í mótmælagöngu að heimili forsætisráðherra og gerðu að honum hróp og hrópuðu sumir: "Niður með konunginn!"

Það myndi Skúli Magnússon væntanlega flokka undir "skrílræði."

Niðurstaðan þá varð pattstaða vegna afstöðu utanþingmannssins Gunnars frá Selalæk.

1937 var kosið eftir þriggja ára kjörtímabil, án þess að hægt væri að flokka það undir skrílræði, og 1942 var kosið eftir fimm ára kjörtímabil, sém réttlætt var með því að heimsstyrjöld geysaði og Ísland var hernumið.

1949 var kosið eftir þriggja ára kjörtímabil og gríðarlegar óeirðir á Austurvelli.

Þær kosningar verða samt ekki taldar afleiðingar skrílræðis, heldur ósamkomulags stjórnmálaflokkanna um gengi krónunnar.

1956 var kosið eftir að ríkisstjórn Sjalla og Framsóknar sprakk vegna utanríkismála og 1959 var enn kosið eftir þriggja ára kjörtímabil eftir að Vinstristjórnin sprakk vegna ósættis um efnahagsmál og kosningalög.

1974 var kosið eftir þingrof í svipuðum stíl og 1931 og 1979 var kosið eftir eins og hálfs árs kjörtímabil af svipuðum orsökum og 1959, ósættis í Vinstri stjórn.

Frá 1979 til 2007 var lengsta tímabilið í fullveldissögunni þegar eingöngu voru kosningar á fjögurra ára fresti. En þetta eru samt aðeins þrír áratugir af tæpri öld.

Síðustu áratugi hefur verið hægt að lesa þjóðarpúlsinn í vönduðum skoðanakönnunum og enda þótt þær eigi aðeins að vera vísbending og sýni oft meiri sveiflur en hægt sé að byggja endanlega á, er of langt gengið ef telja á fólki trú um að hegðun valdastéttar sem mylur blygðunarlaust undir sjálfa sig sé hið eina rétta en lýðræðislegur réttur almennings skrílræði.  

Stjórnmál á Íslandi eru ekki einstök

Stórbrotin tilraun í skugga vantrausts á stjórnmálum?

Traust Íslendinga á stjórnmálamönnum beið einstæðan hnekki í kjölfar Hrunsins. 

En Hrunið var ekki það eina. Í borgarstjórn Reykjavíkur ríkti upplausnarástand frá 2006-2010 sem átti sér ekki neina hliðstæðu í borginni frá upphafi. 

Afleiðingin varð sú að kjósendur voru tilbúnir til að gera stórbrotna tilraun árið 2010 með því víkja reyndum stjórnmálamönnum til hliðar og kjósa algerlega nýtt og óreynd afl til forystu í borginni. 

Þetta nýja afl náði samkomulagi við hluta hinna gömlu stjórnmálaafla og þessi meirihluti sat út kjörtímabilið án teljandi vandræða við stjórn borgarinnar. 

En þar með virtist hins vegar hið nýja afl vera orðið hluti af hinu gamla valdakerfiog það fjaraði fljótt undan því í kosningunum og eftir þær. 

Að minnsta kosti er það eina finnanlega skýringin á uppgangi Pírata síðasta ár.

Þeir eru að vísu starfandi í borgarstjórnarmeirihluta í Reykjavík, en virðast ekki gjalda þess, enda lítt áberandi þar á bæ.

Hugmynd Birgittu Jónsdóttur um að samið verði fyrirfram um stefnu kosningabandalags, sem byði fram á gegn núverandi stjórnarflokkum, er nýjung í íslenskum stjórnmálum, því að enda þótt Sjálfstæðisflokkur og Alþýðuflokkur hafi lýst fyrirfram yfir stjórnarsamstarfi í kosningunum 1963, 1967 og 1971, lögðu þeir ekki fram stjórnarsáttmála fyrir kosningar eins og Birgitta talar um að stefna ætti að fyrir næstu kosningar.

Þessi hugmynd er djörf, því að enginn veit áður en viðræður hefjast milli væntanlegra bandalagsflokka, hvað muni koma upp í slíkum fyrirfram gerðum stjórnarsáttmála. 

En Píratar eru hvort eð er að máta ýmsar hugmyndir um fullkomna stefnuskrá þeirra sjálfra, og þess vegna gæti það verið ákveðin þrautalending að ljúka fyrirfram við alla stefnumótun fyrir þá ríkisstjórn, sem þeir lofa að mynda eftir kosningar. 

Fróðlegt verður að sjá hverju á eftir að vinda fram á næstu vikum í þessum málum. 

 

 

Sjóræningar taka Ísland með beinu lýðræði

Ekkert ætti að aftra því að kosningar fari fram.

Talsmenn ríkisstjórnarinnar láta eins og aflétting gjaldeyrishafta sé að bresta á í vor og þess vegna megi alls ekki kjósa.

Þetta er ekki rétt. Aðeins er um útboð að ræða í maí og augljóst að það muni taka einhver misseri að aflétta gjaldeyrishöftunum, hvernig sem unnið er.

Ríkisstjórnin lofaði þessum ráðstöfunum í síðastliðnum október en drátturinn er þegar orðin sjö mánuðir.

Ríkisstjórnin lofaði húsnæðisfrumvörpum, afnámi verðtryggingar og afgreiðslu stjórnarskrármála fyrir löngu og getur aðeins kennt sjálfri sér og sundurþykkju í stjórnarflokkunum um það hve illa gengur að koma frá sér frumvörpum, hvað þá að afgreiða þau.

Glæsilegur mótmælafundur á Austurvelli í dag er í samræmi við skoðanakannanir og undirölduna í þjóðfélaginu.

Hér á blogginu hældust stuðningsmenn ríkisstjórnarinnar um fyrir tveimur dögum að engin mótmæli væru í Bretlandi vegna aflandsmála David Cameron forsætisráðherra Breta.   

Annað hefur komið á daginn og hin íslensku mótmæli og afsögn okkar forsætisráðherra hafa meira að segja hugsanlega haft áhrif erlendis.

Ekkert ætti að aftra því að þessi ríkisstjórn fari frá, kosningar fari fram og ný ríkisstjórn með nýtt umboð taki við.  

 

„Kominn tími á Píratana“

Sjálfmiðaðir kostir. "Sáuð þið hvernig ég tók hann!"

Kostirnir, sem Sigmundur Davíð segist hafa gefið sér, þegar hann fór sneypuförina til Bessastaða, miðuðust eingöngu við stöðu hans sjálfs og ríkisstjórnar undir forsæti hans sjálfs.

Því að þriðji kosturinn, sem hann kom ekki auga á, varð niðurstaðan.

Svo sjálfmiðaðir voru þessir kostir, að hann bar ætlun sína um að fá þingrofsheimild hvorki undir eigin þingflokk né þingflokk samstarfsflokksins, heldur flýtti þvert á móti fundinum með forseta Íslands til að fá hann til samþykkja það að "vera stimpill" fyrir sig.

Meðreiðarsveinarnir háttsettu og skjalataskan áttu að undirstrika að frá öllu væri tryggilega gengið og að forsetanum væri gert tilboð sem ekki væri hægt að hafna.

Það átti að taka slaginn um forsætisráðherrastólinn á fullu með "fósturföðurnum" og gefa skít í þingræðisregluna með honum, jafnvel þótt búið væri að breyta lagaumhverfinu fyrir slíkt árið 1991.

Bjarni Benediktsson var nýstiginn út úr flugvél, þreyttur og ósofinn með tímaröskun langs flugs austur yfir Atlantshafið á bakinu, og hafði ekki fengið ráðrúm til að eiga fund með þingflokki sínum.

Svo mjög ofmat Sigmundur eigin stöðu sem eins konar einræðisherra í stjórn atburðarrásarinnar, að hann ætlaði að ná tilgangi sínum með leiftursókn án þess að spyrja sinn eigin þingflokk neins, hvað þá þingflokk samstarfsflokksins.

Sem betur fór hitti hann fyrir forseta, sem ekki var tilbúinn til að brjóta meginreglu íslenskrar stjórnskipunar og því fór sem fór.

Sjálfmiðuð afstaða Sigmundar ríkti áfram þegar hann hældist um eftir á um það hve snjöll leikflétta hefði komið út úr pólitískri feigðarför hans.

Það minnir á ummæli Jóns sterka úr Skugga-Sveini: "Sáuð þið, hvernig ég tók hann!"   

 

Átti tvo kosti í stöðunni

Á sér engan líka á þurrlendi jarðar.

Gígaraðir á borð við Eldvörp er hvergi að finna á þurrlendi jarðar nema á Íslandi.

Hinn eldvirki hluti Íslands er magnaðasta og fjölbreyttasta eldfjallasvæði jarðarkringlunnar.

Hið óbyggða miðhálendi er miðja og hjarta þessa svæðis og þess vegna er verðmæti þess ósnortins ómetanlegt.

Þótt þjóðin, sem falið hefur verið varðveisla þessarar einstæðu náttúrusmíðar hafi í skoðanakönnunum látið í ljós vilja til að þyrma henni, kann svo að fara að hún láti það samt líðast að vaðið verði með virkjanir, háspennulínur og hraðbrautir þvers og kruss yfir þessi djásn, sökkva þar dölum og vinjum og þurrka upp fossa.

Nýjust áformin eru í formi þingsályktunartillögu um heilsárs upphækkaða hraðbraut um Kjöl og ráðandi valdaöfl hafa nú þegar lýst yfir andstöðu við drög verkefnastjórnar rammaáætlunar varðandi verndarnýtingu á hluta af þeim virkjunum, sem eru uppi á borðinu.

Og enda þótt gígaraðir á borð við Eldvörp sé hvergi að finna á þurrlendi jarðar nema á Íslandi, er ætlunin að gera allt hið 15 kílómetra langa svæði frá Svartsengi til sjávar vestan við Grindavík að virkjanasvæði, sem mun ramma gígana inn í öll þau mannvirki, sem virkjunum fylgja.

Og samt verður uppskeran hvað orkuna snertir engin þegar upp er staðið, því að Svartsengi og Eldvörp hafa sameigeinlegan orkugeymi.   

Á loftmyndinni er horft til suðurs yfir þessa gígaröð og Grindavík og ströndin fyrir vestan hana sést í fjarsaka.

Ómögulegt að hunsa jarðvirkni Íslands

Afneitunarheilkennið.

Afneitunarheilkennið er eitt þekktasta fyrirbrigði vímuefnafíkla.

En það kemur víðar fram.

Hið ofsafengna afneitunarheilkenni, sem hefur birst í hegðun fráfarandi forsætisráðherra, hefur nú ekki einasta heltekið þá íslensku aflandsfélagaráðherra, sem enn sitja sem fastast, heldur líka sjálfan forsætisráðherra Bretlands sem hefur birt afneitunarheilkennið svo skýrt, að hann hefur fimm sinnum reynt að leyna stöðu sinni.

Allt þetta afneitunarfólk, innlent sem erlent, ætti að axla ábyrgð og segja af sér.

En svo virðist sem það telji sér mögulegt að þráast við og kannski mun því takast það í bili.

Og þá vaknar spurningin, af hverju Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, vék úr embætti en ekki aðrir, enn sem komið er.

Svarið blasir við: Hann byggði allt sitt eldflaugarskot upp í valdamesta embætti þjóðarinnar á því áhættuspili að leyna aflandsfélagi sínu og konu sinnar og ennfremur að leyna því að hún varð ein af kröfuhöfunum í þrotabú föllnu bankanna, - og hann þar af leiðandi með hagsmunatengsl.

Hann byggði valdatöku sína á því að mæra íslensku krónuna og hvetja almenning til trúar á því að eiga eignir í íslenskum krónum, - en á sama tíma geymdu hann og annað yfirstéttarfólk sitt fé í leynd aflandsfélaga.

Þegar síðan öll þessi siðlausa spilaborg hrynur á einstæðan hátt í kastljósi allra helstu fjölmiðla heimsins, Íslendingum til stórrar skammar, er í rauninni furðulegt að nokkur skuli hafa haldið því fram á meðan á þessu stóð, að hægt væri að halda áfram pólitískri feigðarför Sigmundar Davíðs alla leið inn á gafl hjá forseta Íslands.

 

Frá afneitun til játningar

Hin "banvæna blanda." Þráast við - ríkisstjórnin."

Þegar Hrunið varð 2008 varð til hugtakið "hin banvæna blanda", þ.e. stjórnmál og fjármál.

Allur aðdragandi Hrunsins, allt aftur til einkavinavæðingar bankanna 2003 þótti bera merki um þessa banvænu blöndu og hún birtist aftur og aftur í rannsóknarskýrslu Alþingis þar sem talið var brýnt að taka upp ný vinnubrögð til þess að þetta gerðist ekki aftur.

En fólk er fljótt að gleyma, bæði þessu, og líka því að lægsta olíuverð í áratugi og dæmalaus þensla vegna fjölgunar ferðamanna eru aðalástæður þess að vel gengur í þjóðarbúskapnum núna, og hvorugt af þessu stafar af einhverjum sérstökum aðgerðum þessarar ríkisstjórnar eða aflanna, sem að henni standa.

Þvert á móti hefur verið söngur þeirra í í bráðum tvo áratugi að stóriðjan væri það eina sem gæti "bjargað landinu" og að fánýtt og fráleitt væri að "eitthvað annað" gæti þar komið í staðinn.

Nú hefur sama staða komið upp og fyrst eftir Hrunið, að hreinsa til og losa okkur við hina "banvænu blöndu" stjórnmála og fjármála, sem enn hefur orðið lýðum ljós.

En þrátt fyrir einstaka ummæli um umbætur virðist aðalverkefni laskaðrar ríkisstjórnar vera að þráast við.

Þetta er "þráast við ríkisstjórnin" eða "afneitunarríkisstjórnin."  

 

 

Fjármálakerfið taki breytingum