Hinn nýi veruleiki í tilveru listamanna.

Hinn nýi veruleiki í heimi listamanna blasir við bæði Björk, Madonnu og öðru tónlistar- og kvikmyndagerðarfólki. 

Plötum og kvikmyndum er "lekið" á netið og niðurhalað á netinu út um allar koppagrundir, þannig að hin gamla fjáröflunarleið listamanna að fá endurgjald fyrir kostnað og vinnu sem fylgir slíkum verkum með sölu platna og sýningum í bíóum og í sjónvarpi er að hverfa hratt og miskunnarlaust. 

Það er talið sjálfsagt og eðlilegt að efninu sé ýmist "lekið" eða það hreinlega tekið traustataki án endurgjalds, - nú, eða þá að fyrirtæki, sem ekkert komu nálægt gerð efnisins, græði á því að dreifa því á netinu, oft án þess að listamaðurinn fái neitt í sinn hlut.  

Þetta gerist líka vegna þess að svo virðist sem það sé afar algengt viðhorf meðal almennings, að listafólk sé ekki "vinnandi fólk" og "skapi atvinnu", heldur hent á lofti ummæli eins og "lattelepjandi kaffilhúsalýður", "ónytjungar", "afætur" og "það getur hver sem er farið út í bílskúr og tekið upp eitthvern söng og glamur á gítar."

Í umræðuþætti um þetta fyrirbæri á einni útvarpsstöðvanna var yfirgnæfandi hluti í viðhorfskönnun á þessari eða svipaðri skoðun, svo sem að listamenn ættu ekki skilið að fá neitt í sinn hlut af veltunni í kringum tónlist á netinu. 

Þótt upplýst sé að milljarða velta sé nú til komin vegna framlags skapandi listgreina bæði hér og erlendis og að þetta sé orðin gjaldeyrisskapandi atvinnugrein, virðist það ekki breyta neinu. Þetta er hinn nýi veruleiki, sem listafólk verður að horfast í augu við og finna svör við. Aðrir munu ekki gera það fyrir það.  

 

Plötu Bjarkar lekið á netið

Liður í að veikja völlinn og koma honum í burtu.

Hvort sem það er meðvitað eða ómeðvitað stuðlar meðferðin á neyðarbrautarmálinu svonefnda á Reykjavíkurflugvelli að því að veikja gildi vallarins og koma honum í burtu í framhaldinu. 

Ávinningurinn af því fyrir aukna íbúðabyggð að leggja brautina niður er hverfandi hvað íbúðabyggð snertir en skerðing á notagildi vallarsins er afdrifarík, því að þessi flugvöllur hefur jafnmikla þýðingu fyrir innanlandsflug og allir aðrir flugvellir innanlandsflugsins til samans, af því að allar innanlandsflugleiðir landsins liggja um Reykjavíkurflugvöll. 

75% af svæðinu, sem brautin tekur, fellur inn í svæðið, sem akbraut alfa, norður-suður brautin og austur-vesturbrautin taka hvort eð er að meðtöldum öryggissvæðum í kringum þær. 

Á Hlíðarendareitnum á að vera blanda af íbúðabyggð og auðum svæðum. Með því að skipuleggja reitinn þannig að hafa autt svæði fjær brautinni og íbúðablokk nær brautinni er beinlínis verið að nýta reitinn þannig að sem allra mest skerðing verði á notagildi brautarinnar. 

Ef þessu væri snúið við, auði reiturinn hafður nær og íbúðablokkinn fjær, myndi verða hægt að nota brautina áfram vegna þess að hún er einungis notuð í miklum vindi þar sem aðflugshraðinn miðað við jörð minnkar stórlega, - og hægt er að koma brattar inn en ella. 

Suðurendi brautarinnar og autt svæði í kringum hann þekur innan við 10 hektara, eða 0,1 ferkílómetra. Það litla svæði skiptir engum sköpum um byggðaþróun borgarinnar, auk þess sem andstaða er meðal íbúanna í Skerjafjarðarbyggðinni gegn stækkun hverfisins til austurs. 

Hópurinn leystur upp fyrirvaralaust

Þarf ekki að vera svekktur.

Það var unun að horfa á svo margt sem Aron Pálmarsson gerði í leiknum við Frakka. Það voru ekki bara skotin heldur fyrst og fremst það hvernig hann spilaði samherja sína upp og fann langoftast þann mann, sem var í bestri skotstöðu, til að senda sínar frábæru stoðsendingar til.

Frakkarnir settu líka sérstakan mann til höfuðs honum langtímum saman í leiknum, og þegar þeir misstu mann út af í síðari hálfleik eftir að franski markmaðurinn hafði varið fjölda skota í röð , og við útafreksturinn losnaði um Aron, var það hans fyrsta verk að skjóta niður í gólfið við hlið markvarðarins þar sem hann var veikastur.

Franska vörnin einbeitti sér greinilega að því að komast fyrir lokaskot Arons og því enginn skömm að því að lúta í lægra haldi, einn á móti meistaravörn.   

Svekktur að hafa ekki skorað

Framför. Þeir geta þetta !

Það er búið að vera allt annað að sjá til íslenska handboltalandsliðsins á móti Frökkum en í fyrri leikjum þess. Þótt vel gengi í síðari hluta leiksins við Alsír er það ekki sambærilegt við það þegar vel gengur á móti jafn frægu landsliði og því franska.   

Á góðum degi geta þeir þetta ! Þeir eru aðeins fjórum mörkum frá því að skora jafn mörg mörk í einum hálfleik á móti sjálfum Frökkum og þeir skoruðu í öllum leiknum við Svía.

Ef þetta gengur svona vel áfram er ekki amalegt að horfa á þennan leik, en fyrir bragðið missir maður af stórskemmtilegum leik Þjóðverja og Dana þar sem íslenskir þjálfarar eru stórum hlutverkum beggja vegna vallarins. 

 

P. S. Ógnar spennandi leikur endaði með jafntefli við meistarlið Frakka, sem drógu Íslendinga upp á annað plan en fyrr. Nú er bara að láta ekki slakari liðin, sem eftir eru, draga liðið niður, en það kemur oft fyrir í íþróttum.  

 

 

Frábær úrslit gegn Frökkum

Frauðviðgerð olli banaslysi. Af hverju ryðgar bílstjóramegin?

Ég krækti mér í ódýran og stuttan en '33 breyttan Suzuki Vitara fyrir nokkrum árum og fór á honum í nokkrar kvikmyndatökuferðir um hálendið, meðal annars um Vatnajökul. 

Í fyrra lagði ég bílnum til bráðabirgða þegar í ljós kom við skoðun að þröskuldurinn (síls) bílstjóramegin var að byrja að rygða það mikið að gera þyrfti við hann.

Skoðunarmaðurinn brýndi mig til að láta gera það almennilega og ekki með frauðplasti, því að frauðplastviðgerð hefði þegar kostað mannslíf í árekstri.

Smá aukaspurning: Af hverju ryðga sílsar og hurðir fyrr bílstjóramegin en farþegamegin?

Svar: Af því að bílstjóramegin eru dyrnar miklu oftar opnaðar og þeim lokað en farþegamegin.

Það skapar stöðugar hita- og rakabreytingar til og frá með tilheyrandi saggamyndun. "Dropinn holar steininn".  

 

P. S. Hvers vegna er lýsingarorðið "skemmdur" orðið svona lélegt að það er ekki hægt að nota það, heldur verður að nota orðið "tjónaður." Á ég að segja að ég sé með tjónaðan hálslið? 

Ekki gert við öryggisbúnaðinn

Fyrsta boðorðið og fremst í forgangsröð.

Það er að sjálfsögðu nauðsynlegt að senda út neyðarkall ef flugvél er í nauð. Þó er það ekki efst á forgangalista þess, sem gera þarf í erfiðleikum í flugi, heldur er efst í forgangsröð, eða eins konar fyrsta boðorð, krafan um að hafa stjórn á vélinni og sjá um að hún haldist á flugi allt frá flugtaki til lendingar. Ef eitthvað annað brýnt kemur til greina má það ekki verða til þess að vélin verði stjórnlaus . 

Þetta er eitt af því fyrsta sem flugnemum er kennt. 

Ástæðan fyrir þessari forgangsröðun er byggð á reynslu úr þúsundum flugatvika þar sem mönnum láðist, stundum ekki nema örstutta stund, "að fljúga vélinni", þ.e. að hafa stjórn á henni. 

Sé til dæmis ekki hægt að koma í veg fyrir að flugvél geti haldist á lofti, er skárra að beina henni inn til "stjórnaðrar lendingar" heldur en að streitast við hið ómögulega og láta hana ofrísa á flugi og falla stjórnlaust til jarðar.  

Þegar flugstjóri malasísku vélarinnar "var of upptekinn við að reyna að ná stjórn á flugvélinni til að senda út neyðarkall" eins og það er orðað í frétt frá rannsakendum slyssins, var það vegna þess að án þess að hafa stjórn á vélinni var hún dauðadæmd.

Og ástandið virðist hafa verið þannig, að hann háði það krefjandi baráttu, að það krafðist allra hans krafta og athygli.   

 

Jafnvel þótt flugstjórinn hefði sent út neyðarkall hefði það út af fyrir sig engu breytt, nema að minnka möguleikana á því að ná stjórn á vélinni, og þrátt fyrir að hann gæfi allt í það að reyna að "fljúga vélinni", varð slysið það alvarlegt að engin von var til þess, allra síst í því mikla óveðri, sem geysaði, að hægt yrði fyrir björgunarmenn að bjarga nokkrum á lífi í tæka tíð.   

Of upptekinn til að senda neyðarkall

Rímar við nýleg ummæli hér á síðunni.

Það er gömul reynsla í fjölmiðlaheiminum að alltaf er vissara að spádómar leikmanna séu studdir gögnum og áliti frá fræðimönnum. 

Þess vegna liðu nokkrir dagar frá fyrstu spádómum hér á síðunni í ágúst síðastliðnum um hugsanlegt gos í Holuhrauni þangað til það hófst og á meðan beðið var eftir umsögn vísindamanns, varð að láta nægja véfréttir um væntanlega stórbreytingu á mati vísindamanna á umbrotasvæðinu. 

Fyrir nokkrum dögum var því velt upp hér á síðunni að línurit yfir sigið í Bárðarbungu væri ekki bein lína heldur sveigðist hún þannig að smám saman myndi sigið hætta á næstu mánuðum. 

Nú hefur Haraldur Sigurðsson skoðað þetta betur og staðfest þetta. 

Og þá er bara að varpa upp næstu spurningu: Er alveg víst að ekkert fari af stað annars staðar á þessu stóra eldvirknissvæði? Er alveg öruggt að þarna verði alls staðar kyrrt næstu árin? 

Telur að gosinu ljúki í mars

Aðeins verið að lengja í hengingarólinni?

Á athyglisverðu málþingi í haust um olíumálin var sýnt með tölum, að vinnslukostnaður í olíulindum Persaflóaríkjanna er svo lágur, að hann var aðeins um fjórðungur söluverðsins þá, og er enn vel innan við helmingur söluverðsins. 

Af því leiðir að þessi suðrænu olíuríki hafa gríðarlegan sveigjanleika til þess að lækka verðið og stuðla með því meðal annars að því að gera Pútín og Rússum lífið alveg einstaklega erfitt, vegna þess að vinnslukostnaðurinn norðar á hnettinum er miklu meiri en suðurfrá. 

Vinnslukostnaðurinn, sem verið er að tala um á nýjum olíusvæðum var í haust rétt neðan við söluverðið og er nú kominn upp fyrir það.

Ástæðan er tvíþætt:

Sádarnir, sem ráða ferðinni í þessum málum, neita að draga úr framleiðslu sinni og það, að viðbættu stórfelldu bergbroti (fracking, sem stundað hefur verið í Norður-Ameríku, og mokað hefur miklu nýju magni af olíu og gasi út á markaðinn vestra, hefur leitt af sér hið mikla verðhrun á olíu. 

Ólíklegt er hins vegar að þessi tímabundna framleiðsla geti gert mikið meira en að lengja í þeirri hengingaról sem jarðefnaeldsneytisframleiðsla heimsins hangir í.

Olíuöldin, þessi langstysta og mesta orkusprengingi í sögu jarðarbúa, hefur náð hámarki og leiðin héðan af liggur óhjákvæmilega niður á við á næstu áratugum vegna þess að nýjustu olíulindirnar eru ekki eins gríðarlegar eins og þær gömlu og vinnslukostnaðurinn er svo hár, að söluverðið þarf að verða að minnsta kosti tvöfalt hærra en það er nú.  

Olíuhrunið geri vinnsluna óarðbæra

Getur markvörðurinn þvingað fram stangarskot?

"Sætt er sameiginlegt skipbrot" segir máltækið og kannski er hægt að nota það um leiki Íslendinga og Tékka gegn Svíum sem sárabót að Svíarnir skyldu vinna miklu stærri sigur á Tékkum en okkur. 

Sænski markvörðurinn lék enn stórt hlutverk og þegar við slíkan mann er að etja, geta sóknarmenn ýmist farið á taugum eða farið að taka aukna áhættu í skotum, til dæmis með því að reyna að hitta bláhornin. 

En því nær sem miðað er stöngum og þverslá, því meiri hætta á því að boltinn fari í tréverkið. 

Og kannski má á vissan hátt skrá óvenju mörg stangarskot Arons Pálmarssonar í leiknum gegn Svíum sem varin skot. Hver veit?

Svíar unnu 14 marka sigur

Segulómun í gær út af "parkour" og "freerun"?

Ég fór í segulómskoðun í gær út af 35 ára gömlu meiðsli í sjöunda efsta hryggjarlið, eða neðsta hálslið, sem er farið að hrjá mig meira en áður síðustu mánuði. Það lýsir sér í vaxandi verkjum sem trufla svefn á næturna og hamla hreyfigetu og afli hægri handleggjar, þó ekki enn í það miklum mæli að það sé enn orðið bagalegt. 

Verstu hreyfingarnar eru raunar þær fínustu, einkum að skrifa og vélrita. Hugsanlega stefnir í aðgerð vegna þessara gömlu meiðsla, en vegna nálægðar við efsta hluta mænunnar hefur slíkt verið látið bíða hingað til og verður kannski að bíða enn um sinn.    

Kannski má flokka þetta meiðsli undir misheppnaða tilraun til að iðka "parkour" eða "freerun" og stundum hef ég sagt að framkvæmd á laginu "Sveitaball" hafi verið það hættulegasta sem ég hef tekið mér fyrir hendur um dagana.

Málavextir voru þeir að í síðasta erindi Sveitaballs á Sumargleðiskemmtun á Kirkjbæjarklaustri lék ég ofurölvi mann sem skjögrar á miklum hraða alveg fram á ystu brún sviðsins án þess að fara fram af, en falla síðan í gólfið með miklum látum. 

Þetta hafði ég gert mörg hundruð sinnum áður án vandkvæða. En í þetta sinn misreiknaði ég mig örlítið þannig að upp kom sekúndubrot þar sem fyrirsjáanlegt var að ég myndi fara fram af sviðinu.

Sviðið var óvenju hátt og á þessu örlagaríka sekúndubroti fannst mér ég geta farið heljarstökk fram af sviðinu. Það var fráleit ákvörðun, því að ég hafði aldrei á ævinni farið heljarstökk.

Stökkið misheppnaðist algerlega, ég komst aldrei nema helming þess og kom niður beint á hausinn.

Jón bróðir minn og Petra kona hans sátu á fremsta bekk og sögðu eftir á að þeim hefði ekki dottið annað í hug en að ég hálsbryti mig.

En ég slapp, þótt ég væri með nokkra verki í bakinu fyrstu vikurnar á eftir.

Liðu nú fimm ár og enn tók ég Sveitaball á nokkrum tugum skemmtana í Broadway og fór þá kollhnís aftur á bak á sviðinu í öll skiptin.

Þá hnykkti ég á fimm ára gömlu meiðsli og varð fyrir bragðið að fara í hálskraga og hætta keppni í ralli á miðju keppnistímabili og hef aldrei jafnað mig að fullu síðan, enda eru opin fyrir taugarnar út í handleggina klemmmd báðu megin á sjöunda hálslið. 

Þess vegna er hægt að segja, með hliðsjón af ummælum sjónarvotta 1979, að flutningur lagsins Sveitaball sé það hættulegasta sem ég hef gert um ævina.

Parkour og freerun eru augljóslega ekki hættulausar íþróttir, og fimleikar, skíðafimi og margt fleira er líka hættulegt. Allt slíkt kostar fyrirfram könnun á aðstæðum og getu, þjálfun og mat á "útreiknaðri áhættu".

Akstur í Formúlu eitt hefur kostað mörg mannslíf og örkuml, en þó slasaðist Mikael Schumacher sig lífshættulega á skíðum við svipaða iðkun og gengur og gerist.

Einn af þekktustu fjallgöngumönnum síðustu aldar slapp oft ævintýralega í fjallgöngum sínum, en endaði þó daga sína fjörgamall með því að hrasa á leið niður úr ræðustóli, hálsbrotnaði og dó.  

 

Sumir hringja á lögguna